Ρενέ Κλαιρ
Ο Ρενέ Κλαιρ (Γαλλικά: René Clair), καλλιτεχνικό ψευδώνυμο του Ρενέ-Λυσιέν Σομέτ (René-Lucien Chomette1898-1981), ήταν Γάλλος σκηνοθέτης, σεναριογράφος, συγγραφέας και ηθοποιός.[20]
Ο Ρενέ Κλαιρ αναγνωρίστηκε από τη δεκαετία του 1920 ως σκηνοθέτης ταινιών του βωβού κινηματογράφου που ξεχώρισαν για το χιούμορ και τη φαντασία τους. Συνέχισε δημιουργώντας μερικές από τις πιο καινοτόμες πρώιμες ηχητικές ταινίες στη Γαλλία. Εργάστηκε στο Ηνωμένο Βασίλειο και τις ΗΠΑ για περισσότερο από μια δεκαετία. Επιστρέφοντας στη Γαλλία μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, συνέχισε να γυρίζει ταινίες που χαρακτηρίζονταν από κομψότητα και εξυπνάδα, παρουσιάζοντας συχνά μια νοσταλγική άποψη της γαλλικής ζωής των περασμένων χρόνων. Στις πιο σημαντικές ταινίες του περιλαμβάνονται Το ψάθινο ιταλικό καπέλο (Un Chapeau de paille d'Italie,1927), Κάτω από τις στέγες του Παρισιού (1930), Το εκατομμύριο (Le Million, 1931), Ζήτω η ελευθερία! (À Nous la Liberté, 1932), Παντρεύτηκα μια μάγισσα (I Married a Witch,1942) και Δέκα μικροί νέγροι (And There Were None,1945).
Το 1960 εξελέγη μέλος της Γαλλικής Ακαδημίας.[21]
Εργοβιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο Ρενέ Κλαιρ γεννήθηκε στις 11 Νοεμβρίου 1898 στο Παρίσι. Κατά τη διάρκεια του Α' Παγκοσμίου Πολέμου, υπηρέτησε στον γαλλικό στρατό ως οδηγός ασθενοφόρου και στη συνέχεια εργάστηκε ως δημοσιογράφος, κριτικός και στιχουργός πριν ασχοληθεί με τον κινηματογράφο αρχικά ως ηθοποιός το 1920, οπότε και υιοθέτησε το καλλιτεχνικό ψευδώνυμο Κλαιρ. Παράλληλα έγραφε κριτική ταινιών και εργάστηκε ως βοηθός σκηνοθέτη. Το 1923 έγραψε και σκηνοθέτησε την πρώτη του ταινία, Το Παρίσι που κοιμάται-Η αόρατη ακτίνα (Paris qui dort, 1923), φανταστική ιστορία ενός επιστήμονα που εφευρίσκει μια μυστηριώδη ακτίνα, που αποκοιμίζει τους Παριζιάνους. Στην επόμενη ταινία του, Το διάλειμμα (Entr'acte,1924), η οποία δημιουργήθηκε σαν ιντερμέτζο ανάμεσα στις δύο πράξεις μιας παράστασης μπαλέτου του συνθέτη Ερίκ Σατί, εμφανίζονταν μερικοί από τους πιο καινοτόμους καλλιτέχνες της εποχής, μεταξύ των οποίων ο Σατί και οι ντανταϊστές καλλιτέχνες Μαρσέλ Ντυσάν, Φράνσις Πικαμπιά και Μαν Ραίη. Αυτές οι δύο ταινίες καθιέρωσαν τον Ρενέ Κλαιρ ως ηγέτη της πρωτοπορίας.[22] Ο Ρώσος συγγραφέας Βλαντιμίρ Μαγιακόφσκι έγραψε ένα σενάριο ειδικά γι 'αυτόν, αλλά δεν γυρίστηκε ποτέ σε ταινία.[20]
Στη συνέχεια, οι ταινίες του, όπως το Το ψάθινο ιταλικό καπέλο (Un Chapeau de paille d'Italie,1927), βασισμένο στη φάρσα του Εζέν Λαμπίς, συνδύασαν τον μοντερνισμό με την παράδοση με έναν πρωτότυπο τρόπο. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου δημοσίευσε επίσης ένα μυθιστόρημα, το Άνταμς (Adams,1926).[23]
Η έλευση του ήχου στις κινηματογραφικές ταινίες στα τέλη της δεκαετίας του 1920, αρχικά απογοήτευσε τον Ρενέ Κλαιρ που πίστευε ότι ο ήχος θα καταστρέψει την τέχνη των ταινιών, σύντομα όμως τον αναγνώρισε και τον χρησιμοποίησε. Οι ταινίες του Κάτω από τις στέγες του Παρισιού (1930), Το εκατομμύριο (Le Million,1931) και Ζήτω η ελευθερία! (À Nous la Liberté,1932) αποτέλεσαν φόρο τιμής στην τέχνη του βωβού κινηματογράφου και το μανιφέστο ενός νέου κινηματογράφου. Ο Κλαιρ δημιούργησε κωμικές καταστάσεις χρησιμοποιώντας είτε εικόνες είτε ήχους ανεξάρτητα και η χρήση της μουσικής για να προωθήσει την αφήγηση εισήγαγε μια νέα μορφή στο κινηματογραφικό μιούζικαλ. Η πολιτική σάτιρα αυτών των ταινιών και ιδιαίτερα της επόμενης ταινίας Ο τελευταίος δισεκατομμυριούχος (Le Dernier Milliardaire,1934), στην οποία εξέφρασε την αντίθεσή του στον ολοκληρωτισμό και που απαγορεύτηκε στη Γερμανία και άλλες χώρες, είχε ως αποτέλεσμα πολιτικές και οικονομικές δυσκολίες για τον σκηνοθέτη. Πήγε στην Αγγλία και γύρισε το Φάντασμα ταξιδεύει (The Ghost Goes West), συνδυάζοντας το αγγλικό χιούμορ με τον γαλλικό οίστρο, η ταινία είχε διεθνή αναγνώριση. Επέστρεψε στη Γαλλία, αλλά σύντομα έφυγε ξανά, το 1940, όταν οι Γερμανοί κατέλαβαν τη χώρα στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο. Πέρασε τα χρόνια του πολέμου στο Χόλυγουντ, όπου γύρισε τη Φλόγα της Νέας Ορλεάνης (1940), η οποία όμως ήταν αποτυχία. Συνέχισε με επιτυχημένες ταινίες, το Παντρεύτηκα μια μάγισσα (1942), το Συνέβη αύριο (1944) και το Δέκα μικροί νέγροι (And There Were None,1945), μια διασκευή του αστυνομικού μυθιστορήματος της Αγκάθα Κρίστι.[24]
Μετά τον πόλεμο, επέστρεψε στη Γαλλία, όπου έκανε το Η σιωπή είναι χρυσός (Le Silence est d’or 1947), μια ανάπλαση του παρισινού παρελθόντος και της νιότης του. Αν και οι επόμενες ταινίες του Κλαιρ, όπως Η ομορφιά του διαβόλου (La Beauté du diable,1949), στην οποία παρουσίαζε το θέμα του Φάουστ, και Τα μεγάλα γυμνάσια (Les Grandes Maneuvers,1955) ήταν αξιόλογες, δεν έφθαναν στο ύψος των προηγούμενων γαλλικών ταινιών του. Στις δύο αυτές ταινίες όπως και στην ενδιάμεση Οι ωραίες της νύχτας (Les Belles de nuit, 1952), πρωταγωνίστησε ο ηθοποιός Ζεράρ Φιλίπ. [25] Το 1957 γύρισε τις Πύλες του Παρισιού (Porte des Lilas), μια σκοτεινή ταινία, γυρισμένη για άλλη μια φορά σε μια γραφική συνοικία του Παρισιού, για την οποία ο τραγουδιστής Ζωρζ Μπρασένς πείστηκε να δώσει την πρώτη και μοναδική του κινηματογραφική παράσταση. [26]Το 1965 γύρισε την τελευταία ταινία του Ερωτικές γιορτές (Les Fêtes galantes).
Το 1960 εξελέγη μέλος της Γαλλικής Ακαδημίας, επίσημη αναγνώριση της προσφοράς του στον γαλλικό κινηματογράφο.
Πέθανε στις 15 Μαρτίου 1981 στο Νεϊγί-συρ-Σεν.[27]
Φιλμογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- 1924 : Entr'acte (ταινία μικρού μήκους)
- 1925 : Paris qui dort (ταινία μικρού μήκους)
- 1925 : Le Fantôme du Moulin-Rouge
- 1926 : Le Voyage imaginaire
- 1927 : La Proie du vent
- 1928 : La Tour (ταινία μικρού μήκους)
- 1928 : Un chapeau de paille d'Italie
- 1929 : Les Deux Timides
- 1930 : Κάτω από τις στέγες του Παρισιού
- 1931 : Le Million
- 1931 : À nous la liberté
- 1933 : Quatorze juillet
- 1934 : Le Dernier Milliardaire
- 1935 : Fantôme à vendre (The Ghost Goes West)
- 1938 : Fausses Nouvelles (Break the News)
- 1941 : La Belle Ensorceleuse (The Flame of New Orleans)
- 1942 : Ma femme est une sorcière (I Married a Witch)
- 1943 : Et la vie recommence (Forever and a Day) (συλλογική ταινία)
- 1944 : C'est arrivé demain (It Happened Tomorrow)
- 1945 : Dix Petits Indiens (And Then There Were None)
- 1947 : Le silence est d'or
- 1950 : La Beauté du diable
- 1952 : Les Belles de nuit
- 1955 : Les Grandes Manœuvres
- 1957 : Porte des Lilas
- 1960 : La Française et l'Amour (συλλογική ταινία)
- 1961 : Tout l'or du monde
- 1962 : Les Quatre Vérités
- 1964 : Les Fables de La Fontaine (τηλεοπτική σειρά)
- 1965 : Les Fêtes galantes
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 9 Απριλίου 2014.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data
.bnf .fr /ark: /12148 /cb11896907w. Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2015. - ↑ 3,0 3,1 3,2 «Encyclopædia Britannica» (Αγγλικά) biography/Rene-Clair. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 10 Δεκεμβρίου 2014.
- ↑ «Большая советская энциклопедия» (Ρωσικά) Η Μεγάλη Ρωσική Εγκυκλοπαίδεια. Μόσχα. 1969. Ανακτήθηκε στις 28 Σεπτεμβρίου 2015.
- ↑ www
.theyshootpictures .com /clairrene .htm. - ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 30 Δεκεμβρίου 2014.
- ↑ www
.silentera .com /articles /heissLokke /pordenone2007 .html. - ↑ LIBRIS. 23 Οκτωβρίου 2012. libris
.kb .se /katalogisering /sq4687hb2bnjq32. Ανακτήθηκε στις 24 Αυγούστου 2018. - ↑ (Αγγλικά) Museum of Modern Art online collection. 27343. Ανακτήθηκε στις 4 Δεκεμβρίου 2019.
- ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data
.bnf .fr /ark: /12148 /cb11896907w. Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2015. - ↑ 12,0 12,1 The Fine Art Archive. cs
.isabart .org /person /82558. Ανακτήθηκε στις 1 Απριλίου 2021. - ↑ www
.threestooges .net /filmography /episode /414. - ↑ www
.deliciousdeath .com /34 /34eng .html. - ↑ «Entr'acte». Ανακτήθηκε στις 5 Ιουλίου 2021.
- ↑ www
.acmi .net .au /creators /14729. - ↑ «cairn.info». (Γαλλικά) cairn.info.
- ↑ (Γαλλικά, Γερμανικά, Αγγλικά, Φινλανδικά, Ιταλικά, Ολλανδικά, Νορβηγική γλώσσα, Πορτογαλικά, Σουηδικά, Ισπανικά) Geneanet. gw
.geneanet .org /garric?lang=fr&n=chomette&oc=0&p=rene. - ↑ (Γαλλικά) Γαλλική Ακαδημία. www
.academie-francaise .fr /les-immortels /rene-clair?fauteuil=19&election=16-06-1960. Ανακτήθηκε στις 3 Ιουνίου 2022. - ↑ 20,0 20,1 . «britannica.com/biography/Rene-Clair».
- ↑ . «imdbcom/name/nm016322/René Clair/Biography».
- ↑ . «thecinemaarchives.com/2019/12/23/the-127th-best-director-of-all-time-rene-clair/».
- ↑ . «dadablob.com/rene-clair-experimental-film/».
- ↑ . «frenchfilms.org/biography/rene-clair.html».
- ↑ Dictionnaire du cinéma populaire français; sous la direction de Christian-Marc Bosséno et Yannick Dehée. (Paris: Nouveau Monde, 2004). p.609.
- ↑ Georges Charensol & Roger Régent, 50 ans de cinéma avec René Clair. (Paris: Éditions de la Table Ronde. 1979). pp.183-187.
- ↑ . «encyclopedia.com/people/literature-and-arts/film-and-television-biographies/rene-clair».
Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
