Αγία Παρασκευή Καλαμπάκας Τρικάλων
Συντεταγμένες: 39°39′26″N 21°37′07″E / 39.65722°N 21.61861°E
| Αγία Παρασκευή (Καλαμπάκας) | |
|---|---|
| Διοίκηση | |
| Χώρα | Ελλάδα |
| Περιφέρεια | Θεσσαλίας |
| Περιφερειακή Ενότητα | Τρικάλων |
| Δήμος | Μετεώρων |
| Δημοτική Ενότητα | Καλαμπάκας |
| Γεωγραφία | |
| Γεωγραφικό διαμέρισμα | Θεσσαλία |
| Νομός | Τρικάλων |
| Υψόμετρο | 340 |
| Πληθυσμός | |
| Μόνιμος | 74 |
| Έτος απογραφής | 2021 |
| Πληροφορίες | |
| Παλαιά ονομασία | Ριζό, Παρασκευή |
| Ταχ. κώδικας | 422 00 |
Η Αγία Παρασκευή είναι χωριό της δημοτικής κοινότητας και δημοτικής ενότητας (τέως δήμου) Καλαμπάκας, του δήμου Μετεώρων, της περιφερειακής ενότητας (τέως νομού) Τρικάλων, στην περιφέρεια Θεσσαλίας, σύμφωνα με το πρόγραμμα Καλλικράτης, καθώς και των μεταβολών που ακολούθησαν αυτό το πρόγραμμα.[1][2] Πριν το σχέδιο Καποδίστριας και το πρόγραμμα Καλλικράτης, ανήκε στην επαρχία Καλαμπάκας του νομού Τρικάλων, στο γεωγραφικό διαμέρισμα Θεσσαλίας.[3][4]
- Οι παλαιότερες ονομασίες του οικισμού ήταν Ριζό και Παρασκευή.[2]
Γεωγραφικά στοιχεία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η Αγία Παρασκευή είναι ημιορεινός οικισμός στο κεντρικό τμήμα του νομού Τρικάλων. Βρίσκεται στις βορειοανατολικές απολήξεις του Κόζιακα, λίγο νοτιότερα της Καλαμπάκας και κοντά στη δυτική όχθη του Πηνειού, σε μέσο σταθμικό υψόμετρο 340 μέτρα. Απέχει περίπου 22 χλμ. ΒΔ. των Τρικάλων.[3][4][5][6]
Πληθυσμός
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]| Έτος | Πληθυσμός |
|---|---|
| 1991 | 141 |
| 2001 | 121 |
| 2011 | 114 |
| Έτος | Πληθυσμός |
|---|---|
| 1961 | 267 |
| 1971 | 233 |
| 1981 | 210 |
| 1991 | 145 |
| 2001 | 130 |
| 2011 | 113 |
Διοικητικές μεταβολές μέχρι τον «Καλλικράτη»
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο οικισμός εμφανίζεται διοικητικά το 1883 και, μέχρι το 1912, ονομαζόταν Ριζό. Κατόπιν μετονομάστηκε σε Παρασκευή και διατήρησε αυτή την ονομασία μέχρι το 1940, οπότε μετονομάστηκε σε Αγία Παρασκευή. Με το ΦΕΚ 11Α - 17/01/1953 ο οικισμός αποσπάστηκε από την κοινότητα Διάβας και προσαρτήθηκε στον δήμο Καλαμπάκας, ο οποίος, το 2018, μετονομάστηκε σε δήμο Μετεώρων.[2][7]
Αξιοθέατα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Οι πηγές «Κρύα Βρύση», «Καναλάκι» και «Καμάρα», που υδροδοτούν το χωριό, όπως και οι πέτρινες βρύσες «Αγία Σωτήρα» και «Μυχός»
- Η εκκλησία του Αγίου Νικολάου, στο κέντρο του χωριού, κτίσμα προγενέστερο του 1766
- Η Μεταμόρφωση του Σωτήρος, βόρεια του χωριού, κτίσμα προγενέστερο του 1712 που πιθανόν υπήρξε μοναστήρι παλαιότερα, με αξιόλογες τοιχογραφίες
- Τα ξωκκλήσια της Αγίας Παρασκευής και του Αγίου Νικολάου, που χρονολογούνται πριν το 1900
- Ο εποχικός, εντυπωσιακός καταρράκτης της Αγίας Παρασκευής, ύψους 80 μ. περίπου, στην απόκρημνη θέση «Κόντενα» βορειοδυτικά του χωριού, όπου και το εκκλησάκι του Αγίου Νικολάου
- Το θολωτό γεφύρι της Σαρακήνας, που χρησίμευε για την επικοινωνία με το ομώνυμο χωριό
Εκδηλώσεις-Έθιμα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Το πανηγύρι της γιορτής της Αγίας Παρασκευής στις 26 Ιουλίου, στην κεντρική πλατεία του χωριού
- Η γιορτή στις 21 Μαΐου, στο ξωκκλήσι του Αγίου Νικολάου
- Το βράδυ της παραμονής της Πρωτομαγιάς γίνονται τα «κλείδωνα» ή «κονοϊμολέ» Οι γυναίκες μεταφέρουν τα «γκιούμια» (δοχεία νερού) στολισμένα με τριαντάφυλλα πηγαίνουν στις βρύσες και τραγουδούν. Κατόπιν μαζεύονται όλοι στην πλατεία του χωριού για να χορέψουν και να τραγουδήσουν. Οι άντρες πίνουν νερό από το «γκιούμι» της υποψήφιας νύφης.
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ 1,0 1,1 1,2 https://www.statistics.gr/2011-census-pop-hous
- ↑ 2,0 2,1 2,2 https://www.eetaa.gr/metaboles/oikmet_details.php?id=14628
- ↑ 3,0 3,1 3,2 ΠΛ 1:133
- ↑ 4,0 4,1 4,2 ΠΛΜ 1:390
- ↑ Εκδόσεις «Ελλάδα»
- ↑ Δομή 1:150
- ↑ https://www.eetaa.gr/metaboles/dkmet_details.php?id=664
- ↑ «Ο καταρράκτης της Καλαμπάκας που εμφανίζεται μόνο όταν βρέχει. Το ασυνήθιστο φαινόμενο που μπερδεύει τους τουρίστες (drone)». ΜΗΧΑΝΗ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ. 15 Οκτωβρίου 2021.
- ↑ 9,0 9,1 «Οικισμός Αγίας Παρασκευής Καλαμπάκας». Infotourist Meteora. Ανακτήθηκε στις 7 Δεκεμβρίου 2021.
Πηγές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς Μπριτάννικα, 1978, 2006 (ΠΛΜ)
- Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς, εκδ. 1963 (ΠΛ)
- Εγκυκλοπαίδεια Δομή, εκδ. 2002-4
- Οργανισμός εκδόσεων «Ελλάδα», χάρτες (Βαρελάς)
- eetaa.gr