Μετάβαση στο περιεχόμενο

Έντβαρντ Αμπραμόφσκι

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Έντβαρντ Αμπραμόφσκι
Γενικές πληροφορίες
Προφορά
Γέννηση17  Αυγούστου 1868[1][2]
Vasilkovskiy Uyezd
Θάνατος21  Ιουνίου 1918[1][2]
Βαρσοβία[3][4]
Τόπος ταφήςΚοιμητήριο Ποβόνσκι
Χώρα πολιτογράφησηςΡωσική Αυτοκρατορία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΠολωνικά[2]
ΣπουδέςΓιαγκιελόνιο Πανεπιστήμιο
Πανεπιστήμιο της Γενεύης[5]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταψυχολόγος
φιλόσοφος
διδάσκων πανεπιστημίου
κοινωνιολόγος
αναρχικός
ΕργοδότηςΠανεπιστήμιο της Βαρσοβίας
Πολιτική τοποθέτηση
Πολιτικό κόμμα/ΚίνημαΠολωνικό Σοσιαλιστικό Κόμμα
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΒραβεύσειςΣταυρός της Ανεξαρτησίας (Πολωνία)[6]
Υπογραφή
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Έντβαρντ Γιούζεφ Αμπραμόφσκι (πολωνικά: Edward Józef Abramowski, 17 Αυγούστου 1868 – 21 Ιουνίου 1918) ήταν Πολωνός φιλόσοφος, φιλελεύθερος σοσιαλιστής, αναρχικός, ψυχολόγος, ηθικολόγος και υποστηρικτής των συνεταιρισμών. Ο Αμπραμόφσκι είναι επίσης ένας από τους πιο γνωστούς ακτιβιστές του κλασικού αναρχισμού στην Πολωνία.[7]

Ο Αμπραμόφσκι γεννήθηκε στις 17 Αυγούστου 1868 στο Στεφάνιν, στο Κυβερνείο Κιέβου (σημερινή Ουκρανία). Οι γονείς του ήταν ο Έντβαρντ και η Γιαντβίγκα.[8] Μετά τον θάνατο της μητέρας του (το 1878), μετακόμισε στη Βαρσοβία το 1879, όπου η δασκάλα του, Μάρια Κονοπνίτσκα, τον σύστησε στα μέλη του Πρώτου Προλεταριάτου.[9] Το 1892 πήρε μέρος στη συγκέντρωση των Πολωνών σοσιαλιστών στο Παρίσι, όπου ιδρύθηκε το Πολωνικό Σοσιαλιστικό Κόμμα.[8]

Ο Αμπραμόφσκι θεωρείται ο ιδρυτής του πολωνικού συνεταιριστικού κινήματος, προωθώντας οικονομικές ενώσεις και πρωτοβουλίες. Ως υποστηρικτής του συνεταιριστικού κινήματος, ίδρυσε το συνεταιριστικό περιοδικό «Społem» (Μαζί) το 1906.[10]

Το 1915, του δόθηκε μια έδρα Πειραματικής Ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο της Βαρσοβίας, την οποία κατείχε μέχρι το θάνατό του.[8]

Πέθανε στις 21 Ιουνίου 1918, στη Βαρσοβία.[8]

Επηρεασμένος από τον Λέων Τολστόι, ο Αμπραμόφσκι αποκαλούσε τον εαυτό του «σοσιαλιστή που απορρίπτει το κράτος» στο πιο σημαντικό έργο του, Σοσιαλισμός & Κράτος. Στη συνέχεια, προώθησε την πολιτική του φιλοσοφία σε άλλα έργα, όπως η Δημοκρατία των φίλων και η Γενική συμπαιγνία κατά της κυβέρνησης. Στα μετέπειτα χρόνια, η σκέψη του έτεινε όλο και περισσότερο προς τον αναρχοσυνδικαλισμό, τονίζοντας τη σημασία της συνεταιριστικής οργάνωσης του εργατικού δυναμικού.

Παράλληλα με αυτή την πολιτικοκοινωνική θεωρία, πραγματοποίησε και έντονη ερευνητική δραστηριότητα στον τομέα της πειραματικής ψυχολογίας, δείχνοντας ιδιαίτερο ενδιαφέρον για το υποσυνείδητο.

  • Zagadnienia socjalizmu, Λβιβ 1899 (με το ψευδώνυμο ZR Walczewski)
  • Etyka a rewolucja, 1899
  • Socjalizm a państwo. Przyczynek do krytyki współczesnego socjalizmu , Λβιβ 1904
  • Zmowa powszechna przeciw rządowi, Κρακοβία 1905
  • Idee społeczne kooperatyzmu 1907
  • Le subconscient normal 1914
  • Pisma, t. I-IV, Βαρσοβία 1924–1928
  • Filozofia społeczna. Wybór pism , Βαρσοβία 1968
  • Metafizyka doświadczalna i inne pisma, Βαρσοβία 1980

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. 1,0 1,1 1,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 3  Μαΐου 2014.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. 120755772. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  3. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 31  Δεκεμβρίου 2014.
  4. 1.29.33.
  5. Ανακτήθηκε στις 8  Ιουλίου 2019.
  6. Ανακτήθηκε στις 3  Μαΐου 2022.
  7. Jan Zielonka, Social philosophy and the polish experiment
  8. 8,0 8,1 8,2 8,3 «Abramowski Edward Józef - Encyklopedia PWN - źródło wiarygodnej i rzetelnej wiedzy». encyklopedia.pwn.pl (στα Πολωνικά). Ανακτήθηκε στις 29 Ιανουαρίου 2019. 
  9. Najder-Stefaniak, Krystyna (2011). «Specyfika i wartość sztuki w ujęciu anarchisty» (στα πολωνικά). Wybór pism estetycznych (Universitas). http://www.publio.pl/files/samples/8b/7c/db/60513/Wybor_pism_estetycznych_demo.pdf. Ανακτήθηκε στις 2012-09-05. 
  10. «Edward Abramowski». Culture.pl (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 29 Ιανουαρίου 2019.