Λαϊκή δημοκρατία (μαρξισμός - λενινισμός)

People's Republics:

  Current

  Former

Λαϊκή δημοκρατία είναι ο επίσημος όρος που χρησιμοποιήθηκε ιστορικά (και χρησιμοποιείται ακόμα σε Κούβα, Κίνα κλπ) ως ονομασία του πολιτειακού καθεστώτος των κρατών του υπαρκτού σοσιαλισμού. Τα κράτη αυτά αποκαλούνταν στη Δύση ως «κομμουνιστικά», από το όνομα της εκεί επικρατούσας πολιτικής αντίληψης, ενώ θεωρούνται από τον αστικό πολιτικό κόσμο ως απολυταρχικά καθεστώτα. Ο όρος «κομμουνιστικό κράτος» δεν ήταν επίσημος (βλ. παρακάτω), αν και χρησιμοποιείται κατά κόρον από συντηρητικούς ή φιλελεύθερους συγγραφείς και πολιτικούς επιστήμονες αναφορικά με τα κράτη αυτά. Οι περισσότεροι σοσιαλιστές συγγραφείς τα αποκαλούσαν με άλλους όρους, αναλόγως με τις πολιτικές τους συμπάθειες (π.χ. «σοσιαλιστικό κράτος», «δικτατορία του προλεταριάτου», «εργατικό κράτος», «παραμορφωμένο εργατικό κράτος» και πολλά άλλα), αφού κατά τη μαρξιστική λενινιστική αντίληψη ο κομμουνισμός στην ολοκληρωμένη του μορφή αφορά μία αταξική κοινωνία στην οποία το κράτος θα έχει καταργηθεί.

Η λαϊκή δημοκρατία (κατ' ορισμένους εφαρμογή της μαρξιστικής δικτατορίας του προλεταριάτου) ήταν το πολίτευμα των κρατών που είχαν μεταβατικά χαρακτηριστικά από τον καπιταλισμό προς το σοσιαλισμό. Μπορεί να ήταν τυπικά πολυκομματική, ουσιαστικά όμως υπήρξε παντού μονοκομματισμός, με το κομμουνιστικό κόμμα να έχει τον ουσιαστικό έλεγχο της λήψης των αποφάσεων σε κυβερνητικό επίπεδο, πάντα στο όνομα της εργατικής τάξης. Για παράδειγμα, οι εκλογές σε αυτές τις χώρες σε όλα τα επίπεδα (χώροι παραγωγής, τοπικό επίπεδο, πανεθνικό επίπεδο) γίνονταν με ενιαία λίστα όπου συνήθως το μόνο κόμμα που κατέβαζε υποψήφιους ήταν το κομμουνιστικό. Οι λαϊκές δημοκρατίες στηρίζονταν στη θεωρία των σταδίων η οποία προϋποθέτει ένα μεταβατικό στάδιο κράτους στην υπηρεσία της εργατικής τάξης, το οποίο μέσα από την καθοδήγηση του κόμματος της τελευταίας θα προχωρούσε σε μία ταχεία επίλυση των αστικοδημοκρατικών ζητημάτων σε χώρες όπου η διαδικασία της σοσιαλιστικής οικοδόμησης είχε ξεκινήσει χωρίς να έχουν ακόμη εξαντληθεί όλες οι δυνατότητες ανάπτυξης της καπιταλιστικής οικονομίας. Κοινό στοιχείο των οικονομιών των χωρών αυτών υπήρξε ο κεντρικός σχεδιαμός, ένας γενικευμένος κρατικός τομέας που αφορούσε λιγότερο ή περισσότερο το σύνολο της βαριάς και της ελαφράς βιομηχανίας, του χονδρικού εμπορίου, ενώ στον αγροτικό τομέα υπήρξαν διαφορετικά μοντέλα: Αρκετές χώρες (Ουγγαρία, Γιουγκοσλαβία, Πολωνία) επέτρεπαν την ατομική ιδιοκτησία στη γη εν αντιθέσει με άλλες χώρες όπως η Αλβανία που την απαγόρευαν. Σε κράτη όπως η Κίνα ή το Βιετνάμ το σύστημα αυτό συνυπάρχει πλέον με ηγεμονικά στοιχεία καπιταλισμού και ελεύθερης αγοράς.

Για πολλούς κομμουνιστές και για πολλές δυνάμεις του κομμουνιστικού κινήματος στις χώρες αυτές δεν οικοδομήθηκε τελικά σοσιαλισμός, αλλά ένα ταξικό/εκμεταλλευτικό σύστημα με κυρίαρχη τάξη την κομματική/κρατική γραφειοκρατία. Η δε εξέλιξη της Κίνας και του Βιετνάμ όπου με κομμουνιστικό κόμμα στην εξουσία εδώ και δεκαετίες οικοδομούν τον καπιταλισμό, αποτελεί ένα πρόσθετο επιχείρημα για την ταξική φύση των χωρών του λεγόμενου "υπαρκτού σοσιαλισμού".

Λαϊκές δημοκρατίες ονομάζονταν (αυτοαποκαλούνταν) τα κράτη σε όλη την ανατολική Ευρώπη, μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο: Ανατολική Γερμανία, Ουγγαρία, Πολωνία, Βουλγαρία, Αλβανία, Ρουμανία, Γιουγκοσλαβία και Τσεχοσλοβακία. Η ονομασία τους ως τέτοιες αφαιρέθηκε μετά τη διάλυση του ανατολικού μπλοκ. Σήμερα λαϊκές δημοκρατίες ονομάζονται η Βόρεια Κορέα, η Κούβα, η Κίνα, το Βιετνάμ, η Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό καθώς και το Νεπάλ μετά τη συνταγματική μεταρρύθμιση που έλαβε χώρα το 2008.

Παραπομπές

Θεσμικώς, εν εν έτει 2014, πέραν ων προαναφερομένων κομμουνιστικών κρατών, δηλαδή της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας, με πρωτεύουσα το Πεκίνο, της Λαϊκής Δημοκρατίας της Βορείου Κορέας με πρωτεύουσα την Πιονγκ Γιανγκ, της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κούβας με πρωτεύουσα την Αβάνα, της Λαϊκής Δημοκρατίας του Βιετνάμ με πρωτεύουσα το Ανόϊ, της Λαϊκής Δημοκρατίας του Νεπάλ με πρωτεύουσα το Κατμαντού καί της Λαϊκής Δημοκρατίας του Κονγκό με πρωτεύουσα την Κινσάσα, ταυτοχρόνως κομμουνιστικά κράτη επισήμως, είναι καί τα κάτωθι: (α) Συρία, δονουμένη από εμφύλιο πόλεμο, ήδη από της 15ης Μαρτίου 2.011, είναι ουσιαστικώς ένα κομμουνιστικό κράτος. Επισήμως ονομάζεται "Συριακή Αραβική Δημοκρατία", όμως από του 1963, κυβερνά μονοκομματικώς η σοσιαλιστική παράταξη "Μπάαθ"(πηγή: Γη 21ος αιώνας, ΓΕΩΦΥΣΙΚΟΣ, ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟΣ ΚΑΙ ΑΝΘΡΩΠΟΛΟΓΙΚΟΣ ΑΤΛΑΣ, εκδόσεις NATIONAL GEOGRAPHIC, Αθήνα 2004, σελίδα 45). (β) Σρι Λάνκα(πηγή: ΣΚΑΪβιβλίο, ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΣ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΟΣ ΑΤΛΑΣ, ΝΕΑ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΗ ΕΓΚΥΚΛΟΠΑΙΔΕΙΑ, ΤΟΜΟΣ 7, ΑΣΙΑ-ΩΚΕΑΝΙΑ, σελίδα 71 ΕΠΙΣΗΜΗ ΟΝΟΜΑΣΙΑ Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Σρι Λάνκα) (γ) Μπανγκλαντές((πηγή: ΣΚΑΪβιβλίο, ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΣ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΟΣ ΑΤΛΑΣ, ΝΕΑ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΗ ΕΓΚΥΚΛΟΠΑΙΔΕΙΑ, ΤΟΜΟΣ 7, ΑΣΙΑ-ΩΚΕΑΝΙΑ, σελίδα 49 ΕΠΙΣΗΜΗ ΟΝΟΜΑΣΙΑ Λαϊκή Δημοκρατία του Μπανγκλαντές), ενώ ταυτοχρόνως ανατράπηκε το κομμουνιστικό καθεστώς του Καντάφι το 2.011-2.012 Ως εκ τούτου, τα κομμουνιστικά κράτη πλανητικώς αριθμούνται συνολικώς εννέα(9). Ταυτοχρόνως, από του 1.993 ανεξαρτητοποιείται η Ερυθραία. Ως εκ τούτου, απαιτείται άμεση ανανέωση του σχετικού χάρτη των κομμουνιστικών κρατών. Πλήρης κατάλογος κομμουνιστικών κρατών-2014 (α) Λαϊκή Δημοκρατία Κίνας (β) Λαϊκή Δημοκρατία Βορείου Κορέας (γ) Συριακή Αραβική Δημοκρατία (δ) Λαϊκή Δημοκρατία Κούβας (ε) Λαϊκή Δημοκρατία Νεπάλ (στ) Λαϊκή Δημοκρατία Βιετνάμ (ζ) Λαϊκή Δημοκρατία Κονγκό (η) Λαϊκή Δημοκρατία Σρι Λάνκας (θ) Λαϊκή Δημοκρατία Μπανγκλαντές Μάλιστα, σημαντικό στοιχείο βάσει της καταγραφής τους, είναι η συγκέντρωσή τους κυρίως επί της Ασίας καί μόνον ένα(1) κράτος, η Κούβα, υπάρχει στην Αμερική. Επομένως, αυτό θα πρέπει να μας προβληματίσει επί πλείστων φιλοσοφικών παραμέτρων. Ύλη για φιλοσοφία.-