Άντζελα Λάνσμπερι

Άντζελα Λάνσμπερι
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη; μητρική γλώσσα	Angela Lansbury (Αγγλικά)
Γέννηση	16 Οκτωβρίου 1925; St Pancras ή Λονδίνο
Θάνατος	11 Οκτωβρίου 2022; Λος Άντζελες
Συνθήκες θανάτου	φυσικά αίτια
Χώρα πολιτογράφησης	Ηνωμένο Βασίλειο; Δημοκρατία της Ιρλανδίας; Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής (1951–2022)
Θρησκεία	Επισκοπική Εκκλησία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσες	Αγγλικά
Σπουδές	Ακαδημία Δραματικής Τέχνης «Γουέμπερ Ντάγκλας»; South Hampstead High School
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητα	ηθοποιός φωνής; τραγουδίστρια; παραγωγός ταινιών; συγγραφέας; καρατερίστας; σεναριογράφος; ηθοποιός τηλεόρασης; ηθοποιός θεάτρου; ηθοποιός ταινιών; τηλεοπτικός παραγωγός; ηθοποιός
Περίοδος ακμής	1944
Πολιτική τοποθέτηση
Πολιτικό κόμμα/Κίνημα	Εργατικό Κόμμα
Οικογένεια
Σύζυγος	Peter Shaw (1949–2003); Richard Cromwell (1945–1946)
Τέκνα	Άντονι Πάλλεν Σω
Γονείς	Edgar Lansbury και Moyna Macgill
Αδέλφια	Edgar Lansbury (νεότερος αδερφός); Bruce Lansbury (νεότερος αδερφός)
Συγγενείς	George Lansbury (παππούς), Dorothy Thurtle (θεία), Daisy Postgate (θεία), Tamara Ustinov (ανιψιά), John Postgate (ξάδελφος), Oliver Postgate (ξάδελφος), Coral Lansbury (ξάδελφος), Μάλκολμ Τέρνμπουλ και Πίτερ Ουστίνοφ (κουνιάδος)
Αξιώματα και βραβεύσεις
Βραβεύσεις	Ντάμα Ταξιάρχις του Τάγματος της Βρετανικής Αυτοκρατορίας; Εθνικό μετάλλιο των τεχνών; Βραβεία Ολίβιε; βραβείο Τόνυ καλύτερου Β' γυναικείου ρόλου σε θεατρικό έργο (2009); Βραβείο Τόνυ Α' Γυναικείου Ρόλου σε Μιούζικαλ (1966); Βραβείο Τόνυ Α' Γυναικείου Ρόλου σε Μιούζικαλ (1969); Βραβείο Τόνυ Α' Γυναικείου Ρόλου σε Μιούζικαλ (1975); Βραβείο Τόνυ Α' Γυναικείου Ρόλου σε Μιούζικαλ (1979); Screen Actors Guild Life Achievement Award; βραβείο Κένεντι (2000); Disney Legends (1995); Χρυσή Σφαίρα Β' Γυναικείου Ρόλου - κινηματογραφική ταινία (1945); Χρυσή Σφαίρα Καλύτερου Α' γυναικείου ρόλου σε δραματική σειρά (1984); Sarah Siddons Award (1975); Sarah Siddons Award (1981); βραβείο Λόυσι (1996); Τιμητικό Όσκαρ (2014); Χρυσή Σφαίρα Β' Γυναικείου Ρόλου - κινηματογραφική ταινία (1963); Χρυσή Σφαίρα Καλύτερου Α' γυναικείου ρόλου σε δραματική σειρά (1987); Χρυσή Σφαίρα Καλύτερου Α' γυναικείου ρόλου σε δραματική σειρά (1990); Χρυσή Σφαίρα Καλύτερου Α' γυναικείου ρόλου σε δραματική σειρά (1992); αστέρι στη Λεωφόρο της Δόξας του Χόλιγουντ; Drama Desk Award for Outstanding Actress in a Musical; Agatha Award; επίτιμος διδάκτωρ του Πανεπιστημίου του Μαϊάμι (9 Μαΐου 2008); Τάγμα της Βρετανικής Αυτοκρατορίας; Βραβεία Αμερικανικής Ακαδημίας Κινηματογράφου (2014); Χρυσές Σφαίρες (1946); Βραβεία Σωματείου Ηθοποιών (1997); βραβεία Τόνυ (1966); Drama League Award
Ιστότοπος
	www.angelalansbury.net
	Σχετικά πολυμέσα
	δεδομένα

Η Ντέιμ Άντζελα Λάνσμπερι (αγγλικά: Angela Lansbury‎, γενν. 16 Οκτωβρίου 1925, Ρίτζεντς Παρκ- πέθ. 11 Οκτωβρίου 2022) ήταν Αγγλίδα ηθοποιός του κινηματογράφου, του θεάτρου και της τηλεόρασης. Υπήρξε υποψήφια για Όσκαρ Β΄ Γυναικείου Ρόλου τρεις φορές για τις ταινίες Εφιάλτης (1944), Το πορτραίτο του Ντόριαν Γκρέι (1945) και Ο άνθρωπος της Μαντζουρίας (1962), ενώ τον Νοέμβριο του 2013 έλαβε Τιμητικό Όσκαρ για την προσφορά της στην 7η τέχνη. Ξεχωριστή θέση στη φιλμογραφία της κατέχουν επίσης οι ταινίες: Ο αλήτης και η αμαζόνα (National Velvet, 1944), Σαμψών και Δαλιδά (Samson and Delilah, 1949), Ο γελωτοποιός του βασιλέως (The Court Jester, 1956), Πόθοι στην κάψα του καλοκαιριού (The Long, Hot Summer, 1958), Γύρω μου γκρεμίστηκαν όλα! (All Fall Down, 1962), Η ωραιότερη ιστορία του κόσμου (The Greatest Story Ever Told, 1965), Έγκλημα στον Νείλο (Death on the Nile, 1978) και Η πεντάμορφη και το τέρας (Beauty and the Beast, 1991). Οι ερμηνείες της στο θέατρο της χάρισαν πέντε Βραβεία Τόνι, ενώ έχει λάβει επίσης έξι Χρυσές Σφαίρες.

Η Λάνσμπερι γεννήθηκε το 1925 στο Λονδίνο και ήταν γόνος μεσοαστικής οικογένειας. Ήταν κόρη της Μόινα Μακγκίλ και του Άγγλου πολιτικού Έντγκαρ Λάνσμπερι^[14]. Το 1940 προκειμένου να αποφύγει τον πόλεμο μεταφέρθηκε στις ΗΠΑ, όπου σπούδασε υποκριτική στη Νέα Υόρκη. Το 1942 υπέγραψε συμβόλαιο με την Metro-Goldwyn-Mayer και ανέλαβε τον πρώτο της ρόλο στην ταινία του Τζορτζ Κιούκορ Εφιάλτης (Gaslight, 1944). Η ερμηνεία της στην ταινία, όπου υποδυόταν την αδίστακτη υπηρέτρια της Ίνγκριντ Μπέργκμαν επαινέθηκε από τους κριτικούς και της χάρισε την πρώτη της υποψηφιότητα για Όσκαρ Β' Γυναικείου Ρόλου^[15]. Συνέχισε να εμφανίζεται σε ταινίες της M-G-M, αλλά σε δευτερεύοντες ρόλους και το συμβόλαιό της έληξε το 1952. Από 'κει και έπειτα, η καριέρα της άνθισε τόσο στον κινηματογράφο όσο και στο θέατρο. Η ερμηνεία της στην ταινία Ο άνθρωπος της Μαντζουρίας (The Manchurian Candidate, 1962) χαρακτηρίστηκε ως μια από τις καλύτερες στην καριέρα της, ενώ η ενασχόλησή της με το είδος μιούζικαλ την καθιέρωσε κατά τα μέσα της δεκαετίας του 1960^[16]. Το 1966 η ερμηνεία της στο μιούζικαλ των Τζερόμ Λόρενς, Ρόμπερτ Έντγουν Λι και Τζέρι Χέρμαν Mame της χάρισε πολλά βραβεία και την έκανε Gay icon^[17].

Το αστέρι της Άντζελα Λάνσμπερι στη Λεωφόρο της Δόξας στο Χόλυγουντ.

Η δεκαετία του 1970 τη βρήκε να δουλεύει ως επί το πλείστον στο χώρο του θεάτρου, ερμηνεύοντας κυρίως πρωταγωνιστικού ρόλους σε μιούζικαλ, όπως τα: Ο βασιλιάς κι εγώ και Sweeney Todd, ο φονικός κουρέας της οδού Φλιτ που της χάρισαν καλές κριτικές. Κατά τη δεκαετία του 1980 μεταπήδησε στο χώρο της τηλεόρασης, αναλαμβάνοντας τον πρωταγωνιστικό ρόλο στη σειρά Η συγγραφέας ντετέκτιβ (Murder She Wrote, 1984) που προβαλλόταν για 12 χρόνια και τις χάρισε 18 υποψηφιότητες για Βραβείο Έμμυ.^[18] Το 1991 χάρισε τη φωνή της στην ταινία κινουμένων σχεδίων της Ντίσνεϊ Η πεντάμορφη και το τέρας και έκτοτε έκανε σποραδικές κινηματογραφικές εμφανίσεις. Υπήρξε παντρεμένη 2 φορές την πρώτη με τον ηθοποιό Ρίτσαρντ Κρόμγουελ και ο γάμος τους διήρκεσε ένα χρόνο, ενώ τη δεύτερη με τον παραγωγό Πίτερ Σο, με τον οποίο έμεινε παντρεμένη μέχρι και τον θάνατό του το 2003. Έχει αστέρι στη Λεωφόρο της Δόξας στο Χόλυγουντ για την τηλεοπτική της προσφορά.

Φιλμογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Έτος	Πρωτότυπος τίτλος	Ελληνικός τίτλος	Ρόλος
1944	Gaslight	Εφιάλτης	Νάνσι
1944	National Velvet	Ο αλήτης και η αμαζόνα	Εντουίνα Μπράουν
1945	The Picture of Dorian Gray	Το πορτρέτο του Ντόριαν Γκρέι	Σίμπιλ Βέιν
1946	The Harvey Girls		Εμ
	The Hoodlum Saint		Ντάστι Μίλαρντ
	Till the Clouds Roll By	Όταν περάσουν τα σύννεφα	ερμηνεύτρια
1947	The Private Affairs of Bel Ami		Κλοτίλντ ντε Μαρέλ
1947	If Winter Comes	Σαν έρθει ο χειμώνας	Μέιμπελ Σαμπρ
1948	Tenth Avenue Angel		Σούζαν Μπράτεν
	State of the Union	Μετανοώ	Κέι Θόρνταϊκ
	The Three Musketeers	Οι τρεις σωματοφύλακες	βασίλισσα Άννα
1949	The Red Danube	Ο κόκκινος Δούναβης	Όντρεϊ Κουέιλ
1949	Samson and Delilah	Σαμψών και Δαλιδά	Σέμανταρ
1951	Kind Lady		κυρία Έντουαρντς
1952	Mutiny	Οι αντάρτες του Ατλαντικού	Λέσλι
1953	Remains to Be Seen		Βαλέσκα Σόβελ
1955	A Life at Stake	Η γυναίκα που ήξερε να σκοτώνει	Ντόρις Χίλμαν
	The Purple Mask	Ο ιππότης με την πορφυρή μάσκα	μαντάμ Βαλεντάιν
	A Lawless Street	Παράνομος δρόμος	Τάλι Ντίκενσον
	The Court Jester	Ο γελωτοποιός του βασιλέως	πριγκίπισσα Γουέντολιν
1956	Please Murder Me!	Σε μια ώρα με σκοτώνουν	Μάιρα Λιντς
1958	The Long, Hot Summer	Μακρύ, καυτό καλοκαίρι	Μίνι Λίτλτζον
1958	The Reluctant Debutante	Στον χορό των ανακτόρων	Μέιμπελ Κλερμόντ
1959	Summer of the Seventeenth Doll	Ο πόθος δεν τελειώνει ποτέ	Περλ
1960	A Breath of Scandal	Πριγκίπισσα Ολυμπία	κόμισσα Λίνα
1960	The Dark at the Top of the Stairs	Σκοτάδι στο τελευταίο σκαλοπάτι	Μέιβις Προυτ
1961	Blue Hawaii	Γαλάζια Χαβάη	Σάρα Λι Γκέιτς
1962	The Four Horsemen of the Apocalypse	Οι 4 ιππότες της Αποκαλύψεως	Μαργκερίτ Λοριέ
	All Fall Down	Γύρω μου γκρεμίστηκαν όλα!	Άναμπελ Γουίλαρτ
	The Manchurian Candidate	Ο άνθρωπος της Μαντζουρίας	Έλινορ Σο Άισλιν
1963	In the Cool of the Day	Διακοπές στην Αθήνα	Σίμπιλ Λόγκαν
1964	The World of Henry Orient	Δύο 18χρονες κι εγώ	Ίζαμπελ Μπόιντ
1964	Dear Heart	Πικρή μου αγάπη	Φίλις
1965	The Greatest Story Ever Told	Η ωραιότερη ιστορία του κόσμου	Κλαούντια
	The Amorous Adventures of Moll Flanders	Καθωσπρέπει κυρία	λαίδη Μπλάιστοουν
	Harlow	Τζιν Χάρλοου	μάμα Τζιν Μπέλο
1966	Mister Buddwing	Ο άγνωστος της 44ης λεωφόρου	Γκλόρια
1970	Something for Everyone	Μαύρα τριαντάφυλλα για τη νύφη	κοντέσα φον Όρνσταϊν
1971	Bedknobs and Broomsticks	Μάγισσες και σκουπόξυλα	δεσποινίς Πράις
1978	Death on the Nile	Έγκλημα στον Νείλο	κυρία Σαλώμη Ότερμπουρν
1979	The Lady Vanishes	Δολοφονία στο τρένο των 12:15	δεσποινίς Φρόι
1980	The Mirror Crack'd	Στον καθρέφτη είδα τον δολοφόνο	μις Τζέιν Μαρπλ
1982	The Last Unicorn		Μόμι Φορτούνα (φωνή)
1982	Sweeney Todd: The Demon Barber of Fleet Street	Σουίνι Τοντ: Ο φονικός κουρέας της οδού Φλιτ	Νέλι Λόβετ
1983	The Pirates of Penzance	Πειρατές	Ρουθ
1984	The Company of Wolves	Η παρέα των λύκων	γιαγιά
1991	Beauty and the Beast	Η πεντάμορφη και το τέρας	κυρία Ποτς (φωνή)
1992	Mrs. 'Arris Goes to Paris	Η κυρία Άρις στο Παρίσι	Άντα Χάρις
1996	Mrs. Santa Claus	Κυρία στα κόκκινα	κυρία Άι Βασίλη
1997	Beauty and the Beast: The Enchanted Christmas	Η πεντάμορφη και το τέρας 2: Τα μαγεμένα Χριστούγεννα	κυρία Ποτς (φωνή)
1997	Anastasia	Αναστασία	αυτοκράτειρα Μαρί (φωνή)
1999	The Unexpected Mrs. Pollifax	Πράκτωρ κατά... λάθος	Έμιλι Πόλιφαξ
2002	About Schmidt	Σχετικά με τον Σμιντ	Άντζελα Λάνσμπερι (φωνή)
2003	Murder, She Wrote: The Celtic Riddle	Το μυστήριο του μεσονυκτίου	Τζέσικα Φλέτσερ
2005	Nanny McPhee	Νάνι Μακ Φι: Η μαγική νταντά	θεία Αδελαΐδα
2011	Mr. Popper's Penguins	Ο κύριος Πόπερ και οι πιγκουίνοι του	κυρία βαν Γκάντι
2018	The Grinch	Ο Γκριντς	δήμαρχος Μαγκέρκλ (φωνή)
	Mary Poppins Returns	Η Μαίρη Πόπινς επιστρέφει	κυρία με μπαλόνια
	Buttons		Ρόουζ

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

↑ ^1,0 ^1,1 (Αγγλικά) SNAC. w6mw33q5. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
↑ ^2,0 ^2,1 (Αγγλικά) Internet Broadway Database. 48943. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
↑ ^3,0 ^3,1 (Αγγλικά) Internet Broadway Database. 84030. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
↑ Czech National Authority Database. xx0072714. Ανακτήθηκε στις 29 Ιανουαρίου 2023.
↑ «Angela Lansbury, Star of Film and Stage and TV’s Favorite Sleuth, Dies at 96». (Αγγλικά)
↑ ^6,0 ^6,1 Ανακτήθηκε στις 17 Οκτωβρίου 2022.
↑ www.nytimes.com/2022/10/11/obituaries/angela-lansbury-dead.html.
↑ (Αγγλικά) Internet Movie Database. tt0066817. Ανακτήθηκε στις 20 Οκτωβρίου 2022.
↑ Ανακτήθηκε στις 11 Δεκεμβρίου 2020.
↑ Czech National Authority Database. xx0072714. Ανακτήθηκε στις 15 Δεκεμβρίου 2022.
↑ d23.com/walt-disney-legend/angela-lansbury/.
↑ Ανακτήθηκε στις 6 Ιουνίου 2021.
↑ commencement.miami.edu/about-us/archives/honorary-degree-recipients/index.html.
↑ Bonanno 1987, σελ. 4· Edelman & Kupferberg 1996, σελ. 3.
↑ Bonanno 1987, σελ. 13· Edelman & Kupferberg 1996, σελ. 42· Gottfried 1999, σελ. 62.
↑ Edelman & Kupferberg 1996, σελ. 120· Gottfried 1999, σελ. 130.
↑ Lydia Richardson (January 25, 2014). «'I'm Proud To Be A Gay Icon!': Angela Lansbury Opens Up in New Interview». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις July 4, 2014. https://web.archive.org/web/20150704125109/http://archive.entertainmentwise.com/news/139022/Im-Proud-To-Be-A-Gay-Icon-Angela-Lansbury-Opens-Up-In-New-Interview. Ανακτήθηκε στις January 3, 2016.
↑ Bonanno 1987, σελ. 161· Edelman & Kupferberg 1996, σελ. 217· Gottfried 1999, σελ. 258.

Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Bonanno, Margaret Wander (1987). Angela Lansbury: A Biography. New York: St. Martin's Press. ISBN 978-0-312-00561-0.
Cariou, Len (April 2012). «Angela Lansbury». Vanity Fair 54 (4): 200.
Crampton, Caroline (April 2014). «Angela Lansbury's Life on the Stage». New Statesman 143 (5205): 16.
Degen, John (2010). «The Oxford Companion to Theatre and Performance». The Oxford Companion to Theatre and Performance. Dennis Kennedy (editor). Oxford: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-172791-7.
Edelman, Rob· Kupferberg, Audrey E. (1996). Angela Lansbury: A Life on Stage and Screen. Secaucus, New Jersey: Carol Publishing Corporation. ISBN 978-1-55972-327-5.
Gilvey, John Anthony (2005). Before the Parade Passes By Gower Champion and the Glorious American Musical. New York City: Macmillan. ISBN 0-312-33776-0.
Gottfried, Martin (1999). Balancing Act: The Authorised Biography of Angela Lansbury. New York: Little, Brown & Company. ISBN 0-316-32225-3.

Περαιτέρω αναγνωση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Alistair, Rupert (2018). «Angela Lansbury». The Name Below the Title: 65 Classic Movie Character Actors from Hollywood's Golden Age (softcover) (First έκδοση). Great Britain: Independently published. σελίδες 151–156. ISBN 978-1-7200-3837-5.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα Wikimedia Commons έχουν πολυμέσα σχετικά με το θέμα
Άντζελα Λάνσμπερι

Άντζελα Λάνσμπερι στην IMDb
Άντζελα Λάνσμπερι, σελίδα στον ιστότοπο της Internet Broadway Database

[2a49b350c4d9ef998d23c92931aaa79beebe1b7b-1] 1,0 ^1,1 (Αγγλικά) SNAC. w6mw33q5. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.

[c98e3d162f3c04b9e648ee7f15fdcac9c9ff1e4a-2] 2,0 ^2,1 (Αγγλικά) Internet Broadway Database. 48943. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.

[074efc31c78de251158e60160a2f9d29a6f41b53-3] 3,0 ^3,1 (Αγγλικά) Internet Broadway Database. 84030. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.

[e4c0eb7b2106be0a6b21b58bfda57acc1c5eeb05-4] Czech National Authority Database. xx0072714. Ανακτήθηκε στις 29 Ιανουαρίου 2023.

[6c4a7787097b7e54f28ec2a1e8045add9aa9b324-5] «Angela Lansbury, Star of Film and Stage and TV’s Favorite Sleuth, Dies at 96». (Αγγλικά)

[82be56d8a9ad9a5e362637741269386ebef15253-6] 6,0 ^6,1 Ανακτήθηκε στις 17 Οκτωβρίου 2022.

[1e833ffd623db391c58ef90023a1fce3ed8515b5-7] www.nytimes.com/2022/10/11/obituaries/angela-lansbury-dead.html.

[4d3c47f8d35b7797447d2fea489bf889de10ced3-8] (Αγγλικά) Internet Movie Database. tt0066817. Ανακτήθηκε στις 20 Οκτωβρίου 2022.

[29f45f72135fdab8cfca08363b7038a412bf1c1b-9] Ανακτήθηκε στις 11 Δεκεμβρίου 2020.

[2bcb87ebda95ba974dd6c1858fc1d5ca1637960d-10] Czech National Authority Database. xx0072714. Ανακτήθηκε στις 15 Δεκεμβρίου 2022.

[2a769fd121a5a49eda4ed0096dde0e9239d2e26a-11] 23.com/walt-disney-legend/angela-lansbury/.

[451aa59009bc168fd796e996ed4671b3655dda08-12] Ανακτήθηκε στις 6 Ιουνίου 2021.

[2f46f20604a3190e2eb1d9ed8cb3c04b01bfc636-13] t.miami.edu/about-us/archives/honorary-degree-recipients/index.html.

[FOOTNOTEBonanno19874EdelmanKupferberg19963-14] Bonanno 1987, σελ. 4· Edelman & Kupferberg 1996, σελ. 3.

[FOOTNOTEBonanno198713EdelmanKupferberg199642Gottfried199962-15] Bonanno 1987, σελ. 13· Edelman & Kupferberg 1996, σελ. 42· Gottfried 1999, σελ. 62.

[FOOTNOTEEdelmanKupferberg1996120Gottfried1999130-16] Edelman & Kupferberg 1996, σελ. 120· Gottfried 1999, σελ. 130.

[gayicon-17] Lydia Richardson (January 25, 2014). «'I'm Proud To Be A Gay Icon!': Angela Lansbury Opens Up in New Interview». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις July 4, 2014. https://web.archive.org/web/20150704125109/http://archive.entertainmentwise.com/news/139022/Im-Proud-To-Be-A-Gay-Icon-Angela-Lansbury-Opens-Up-In-New-Interview. Ανακτήθηκε στις January 3, 2016.

[FOOTNOTEBonanno1987161EdelmanKupferberg1996217Gottfried1999258-18] Bonanno 1987, σελ. 161· Edelman & Kupferberg 1996, σελ. 217· Gottfried 1999, σελ. 258.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]