Μετάβαση στο περιεχόμενο

Γολοντομόρ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
 Η ουδέτερη οπτική γωνία αυτού του λήμματος αμφισβητείται. Πιθανότατα παρουσιάζει κάποια γεγονότα ή απόψεις μονομερώς ή με δυσανάλογη ισορροπία σε σχέση με την αντίστοιχη βαρύτητά τους. Παρακαλούμε δείτε τη σχετική συζήτηση στη σελίδα συζήτησης του λήμματος.

Ο Μεγάλος Λιμός της Ουκρανίας (1932-1933) ή Γολoντομόρ (ουκρανικά: Голодомор) υπήρξε μία από τις μεγαλύτερες εθνικές καταστροφές στη σύγχρονη ιστορία της Ουκρανίας, που συνοδεύτηκε από το θάνατο εκατομμυρίων ανθρώπων. Ο λιμός επηρέασε και άλλες περιοχές της Σοβιετικής Ένωσης, ωστόσο εκδηλώθηκε με μεγαλύτερη ένταση και περισσότερα θύματα στην Ουκρανία και σε γειτονικές περιοχές της.

Οι αρχικές εκτιμήσεις για τον αριθμό θανάτων από ιστορικούς και κυβερνητικούς αξιωματούχους έχουν μεγάλες αποκλίσεις. Σύμφωνα με τις μερικές εκτιμήσεις, μέχρι και 12 εκατομμύρια εθνικά Ουκρανοί πέθαιναν από τον λιμό. Μια κοινή δήλωση των Ηνωμένων Εθνών που υπογράφηκε από 25 χώρες το 2003 κάνει λόγο για 7-10 εκατομμύρια θανάτους.[1] Περαιτέρω έρευνες έχουν μειώσει τον εκτιμώμενο αριθμό θανάτων σε 3,3[2] με 7,5[3] εκατομμύρια. Σύμφωνα με ευρήματα του Δικαστηρίου Κιέβου του 2010, οι δημογραφικές απώλειες εξαιτίας του λιμού ανήλθαν σε 10 εκατομμύρια, με 3,9 άμεσους θανάτους από το λιμό και επιπλέον 6,1 εκατομμύρια ως έλλειμμα γεννήσεων.[4]

Οι περισσότεροι αναλυτές θεωρούν πως ο λιμός της Ουκρανίας ήταν συνέπεια της οικονομικής πολιτικής που ακολούθησε η Σοβιετική Ένωση υπό την ηγεσία του Στάλιν και ειδικότερα του προγράμματος κολεκτιβοποίησης που εφαρμόστηκε. Χωρίς να έχει επίσημα αναγνωριστεί, συχνά σε κρατικά έγγραφα των ΗΠΑ αναφέρεται ως γενοκτονία[5] και υποστηρίζεται πως ήταν απόρροια πολιτικού σχεδίου[6][7]. Στις 28 Νοεμβρίου 2006, αναγνωρίστηκε επίσημα από το ουκρανικό κοινοβούλιο ως γενοκτονία και ορίστηκε ως ημέρα μνήμης η 25η Νοεμβρίου[8]. Αρκετές ακόμα χώρες έχουν επισήμως αναγνωρίσει το λιμό της Ουκρανίας ως γενοκτονία[9].

Αντίθετα υπάρχουν ακαδημαϊκοί που θεωρούν ότι δεν ήταν υποκινούμενη γενοκτονία[10][11], ενώ υπάρχει αναφορά στις σκοπιμότητες και στην έντονη πολιτικοποίηση του θέματος που εκπορεύεται από τη σύγχρονη αντιπαλότητα της Δύσης με τη Ρωσία.

Ιστορικό

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η διετία 1932-1933 ονομάστηκε από τη Σοβιετική Ένωση ως «Αγροτική Μεταρρύθμιση». Το Κομμουνιστικό Κόμμα Σοβιετικής Ένωσης, που τότε είχε το όνομα Πανενωσιακό Κομμουνιστικό Κόμμα (Μπολσεβίκων), σε συνεργασία με τη διοίκηση της Ουκρανικής ΣΣΔ, με το πρόσχημα της κολεκτιβοποίησης, διέταξε να κατασχεθούν πρώτα όλα τα σιτηρά προϊόντα από τους αγρούς και τις αποθήκες και στη συνέχεια όλα τα μη σιτηρά προϊόντα και τα ζώα. Επιπλέον, απαγορεύτηκε η μετακίνηση του αγροτικού πληθυσμού στις πόλεις.

Στις 16 Σεπτεμβρίου 1932 εφαρμόστηκε ο νόμος του Στάλιν σχετικά με τα 5 κότσαλα καλαμπόκι. Τιμωρούνταν με θάνατο όσοι έπαιρναν έστω και μια χούφτα καλαμπόκι.[εκκρεμεί παραπομπή] Σύμφωνα με μια πηγή με τον νόμο αυτό 6000 εκτελέστηκαν και εκατοντάδες φυλακίσθηκαν.[12]

Σε ό,τι αφορά τα θύματα του λιμού οι εκτιμήσεις αποκλίνουν πολύ.

Μαρτυρίες

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μια επιζήσασα του λιμού, η Νίνα Πόποβιτς, περιέγραψε τα γεγονότα:

«Ήταν τρομακτικά χρόνια. Οι μητέρες έκοβαν κομμάτια τα παιδιά τους, τα έριχναν σε κατσαρόλες να τα μαγειρέψουν και τα έτρωγαν. Η μητέρα μου πήγε σε ένα χωράφι, όπου υπήρχαν μερικά άλογα και έφερε πίσω το κεφάλι ενός αλόγου - άλλες πέντε γυναίκες έπεσαν πάνω του και άρχισαν να το δαγκώνουν. Ήταν φριχτό! Οι άνθρωποι πέθαιναν μέσα στον δρόμο, αν τους τρυπούσες, το αίμα τους ήταν σαν νερό. Θυμάμαι τα πάντα στο χωριό, όπως για παράδειγμα, τη στιγμή που έβγαλαν τους σταυρούς από τις εκκλησίες. Δύο μέλη της Κομσομόλ (Κομμουνιστικής Νεολαίας) έβγαλαν τους σταυρούς, τους έθαψαν δύο μέτρα κάτω από το έδαφος. Ηλικιωμένες γυναίκες πήγαιναν και φιλούσαν αυτό το κομμάτι γης. Μετά, γέμισαν την ξύλινη εκκλησία με άχυρα. Τη νύχτα, ποντίκια μπήκαν από τους τοίχους, αφήνοντας τρύπες, από τις οποίες οι γυναίκες γέμιζαν τους κουβάδες τους με άχυρο. Η Κομσομόλ πήρε τα άχυρα από την εκκλησία και μετά από αυτό ήταν άδεια. Πέθαναν τόσοι άνθρωποι στο χωριό, που αναγκάστηκαν να σταματήσουν να βάζουν σταυρούς στο νεκροταφείο. Το χειμώνα μια ηλικιωμένη πήρε έναν σταυρό από το νεκροταφείο για τον χρησιμοποιήσει για προσάναμμα στο σπίτι της, για να μην παγώσουν τα παιδιά της»[13].

Το πρόβλημα της αναγνώρισης

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Άρθρο για περισυλλογή σοδειάς στην ουκρανική σοσιαλιστική δημοκρατία το 1932
Recognition of the Holodomor as a genocide:
  Officially recognized as an act of genocide
  Officially condemned as an act of extermination
  Officially not recognized as an act of genocide

Άρνηση του Γολοντομόρ

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η άρνηση του Γολοντομόρ είναι η θέση ότι η γενοκτονία του 1932-1933 στην Σοβιετική Ουκρανία είτε δεν συνέβη, είτε δεν ήταν προμελετημένη πράξη, είτε ήταν και είναι αντικομμουνιστική προπαγάνδα[14][15][16]. Η άρνηση της ύπαρξης του λιμού ήταν η θέση του Σοβιετικού κράτους, την οποία αντανακλούσε και η Σοβιετική προπαγάνδα, και το έργο κάποιων δυτικών δημοσιογράφων και διανοούμενων, περιλαμβανομένων των Τζορτζ Μπέρναρντ Σω, Ουόλτερ Ντουράντι, και Λούις Φίσερ[15][17][18][19][20]. Στη Σοβιετική Ένωση οι Αρχές ουσιαστικά απαγόρευαν κάθε συζήτηση για το λιμό, και ο Ουκρανός ιστορικός Στάνισλαβ Κουλτσίτσκι έχει δηλώσει ότι η σοβιετική κυβέρνηση τον είχε διατάξει να παραποιήσει τα ευρήματά του και να αποτυπώσει το λιμό ως αναπόφευκτη φυσική καταστροφή για να αποποιηθεί το Κομμουνιστικό Κόμμα των ευθυνών του και να διατηρηθεί η κληρονομιά του Στάλιν[21].

Δείτε επίσης

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές - Πηγές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ «Joint statement by the delegations of Azerbaijan, Bangladesh, Belarus, Benin, Bosnia and Herzegovina, Canada, Egypt, Georgia, Guatemala, Jamaica, Kazakhstan, Mongolia, Nauru, Pakistan, Qatar, the Republic of Moldova, the Russian Federation, Saudi Arabia, the Sudan, the Syrian Arab Republic, Tajikistan, Timor-Leste, Ukraine, the United Arab Emirates and the United States of America on the seventieth anniversary of the Great Famine of 1932–1933 in Ukraine (Holodomor) to the United Nations addressed to the Secretary-General» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 13 Μαρτίου 2017. Ανακτήθηκε στις 11 Μαρτίου 2017. In the former Soviet Union millions of men, women and children fell victims to the cruel actions and policies of the totalitarian regime. The Great Famine of 1932–1933 in Ukraine (Holodomor), which took from 7 million to 10 million innocent lives and became a national tragedy for the Ukrainian people. [...] [A]s a result of civil war and forced collectivization, leaving deep scars in the consciousness of future generations. [...] [W]e deplore the acts and policies that brought about mass starvation and death of millions of people. We do not want to settle scores with the past, it could not be changed, but we are convinced that exposing violations of human rights, preserving historical records and restoring the dignity of victims through acknowledgement of their suffering, will guide future societies and help to avoid similar catastrophes in the future. ... 
  2. ↑ Beevor 2014, σελ. 250· Snyder 2010, σελ. 53.
  3. ↑ Marples 2007, σελ. 50.
  4. ↑ Наливайченко назвал количество жертв голодомора в Украине [Nalyvaichenko called the number of victims of Holodomor in Ukraine] (στα Ρωσικά). LB.ua. 14 Ιανουαρίου 2010. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Απριλίου 2012. Ανακτήθηκε στις 21 Ιουλίου 2012. 
  5. ↑ «US House of Representatives Authorizes Construction of Ukrainian Genocide Monument». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Νοεμβρίου 2005. Ανακτήθηκε στις 28 Φεβρουαρίου 2007. 
  6. ↑ "Famine of 1932-33. The Biggest Catastrophe in Ukrainian History of XX Century" Αρχειοθετήθηκε 2007-09-27 στο Wayback Machine., Mission of Ukraine to European Communities, 26 Νοεμβρίου 2005
  7. ↑ «faminegenocide.com». faminegenocide.com (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 19 Απριλίου 2023. 
  8. ↑ "Γενοκτονία ο «Μεγάλος Λιμός του 1932-33 και με απόφαση της ουκρανικής Βουλής"[νεκρός σύνδεσμος], Δημοσίευση www.in.gr, 28 Νοεμβρίου 2006
  9. ↑ Χώρες των οποίων οι κυβερνήσεις έχουν αναγνωρίσει το λιμό ως γενοκτονία είναι η Αργεντινή [1] Αρχειοθετήθηκε 2020-05-30 στο Wayback Machine., η Αυστραλία [2] Αρχειοθετήθηκε 2011-05-24 στο Wayback Machine. [3], το Αζερμπαϊτζάν [4] Αρχειοθετήθηκε 2007-04-17 στο Wayback Machine., το Βέλγιο [5] Αρχειοθετήθηκε 2007-09-28 στο Wayback Machine., ο Καναδάς [6] Αρχειοθετήθηκε 2009-09-30 στο Wayback Machine., η Εσθονία [7] Αρχειοθετήθηκε 2007-09-27 στο Wayback Machine., η Γεωργία [8] Αρχειοθετήθηκε 2007-09-30 στο Wayback Machine., η Ουγγαρία [9], η Ιταλία [10] Αρχειοθετήθηκε 2012-06-29 at Archive.is, η Λετονία [11] Αρχειοθετήθηκε 2011-07-16 στο Wayback Machine., η Λιθουανία [12], η Μολδαβία [13] Αρχειοθετήθηκε 2007-04-17 στο Wayback Machine., η Πολωνία [14] Αρχειοθετήθηκε 2008-10-28 στο Wayback Machine., οι Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής [15] και το Βατικανό [16]
  10. ↑ Communiste, Réveil. «Annie LACROIX-RIZ : La campagne internationale sur "la famine en Ukraine", de 1933 à nos jours (Conférence du 16 janvier 2016)». Réveil Communiste (στα Γαλλικά). Ανακτήθηκε στις 19 Απριλίου 2023. 
  11. ↑ Tauger, Mark B. (1991/ed). «The 1932 Harvest and the Famine of 1933» (στα αγγλικά). Slavic Review 50 (1): 70–89. doi:10.2307/2500600. ISSN 0037-6779. https://www.cambridge.org/core/journals/slavic-review/article/abs/1932-harvest-and-the-famine-of-1933/C5FC508259E11A70BFBFA5AE5A2C4E9F. 
  12. ↑ Οι Δήμιοι του Στάλιν, Donald Rayfield, εκδόσεις μοντέρνοι καιροί, σελ.230
  13. ↑ "Memories of Survivors and Witnesses of the Ukrainian Genocide of 1932-1933" Αρχειοθετήθηκε 2007-08-07 στο Wayback Machine., βλ. και Irene Antonovych and Lialia Kuchma, "Generations: A Documentary of Ukrainians in Chicago", p. 32
  14. ↑ «Ψέματα σχετικά με την ιστορία της ΕΣΣΔ - Μέρος 2ο». Ροβεσπιέρος. 21 Δεκεμβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 10 Μαρτίου 2021. 
  15. ↑ 15,0 15,1 Radzinsky 1996, σελίδες 256–9.
  16. ↑ Conquest 2001, σελ. 96.
  17. ↑ Pipes 1995, σελίδες 232–6.
  18. ↑ Editorial (14 July 2002). «Famine denial». The Ukrainian Weekly 70 (28): 6. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2013-12-03. https://web.archive.org/web/20131203022545/http://www.ukrweekly.com/archive/pdf3/2002/The_Ukrainian_Weekly_2002-28.pdf. Ανακτήθηκε στις 22 July 2012. 
  19. ↑ Mace 2004, σελ. 93.
  20. ↑ Century of Genocide: Critical Essays and Eyewitness Accounts. σελ. 93. ISBN 0-415-94429-5. 
  21. ↑ Levy, Clifford (15 March 2009). «A New View of a Famine That Killed Millions». New York Times. https://www.nytimes.com/2009/03/16/world/europe/16kiev.html?_r=4&scp=1&sq=holodomor&st=cse&. 

Πηγές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Γολοντομόρ&oldid=10653081"