Μετάβαση στο περιεχόμενο

Χρήμα (Μάρτιν Έιμις)

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Χρήμα
Ο Μάρτιν Έιμις το 2014
ΣυγγραφέαςΜάρτιν Έιμις
ΤίτλοςMoney
ΓλώσσαΑγγλικά
Ημερομηνία δημοσίευσης1984
Μορφήμυθιστόρημα
ΤόποςΝέα Υόρκη
Πρώτη έκδοσηΤζόναθαν Κέιπ
ΠροηγούμενοOther People
ΕπόμενοLondon Fields

Χρήμα, ένα σημείωμα αυτοκτονίας (αγγλικός τίτλος: Money: A Suicide Note) είναι μυθιστόρημα του Άγγλου συγγραφέα Μάρτιν Έιμις που εκδόθηκε το 1984. Θεωρείται πλέον κλασικό της αγγλικής λογοτεχνίας του 20ού αιώνα και κορυφαίο σημείο στο έργο του συγγραφέα. Ο Έιμις αντιμετωπίζει κριτικά τον πολιτισμικό εκφυλισμό και τις υλικές υπερβολές του τέλους του 20ού αιώνα και εξετάζει τις επιπτώσεις στο άτομο και την κοινωνία. Το μυθιστόρημα - που είναι σκόπιμα παράλογο - παρουσιάζεται από την οπτική γωνία του πρωταγωνιστή και είναι ένας δραματικός μονόλογος με το αφηγηματικό ύφος να βασίζεται στις Σημειώσεις από το υπόγειο του Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι.[1]

Το αμερικανικό περιοδικόTime το επέλεξε ως ένα από τα καλύτερα αγγλόφωνα μυθιστορήματα που εκδόθηκαν μεταξύ 1923 και 2005. Η βρετανική εφημερίδα The Guardian το συμπεριέλαβε στη λίστα με τα 1.000 μυθιστορήματα που πρέπει να διαβάσουν όλοι και επίσης στη λίστα με τα 100 καλύτερα αγγλόφωνα μυθιστορήματα.[2]

Η δράση ξεκινά στις αρχές του καλοκαιριού του 1981. Ο 35χρονος Τζον Σελφ προσγειώνεται με αεροπλάνο στη Νέα Υόρκη όπου σύντομα θα σκηνοθετήσει την πρώτη του μεγάλη ταινία. Είναι επιτυχημένος Βρετανός σκηνοθέτης της αυξανόμενης από τη δεκαετία του 1960 διαφημιστικής βιομηχανίας και έγινε πλούσιος μέσω μιας σειράς αμφιλεγόμενων τηλεοπτικών διαφημίσεων που προώθησαν την κατανάλωση τσιγάρων και αλκοόλ, το πρόχειρο φαγητό και τα μαλακά πορνό περιοδικά. Οι πιο πρόσφατες επιτυχίες του περιλαμβάνουν ένα συμβόλαιο με τον Αμερικανό παραγωγό ταινιών Φίλντινγκ Γκούντεϊ, με τον οποίο ο Σελφ πρόκειται να κάνει μια ταινία. Κατά τη διάρκεια έξι μηνών, ο Σελφ πετάει πέρα δώθε μεταξύ Λονδίνου και Νέας Υόρκης, συναντά τον παραγωγό, παρακολουθεί πρόβες των ηθοποιών, μιλά με σεναριογράφους και επιδίδεται όλο και περισσότερο στην απεριόριστη κατανάλωση σεξ, αλκοόλ και ναρκωτικών.[3]

Πολύ λίγα πράγματα γίνονται όπως τα είχε σχεδιάσει ο αλαζονικός Σελφ. Οι ηθοποιοί που επιλέχθηκαν για την ταινία, την οποία αρχικά ήθελε να έχει τίτλο Καλό χρήμα, έχουν όλοι προβλήματα με τους συναδέλφους τους ηθοποιούς και τους ρόλους για τους οποίους προορίζονται. Ένας που εμφανίζονταν πάντα σε ρόλους τίμιου, αυστηρού και θρησκευόμενου θα υποδυθεί έναν έμπορο ναρκωτικών, ένας ηλικιωμένος που έπαιζε πάντα τον σκληρό ανίκητο ήρωα, θα δεχθεί άγρια σωματική επίθεση και η πρωταγωνίστρια, που είναι όλο και πιο αβέβαιη για τη γοητεία της, θα έχει μια σκηνή σεξ με κάποιον τον οποίο απεχθάνεται βαθιά.

Η ιδιωτική ζωή του αποδιοργανώνεται επίσης όλο και περισσότερο. Η ερωμένη του, που έμεινε πίσω στο Λονδίνο, τον απάτησε με τουλάχιστον άλλους δύο άντρες. Ο ίδιος επίσης προδίδει μια γυναίκα, την οποία προσπαθούσε μάταια να γοητεύσει για καιρό και η οποία τελικά αντιπροσωπεύει τη μοναδική, αδύναμη ελπίδα ότι ο Σελφ θα μπορούσε ακόμη να αλλάξει τη ζωή του. Ένας από τους βασικούς χαρακτήρες που ο Σελφ συναντά επανειλημμένα είναι ο Μάρτιν Έιμις, τον οποίο ο Σελφ έχει προσλάβει για να ξαναδουλέψει το σενάριο. Ο Έιμις, μεταξύ άλλων, προσπαθεί να προειδοποιήσει τον Σελφ ότι οδεύει προς την καταστροφή, αλλά χωρίς αποτέλεσμα.[4]

Η γρήγορη, καταναλωτική ζωή του Σελφ τελειώνει όταν συνειδητοποιεί ότι ο Φίλντινγκ Γκούντεϊ του έχει στήσει μια παγίδα. Τα χρήματα που θα επένδυε στην ταινία και θα χρηματοδοτούσαν τον ακριβό τρόπο ζωής του Σελφ δεν υπάρχουν. Όλα τα συμβόλαια που είχε υπογράψει, τα οποία φαινόταν ότι του παρείχαν μια ατελείωτη πηγή κεφαλαίων, ήταν δανειακές συμβάσεις για τις οποίες ήταν πλέον ο ίδιος υπεύθυνος. Μετά από σημαντικές ανατροπές της πλοκής, ανακαλύπτει μια μεγαλύτερη πλεκτάνη. Κάνει μια ανεπιτυχή απόπειρα αυτοκτονίας, χρεοκοπεί, ωστόσο τελικά εξακολουθεί να είναι προσεκτικά αισιόδοξος για το μέλλον του.[5]

Τηλεοπτική διασκευή

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 2010 το μυθιστόρημα διασκευάσθηκε σε τηλεοπτική σειρά δύο επεισοδίων παραγωγής του BBC.[6]

Μετάφραση στα ελληνικά

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Χρήμα, ένα σημείωμα αυτοκτονίας, μτφ. Φωτεινή Μεγαλούδη, εκδ. Πατάκης 1999[7]
  1. «Money». Goodreads (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 24 Αυγούστου 2024. 
  2. «The 100 best novels written in English: the full list» (στα αγγλικά). The Guardian. 2015-08-17. ISSN 0261-3077. https://www.theguardian.com/books/2015/aug/17/the-100-best-novels-written-in-english-the-full-list. Ανακτήθηκε στις 2024-08-24. 
  3. «Money Summary». SuperSummary (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 24 Αυγούστου 2024. 
  4. «Analysis: Money by Martin Amis» (στα Αγγλικά). 16 Φεβρουαρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 24 Αυγούστου 2024. 
  5. «Money (novel)» (στα αγγλικά). Academic Dictionaries and Encyclopedias. https://en-academic.com/dic.nsf/enwiki/1551289. Ανακτήθηκε στις 2024-08-24. 
  6. Frost, Nick; Kartheiser, Vincent; Pierson, Emma (2010-05-23), Money, British Broadcasting Corporation (BBC), https://www.imdb.com/title/tt1560581/, ανακτήθηκε στις 2024-08-24 
  7. «Χρήμα | ΒΙΒΛΙΟΝΕΤ». biblionet.gr. Ανακτήθηκε στις 24 Αυγούστου 2024.