Άντζελα Λάνσμπερι

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Άντζελα Λάνσμπερι
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Angela Lansbury (Αγγλικά)
Γέννηση16  Οκτωβρίου 1925[1][2][3]
St Pancras ή Λονδίνο[4]
Θάνατος11  Οκτωβρίου 2022[5][6]
Λος Άντζελες[7]
Συνθήκες θανάτουφυσικά αίτια[6]
Χώρα πολιτογράφησηςΗνωμένο Βασίλειο
Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής (1951–2022)
ΘρησκείαΕπισκοπική Εκκλησία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΑγγλικά[8]
ΣπουδέςΑκαδημία Δραματικής Τέχνης «Γουέμπερ Ντάγκλας»
South Hampstead High School
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταηθοποιός φωνής[9]
τραγουδίστρια
παραγωγός ταινιών
συγγραφέας
καρατερίστας
σεναριογράφος
ηθοποιός τηλεόρασης
ηθοποιός θεάτρου
ηθοποιός ταινιών
τηλεοπτικός παραγωγός[10]
ηθοποιός[11]
Αξιοσημείωτο έργοΜάγισσες και Σκουπόξυλα
Η Πεντάμορφη και το Τέρας
Η συγγραφέας ντετέκτιβ
Gypsy: A Musical Fable
Περίοδος ακμής1944 - 2022
Πολιτική τοποθέτηση
Πολιτικό κόμμα/ΚίνημαΕργατικό Κόμμα
Οικογένεια
ΣύζυγοςPeter Shaw (1949–2003)
Richard Cromwell (1945–1946)
ΤέκναΆντονι Πάλλεν Σω
ΓονείςEdgar Lansbury και Moyna Macgill
ΑδέλφιαEdgar Lansbury (νεότερος αδερφός)
Bruce Lansbury (νεότερος αδερφός)
ΣυγγενείςGeorge Lansbury (παππούς), Dorothy Thurtle (θεία), Daisy Postgate (θεία), Tamara Ustinov (ανιψιά), John Postgate (ξάδελφος), Oliver Postgate (ξάδελφος), Coral Lansbury (ξάδελφος), Μάλκολμ Τέρνμπουλ και Πίτερ Ουστίνοφ (κουνιάδος)
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΒραβεύσειςΝτάμα Ταξιάρχις του Τάγματος της Βρετανικής Αυτοκρατορίας
Εθνικό μετάλλιο των τεχνών
Βραβεία Ολίβιε
βραβείο Τόνυ καλύτερου Β' γυναικείου ρόλου σε θεατρικό έργο (2009)
Βραβείο Τόνυ Α' Γυναικείου Ρόλου σε Μιούζικαλ (1966)
Βραβείο Τόνυ Α' Γυναικείου Ρόλου σε Μιούζικαλ (1969)
Βραβείο Τόνυ Α' Γυναικείου Ρόλου σε Μιούζικαλ (1975)
Βραβείο Τόνυ Α' Γυναικείου Ρόλου σε Μιούζικαλ (1979)
βραβείο συνολικής προσφοράς του σωματείου ηθοποιών
βραβείο Κένεντι (2000)
Disney Legends (1995)[12]
Χρυσή Σφαίρα Β' Γυναικείου Ρόλου - κινηματογραφική ταινία (1945)
Χρυσή Σφαίρα Καλύτερου Α' γυναικείου ρόλου σε δραματική σειρά (1984)
Sarah Siddons Award (1975)
Sarah Siddons Award (1981)
βραβείο Λόυσι (1996)
Τιμητικό Όσκαρ (2014)
Χρυσή Σφαίρα Β' Γυναικείου Ρόλου - κινηματογραφική ταινία (1963)
Χρυσή Σφαίρα Καλύτερου Α' γυναικείου ρόλου σε δραματική σειρά (1987)
Χρυσή Σφαίρα Καλύτερου Α' γυναικείου ρόλου σε δραματική σειρά (1990)
Χρυσή Σφαίρα Καλύτερου Α' γυναικείου ρόλου σε δραματική σειρά (1992)
αστέρι στη Λεωφόρο της Δόξας του Χόλιγουντ[13]
Drama Desk Award for Outstanding Actress in a Musical
Agatha Award
επίτιμος διδάκτωρ του Πανεπιστημίου του Μαϊάμι (9  Μαΐου 2008)[14]
Τάγμα της Βρετανικής Αυτοκρατορίας
Drama League Award
Hasty Pudding Woman of the Year (1968)
Ιστότοπος
www.angelalansbury.net
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Η Ντέιμ Άντζελα Λάνσμπερι (αγγλικά: Angela Lansbury‎‎, γενν. 16 Οκτωβρίου 1925, Ρίτζεντς Παρκ- πέθ. 11 Οκτωβρίου 2022) ήταν Αγγλίδα ηθοποιός του κινηματογράφου, του θεάτρου και της τηλεόρασης. Υπήρξε υποψήφια για Όσκαρ Β΄ Γυναικείου Ρόλου τρεις φορές για τις ταινίες Εφιάλτης (1944), Το πορτραίτο του Ντόριαν Γκρέι (1945) και Ο άνθρωπος της Μαντζουρίας (1962), ενώ τον Νοέμβριο του 2013 έλαβε Τιμητικό Όσκαρ για την προσφορά της στην 7η τέχνη. Ξεχωριστή θέση στη φιλμογραφία της κατέχουν επίσης οι ταινίες: Ο αλήτης και η αμαζόνα (National Velvet, 1944), Σαμψών και Δαλιδά (Samson and Delilah, 1949), Ο γελωτοποιός του βασιλέως (The Court Jester, 1956), Πόθοι στην κάψα του καλοκαιριού (The Long, Hot Summer, 1958), Γύρω μου γκρεμίστηκαν όλα! (All Fall Down, 1962), Η ωραιότερη ιστορία του κόσμου (The Greatest Story Ever Told, 1965), Έγκλημα στον Νείλο (Death on the Nile, 1978) και Η πεντάμορφη και το τέρας (Beauty and the Beast, 1991). Οι ερμηνείες της στο θέατρο της χάρισαν πέντε Βραβεία Τόνι, ενώ έχει λάβει επίσης έξι Χρυσές Σφαίρες.

Η Λάνσμπερι γεννήθηκε το 1925 στο Λονδίνο και ήταν γόνος μεσοαστικής οικογένειας. Ήταν κόρη της Μόινα Μακγκίλ και του Άγγλου πολιτικού Έντγκαρ Λάνσμπερι[15]. Το 1940 προκειμένου να αποφύγει τον πόλεμο μεταφέρθηκε στις ΗΠΑ, όπου σπούδασε υποκριτική στη Νέα Υόρκη. Το 1942 υπέγραψε συμβόλαιο με την Metro-Goldwyn-Mayer και ανέλαβε τον πρώτο της ρόλο στην ταινία του Τζορτζ Κιούκορ Εφιάλτης (Gaslight, 1944). Η ερμηνεία της στην ταινία, όπου υποδυόταν την αδίστακτη υπηρέτρια της Ίνγκριντ Μπέργκμαν επαινέθηκε από τους κριτικούς και της χάρισε την πρώτη της υποψηφιότητα για Όσκαρ Β' Γυναικείου Ρόλου[16]. Συνέχισε να εμφανίζεται σε ταινίες της M-G-M, αλλά σε δευτερεύοντες ρόλους και το συμβόλαιό της έληξε το 1952. Από 'κει και έπειτα, η καριέρα της άνθισε τόσο στον κινηματογράφο όσο και στο θέατρο. Η ερμηνεία της στην ταινία Ο άνθρωπος της Μαντζουρίας (The Manchurian Candidate, 1962) χαρακτηρίστηκε ως μια από τις καλύτερες στην καριέρα της, ενώ η ενασχόλησή της με το είδος μιούζικαλ την καθιέρωσε κατά τα μέσα της δεκαετίας του 1960[17]. Το 1966 η ερμηνεία της στο μιούζικαλ των Τζερόμ Λόρενς, Ρόμπερτ Έντγουν Λι και Τζέρι Χέρμαν Mame της χάρισε πολλά βραβεία και την έκανε Gay icon[18].

Το αστέρι της Άντζελα Λάνσμπερι στη Λεωφόρο της Δόξας στο Χόλυγουντ.

Η δεκαετία του 1970 τη βρήκε να δουλεύει ως επί το πλείστον στο χώρο του θεάτρου, ερμηνεύοντας κυρίως πρωταγωνιστικού ρόλους σε μιούζικαλ, όπως τα: Ο βασιλιάς κι εγώ και Sweeney Todd, ο φονικός κουρέας της οδού Φλιτ που της χάρισαν καλές κριτικές. Κατά τη δεκαετία του 1980 μεταπήδησε στο χώρο της τηλεόρασης, αναλαμβάνοντας τον πρωταγωνιστικό ρόλο στη σειρά Η συγγραφέας ντετέκτιβ (Murder She Wrote, 1984) που προβαλλόταν για 12 χρόνια και τις χάρισε 18 υποψηφιότητες για Βραβείο Έμμυ.[19] Το 1991 χάρισε τη φωνή της στην ταινία κινουμένων σχεδίων της Ντίσνεϊ Η πεντάμορφη και το τέρας και έκτοτε έκανε σποραδικές κινηματογραφικές εμφανίσεις. Υπήρξε παντρεμένη 2 φορές την πρώτη με τον ηθοποιό Ρίτσαρντ Κρόμγουελ και ο γάμος τους διήρκεσε ένα χρόνο, ενώ τη δεύτερη με τον παραγωγό Πίτερ Σο, με τον οποίο έμεινε παντρεμένη μέχρι και τον θάνατό του το 2003. Έχει αστέρι στη Λεωφόρο της Δόξας στο Χόλυγουντ για την τηλεοπτική της προσφορά.

Φιλμογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Έτος Πρωτότυπος τίτλος Ελληνικός τίτλος Ρόλος
1944 Gaslight Εφιάλτης Νάνσι
National Velvet Ο αλήτης και η αμαζόνα Εντουίνα Μπράουν
1945 The Picture of Dorian Gray Το πορτρέτο του Ντόριαν Γκρέι Σίμπιλ Βέιν
1946 The Harvey Girls Εμ
The Hoodlum Saint Ντάστι Μίλαρντ
Till the Clouds Roll By Όταν περάσουν τα σύννεφα ερμηνεύτρια
1947 The Private Affairs of Bel Ami Κλοτίλντ ντε Μαρέλ
If Winter Comes Σαν έρθει ο χειμώνας Μέιμπελ Σαμπρ
1948 Tenth Avenue Angel Σούζαν Μπράτεν
State of the Union Μετανοώ Κέι Θόρνταϊκ
The Three Musketeers Οι τρεις σωματοφύλακες βασίλισσα Άννα
1949 The Red Danube Ο κόκκινος Δούναβης Όντρεϊ Κουέιλ
Samson and Delilah Σαμψών και Δαλιδά Σέμανταρ
1951 Kind Lady κυρία Έντουαρντς
1952 Mutiny Οι αντάρτες του Ατλαντικού Λέσλι
1953 Remains to Be Seen Βαλέσκα Σόβελ
1955 A Life at Stake Η γυναίκα που ήξερε να σκοτώνει Ντόρις Χίλμαν
The Purple Mask Ο ιππότης με την πορφυρή μάσκα μαντάμ Βαλεντάιν
A Lawless Street Παράνομος δρόμος Τάλι Ντίκενσον
The Court Jester Ο γελωτοποιός του βασιλέως πριγκίπισσα Γουέντολιν
1956 Please Murder Me! Σε μια ώρα με σκοτώνουν Μάιρα Λιντς
1958 The Long, Hot Summer Μακρύ, καυτό καλοκαίρι Μίνι Λίτλτζον
The Reluctant Debutante Στον χορό των ανακτόρων Μέιμπελ Κλερμόντ
1959 Summer of the Seventeenth Doll Ο πόθος δεν τελειώνει ποτέ Περλ
1960 A Breath of Scandal Πριγκίπισσα Ολυμπία κόμισσα Λίνα
The Dark at the Top of the Stairs Σκοτάδι στο τελευταίο σκαλοπάτι Μέιβις Προυτ
1961 Blue Hawaii Γαλάζια Χαβάη Σάρα Λι Γκέιτς
1962 The Four Horsemen of the Apocalypse Οι 4 ιππότες της Αποκαλύψεως Μαργκερίτ Λοριέ
All Fall Down Γύρω μου γκρεμίστηκαν όλα! Άναμπελ Γουίλαρτ
The Manchurian Candidate Ο άνθρωπος της Μαντζουρίας Έλινορ Σο Άισλιν
1963 In the Cool of the Day Διακοπές στην Αθήνα Σίμπιλ Λόγκαν
1964 The World of Henry Orient Δύο 18χρονες κι εγώ Ίζαμπελ Μπόιντ
Dear Heart Πικρή μου αγάπη Φίλις
1965 The Greatest Story Ever Told Η ωραιότερη ιστορία του κόσμου Κλαούντια
The Amorous Adventures of Moll Flanders Καθωσπρέπει κυρία λαίδη Μπλάιστοουν
Harlow Τζιν Χάρλοου μάμα Τζιν Μπέλο
1966 Mister Buddwing Ο άγνωστος της 44ης λεωφόρου Γκλόρια
1970 Something for Everyone Μαύρα τριαντάφυλλα για τη νύφη κοντέσα φον Όρνσταϊν
1971 Bedknobs and Broomsticks Μάγισσες και σκουπόξυλα δεσποινίς Πράις
1978 Death on the Nile Έγκλημα στον Νείλο κυρία Σαλώμη Ότερμπουρν
1979 The Lady Vanishes Δολοφονία στο τρένο των 12:15 δεσποινίς Φρόι
1980 The Mirror Crack'd Στον καθρέφτη είδα τον δολοφόνο μις Τζέιν Μαρπλ
1982 The Last Unicorn Μόμι Φορτούνα (φωνή)
Sweeney Todd: The Demon Barber of Fleet Street Σουίνι Τοντ: Ο φονικός κουρέας της οδού Φλιτ Νέλι Λόβετ
1983 The Pirates of Penzance Πειρατές Ρουθ
1984 The Company of Wolves Η παρέα των λύκων γιαγιά
1991 Beauty and the Beast Η πεντάμορφη και το τέρας κυρία Ποτς (φωνή)
1992 Mrs. 'Arris Goes to Paris Η κυρία Άρις στο Παρίσι Άντα Χάρις
1996 Mrs. Santa Claus Κυρία στα κόκκινα κυρία Άι Βασίλη
1997 Beauty and the Beast: The Enchanted Christmas Η πεντάμορφη και το τέρας 2: Τα μαγεμένα Χριστούγεννα κυρία Ποτς (φωνή)
Anastasia Αναστασία αυτοκράτειρα Μαρί (φωνή)
1999 The Unexpected Mrs. Pollifax Πράκτωρ κατά... λάθος Έμιλι Πόλιφαξ
2002 About Schmidt Σχετικά με τον Σμιντ Άντζελα Λάνσμπερι (φωνή)
2003 Murder, She Wrote: The Celtic Riddle Το μυστήριο του μεσονυκτίου Τζέσικα Φλέτσερ
2005 Nanny McPhee Νάνι Μακ Φι: Η μαγική νταντά θεία Αδελαΐδα
2011 Mr. Popper's Penguins Ο κύριος Πόπερ και οι πιγκουίνοι του κυρία βαν Γκάντι
2018 The Grinch Ο Γκριντς δήμαρχος Μαγκέρκλ (φωνή)
Mary Poppins Returns Η Μαίρη Πόπινς επιστρέφει κυρία με μπαλόνια
Buttons Ρόουζ

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 (Αγγλικά) SNAC. w6mw33q5. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  2. 2,0 2,1 (Αγγλικά) Internet Broadway Database. 48943. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  3. 3,0 3,1 (Αγγλικά) Internet Broadway Database. 84030. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. xx0072714. Ανακτήθηκε στις 22  Φεβρουαρίου 2024.
  5. «Angela Lansbury, Star of Film and Stage and TV’s Favorite Sleuth, Dies at 96». (Αγγλικά)
  6. 6,0 6,1 Ανακτήθηκε στις 17  Οκτωβρίου 2022.
  7. www.nytimes.com/2022/10/11/obituaries/angela-lansbury-dead.html.
  8. CONOR.SI. 12893539.
  9. (Αγγλικά) Internet Movie Database. tt0066817. Ανακτήθηκε στις 20  Οκτωβρίου 2022.
  10. Ανακτήθηκε στις 11  Δεκεμβρίου 2020.
  11. Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. xx0072714. Ανακτήθηκε στις 15  Δεκεμβρίου 2022.
  12. d23.com/walt-disney-legend/angela-lansbury/.
  13. Ανακτήθηκε στις 6  Ιουνίου 2021.
  14. commencement.miami.edu/about-us/archives/honorary-degree-recipients/index.html.
  15. Bonanno 1987, σελ. 4· Edelman & Kupferberg 1996, σελ. 3.
  16. Bonanno 1987, σελ. 13· Edelman & Kupferberg 1996, σελ. 42· Gottfried 1999, σελ. 62.
  17. Edelman & Kupferberg 1996, σελ. 120· Gottfried 1999, σελ. 130.
  18. Lydia Richardson (January 25, 2014). «'I'm Proud To Be A Gay Icon!': Angela Lansbury Opens Up in New Interview». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις July 4, 2014. https://web.archive.org/web/20150704125109/http://archive.entertainmentwise.com/news/139022/Im-Proud-To-Be-A-Gay-Icon-Angela-Lansbury-Opens-Up-In-New-Interview. Ανακτήθηκε στις January 3, 2016. 
  19. Bonanno 1987, σελ. 161· Edelman & Kupferberg 1996, σελ. 217· Gottfried 1999, σελ. 258.

Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Περαιτέρω αναγνωση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Alistair, Rupert (2018). «Angela Lansbury». The Name Below the Title: 65 Classic Movie Character Actors from Hollywood's Golden Age (softcover) (First έκδοση). Great Britain: Independently published. σελίδες 151–156. ISBN 978-1-7200-3837-5. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]