Μετάβαση στο περιεχόμενο

Άντζεϊ Μουνκ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Άντζεϊ Μουνκ
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Andrzej Munk (Πολωνικά)
Γέννηση16  Οκτωβρίου 1921[1][2][3]
Κρακοβία[4][2][5]
Θάνατος20  Σεπτεμβρίου 1961[1][2][3]
Γουόβιτς[6][5]
Αιτία θανάτουτροχαίο ατύχημα
Συνθήκες θανάτουθανατηφόρο δυστύχημα
Τόπος ταφήςΣτρατιωτικό Κοιμητήριο Ποβόνσκι
Χώρα πολιτογράφησηςΠολωνία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΠολωνικά[7]
ΣπουδέςΕθνική Σχολή Κινηματογράφου του Λοτζ
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητασκηνοθέτης κινηματογράφου[8]
κινηματογραφιστής
σεναριογράφος
σκηνοθέτης[9]
ΕργοδότηςΤεχνολογικό Πανεπιστήμιο της Βαρσοβίας
Πολιτική τοποθέτηση
Πολιτικό κόμμα/ΚίνημαΕνιαίο Εργατικό Κόμμα Πολωνίας
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Άντζεϊ Μουνκ (πολωνικά: Andrzej Munk) (16 Οκτωβρίου 1921 – 20 Σεπτεμβρίου 1961) ήταν Πολωνός σκηνοθέτης, σεναριογράφος και ντοκιμαντερίστας. Ήταν ένας από τους πιο σημαντικούς καλλιτέχνες της μετασταλινικής περιόδου στη Λαϊκή Δημοκρατία της Πολωνίας. Οι μεγάλου μήκους ταινίες του, Άνθρωπος στις ράγες (Człowiek na torze, 1956), Eroica (Ηρωισμός, 1958), Κακή τύχη (Zezowate szczęście, 1960) και Επιβάτης (Pasażerka 1963), θεωρούνται κλασικές της Πολωνικής Σχολής Κινηματογράφου της δεκαετίας του 1950.[10] Πέθανε από τροχαίο στο χωριό Κομπίνα, σε μετωπική σύγκρουση με φορτηγό.[11]

Ο Μουνκ γεννήθηκε στην Κρακοβία, σε μια εβραϊκή οικογένεια.[12] Η ιατρός Κριστίνα Μαγκνταλένα Μουνκ ήταν η μεγαλύτερη αδελφή του. Λίγο πριν το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο (τον Ιούνιο του 1939), αποφοίτησε από τοπικό γυμνάσιο. Κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής της Πολωνίας μετακόμισε στη Βαρσοβία, όπου αναγκάστηκε να κρυφτεί. Χρησιμοποιώντας ψεύτικο όνομα, εργαζόταν ως εργάτης οικοδομών. Το 1944, ο Μουνκ πήρε μέρος στην Εξέγερση της Βαρσοβίας. Μετά τη συνθηκολόγηση, κατάφερε να εγκαταλείψει την πόλη και να επιστρέψει στην Κρακοβία και αργότερα στο Κασπρόβι Βιερχ, όπου άρχισε να εργάζεται ως θυρωρός στον σταθμό του τελεφερίκ.[13]

Το αστέρι του Άντζεϊ Μουνκ στον Περίπατο της Δόξας στην οδό Πιοτρκόφσκα στο Λοτζ.

Μετά τον πόλεμο, ο Μουνκ επέστρεψε στη Βαρσοβία και έγινε μέλος της Σχολής Αρχιτεκτονικής που άνοιξε ξανά στο Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο της Βαρσοβίας. Λόγω κακής υγείας άφησε το πανεπιστήμιο και αργότερα σπούδασε νομικά στο Πανεπιστήμιο της Βαρσοβίας. Τελικά μετακόμισε στο Λοτζ, όπου έγινε μέλος της Σχολής Κινηματογράφου και Θεάτρου του Λοτζ. Αποφοίτησε το 1951 και άρχισε να εργάζεται ως εικονολήπτης στην Polska Kronika Filmowa (Πολωνικό Κινηματογραφικό Χρονικό). Σε αυτή την περίοδο, ο Μουνκ ολοκλήρωσε αρκετές μικρού μήκους ταινίες και ντοκουμέντα. Το 1948 εντάχθηκε στο Ενιαίο Εργατικό Κόμμα Πολωνίας, αλλά το 1952 εκδιώχθηκε για «επιλήψιμη συμπεριφορά».

Το 1956 ολοκλήρωσε το Άνθρωπος στις ράγες (Człowiek na torze ), μια από τις σημαντικότερες πολωνικές ταινίες της δεκαετίας του 1950. Την επόμενη χρονιά άρχισε να δίνει διαλέξεις στο Alma Mater του. Το 1957 ολοκλήρωσε το Eroica, ένα σετ δύο κινηματογραφικών μυθιστορημάτων για την πολωνική ιδέα του ηρωισμού και της αρετής. Το 1960, ο Μουνκ ολοκλήρωσε την τρίτη του ταινία, Κακή τύχη (Zezowate szczęście), μια κωμικοτραγική ιστορία ενός Πολωνού καθημερινού ανθρώπου που βρίσκεται πάντα στο λάθος μέρος και στη λάθος στιγμή.

Ο Μουνκ πέθανε σε αυτοκινητιστικό δυστύχημα κοντά στο Γουόβιτς στις 20 Σεπτεμβρίου 1961, ενώ επέστρεφε στο σπίτι του από το στρατόπεδο συγκέντρωσης του Άουσβιτς όπου γυρίστηκε το Επιβάτης (Pasażerka ), το οποίο κυκλοφόρησε σε μερικώς πλήρη μορφή το 1963.

Από το 1965, η Εθνική Σχολή Κινηματογράφου του Λοτζ βραβεύει το καλύτερο ντεμπούτο με το Βραβείο Κινηματογράφου Άντζεϊ Μουνκ. Κατά τη διάρκεια της Μπιενάλε της Βενετίας του 2001, διοργανώθηκε στη Βενετία ένα αναδρομικό φεστιβάλ των ταινιών του.

  1. 1,0 1,1 1,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 2  Μαΐου 2014.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 «Большая советская энциклопедия» (Ρωσικά) Η Μεγάλη Ρωσική Εγκυκλοπαίδεια. Μόσχα. 1969. Ανακτήθηκε στις 28  Σεπτεμβρίου 2015.
  3. 3,0 3,1 3,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. 146274615. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  4. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 15  Δεκεμβρίου 2014.
  5. 5,0 5,1 psb.19292.1.
  6. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 31  Δεκεμβρίου 2014.
  7. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb146274615. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  8. mymovies.it. 6151. Ανακτήθηκε στις 4  Απριλίου 2022.
  9. (Αγγλικά) www.acmi.net.au. creators/34997.
  10. Ewa Nawój (2005). «Andrzej Munk». Film, Culture.pl (στα Πολωνικά). Ινστιτούτο Άνταμ Μιτσκιέβιτς. Ανακτήθηκε στις 1 Σεπτεμβρίου 2012. 
  11. Dominika Kaszuba (2 Αυγούστου 2011). «Szalone, krótkie życie». Film (στα Πολωνικά). Onet.pl. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Οκτωβρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 1 Σεπτεμβρίου 2012. 
  12. Andrzej Munk.Powstańcze Biogramy na stronie Muzeum Powstania warszawskiego www.1944.pl (πολωνικά). Ανακτήθηκε στις 7 Δεκεμβρίου 2014.
  13. Film Polski (2012). «Andrzej Munk». Film fabularny 1945- (στα Πολωνικά). Państwowa Wyższa Szkoła Filmowa, Telewizyjna i Teatralna im. Leona Schillera w Łodzi. Ανακτήθηκε στις 1 Σεπτεμβρίου 2012. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]