Μετάβαση στο περιεχόμενο

Κώστας Παπαϊωάννου (φιλόσοφος)

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Για άλλες χρήσεις, δείτε: Κώστας Παπαϊωάννου.
Κώστας Παπαϊωάννου
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Κώστας Παπαϊωάννου (Ελληνικά)
Γέννηση16  Ιανουαρίου 1925[1]
Βόλος[2]
Θάνατος17 Νοεμβρίου 1981 (56 ετών)
Μπομπινί[2]
Χώρα πολιτογράφησηςΕλλάδα
Γαλλία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΓαλλικά[3]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταιστορικός της τέχνης
φιλόσοφος[4]
συγγραφέας

Ο Κώστας Παπαϊωάννου (16 Ιανουαρίου 1925, Βόλος – 17 Νοεμβρίου 1981, Μπομπινί) ήταν Έλληνας φιλόσοφος, ακαδημαϊκός και συγγραφέας που έζησε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του στο Παρίσι.

Ο Κώστας Παπαϊωάννου γεννήθηκε στις 16 Ιανουαρίου 1925 στο Βόλο. Ο πατέρας του ήταν ένα από τα ηγετικά στελέχη της σοσιαλιστικής ΕΛΔ του Σβώλου, στον τομέα των αγροτικών συνεταιρισμών. Όταν μετακόμισε στην Αθήνα, ο γιος του τον ακολούθησε και συνέχισε το υπόλοιπο Γυμνάσιο στη Βαρβάκειο. Εκεί ανέπτυξε φιλία με έναν μετέπειτα στοχαστή του Παρισιού, τον Κώστα Αξελό. Το 1941 εγγράφονται και οι δύο στη Νομική Σχολή Αθηνών, αλλά ο Αξελός γίνεται μέλος της ΕΠΟΝ, ενώ ο Παπαϊωάννου εντάσσεται στο ΕΑΜ και λίγο αργότερα στο ΚΚΕ, και οι μέχρι τότε σχέσεις τους διακόπτονται. Το 1945 διαγράφεται από το ΚΚΕ, μαζί με τον Άδωνι Κύρου και τη Μιμίκα Κρανάκη.

Μετά από παρεμβάσεις του Γαλλικού Ινστιτούτου της Αθήνας, επιλέγεται από το Γαλλικό Κράτος ως ένας από τους 300 στους οποίους δίνεται ευκαιρία εξόδου από τη χώρα, με το πλοίο Mataroa, και εγκατάστασής τους στη Γαλλία. Ο Παπαϊωάννου εκμεταλλεύεται την ευκαιρία και εγκαθίσταται μόνιμα στο Παρίσι.[5] Το 1948 αποφοιτά από τη φιλοσοφική σχολή της Σορβόννης. Αυτά τα χρόνια γράφει και τα πρώτα του διάσημα βιβλία και άρθρα.

Γράφει πολλά φιλοσοφικά και πολιτικά βιβλία, πολλά από τα οποία καταδικάζουν τον σταλινισμό και τη λαθεμένη, κατ' αυτόν, εφαρμογή του σοσιαλισμού στο Ανατολικό Μπλοκ. Με την προσπάθειά του να ασκήσει κριτική στον Μαρξ, από αριστερή όμως σκοπιά, διακρίνεται διεθνώς και κερδίζει παγκόσμια πρωτοπορία στις αρχές της δεκαετίας του '50. Ο λόγος είναι ότι ποτέ μέχρι τότε δεν είχε ασκηθεί κριτική στον μαρξισμό, εκτός από αστική ή ακαδημαϊκή σκοπιά, όπως αυτή του Ραϋμόν Αρόν. Παρά την κριτική του, ο Παπαϊωάννου παρέμενε πιστός στις αξίες του μαρξισμού, αποσκοπώντας στη βελτίωσή του.[6]

Υπήρξε επίσης ακαδημαϊκός για πολλά χρόνια, διδάσκοντας φιλοσοφία στο Cencier και στο Παρίσι και κοινωνιολογία στη Σχολή Ανωτέρων Εμπορικών Σπουδών.

Επιλεγμένη εργογραφία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Η θεωρία της κοινωνικής πάλης (1954)
  • Βιομηχανία και κοινωνία (1956)
  • Η οικονομική ερμηνεία του ταξικού διαφορισμού (Κριτική της μαρξιστικής θεωρίας των κοινωνικών τάξεων) (1959)
  • Οικονομική υπανάπτυξη και κοινωνική επανάσταση (Η γένεση του Ολοκληρωτισμού) (1959)
  1. 1,0 1,1 (Ισπανικά) datos.bne.es. XX1059865. Ανακτήθηκε στις 2  Ιουλίου 2020.
  2. 2,0 2,1 Archives de Paris.
  3. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. 11918548c. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  4. Ανακτήθηκε στις 24  Ιουνίου 2019.
  5. «Κ. Παπαϊωάννου, ο οικουμενικός Ελληνας, Του Γιωργου Δουατζη | Kathimerini». www.kathimerini.gr. Ανακτήθηκε στις 14 Ιανουαρίου 2016. 
  6. «Ένας μεγάλος πρωτοπόρος...». www.topontiki.gr. Ανακτήθηκε στις 14 Ιανουαρίου 2016.