Μετάβαση στο περιεχόμενο

Άγιος Βασίλειος Πεδιάδος Ηρακλείου

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
(Ανακατεύθυνση από Άγιος Βασίλειος Πεδιάδας)

Συντεταγμένες: 35°11′45″N 25°11′27″E / 35.19583°N 25.19083°E / 35.19583; 25.19083

Αυτό το λήμμα αφορά το χωριό της Επαρχίας Πεδιάδος που υπάγεται στον Δήμο Αρχανών-Αστερουσίων. Για το χωριό της Επαρχίας και του Δήμου Βιάννου, δείτε: Άγιος Βασίλειος Βιάννου.
Άγιος Βασίλειος
Άγιος Βασίλειος is located in Greece
Άγιος Βασίλειος
Άγιος Βασίλειος
Διοίκηση
ΧώραΕλλάδα[1]
ΠεριφέρειαΚρήτης
Περιφερειακή ΕνότηταΗρακλείου
ΔήμοςΑρχανών - Αστερουσίων
Δημοτική ΕνότηταΝίκου Καζαντζάκη
Δημοτική ΚοινότηταΑγίου Βασιλείου Πεδιάδος
Γεωγραφία
Γεωγραφικό διαμέρισμαΚρήτη
ΝομόςΗρακλείου
Υψόμετρο360
Πληθυσμός
Μόνιμος386
Έτος απογραφής2021

Ο Άγιος Βασίλειος[2] ή Άγιος Βασίλειος Πεδιάδος[3] είναι ημιορεινό χωριό και έδρα ομώνυμης κοινότητος του Δήμου Αρχανών-Αστερουσίων στην Περιφερειακή Ενότητα Ηρακλείου της Κρήτης. Ανήκε στην επαρχία Πεδιάδας. Βρίσκεται σε υψόμετρο 347 μέτρα[4].

Ο Άγιος Βασίλειος βρίσκεται στις υπώρειες του υψώματος Κεφάλα σε ωραία τοποθεσία με πανοραμική θέα. Οι κάτοικοι ασχολούνται κυρίως με την αμπελοκαλλιέργεια και την ελαιοκαλλιέργεια. Στον οικισμό λειτουργούσαν νηπιαγωγείο και δημοτικό σχολείο. Παλαιότερα είχε και ποδοσφαιρική ομάδα, την «Α.Σ. Άγιος Βασίλειος 2004» όπου συμμετείχε στο πρωτάθλημα της Γ΄ κατηγορίας της Ε.Π.Σ. Ηρακλείου. Στο χωριό υπάρχουν πολλοί ναοί καθώς και το μοναστήρι της Ι.Μ. Σπηλιώτισσας ιδιοκτησία της Ιεράς Μονής του όρους Σινά.[5]

Ιστορικά στοιχεία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σε ενετικές πηγές, όπως στην απογραφή του Καστροφύλακα (1583) ο Άγιος Βασίλειος αναφέρεται ως S. Baseggio με 269 κατοίκους (Καστροφύλακας, Κ 94). Δίπλα απ' τον καινούριο ναό του Αγίου Βασιλείου βρίσκεται ο πρώτος ναός και πιο μικρός από τον οποίο πιθανότατα έχει πάρει την ονομασία το χωριό. Κατά τα γεγονότα της 14ης Σεπτεμβρίου 1943, μετά την εκτέλεση των κατοίκων του Κρεββατά, για αντίποινα κατά των ανταρτών και παραδειγματισμό, οι Γερμανοί εντάλθηκαν απ΄τον Γερμανό αξιωματικό Χανς να μπούν με τη βία ξαφνικά στον Άγιο Βασίλειο και να σκορπιστούν στους δρόμους, να σπάζουν τις θύρες των οικιών και να παίρνουν όσους πιο πολλούς άντρες έβρισκαν. Οδήγησαν όσους είχαν συγκεντρώσει στη πλατεία κοντά στο καφενείο του Προέδρου, τους έστησαν στην γραμμή και εκτέλεσαν 31 άνδρες.

Ως χωριστός οικισμός αναφέρεται επίσημα το 1925 στο ΦΕΚ 27Α - 31/01/1925 να ορίζεται έδρα της ομώνυμης νεοϊδρυθείσας κοινότητας.[3] Σύμφωνα με το σχέδιο Καλλικράτης αποτελεί τοπική κοινότητα και σύμφωνα με την απογραφή του 2021 έχει πληθυσμό 386 κατοίκους[6], ενώ στην απογραφή του 2011 είχε 396.

  • Το Ηράκλειον και ο νομός του. Ηράκλειο: Νομαρχία Ηρακλείου. 1971. 
  1. (Ελληνικά) Βάση δεδομένων της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής.
  2. Εγκυκλοπαίδεια Νέα Δομή. Τεγόπουλος - Μανιατέας. 1996. σελ. 139, τομ. 1.
  3. 1 2 «Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών». ΕΕΤΑΑ. Ανακτήθηκε στις 8 Σεπτεμβρίου 2020.
  4. «Άγιος Βασίλειος ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ, Δήμος ΑΡΧΑΝΩΝ - ΑΣΤΕΡΟΥΣΙΩΝ | buk.gr». buk.gr. Ανακτήθηκε στις 8 Σεπτεμβρίου 2020.
  5. «Μονή Παναγίας Σπηλιώτισσας στον Άγιο Βασίλειο - Ταξιδιωτικός Οδηγός Κρήτης». www.cretanbeaches.com. Ανακτήθηκε στις 8 Σεπτεμβρίου 2020.
  6. «ΦΕΚ αποτελεσμάτων ΜΟΝΙΜΟΥ πληθυσμού», σελ. 10859 (σελ. 385 του pdf)