Γλαυκίας
| Γλαυκίας | |
|---|---|
 | |
| Γενικές πληροφορίες | |
| Όνομα στη μητρική γλώσσα | Γλαυκίας (Αρχαία Ελληνικά) |
| Θάνατος | 302 π.Χ. (περίπου) |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | ηγεμόνας |
| Οικογένεια | |
| Σύζυγος | Βέροια των Ταουλαντίων |
| Γονείς | Πλευράτος Α΄ |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Ο Γλαυκίας ήταν βασιλιάς των Ταυλάντιων στην νότια Ιλλυρία το 2ο μισό του 4ου αιώνα π.Χ. (335 π.Χ. - 302 π.Χ.). Αναφέρεται για πρώτη φορά όταν υποστήριξε έναν άλλον Ιλλυριό πρίγκιπα τον Κλείτο της Δαρδανίας εναντίον του Μεγάλου Αλεξάνδρου στην Πολιορκία του Πηλίου (335 π.Χ.). Τελικά ηττήθηκαν και δραπέτευσαν στους Ταυλάντιους, ο Μέγας Αλέξανδρος δεν τους καταδίωξε επειδή προτεραιότητα του ήταν να αντιμετωπίσει την εξέγερση στην Θήβα. Το όνομα του Γλαυκία εμφανίζεται 20 χρόνια αργότερα όταν πρόσφερε άσυλο στο βρέφος Πύρρο τον μετέπειτα μεγάλο βασιλιά της Ηπείρου, ο πατέρας του Αιακίδης της Ηπείρου είχε εξοριστεί από την Ήπειρο.[1] Ο σύμμαχος του βασιλιάς της Μακεδονίας Κάσσανδρος δυσαρεστήθηκε αλλά αποφάσισε να περιθάλψει το βρέφος ύστερα από συμβουλή του μαντείου, ο Κάσσανδρος του πρόσφερε 200 Τάλαντα να αφήσει το παιδί αλλά πάλι ο Γλαυκίας αρνήθηκε. Ο βασιλιάς της Μακεδονίας επιτέθηκε στις περιοχές του και τον νίκησε, ο Γλαυκίας δεσμεύτηκε ότι δεν θα πολεμήσει κανέναν σύμμαχο των Μακεδόνων αλλά όταν πέθανε ο Αλκέτας Β΄ της Ηπείρου μετέβη στην Ήπειρο και ανέβασε στον θρόνο τον 12χρονο Πύρρο. Βρέθηκε σε συνεχή πόλεμο με τις γειτονικές πόλεις Απολλωνία και Επίδαμνος, τελικά κατέκτησε την Απολλωνία (312 π.Χ.).[2] Η χρονιά του θανάτου του είναι άγνωστη αλλά φαίνεται ότι ζούσε ακόμα την χρονιά που ο βασιλιάς της Ηπείρου Πύρρος παραβρέθηκε στον γάμο ενός από τους γιους του (302 π.Χ.).
Ιλλυρική εξέγερση
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο πατέρας του Πλευράτος Α΄ βρέθηκε σε πόλεμο με τον βασιλιά της Μακεδονίας Φίλιππο Β΄, τον τραυμάτισε τον ίδιο και 50 από τους εκλεκτούς άντρες του, εμπόδισε την προέλαση του στην Ιλλυρία που ήθελε να καταλάβει τους Δασσαρήτες. Ο Ισοκράτης καθορίζει με σαφήνεια τα εδάφη των Ταυλάντιων στην ακτή δίπλα από την Αδριατική Θάλασσα. Την πρώτη περίοδο της βασιλείας του (335 π.Χ.) φαίνεται ότι ο Γλαυκίας και ο Μέγας Αλέξανδρος είχαν φιλικές σχέσεις, είχε συνοδεύσει τον πατέρα του Φίλιππο Β΄ στις εκστρατείες του στην Ιλλυρία. Παλιότερα (337 π.Χ.) ο Μέγας Αλέξανδρος είχε συνοδεύσει την μητέρα του Ολυμπιάδα στην πατρίδα της την Ήπειρο, από εκεί μετέβη στην Ιλλυρία. Την εποχή που ήταν ακόμα πρίγκιπας ο Μέγας Αλέξανδρος είχε πολύ καλές σχέσεις με τον Γλαυκία, κατέφευγε σε αυτόν όταν βρισκόταν σε σύγκρουση με τον πατέρα του.[3] Το βασίλειο των Ταυλάντιων συνέχισε ωστόσο την αντιμακεδονική του πολιτική μέχρι την εποχή που οι Ιλλύριοι εξεγέρθηκαν.[4] Την εποχή που ο Μέγας Αλέξανδρος βρισκόταν στους Αγριάνες έμαθε για τις Ιλλυρικές προετοιμασίες εναντίον του (335 π.Χ.). Οι Αυταριάται με αρχηγό τον Πλευρία σχεδίαζαν να του επιτεθούν από τα βόρεια, ο βασιλιάς των Δαρδανών Κλείτος ετοιμαζόταν για επανάσταση και ο Γλαυκίας ενώθηκε μαζί του. Ο Κλείτος κατήχε το Πήλιον της Χαονίας την πρωτεύουσα των προπατόρων του Δασσαρήτων, βρισκόταν στην Ιλλυρική πλευρά ενός ισχυρού ορεινού περάσματος. Μέχρι την εποχή που ο Φίλιππος Β΄ προσάρτησε αυτές τις περιοχές στην Ιλλυρία οι Λίμνες Πρέσπες ανήκαν στο Μακεδονικό βασίλειο. Το Πήλιον ήταν η ισχυρότερη πόλη στην περιοχή και ο βασικός στόχος στην Μακεδονική επίθεση.
H μάχη του Πηλίου
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο Μέγας Αλέξανδρος ανακάλυψε σύντομα ότι ο Κλείτος δεν κατείχε μόνο το Πήλιον αλλά και όλους τους γύρω λόφους από τους οποίους επέβλεπε τον κόλπο, περίμενε να φτάσει ο Γλαυκίας. Αρχικά οχύρωσε τον κάμπο του ποταμού Δεβόλη από τον οποίο επέβλεπε τους Δαρδανίους, στην συνέχεια μετακινήθηκε προς τα τείχη του Πηλίου. Οι Δαρδάνιοι κατέβηκαν από τα ύψη και επιτέθηκαν στους Μακεδόνες αλλά ο Μέγας Αλέξανδρος αντεπιτέθηκε και τους συνέτριψε, στην συνέχεια οικοδόμησε ένα τείχος γύρω από το Πήλιον. Την επόμενη μέρα ήρθε ο Γλαυκίας με έναν μεγάλο στρατό από την Κορυτσά για να βοηθήσει τον Κλείτο, ο Αλέξανδρος μειονεκτούσε σημαντικά σε στρατό, ήταν η πρώτη και τελευταία φορά που δέχτηκε την πικρή γεύση της ήττας. Ο Φιλώτας του Παρμενίωνα με παρότρυνση του Αλεξάνδρου συγκέντρωσε ενισχύσεις από την πεδιάδα της Κορυτσάς. Ο Γλαυκίας απέτυχε να φυλάξει επαρκώς τα περάσματα της Κορυτσάς επιτρέποντας τους Μακεδόνες να περάσουν, σύντομα κατάλαβε το λάθος του και τα φύλαξε ισχυρά με την ελπίδα να παγιδεύσει στην επιστροφή τον Φιλώτα. Ο Αλέξανδρος μοίρασε τις δυνάμεις του, άφησε στρατεύματα με την φρουρά των Δαρδάνων στο Πήλιον, βάδισε στα Στενά της Κορυτσάς με έναν υπασπιστή, Αγριάνες τοξότες και δύο μεραρχίες με 5.000 ιππείς, ο Λευκίας δεν μπόρεσε να τους εμποδίσει να φτάσουν στα Στενά.
Η επιτυχία του Γλαυκία και του Κλείτου ήταν ωστόσο προσωρινή, είχαν ελπίδες να την επαναλάβουν επειδή κατείχαν τους ορεινούς λόφους, είχαν μεγαλύτερο αριθμό από ιππείς, τοξότες και βαρύ πυροβολικό. Το σχέδιο του Αλεξάνδρου δεν ήταν να αντιμετωπίσει τους Ιλλυριούς κατά μέτωπο αλλά να διασπάσει τις δυνάμεις τους και να τους αντιμετωπίσει μετά διαιρεμένους. Για να το πετύχει κατέλαβε τα στενά της Κορυτσάς που βρίσκονταν ανάμεσα στον ποταμό από την μία και τους ψηλούς λόφους από την άλλη, για να το πετύχει κατέλαβε το στενό πέρασμα των Ταυλάντιων στο οποίο δεν μπορούσαν να περάσουν περισσότεροι από τέσσερις άντρες. Οι Μακεδόνες προχώρησαν σε στρατιωτική άσκηση στην επίπεδη πεδιάδα με τους καταπέλτες σε ένα συμπαγές σώμα με 100 μέτρα πλάτος και 120 μέτρα βάθος, σε κάθε πλευρά βρισκόταν μια μεραρχία με 200 ιππείς. Ο Γλαυκίας και ο Κλείτος παρατηρούσαν έκπληκτοι από τα τείχη του Πηλίου την στρατιωτική άσκηση των Μακεδόνων. Ο Αλέξανδρος επιτέθηκε αιφνίδια στα στρατεύματα του Κλείτου και οι Δάρδανοι τράπηκαν σε φυγή, ο Γλαυκίας οχυρώθηκε στο Πήλιον. Σε τρεις μέρες ο Αλέξανδρος αποφάσισε νέα νυχτερινή επίθεση, οι Ιλλύριοι εξαπατήθηκαν επειδή νόμιζαν ότι οι Μακεδόνες υποχώρησαν και δεν οικοδόμησαν ισχυρές οχυρώσεις. Ο Αλέξανδρος έμαθε τις προθέσεις τους και προχώρησε σε σκληρή επίθεση στην Ιλλυρική γραμμή με 7.000 άντρες, σκότωσε πολλούς Ιλλυριούς πάνω στα κρεβάτια τους. Οι πανικόβλητοι Ιλλυριοί τράπηκαν σε φυγή, ο Κλείτος πήγε στο Πήλιον, το έκαψε για να μην πέσει στα χέρια των Μακεδόνων και στην συνέχεια πήγε στα Τίρανα για να συναντήσει τον Γλαυκία.
Τα μετέπειτα χρόνια
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο θρίαμβος του Μεγάλου Αλεξάνδρου είχαν σαν αποτέλεσμα την υποταγή των Ιλλυριών οι οποίοι συμμετείχαν αργότερα στην εκστρατεία του στην Ασία. Ο Γλαυκίας παρά την ήττα του κράτησε τον θρόνο του για άλλα 30 χρόνια.[3] Έξι χρόνια μετά τον θάνατο του Μεγάλου Αλεξάνδρου (317 π.Χ.) και ενώ η Μακεδονία βρισκόταν στα χέρια του Κασσάνδρου ο Γλαυκίας έδωσε άσυλο στον μικρό Πύρρο, ο πατέρας του Αιακίδης είχε εκδιωχθεί από το βασίλειο των Μολλοσών. Ο Πλούταρχος περιγράφει την μετάβαση της οικογένειας στην Ιλλυρία, μόλις βρήκαν τον Γλαυκία η Μολοσσή σύζυγος του τοποθέτησε το μικρό βρέφος ανάμεσα στα πόδια τους. Ο μικρός Πύρρος έφτασε με τα τέσσερα στον Γλαυκία, έπιασε τον μανδύα του και βασταζόμενος στα πόδια του σηκώθηκε όρθιος. Ο Γλαυκίας γέλασε και διέταξε την σύζυγο του Βερόη να παραλάβει το βρέφος και να το μεγαλώσει με τα δικά τους παιδιά. Ο Κάσσανδρος πρόσφερε 200 Τάλαντα στον Γλαυκία για να αρνηθεί την υιοθεσία του Πύρρου αλλά εκείνος το αρνήθηκε, ο Πύρρος μεγάλωσε με ασφάλεια στην αυλή των Ταυλάντιων. Ο Γλαυκίας επιτέθηκε με στρατό στην Ήπειρο (307 π.Χ.) ανέτρεψε την δημοκρατική κυβέρνηση και εγκατέστησε τους Ολιγαρχικούς με τον 12χρονο Πύρρο στον θρόνο. Βρέθηκε για δεύτερη φορά σε σύγκρουση με τους Μακεδόνες μετά την μάχη του Πηλίου (335 π.Χ.), ο στόχος του ήταν να προστατεύσειο το βασίλειο των Ταυλάντιων από τους Μακεδόνες, αυτό θα μπορούσε να γίνει μόνο με μια ισχυρή και σύμμαχο Ήπειρο.
Ο Πύρρος ο Μέγας ταξίδευσε αργότερα στην Ιλλυρία (302 π.Χ.) για να παραβρεθεί στους γάμους ενός από τους γιους του Γλαυκία.[5] Ο Γλαυκίας συμμάχησε με δύο από τις μεγαλύτερες Ελληνικές αποικίες στην περιοχή, την Απολλωνία και την Επίδαμνο όπως και με την Κέρκυρα. Ο Κάσσανδρος επιτέθηκε στην Απολλωνία (314 π.Χ.) την κατέλαβε στην συνέχεια προχώρησε βόρεια τον ποταμό Σκούμπιν νίκησε με δόλο τον στρατό του Γλαυκία στην Επίδαμνο και τοποθέτησε φρουρά στην πόλη. Ο Γλαυκίας είχε υπογράψει Συνθήκη να μην επιτεθεί σε πόλεις συμμάχους των Μακεδόνων αλλά αργότερα την παραβίασε (313 π.Χ.). Ο βασιλιάς της Σπάρτης Ακρότατος ο Λακεδαιμόνιος βοήθησε την ίδια χρονιά τον Γλαυκία να καταλάβει την Απολλωνία και να διώξει την Μακεδονική φρουρά. Η Κέρκυρα με πλεονέκτημα την ισχύ της έστειλε βοήθεια στον Γλαυκία με την οποία ανακατέλαβε την Επίδαμνο και την Απολλωνία.[3] Πριν κερδίσει τον έλεγχο στην Επίδαμνο ο Γλαυκίας έδιωξε τους δημοκρατικούς και τους Κερκυραίους και τοποθέτησε Ολιγαρχικό καθεστώς.[6] Δεν είναι γνωστό το έτος του θανάτου του αλλά ζούσε όταν έφτασε ο βασιλιάς της Ηπείρου Πύρρος να παραβρεθεί στον γάμο ενός από τους γιους του (302 π.Χ.), δεν είναι γνωστό πως μοίρασαν ο Βάρδυλις Β΄ και ο Πύρρος το βασίλειο μετά τον θάνατο του.
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ Plutarch's Lives, Volume 2/4 by George Long and Aubrey Stewart (2007), σ. 120
- ↑ Adams 2010, σσ. 214–215
- ↑ 3,0 3,1 3,2 A History of Macedonia: Volume III: 336-167 π.Χ. By N. G. L. Hammond, F. W. Walbank
- ↑ Neritan Ceka: Illlyrian to the Albanians, 2005, Migjeni
- ↑ Hammond 1966
- ↑ A History of the Classical Greek World, 478 - 323 π.Χ. (Blackwell History of the Ancient World) by P. J. Rhodes, 2005, σ. 82
Πηγές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- The Illyrians By John Wilkes
- Who's Who in the Age of Alexander the Great by Waldemar Heckel
- Adams, Winthrop Lindsay (2010). "Alexander's Successors to 221 BC". In Roisman, Joseph; Worthington, Ian (eds.). A Companion to Ancient Macedonia. Oxford: Wiley-Blackwell.
- This article incorporates text from a publication now in the public domain: Smith, William, ed. (1870). Dictionary of Greek and Roman Biography and Mythology.