Μορέττο ντα Μπρέσια

Μορέττο ντα Μπρέσια
Όνομα στη μητρική γλώσσα	Alessandro Bonvicino (Ιταλικά)
Γέννηση	1498 (περίπου) Μπρέσια Ροβάτο
Θάνατος	Δεκέμβριος 1554 Ροβάτο
Χώρα πολιτογράφησης	Βενετική Δημοκρατία
Ιδιότητα	ζωγράφος
Κίνημα	Ύστερη Αναγέννηση
Καλλιτεχνικά ρεύματα	Ύστερη Αναγέννηση
Σημαντικά έργα	Adoration of the Shepherds with the Saints Nazario and Celso, Polyptych of Assumption και Portrait of an Ecclesiastic
Σχετικά πολυμέσα

Η Αγία Ιουστίνη, λατρευόμενη από τον χορηγό
Μουσείο Ιστορίας της Τέχνης, Βιέννη.

Ο Νικόλαος του Μπάρι με δύο παιδιά και την Παρθένο.

Ο Αλεσσάντρο Μπονβιτσίνο (ιταλ.:Alessandro Bonvicino, επίσης Buonvicino, π. 1498 – πιθανώς στις 22 Δεκεμβρίου 1554), πιο γνωστός ως Moretto, ή Μορέττο ντα Μπρέσια (στα ιταλικά Il Moretto da Brescia (ο Μαυριτανός της Μπρέσια)), ήταν Ιταλός αναγεννησιακός ζωγράφος από τη Μπρέσια, όπου επίσης ως επί το πλείστον εργάστηκε. Τα χρονολογημένα έργα του καλύπτουν την περίοδο από το 1524 έως το 1554, αλλά είχε ήδη περιγραφεί ως δάσκαλος το 1516. Ήταν κυρίως ζωγράφος ρετάμπλ που τείνουν προς τη σοβαρότητα, κυρίως για τις εκκλησίες μέσα και γύρω από τη Μπρέσια, αλλά και στο Μπέργκαμο, το Μιλάνο, τη Βερόνα και την Άζολα. Πολλά παραμένουν στις εκκλησίες για τις οποίες ζωγραφίστηκαν. Τα περισσότερα είναι σε καμβά, αλλά ένας αριθμός ακόμη και από μεγάλα είναι σε ξύλινα πάνελ. Μόνο λίγα σχέδια διασώζονται.

Ζωγράφισε επίσης μερικά πορτρέτα, αλλά αυτά έχουν μεγαλύτερη επιρροή. Ένα πλήρες πορτρέτο ενός άνδρα στην Εθνική Πινακοθήκη του Λονδίνου, με χρονολογία 1526, φαίνεται να είναι το πρώτο ιταλικό ανεξάρτητο πλήρους μεγέθους πορτρέτο , ακόμη πιο απροσδόκητο, καθώς αυτός που ποζάρει, αν και σαφώς είναι ένας πλούσιος ευγενής, δεν εμφανίζει κανένα σημάδι ότι είναι μελος κυρίαρχης, άρχουσας οικογένειας. Αυτή η μορφή, και το φόντο ενός εξωτερικού που κλείνει σε μεγάλο βαθμό από μια στήλη στην οποία κλίνει ο άντρας, υιοθετήθηκε από τον κύριο βοηθό του Τζοβάννι Μπαττίστα Μορόνι, ο οποίος ζωγράφιζε κυρίως πορτρέτα και ήταν ένας από τους σημαντικότερους πορτρετίστες των μέσων του 16ου αιώνα .

Ήταν ένας εξέχων και ευσεβής πολίτης της μικρής πόλης της Μπρέσια, που ανήκε σε τουλάχιστον δύο από τις πιο εξέχουσες αδελφότητες.

Βιογραφία

Γεννήθηκε στο Ροβάτο, στην επικράτεια της Μπρέσια, και σπούδασε πρώτα στο Fioravante Ferramola. Άλλοι δηλώνουν ότι εκπαιδεύτηκε με τον Βιντσέντσο Φόππα . Τα αδέλφια του Πιέτρο και Γιάκοπο ήταν επίσης ζωγράφοι. Μπορεί να είχε μαθητεύσει με τον Τιτσιάνο στη Βενετία και να διαμόρφωσε την προηγούμενη τέχνη του στο βενετσιάνικο ύφος. Από την άλλη πλευρά, το ύφος του μοιάζει επίσης με αυτό του Τζορτζόνε ή, αργότερα, του Τζοβάννι Μπελλίνι. Είχε μεγάλο ενθουσιασμό για τον Ραφαήλ, αν και δεν ταξίδεψε ποτέ στη Ρώμη . από την άλλη πλευρά, η κλασική ηρεμία του μοιάζει με εκείνη που έδειξε ο Λεονάρντο ντα Βίντσι και οι οπαδοί του στη Λομβαρδία όπως ο Μπραμαντίνο . Μπορεί να συμβουλεύτηκε τον σύγχρονό του Τζιρόλαμο Σαβόλντο (Girolamo Savoldo). Ο Μορέττο διακρίθηκε περισσότερο σε ήρεμα ρετάμπλ παρά σε αφηγηματική δράση, και περισσότερο στην ελαιογραφία παρά στην τοιχογραφία, αν και ζωγράφισε όμορφες τοιχογραφίες που απεικονίζουν τις θυγατέρες του Κόμητα Μαρτινένγκο σε ένα από τα παλάτια κοντά στη Μπρέσια. Το 1521, συνεργάστηκε με τον Girolamo Romanino στο Cappella del Sacramento στον Παλαιό Καθεδρικό Ναό της Μπρέσια, όπου ο Μορέττο ολοκλήρωσε τον Μυστικό Δείπνο, τον Ηλία στην Έρημο και μια πτώση του Μάννα. Ήταν ενεργός κατά τη διάρκεια του 1522–1524 στην Πάδοβα .

Πορτρέτο ενός άνδρα, Εθνική Πινακοθήκη, 1526, το παλαιότερο ιταλικό πλήρες πορτρέτο

Ζωγράφισε, μαζί με τον Λορέντσο Λόττο στη Βασιλική της Αγίας Μαρίας της Μεγαλυτέρας στο Μπέργκαμο . Στη Μπρέσια, ολοκλήρωσε τους πίνακες πέντε Παρθένες Μάρτυρες και το αριστούργημά του, την Κοίμηση της Θεοτόκου για την εκκλησία του Σαν Κλεμέντε, τη στέψη της Παναγίας με τέσσερις Αγίους ( π. 1525 ) για την εκκλησία των Santi Nazaro e Celso . και τον πίνακα Άγιος Ιωσήφ για τη Σάντα Μαρία ντελλε Γκράτσιε . Ένα άλλο έργο, με δύο μικρά παιδιά που απεικονίζονται, είναι ο καμβάς του Αγίου Νικολάου του Μπάρι που παρουσιάζει δύο παιδιά στην Παρθένο (1539) που αρχικά ζωγραφίστηκε για την εκκλησία της Σάντα Μαρία ντέι Μιράκολι, αλλά σήμερα βρίσκεται στην Πινακοθήκη Tosio Martinengo . Συνεργάστηκε με τον Φλοριάνο Φερραμόλα στη διακόσμηση του θόλου του καθεδρικού ναού της Μπρέσια.

Στο Μουσείο Ιστορίας της Τέχνης, στη Βιέννη, βρίσκεται μια Αγία Ιουστίνη (κάποτε είχε αποδοθεί στον Ιλ Πορντενόνε). στο Μουσείο Στέντελ, Φρανκφούρτη, η Μαντόνα Ενθρονισμένη μεταξύ των Αγίων. Αντωνίου και Σεβαστιανού, στο Μουσείο του Βερολίνου, έναν κολοσσιαίο πίνακα που απεικονίζει τη λατρεία των βοσκών και μια μεγάλη αναθηματική εικόνα (μια από τις καλύτερες του δασκάλου) της Παναγίας και του Βρέφους, με Αγγέλους σε μορφές παιδιών και άλλες μορφές πάνω από τα σύννεφα και κάτω, μέσα σε πλούσιο τοπίο, δύο ιερείς. Στην Εθνική Πινακοθήκη, στο Κεντρικό Λονδίνο, βρίσκεται π πίνακας Ο Άγιος Βερναρδίνος και Άλλοι Άγιοι . Καθ 'όλη τη διάρκεια της σταδιοδρομίας του τα έργα του εμφανίζουν μια εσωτερική ταλάντωση μεταξύ των παραδόσεων των ενετικών και κεντρικών ιταλικών Σχολών . Ταυτόχρονα κοίταξε τη μορφή και το χρώμα βενετσιάνικων καλλιτεχνών όπως ο Τιτσιάνο και ο Πάλμα Βέκκιο, ενώ η κλασικοποίηση, η γλυκιά ένταση του έδωσε το προσωνύμιο « Ραφαήλ της Μπρέσια » Αν και υπάρχει κάποια αβεβαιότητα σχετικά με το στούντιο του, ανέλαβε έναν αριθμό μαθητών, ο σημαντικότερος από τους οποίους ήταν ο προσωπογράφος Τζοβάννι Μπαττίστα Μορόνι. Επηρέασε, επίσης, τον Καλλίστο Πιάτσα .

Ο Μορέττο αναφέρεται ότι ήταν άνθρωπος με μεγάλη ευσέβεια, προετοιμάζοντας τον εαυτό του με προσευχή και νηστεία για κάθε μεγάλη πράξη ιερής τέχνης, όπως η ζωγραφική της Θεοτόκου.

Δημόσιες συλλογές

Ο Μορέττο εκπροσωπείται στις ακόλουθες συλλογές: Εθνική ΠινακοθήκηΛονδίνου, Μητροπολιτικό Μουσείο, Νέα Υόρκη; Ερμιτάζ, Αγία Πετρούπολη; Μουσείο Ιστορίας της Τέχνης, Βιέννη; Μουσείο Στέντελ, Φρανκφούρτη; Πινακοθήκη της Ακαδημίας, Βενετία; Πινακοθήκη Tosio Martinengo, Μπρέσια ( Ευαγγελισμός ); Αμβροσιανή Πινακοθήκη, Μιλάνο; Εθνική Πινακοθήκη, Ουάσιγκτον; Λούβρο, Παρίσι; Μουσείο Ashmolean, Οξφόρδη; Μουσείο Καλών Τεχνών, Βουδαπέστη, μεταξύ άλλων.

Άλλα έργα

• 
  Πορτρέτο του Fortunato Martinengo Cesaresco 1542, Λονδίνο, Εθνική Πινακοθήκη
• 
  Μεταθανάτιο πορτρέτο του Τζιρόλαμο Σαβοναρόλα 1524

Έργα

• Ένθρονη Παναγία Βρεφοκρατούσα με τον Άγιο Ιάκωβο τον Μεγάλο και τον Άγιο Ιερώνυμο (1517)
• Ο Χριστός με τον Σταυρό (1518)
• Ο Νεκρός Χριστός Λατρεύεται από τον Άγιο Ιερώνυμο και την Αγία Δωροθέα (1520-1521)
• Πρότυπο Τιμίου Σταυρού (1520-1521)
• Πρότυπο της Παναγίας του Ελέους (1520-1522)
• Τρίπτυχο σωτηρίας (1521-1524 ή 1527-1528)
• Η Παναγία του Όρους Κάρμηλον (περ. 1522)
• Κοίμηση της Θεοτόκου (1524-1526)
• Ρετάμπλ Orzinuovi (1525-1530)
• Πορτρέτο άνδρα (1526)
• Θρήνος για τον Νεκρό Χριστό (1526-1530)
• Ρετάμπλ Αγίας Ευφημίας (1526-1530)
• Δείπνο στους Εμμαούς (περ. 1526)
• Παναγία Βρεφοκρατούσα με τον Άγιο Ρόκκο και τον Άγιο Σεβαστιανό (περ. 1528)
• Ρετάμπλ της Αναλήψεως (1529-1530)
• Άγιος Αντώνιος της Πάδοβας με δύο Αγίους (1530)
• Άγιος Αντώνιος ο Ηγούμενος (1530-1534)
• Αγία Ιουστίνη της Πάδοβας με δωρητή (περ. 1530)
• Παναγία Βρεφοκρατούσα με τον Άγιο Μαρτίνο και την Αγία Αικατερίνη (περ. 1530)
• Σφαγή των Αθώων (1531-1532)
• Ρετάμπλ Στέψη του Παρθένου (περ. 1534)
• Το όραμα της Παναγίας του Κωφαλάλου Filippo Viotti (περ. 1534)
• Ευαγγελισμός (1535–1540)
• Η Δολοφονία του Αγίου Πέτρου Μάρτυρα (1535-1540)
• Πορτρέτο κυρίου με γράμμα (1535-1540)
• Θήκη εκκλησιαστικού οργάνου του ναού Αγ. Ιωάννου του Ευαγγελιστή (περ. 1535)
• Ένθρονη Παναγία Βρεφοκρατούσα με Αγίους (1536-1537)
• Rovelli Altarpiece (1539)
• Λατρεία των Ποιμένων με τους Αγίους Ναζάριο και Κέλσο (1540)
• Σαλώμη (1540)
• Παναγία Βρεφοκρατούσα με Αγιους (1540)
• Ρετάμπλ Pralboino (1540-1545)
• Ο Χριστός εν Δόξη με τον Άγιο Πέτρο και τον Άγιο Παύλο (περ. 1540)
• Ο Χριστός με την Ευχαριστία και τους Αγίους Κοσμά και Δαμιανό (περ. 1540)
• Παναγία Βρεφοκρατούσα με Αγίους (περ. 1540)
• Παναγία Βρεφοκρατούσα με τέσσερις Πατέρες της Εκκλησίας (περ. 1540-1545)
• Παναγία Βρεφοκρατούσα με Άγγελο (περ. 1540-1550)
• Ο Χριστός με τον Μωυσή και τον Σολομώντα (1541-1542)
• Πορτρέτο του Fortunato Martinengo Cesaresco (1542)
• Ρετάμπλ Luzzago (1542)
• Μυστικός Γάμος της Αγίας Αικατερίνης (περ. 1543)
• Πεντηκοστή (1543-1544)
• Παναγία Βρεφοκρατούσα με τέσσσερις Αγίους (περ. 1543)
• Δείπνο στο Σπίτι του Σίμωνος του Φαρισαίου (1544)
• Πορτρέτο Κληρικού (περ. 1545)
• Ο Χριστός με την Ευχαριστία και τους Αγίους Βαρθολομαίο και Ρόκκο (περ. 1545)
• Ο Χριστός και ο Άγγελος (περ. 1550)

Δείτε επίσης

• Κατάλογος Ιταλών ζωγράφων

Πηγές

• Freedberg, Sydney J. (1993). Painting in Italy, 1500-1600. Penguin Books. σελίδες 367–373. 
• Hartt, Frederick, History of Italian Renaissance Art, (2η έκδοση) 1987, Thames & Hudson (US Harry N Abrams),(ISBN 0500235104)
• Penny, Nicholas, National Gallery Catalogs (νέα σειρά): The Sixteenth Century Italian Paintings, Volume I, 2004, National Gallery Publications Ltd,(ISBN 1857099087)

Περαιτέρω ανάγνωση

• Federico Nicoli Cristiani (1807). Della Vita delle pitture di Lattanzio Gambara; Memorie Storiche aggiuntevi brevi notizie intorno a' più celebri ed eccelenti pittori Bresciani. Spinelli e Valgiti, Brescia. σελίδες 139–141. 
• Painters of reality: the legacy of Leonardo and Caravaggio in Lombardy, an exhibition catalog from The Metropolitan Museum of Art (fully available online as PDF), which contains material on Brescia (see index)

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Moretto da Brescia στο Wikimedia Commons