Εφύρα Ηλείας
| Εφύρα | |
|---|---|
| Διοίκηση | |
| Χώρα | Ελλάδα |
| Περιφέρεια | Δυτικής Ελλάδας |
| Περιφερειακή Ενότητα | Ηλείας |
| Δήμος | Ήλιδας |
| Δημοτική Ενότητα | Πηνείας |
| Γεωγραφία | |
| Γεωγραφικό διαμέρισμα | Πελοποννήσου |
| Νομός | Ηλείας |
| Υψόμετρο | 120 μέτρα |
| Πληθυσμός | |
| Μόνιμος | 265 |
| Έτος απογραφής | 2021 |
| Πληροφορίες | |
| Παλαιά ονομασία | Δελίμπαλι ή Δελήμπαλι |
| Ταχ. κώδικας | 270 69 |
| Τηλ. κωδικός | 2622 |
Η Εφύρα είναι μικρό χωριό της Ηλείας. Διοικητικά ανήκει στο Δήμο Ήλιδας, ενώ παλαιότερα ήταν κοινοτικό διαμέρισμα του Καποδιστριακού δήμου Πηνείας[1]. Έχει 460 κατοίκους (απογραφή 2001). Βρίσκεται σε υψόμετρο 120 μέτρων.
Το όνομα της το οφείλει στην αρχαία Ηλειακή πόλη που βρισκόταν κατά την αρχαιότητα εκεί. Η παλαιά του ονομασία ήταν Δελίμπαλι[1] ή Δελήμπαλι.
Αρχαία Εφύρα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ήταν πόλη της αρχαίας Ηλείας. Βρισκόταν στις όχθες του ποταμού Σελλήεις που πήγαζε στην Φολόη. Εδώ βασίλευε κατά την μυθολογία ο Αυγείας και εδώ ήρθε ο Ηρακλής και καθάρισε τους στάβλους του. Το όνομα της το οφείλει στην Θεσπρωτική Εφύρα αφού εποικίστηκε από κατοίκους της και προς ανάμνηση της γενέτειράς τους την ονόμασαν έτσι. Στην περιοχή φύτρωναν πολλά θαυματουργά βότανα που τα χρησιμοποιούσαν για φαρμακευτικές χρήσεις και έρχονταν για αυτό τον σκοπό από όλη την αρχαία Ελλάδα. Όπως μας λέει ο Όμηρος είχε έρθει ακόμα και ο Τηλέμαχος (μυθολογία) ήρθε εδώ για να φτιάξει κάποιο φαρμακευτικό βότανο όταν πήγαινε στην Σπάρτη[2].
Εδώ έζησε η Αγαμήδη η κόρη του Αυγεία που ήταν ξακουστή μάγισσα κι είχε παντρευτεί τον Μούλιο, θαυμάσιο μαχητή, όπως μας πληροφορεί ο Όμηρος. Από την Εφύρα επίσης ήταν και ο Φυλέας, γιος του Αυγεία, που είχε κατασκευάσει τον θώρακα του Φυλείδη, αρχηγού των Επειών, φίλου του Ώτου που τους σκότωσε ο Πολυδάμαντας στον Τρωικό πόλεμο[3][4].
Δημογραφικά στοιχεία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η δημογραφική εξέλιξη του μόνιμου πληθυσμού του οικισμού τον 21ο αιώνα είναι η εξής:
| έτος | κάτοικοι |
|---|---|
| 2001 | 355[5] |
| 2011 | 266[6] |
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ 1,0 1,1 Ε.Ε.Τ.Α.Α. - Διοικητικές μεταβολές Εφύρας Ηλείας, eetaa.gr. Ανακτήθηκε: 09/09/2016.
- ↑ ἠὲ καὶ εἰς Ἐφύρην ἐθέλει, πίειραν ἄρουραν, ἐλθεῖν, ὄφρ' ἔνθεν θυμοφθόρα φάρμακ' ἐνείκῃ, ἐν δὲ βάλῃ κρητῆρι καὶ ἡμέας πάντας ὀλέσσῃ. Ομήρου Οδύσσεια, Ραψωδία Β΄ 328, 329
- ↑ Ὣς εἰπὼν ὄτρυνε μένος καὶ θυμὸν ἑκάστου. ἔνθ' Ἕκτωρ μὲν ἕλε Σχεδίον Περιμήδεος υἱὸν ἀρχὸν Φωκήων, Αἴας δ' ἕλε Λαοδάμαντα ἡγεμόνα πρυλέων Ἀντήνορος ἀγλαὸν υἱόν· Πουλυδάμας δ' Ὦτον Κυλλήνιον ἐξενάριξε Φυλεΐδεω ἕταρον, μεγαθύμων ἀρχὸν Ἐπειῶν. Ομήρου Ιλιάς, Ραψωδία Ο΄ 510
- ↑ [3,5] Μεταξὺ δὲ τοῦ Χελωνάτα καὶ τῆς Κυλλήνης ὅ τε Πηνειὸς ἐκδίδωσι ποταμὸς καὶ ὁ Σελλήεις ὑπὸ τοῦ ποιητοῦ λεγόμενος, ῥέων ἐκ Φολόης· ἐφ´ ᾧ Ἐφύρα πόλις, ἑτέρα τῆς Θεσπρωτικῆς καὶ Θετταλικῆς καὶ τῆς Κορίνθου, τετάρτη τις ἐπὶ τῇ ὁδῷ κειμένη τῇ ἐπὶ Λασίωνα, ἤτοι ἡ αὐτὴ οὖσα τῇ Βοινώᾳ (τὴν γὰρ Οἰνόην οὕτω καλεῖν εἰώθασιν) ἢ πλησίον ἐκείνης, διέχουσα τῆς Ἠλείων πόλεως σταδίους ἑκατὸν εἴκοσιν· ἐξ ἧς ἥ τε Τληπολέμου τοῦ Ἡρακλέους δοκεῖ λέγεσθαι μήτηρ „τὴν ἄγετ´ ἐξ Ἐφύρης ποταμοῦ ἄπο Σελλήεντος“ (ἐκεῖ γὰρ μᾶλλον αἱ τοῦ Ἡρακλέους στρατεῖαι, πρὸς ἐκείναις τε οὐδεὶς ποταμὸς Σελλήεις), καὶ ὁ τοῦ Μέγητος {θώραξ} „τόν ποτε Φυλεὺς ἤγαγεν ἐξ Ἐφύρης ποταμοῦ ἄπο Σελλήεντος.“ ἐξ ἧς καὶ τὰ φάρμακα τὰ ἀνδροφόνα. εἰς Ἐφύραν γὰρ ἀφῖχθαι {ἡ Ἀθηνᾶ} φησὶ τὸν Ὀδυσσέα „φάρμακον ἀνδροφόνον διζήμενον, ὄφρα οἱ „εἴη ἰοὺς χρίεσθαι“ καὶ τὸν Τηλέμαχον οἱ μνηστῆρες „ἠὲ καὶ εἰς Ἐφύρην ἐθέλει πίειραν ἄρουραν ἐλθεῖν, „ὄφρ´ ἔνθεν θυμοφθόρα φάρμακ´ ἐνείκῃ.“ καὶ γὰρ τὴν Αὐγέου θυγατέρα τοῦ τῶν Ἐπειῶν βασιλέως ὁ Νέστωρ ἐν τῇ διηγήσει τοῦ πρὸς αὐτοὺς πολέμου φαρμακίδα εἰσάγει „πρῶτος ἐγὼν ἕλον ἄνδρα“ φήσας „Μούλιον „αἰχμητήν, γαμβρὸς δ´ ἦν Αὐγείαο, πρεσβυτάτην δὲ „θύγατρ´ εἶχεν, ἣ τόσα φάρμακα ᾔδη, ὅσα τρέφει εὐρεῖα χθών.“ ἔστι δὲ καὶ περὶ Σικυῶνα Σελλήεις ποταμὸς καὶ Ἐφύρα πλησίον κώμη, καὶ ἐν τῇ Ἀγραίᾳ τῆς Αἰτωλίας Ἐφύρα κώμη, οἱ δ´ ἀπ´ αὐτῆς Ἔφυροι· καὶ ἄλλοι οἱ Περραιβῶν πρὸς Μακεδονία, οἱ Κραννώνιοι, καὶ οἱ Θεσπρωτικοὶ οἱ ἐκ Κιχύρου τῆς πρότερον Ἐφύρας. Στράβωνος Βιβλίο Ζ΄
- ↑ Ε.Σ.Υ.Ε. - Μόνιμος Πληθυσμός της Ελλάδος. Απογραφή 2001
- ↑ ΕΛ.ΣΤΑΤ. - Μόνιμος πληθυσμός της Ελλάδος. Απογραφή 2011
Πηγές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Αποτελέσματα της Απογραφής Πληθυσμού-Κατοικιών 2011 που αφορούν στο Μόνιμο Πληθυσμό της Χώρας, Εφημερίδα της Κυβερνήσεως της Ελληνικής Δημοκρατίας, τχ. 2ο, φ. 3465 (28 Δεκεμβρίου 2012)
- Ε.Σ.Υ.Ε. - Μόνιμος Πληθυσμός της Ελλάδος. Απογραφή 2001, Αθήνα 2004. ISBN 960-86704-8-9.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Ε.Ε.Τ.Α.Α. - Διοικητικές μεταβολές Εφύρας Ηλείας, eetaa.gr. Ανακτήθηκε: 09/09/2016.
- Ε.Ε.Τ.Α.Α. - Διοικητικές μεταβολές Κοινότητας Εφύρας Ηλείας, eetaa.gr. Ανακτήθηκε: 09/09/2016.