Αλίνα Γιανόφσκα

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Αλίνα Γιανόφσκα
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Alina Janowska (Πολωνικά)
Γέννηση16  Απριλίου 1923[1][2][3]
Βαρσοβία
Θάνατος13  Νοεμβρίου 2017[4][2][3]
Βαρσοβία[4]
Αιτία θανάτουνόσος Αλτσχάιμερ
Συνθήκες θανάτουφυσικά αίτια[5]
Τόπος ταφήςΣτρατιωτικό Κοιμητήριο Ποβόνσκι
Χώρα πολιτογράφησηςΠολωνία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΠολωνικά
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταηθοποιός[6]
αντιστασιακός
ηθοποιός ταινιών[7]
χορεύτρια
καθηγητής μουσικής
ΕργοδότηςΔραματικό Θέατρο της Βαρσοβίας (1949–1952)[5]
Teatr Syrena (1952–1955)[5]
d:Q9356014 (1956–1960)[5]
Teatr Syrena (1960–1965)[5]
Teatr Komedia (1966–1980)[5]
Περίοδος ακμής1943 - 17  Μαρτίου 2013
Οικογένεια
ΣύζυγοςAndrzej Borecki (1954–1963)
Βόιτσεχ Ζαμπουότσκι (1963–2017)[5]
ΣύντροφοςTadeusz Pluciński[5]
ΤέκναMichał Zabłocki[5]
Στρατιωτική σταδιοδρομία
Βαθμός/στρατόςΠολωνικός Εσωτερικός Στρατός
Πόλεμοι/μάχεςΒ΄ Παγκόσμιος Πόλεμος
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΑξίωμαΣύμβουλος (1990–1994)
ΒραβεύσειςΔιοικητής με Αστέρι του Τάγματος της Αναγέννησης της Πολωνίας‎ (30  Απριλίου 2001)
Χρυσό Μετάλλιο για Αξία στον Πολιτισμό - Gloria Artis (2005)
Honorary badge "For Merits for Warsaw" (1979)
Σταυρός του Πολωνικού Εσωτερικού Στρατού
Σταυρός της Εξέγερσης της Βαρσοβίας
Αντάρτικος Σταυρός (Πολωνία)
Τάγμα του Χαμόγελου (2003)[5]
Αξιωματικός του Τάγματος της Αναγέννησης της Πολωνίας (3  Νοεμβρίου 1995)[8]
Ιππότης του Τάγματος της Αναγέννησης της Πολωνίας (1979)[9]
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Η Αλίνα Γιανόφσκα (πολωνικά: Alina Janowska) (16 Απριλίου 1923 – 13 Νοεμβρίου 2017) ήταν Πολωνή ηθοποιός του θεάτρου και του κινηματογράφου.[10] Εμφανίστηκε σε περισσότερες από 35 ταινίες και τηλεοπτικές εκπομπές μεταξύ 1946 και 2017.

Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Γιανόφσκα γεννήθηκε το 1923 στη Βαρσοβία, σε μια πλούσια οικογένεια.[11] Συνελήφθη το βράδυ της 23ης Απριλίου 1942, κατηγορούμενη ότι συνεργάστηκε με το υπόγειο κίνημα και βοήθησε μια εβραϊκή οικογένεια. Φυλακίστηκε για 7 μήνες στη Φυλακή Πάβιακ της Βαρσοβίας.[12] Πήρε μέρος στην Εξέγερση της Βαρσοβίας, ενεργώντας ως αξιωματικός-σύνδεσμος για το τάγμα «Κιλίνσκι».[13]

Το 1963, παντρεύτηκε τον Πολωνό αρχιτέκτονα και ξιφομάχο Βόιτσεχ Ζαμπουότσκι.[14] Το ζευγάρι είχε δύο παιδιά. Είχε αποκτήσει μια κόρη από τον πρώτο της γάμο.[15]

Καριέρα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Έκανε το ντεμπούτο της στο θέατρο το 1943.[16] Από το 1945 έως το 1965 εργάστηκε στο Θέατρο Σειρήνα (Teatr Syrena) της Βαρσοβίας. Αργότερα έπαιξε στο Zakazane piosenki («Απαγορευμένα τραγούδια», 1946), την πρώτη πολωνική ταινία μετά το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Στη δεκαετία του 1940 έπαιξε σε ταινίες, όπως το Θησαυρός (σκην. Λεόναρντ Μπουτσκόφσκι). Ο σημαντικότερος ρόλος της από αυτή την περίοδο ήταν της Γιουγκοσλάβας Ντέσα στο Τελευταίο Στάδιο (1947), σε σκηνοθεσία Βάντα Γιακουμπόφκσα. Η ταινία ήταν υποψήφια για το Μεγάλο Διεθνές Βραβείο στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Βενετίας το 1948 και για ένα Βραβείο Βρετανικής Ακαδημίας Κινηματογράφου για την Καλύτερη Ταινία από οποιαδήποτε πηγή το 1950.[17]

Στις αρχές της δεκαετίας του 1950, εξαφανίστηκε από τις οθόνες και τις σκηνές για να αφοσιωθεί στην οικογένειά της. Έκανε μεταγλώττιση μόνο σε μερικές πολωνόφωνες σοβιετικές ταινίες. Μετά από έντεκα χρόνια, επέστρεψε στον κινηματογράφο. Έπαιξε τον κύριο χαρακτήρα της Λουτσίνα (Lucyna) στο Samson (1961) ,σε σκηνοθεσία Άντζεϊ Βάιντα. Η ταινία ήταν υποψήφια για Χρυσό Λέοντα το 1961 στο Φεστιβάλ Βενετίας. Την ίδια χρονιά μεταγλωττίζει την Ντριζέλα σε μια πολωνική έκδοση της Σταχτοπούτας. Τα έτη 1965-1966 εμφανίστηκε στη δημοφιλή τηλεοπτική σειρά Wojna domowa («Εμφύλιος πόλεμος»). Από το 1966 έως το 1981 εργάστηκε στο πολωνικό Κωμικό Θέατρο της Βαρσοβίας.[18] Από το 1997 έως το 2010 έπαιξε στη σαπουνόπερα Złotopolscy ως Ελεονόρα Γκάμπριελ. Από το 2010 έως το 2011 έπαιξε στην Plebania.[19]

Η Αλίνα Γιανόφσκα πέθανε στις 13 Νοεμβρίου 2017, σε ηλικία 94 ετών, από τη νόσο Αλτσχάιμερ.[20]

Φιλμογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 (Αγγλικά) Internet Movie Database. nm0417923. Ανακτήθηκε στις 21  Ιουλίου 2016.
  2. 2,0 2,1 2,2 (Αγγλικά) Discogs. 2060732. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  3. 3,0 3,1 3,2 filmportal.de. 3f259df882cd47b4b219870e70032c32. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. 4,0 4,1 kultura.gazeta.pl/kultura/7,114438,22640258,alina-janowska-nie-zyje-aktorka-miala-94-lata.html.
  5. 5,00 5,01 5,02 5,03 5,04 5,05 5,06 5,07 5,08 5,09 Ανακτήθηκε στις 16  Απριλίου 2023.
  6. (Ρουμανικά) CineMagia. 1761975. Ανακτήθηκε στις 4  Απριλίου 2022.
  7. Ανακτήθηκε στις 20  Ιουνίου 2019.
  8. Ανακτήθηκε στις 8  Ιανουαρίου 2022.
  9. Ανακτήθηκε στις 15  Μαρτίου 2023.
  10. «Alina Janowska». Film Polski. Ανακτήθηκε στις 14 Οκτωβρίου 2016. 
  11. «Alina Janowska - aktorka? nie, tancerka!». film.onet.pl. 11 Μαΐου 2011. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Σεπτεμβρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 10 Σεπτεμβρίου 2017. 
  12. Kłos, Grzegorz (1 Αυγούστου 2017). «Wołali na nią "Setka", bo zawsze można było na nią liczyć. Alina Janowska walczyła w Powstaniu Warszawskim». Ανακτήθηκε στις 10 Σεπτεμβρίου 2017. 
  13. «Powstańcze Biogramy - Alina Janowska». 1944.pl. Ανακτήθηκε στις 10 Σεπτεμβρίου 2017. 
  14. «Mąż Aliny Janowskiej o narodzinach wnuczki». Fakt.pl. 12 Ιανουαρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 10 Σεπτεμβρίου 2017. 
  15. «Rodzina Aliny Janowskiej. Aktorką opiekuje się mąż, córki mieszkają w USA, a syn w Krakowie». se.pl. Ανακτήθηκε στις 10 Σεπτεμβρίου 2017. 
  16. «40 lat kwest na Powązkach. 'Waldorff miał siłę przekonywania'». Ανακτήθηκε στις 14 Νοεμβρίου 2017. 
  17. «The BAFTA Site - Awards Database». Βρετανική Ακαδημία Τεχνών Κινηματογράφου και Τηλεόρασης (BAFTA). Ανακτήθηκε στις 14 Νοεμβρίου 2017. 
  18. «Teatr w Polsce - polski wortal teatralny». www.e-teatr.pl. Ανακτήθηκε στις 10 Σεπτεμβρίου 2017. 
  19. INTERIA.PL. «Alina Janowska w „Plebanii"!». Ανακτήθηκε στις 10 Σεπτεμβρίου 2017. 
  20. «Mąż Aliny Janowskiej o aktorce: Alina nie wstaje z łóżka». Fakt.pl. 19 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 10 Σεπτεμβρίου 2017. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]