Τίβανταρ Τσόντβαρι Κόστκα

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Τίβανταρ Τσόντβαρι Κόστκα
Όνομα στη
μητρική γλώσσα		Csontváry Kosztka Tivadar (Ουγγρικά)
Γέννηση5  Ιουλίου 1853[1][2][3]
Σαμπινόφ[4]
Θάνατος20  Ιουνίου 1919[1][2][3]
Βουδαπέστη[5]
Τόπος ταφήςFiumei Street Cemetery
Χώρα πολιτογράφησηςΟυγγαρία
Ιδιότηταζωγράφος[6][7] και δημοσιογράφος
Κίνημαεξπρεσιονισμός
Καλλιτεχνικά ρεύματαεξπρεσιονισμός
Υπογραφή
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π • σ • ε )

Ο Τίβανταρ Τσόντβαρι Κόστκα (ουγγρική προφορά: [ˈTivɒdɒr ˈt͡ʃontvaːri ˈkostkɒ], 5 Ιουλίου 1853 - 20 Ιουνίου 1919) ήταν ένας Ούγγρος ζωγράφος που συμμετείχε στο πρωτοποριακό κίνημα των αρχών του εικοστού αιώνα. [8] Εργάστηκε κυρίως στη Βουδαπέστη και ήταν ένας από τους πρώτους Ούγγρους ζωγράφους που έγινε γνωστός στην Ευρώπη. Στις 15 Δεκεμβρίου 2006, η Πινακοθήκη Kieselbach της Βουδαπέστης πούλησε σε δημοπρασία τον πιο ακριβό πίνακα του Τσόντβαρι μέχρι στιγμής. Το Rendezvous (Συνάντηση εραστών) (1902) αγοράστηκε από έναν ανώνυμο πελάτη για περισσότερα από ένα εκατομμύριο ευρώ.

Έργα του Τσόντβαρι βρίσκονται στην Εθνική Πινακοθήκη της Ουγγαρίας στη Βουδαπέστη και στο Μουσείο Τσόντβαρι στο Πετς, μεταξύ άλλων φορέων και ιδιωτικών συλλεκτών.

Βιογραφικά στοιχεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Τσόντβαρι γεννήθηκε στις 5 Ιουλίου 1853 στο Kisszeben, της περιοχής Sáros, στο Βασίλειο της Ουγγαρίας (το οποίο σήμερα λέγεται Sabinov και ανήκει στη Σλοβακία) και πέθανε στις 20 Ιουνίου 1919 στη Βουδαπέστη. Ο πατέρας του, ο δρ. Λάζλο Κόστκα, ήταν γιατρός και φαρμακοποιός, η μητέρα του ήταν η Franciska Hajczelmajer από το Darócz (το οποίο σήμερα λέγεται Šarišské Dravce και ανήκει στη Σλοβακία). [9] Οι πρόγονοί του από την πλευρά του πατέρα του ήταν Πολωνοί που εγκαταστάθηκαν στην Ουγγαρία. [10] Παρά το γεγονός ότι Τσόντβαρι είχε εμμονή με τις ούγγρικές ρίζες του, μεγάλωσε μιλώντας σλοβακικά ανακατεμένα με γερμανικά. [11] Εργαζόταν ως φαρμακοποιός μέχρι τα 20 του. [12]

Ένα ζεστό ηλιόλουστο απόγευμα της 13ης Οκτωβρίου 1880, όταν ήταν 27 ετών, είδε ένα μυστικιστικό όραμα. Άκουσε μια φωνή να λέει: "Θα γίνεις ο μεγαλύτερος ζωγράφος του κόσμου, μεγαλύτερος από τον Ραφαήλ." [13] Ο Τσόντβαρι έκανε ταξίδια σε όλη την Ευρώπη, επισκέφτηκε τις πινακθήκες του Βατικανού και επέστρεψε στην Ουγγαρία για να κερδίσει χρήματα για τα ταξίδια του δουλεύοντας σε φαρμακείο. Από το 1890, ταξίδεψε σε όλον τον κόσμο. Επισκέφτηκε το Παρίσι, τη Μεσόγειο (Δαλματία, Ιταλία, Ελλάδα), τη Βόρεια Αφρική και τη Μέση Ανατολή (Λίβανος, Παλαιστίνη, Αίγυπτος, Συρία) και ζωγράφιζε. Συχνά οι πίνακες του είναι πολύ μεγάλοι, με πλάτος και ύψος αρκετά μέτρα.

Ο Τσόντβαρι ζωγράφησε τα μεγάλα του έργα μεταξύ 1903 και 1909. Έκανε κάποιες εκθέσεις στο Παρίσι (1907) και στη Δυτική Ευρώπη. Οι περισσότεροι από τους κριτικούς στη Δυτική Ευρώπη αναγνώριζαν τις ικανότητες και την τέχνη του, αλλά στο Βασίλειο της Ουγγαρίας κατά τη διάρκεια της ζωής του, θεωρούνταν εκκεντρικός τύπος για διάφορους λόγους, π.χ. για τη χορτοφαγία του, το γεγονός ότι ήταν κατά του αλκοόλ και κατά του καπνίσματος, τον φιλειρηνισμό του και τα ζοφερά, προφητικά γραπτά για τη ζωή του (Curriculum), την ιδιοφυΐα του (Η αυθεντία, Η ιδιοφυΐα) και τη θρησκευτική φιλοσοφία του (Positivum). Μερικοί από τους βιογράφους του θεώρησαν οτι έδειχναν μια λανθάνουσα, αλλά ολοένα αυξανόμενη σχιζοφρένεια. [14] Αν και αργότερα αναγνωρίστηκε, κατά τη διάρκεια της ζωής του το οραματιστικό και εξπρεσιονιστικό του ύφος του Τσόντβαρι δεν βρήκε μεγάλη ανταπόκριση. Ήταν μοναχικός από τη φύση του και η «αποτυχία» του εξασθενούσε τη δημιουργική του δύναμη.

Ο Τσόντβαρι ζωγράφισε περισσότερους από εκατό πίνακες, ο πιο διάσημος και εμβληματικός από τους οποίους είναι πιθανώς ο Μοναχικός κέδρος (Magányos cédrus). Η τέχνη του συνδέεται με τον μεταϊμπρεσιονισμό και τον εξπρεσιονισμό, αλλά ήταν αυτοδίδακτος και δεν μπορεί να ταξινομηθεί σε ένα στιλ.

Κληρονομιά[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ηλιοβασίλεμα στο Traui
  • Το Μουσείο Τσόντβαρι στο Πετς της Ουγγαρίας ιδρύθηκε προς τιμήν του και εκεί βρίσκονται πολλά από τα έργα του.

Ένα απόσπασμα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

"Εγώ, ο Τίβανταρ Κόστκα, ο οποίος άφησε την πρώτη του νιότη για την αναγέννηση του κόσμου, αποδεχόμενος το κάλεσμα του αόρατου πνεύματος, είχα μια κανονική δουλειά, άνεση, πλούτο τότε (...) Όταν πήγα στο Παρίσι το 1907, αντίθετα, ήμουν μόνος ανάμεσα σε εκατομμύρια έχοντας μόνο το αποτέλεσμα της θείας πρόνοιας και γνώρισα τη ματαιοδοξία του κόσμου, αλλά δεν έχω σκοτώσει 10 εκατομμύρια ανθρώπους, μόνο τους ξεμέθυσα, δεν έχω κάνει πωλήσεις, γιατί δεν με ένοιαζε το εμπόριο. Αποσύρθηκα από τον κόσμο αντ' αυτού, πηγαίνοντας στην κορυφή των Λιβάνων και ζωγραφίζοντας κέδρους".
Τίβανταρ Τσόντβαρι Κόστκα: Positivum.

Πίνακες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Γυναίκα που κάθεται στο παράθυρο
    Γυναίκα που κάθεται στο παράθυρο
  • Ελάφι
    Ελάφι
  • Αρπακτικό πουλί
    Αρπακτικό πουλί
  • Τένις
    Τένις
  • Άνθρωποι που περνούν μια γέφυρα, 1901
    Άνθρωποι που περνούν μια γέφυρα, 1901
  • Castellamare di stabia, 1902
    Castellamare di stabia, 1902
  • Πανόραμα της Selmecbánya
    Πανόραμα της Selmecbánya
  • Rendez-vous of Lovers, 1902
    Rendez-vous of Lovers, 1902
  • Γέρος ψαράς
    Γέρος ψαράς
  • Καταρράκτης στο Schaffhausen 1903
    Καταρράκτης στο Schaffhausen 1903
  • Καταρράκτης στο Jajce
    Καταρράκτης στο Jajce
  • Πίνακας 1903
    Πίνακας 1903
  • Άνοιξη στο Μόσταρ, 1903
    Άνοιξη στο Μόσταρ, 1903
  • Ο Προφήτης που προσεύχεται (Ο Νέος από τη Νάιν), 1903
    Ο Προφήτης που προσεύχεται (Ο Νέος από τη Νάιν), 1903
  • Το τείχος των δακρύων στην Ιερουσαλήμ, 1904
    Το τείχος των δακρύων στην Ιερουσαλήμ, 1904
  • Το όρος των ελαιών στην Ιερουσαλήμ
    Το όρος των ελαιών στην Ιερουσαλήμ
  • Προσκύνημα στους Κέδρους του Λιβάνου, 1907, Ουγγρική Εθνική Πινακοθήκη, Βουδαπέστη
    Προσκύνημα στους Κέδρους του Λιβάνου, 1907, Ουγγρική Εθνική Πινακοθήκη, Βουδαπέστη
  • Μοναχικός κέδρος, 1907
    Μοναχικός κέδρος, 1907
  • Η Μαρία πηγαίνει στη Ναζαρέτ
    Η Μαρία πηγαίνει στη Ναζαρέτ
  • Οι αναβάτες στη θάλασσα, 1909
    Οι αναβάτες στη θάλασσα, 1909
  • Ερείπια Ελληνικού Θεάτρου στην Ταορμίνα, 1905, Ουγγρική Εθνική Πινακοθήκη, Βουδαπέστη
    Ερείπια Ελληνικού Θεάτρου στην Ταορμίνα, 1905, Ουγγρική Εθνική Πινακοθήκη, Βουδαπέστη

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. ↑ 1,0 1,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb12370163k. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  2. ↑ 2,0 2,1 «Csontváry». (Ολλανδικά) RKDartists. 19328.
  3. ↑ 3,0 3,1 «Csontvary». (Αγγλικά) Benezit Dictionary of Artists. Oxford University Press. 2006. B00045076. ISBN-13 978-0-19-977378-7.
  4. ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 15  Δεκεμβρίου 2014.
  5. ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 31  Δεκεμβρίου 2014.
  6. ↑ (Αγγλικά) Union List of Artist Names. 28  Νοεμβρίου 2016. 500115584. Ανακτήθηκε στις 14  Μαΐου 2019.
  7. ↑ The Fine Art Archive. cs.isabart.org/person/18353. Ανακτήθηκε στις 1  Απριλίου 2021.
  8. ↑ Mansbach & V. West 1991
  9. ↑ Nemeth, Lajos (1992). Csontvary. Corvina. ISBN 9631326357. 
  10. ↑ Valentiner, Wilhelm Reinhold (1965). The Art quarterly. 28. Detroit Institute of Arts. σελ. 247. Tivadar Kosztka — he was a descendant of old Polish aristocracy who settled in Hungary 
  11. ↑ The Hungarian quarterly. MTI. 1997. σελ. 40. Ανακτήθηκε στις 20 Σεπτεμβρίου 2011. 
  12. ↑ Bäckström, Per· Hjartarson, Benedikt (2014). Decentring the Avant-Garde. Rodopi. σελ. 72. ISBN 978-90-420-3788-5. 
  13. ↑ Ustasi, Macar (2010). Csontváry. Pera Müzesi. σελ. 86. ISBN 978-97-591-2379-6. 
  14. ↑ «Csontváry Kosztka Tivadar munkássága a pszichobiográfia tükrében + FOTÓK». Szeged Ma - tények és vélemények. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Μαΐου 2016. Ανακτήθηκε στις 24 Μαΐου 2016. 


Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Άλλες πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Németh, Lajos. Τσόντβαρι. Βουδαπέστη: Corvina, 1992.(ISBN 963 13 2635 7)ISBN 963 13 2635 7 .

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]


Καθιερωμένοι όροι
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Τίβανταρ_Τσόντβαρι_Κόστκα&oldid=10173351"