Κάρολος Α΄ της Πορτογαλίας

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Για άλλες χρήσεις, δείτε: Κάρολος (αποσαφήνιση).
Κάρολος Α΄
Περίοδος19 Οκτωβρίου 1889 - 1 Φεβρουαρίου 1908
ΠροκάτοχοςΛουδοβίκος Α΄
ΔιάδοχοςΕμμανουήλ Β΄
Γέννηση28 Σεπτεμβρίου 1863
Βασιλικό Παλάτι Αζούντα, Λισαβόνα
Θάνατος1 Φεβρουαρίου 1908 (44 ετών)
Λισαβόνα
Τόπος ταφήςΒασιλικό Πάνθεον του Οίκου των Μπραγκάνσα, Λισαβόνα
ΣύζυγοςΑμαλία της Ορλεάνης
ΕπίγονοιΛουδοβίκος Φίλιππος
Μαρία Άννα
Εμμανουήλ Β΄
ΟίκοςΣαξονίας-Κόμπουργκ & Γκότα
ΠατέραςΛουδοβίκος Α΄ της Πορτογαλίας
ΜητέραΜαρία Πία της Σαβοΐας
ΘρησκείαΡωμαιοκαθολικισμός
Υπογραφή
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π  σ  ε )

Ο Κάρολος Α΄ (Carlos I, 28 Σεπτεμβρίου 1863 - 1 Φεβρουαρίου 1908) από τον Οίκο της Σαξονίας-Κόμπουργκ & Γκότα ήταν βασιλιάς της Πορτογαλίας από το 1889 ως το 1908, όταν και δολοφονήθηκε. Ήταν ο πρώτος Πορτογάλος βασιλιάς που γνώρισε βίαιο θάνατο από το 1578, κάτι που του έδωσε τον τίτλο του μάρτυρα (Martirizado).[1][2][3]

Πρώιμα χρόνια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η βάπτιση του Καρόλου.
Ο Κάρολος σε νόμισμα του 1891.
Πορτρέτο του Βασιλιά Καρόλου Α΄.
Ο Κάρολος με τη σύζυγό του Αμαλία και το νεογέννητο γιο τους Λουδοβίκο Φίλιππο.

Ο Κάρολος γεννήθηκε στη Λισαβόνα της Πορτογαλίας στις 1 Φεβρουαρίου 1863 και ήταν ο πρώτος γιος του Λουδοβίκου Α΄ της Πορτογαλίας και της συζύγου του Μαρίας Πίας της Σαβοΐας.[3] Βαφτίστηκε με τα ονόματα Κάρολος Φερδινάνδος Λουδοβίκος Μαρία Βίκτωρ Μιχαήλ Ραφαήλ Γαβριήλ Γκονζάγκα Ξαβιέρ Φραγκίσκος του Ασσίς Ιωσήφ Συμεών.[4]

Είχε μια εντατική εκπαίδευση, προκειμένου να είναι προετοιμασμένος να κυβερνήσει ως συνταγματικός μονάρχης της χώρας. Το 1883 ταξίδεψε στην Ιταλία, την Αγγλία, τη Γαλλία και τη Γερμανία, όπου εμπλούτισε τις γνώσεις του σχετικά με το σύγχρονο κόσμο. Για ορισμένο διάστημα τα έτη 1883, 1886 και 1888 υπηρέτησε ως αντιβασιλέας, καθώς ο πατέρας του ταξίδευε στην Ευρώπη. Ο πατέρας του Λουδοβίκος Α΄ τον συμβούλευε να είναι μετριόφρων και να μελετάει με προσοχή.

Βασιλιάς της Πορτογαλίας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Προσφωνήσεις του
Βασιλιά Καρόλου Α΄
Προσφώνηση αναφοράςΜεγαλειότατος
Προφορική προσφώνησηΜεγαλειότατε
Εναλλακτική προσφώνησηΔ/Δ

Ο Κάρολος έγινε Βασιλιάς στις 19 Οκτωβρίου 1889, μετά από το θάνατο του πατέρα του.[2][3] Έπειτα από το Βρετανικό τελεσίγραφο του 1890 η Πορτογαλία αναγκάστηκε να παραιτηθεί από σημαντικές εδαφικές διεκδικήσεις της στη νότια Αφρική, κάτι που θα προκαλέσει αρνητικά συναισθήματα στο εσωτερικό της χώρας.[3]

Στον οικονομικό τομέα, η Πορτογαλία είχε κηρύξει δύο φορές πτώχευση (το 1892 και το 1902), δημιουργώντας βιομηχανική αστάθεια, πολιτική αστάθεια και κριτική ενάντια στη μοναρχία.[3] Ο Κάρολος απάντησε με το διορισμό του Ζουάου Φράνκο ως πρωθυπουργού και στη συνέχεια με την αποδοχή της διάλυσης του κοινοβουλίου.[5]

Ως προστάτης των επιστημών και των τεχνών, ο Βασιλιάς Κάρολος συμμετείχε ενεργά (το 1894) στον εορτασμό της 500ης επετείου από τη γέννηση του Πρίγκιπα Ερρίκου του Θαλασσοπόρου. Το επόμενο έτος βράβευσε τον Πορτογάλο ποιητή Ζοάο ντε Ντέους σε μια τελετή στη Λισαβόνα. Ο Κάρολος είχε προσωπικό ενδιαφέρον για την εξερεύνηση των βαθέων υδάτων και των θαλασσών γενικότερα, άσσια εξερεύνηση, δημοσιεύοντας μια έκθεση με τις δικές του μελέτες σε αυτόν τον τομέα. Από τα επιστημονικά του ενδιαφέροντα, το σημαντικότερο ήταν η ωκεανογραφία. Έδωσε ένα μεγάλο μέρος των χρημάτων του σε ωκεανογραφικά ερευνητικά σκάφη, καθώς και στη δημιουργία ενός από τα πρώτα ενυδρεία στον κόσμο, στη Λισαβόνα, το οποίο είναι επισκέψιμο ακόμη και σήμερα.[6] Το Πολεμικό Ναυτικό της Πορτογαλίας, σήμερα διαθέτει ένα υδρογραφικό πλοίο με την ονομασία του Βασιλιά Καρόλου Α΄, προκειμένου να τιμήσει την προσφορά του. [5]

Βασιλοκτονία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στις 1 Φεβρουαρίου 1908, η βασιλική οικογένεια, επιστρέφοντας από το παλάτι της Βίλα Βισόζα στη Λισαβόνα, θα δεχθεί επίθεση με πυροβολισμούς στην Πλατεία Εμπορίου από δύο μέλη του Πορτογαλικού Δημοκρατικού Κόμματος, τους Αλφρέδο Κόστα και Μανουέλ Μπουίσα.[2][3]

Από τους πυροβολισμούς ο Βασιλιάς Κάρολος θα πεθάνει αμέσως, ενώ ο διάδοχος Λουδοβίκος Φίλιππος είκοσι περίπου λεπτά αργότερα.[3] Οι δολοφόνοι σκοτώθηκαν από τους πυροβολισμούς της αστυνομίας και της φρουράς της βασιλικής οικογένειας, ενώ από τη σύγχυση δέχτηκε πυρά και ένας πολίτης.[3] Επτά ημέρες αργότερα, ο νεώτερος γιος του Καρόλου, ο Εμμανουήλ θα ανακηρυχθεί Βασιλιάς της Πορτογαλίας.[3]

Γάμος και οικογένεια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η πρώτη υποψήφια σύζυγος του Καρόλου ήταν μία από τις κόρες του Γερμανού Αυτοκράτορα Φρειδερίκου Γ΄, όμως το ζήτημα της θρησκείας και η βρετανική πίεση ματαίωσαν το γάμο. Στη συνέχεια θα γνωρίσει και θα παντρευτεί την Αμαλία της Ορλεάνης, τη μεγαλύτερη κόρη του Φιλίππου, Κόμη του Παρισιού και διεκδικητή του πρώην γαλλικού θρόνου.[5] Από τον γάμο τους θα αποκτήσουν τα εξής παιδιά:[7]

Αρκετά χρόνια μετά το θάνατο του Καρόλου μία γυναίκα με το όνομα Μαρία Πία υποστήριξε ότι ήταν εξώγαμη κόρη του, κάτι που ωστόσο δεν εξακριβώθηκε.[9]

Πρόγονοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
8. Φερδινάνδος της Σαξονίας-Κόμπουργκ & Γκότα
 
 
 
 
 
 
 
4. Φερδινάνδος Β΄ της Πορτογαλίας
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
9. Μαρία Αντωνία πριγκίπισσα Κοχάρυ
 
 
 
 
 
 
 
2. Λουδοβίκος Α΄ της Πορτογαλίας
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
10. Πέτρος Β΄ της Βραζιλίας
 
 
 
 
 
 
 
5. Μαρία Β΄ της Πορτογαλίας
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
11. Μαρία Λεοπολδίνα της Αυστρίας (1797-1826)
 
 
 
 
 
 
 
1. Κάρολος της Πορτογαλίας
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
12. Κάρολος Αλβέρτος της Σαρδηνίας
 
 
 
 
 
 
 
6. Βίκτωρ Εμμανουήλ Β΄ της Σαρδηνίας & Ιταλίας
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
13. Μαρία Θηρεσία της Αυστρίας (1801-1855)
 
 
 
 
 
 
 
3. Μαρία Πία της Σαβοΐας
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
14. Ράινερ Ιωσήφ, αρχιδούκας της Αυστρίας
 
 
 
 
 
 
 
7. Αδελαΐδα της Αυστρίας
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
15. Ελισάβετ της Σαβοΐας
 
 
 
 
 
 

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κάρολος Α΄ της Πορτογαλίας
Γέννηση: 28 Σεπτεμβρίου 1863 Θάνατος: 1 Φεβρουαρίου 1908
Βασιλικοί τίτλοι
Προκάτοχος
Λουδοβίκος Α΄
Βασιλιάς της Πορτογαλίας και του Αλγκάρβε

19 Οκτωβρίου 1889 - 1 Φεβρουαρίου 1908
Διάδοχος
Εμμανουήλ Β΄