Γκρόζντανα Όλουγιτς

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Γκρόζντανα Όλουγιτς
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Гроздана Олујић (Σερβικά)
Γέννηση30  Αυγούστου 1934[1]
Erdevik
Θάνατος16  Μαρτίου 2019
Βελιγράδι
Χώρα πολιτογράφησηςΒασίλειο της Γιουγκοσλαβίας
Περιοχή του Στρατιωτικού Διοικητή στη Σερβία
Δημοκρατική Ομοσπονδιακή Γιουγκοσλαβία
Federal People's Republic of Yugoslavia
Σοσιαλιστική Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γιουγκοσλαβίας
Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γιουγκοσλαβίας
Σερβία και Μαυροβούνιο
Σερβία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΣερβικά[2]
Αγγλικά[3]
ΣπουδέςΣχολή Φιλολογίας του Πανεπιστημίου του Βελιγραδίου
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητασυγγραφέας
μεταφράστρια
κριτικός λογοτεχνίας
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΒραβεύσειςΒραβείο ΝΙΝ (2009)[4]
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Η Γκρόζντανα Όλουγιτς (Grozdana Olujić, σερβικά κυριλλικά: Гроздана Олујић) (30 Αυγούστου 1934 - 16 Μαρτίου 2019) ήταν Σέρβα συγγραφέας, μεταφράστρια, συντάκτρια και κριτικός. Τα μυθιστορήματά της και οι συλλογές παραμυθιών της έχουν μεταφραστεί σε περισσότερες από 35 γλώσσες. Τα βραβεία της περιλαμβάνουν το Βραβείο Άντριτς, το Βραβείο Παιδικών Παιχνιδιών Ζμάι και το Βραβείο Μπόρα Στάνκοβιτς.

Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Όλουγιτς αποφοίτησε και έλαβε μεταπτυχιακό στην αγγλική γλώσσα και αγγλική λογοτεχνία στη Σχολή Φιλολογίας του Πανεπιστημίου του Βελιγραδίου. Το πρώτο της μυθιστόρημα, Περπάτημα έως τον Παράδεισο (Izlet u nebo) κυκλοφόρησε το 1958, όταν η συγγραφέας ήταν 24 ετών. Το βιβλίο έγινε μπεστ σέλερ και μεταφράστηκε σε πολλές ευρωπαϊκές γλώσσες και έλαβε βραβείο εκδοτικού οίκου Narodna prosvjeta για το καλύτερο μυθιστόρημα της Γιουγκοσλαβίας. Το μυθιστόρημα προσαρμόστηκε στη σκηνή, και το 1962, βασισμένο στο βιβλίο, ο σκηνοθέτης Γιόβαν Ζιβάνοβιτς γύρισε το μελόδραμα Čudna devojka.[5]

Τα μυθιστορήματα Ψήφισε την αγάπη (Glasam za ljubav), Μην ξυπνάτε έναν κοιμισμένο σκύλο (Ne budi zaspale pse) και Άγριος σπόρος (Divlje seme) που δημοσιεύθηκαν στη δεκαετία του '60, έδωσαν αναγνώριση στην Όλουγιτς ως μια από τις κορυφαίες συγγραφείς της γιουγκοσλαβικής λογοτεχνίας. Ο Άγριος σπόρος κέρδισε ευνοϊκές κριτικές και βρήκε υψηλή εκτίμηση στις ΗΠΑ και έγινε υποχρεωτική λογοτεχνία σε πολλά πανεπιστήμια.[6]

Το μυθιστόρημα Παιχνίδι (Igra) από τη συλλογή Αφρικανική Βιολέτα (Afrička ljubičica), που εκδόθηκε το 1985, έλαβε το κύριο βραβείο ενός διεθνούς διαγωνισμού στο Άρνσμπεργκ. Σχεδόν όλες οι ιστορίες της συλλογής μεταφράστηκαν σε ξένες γλώσσες και συμπεριλήφθηκαν σε ανθολογίες σύντομης πεζογραφίας σε όλο τον κόσμο, όπως στις Γερμανία, ΗΠΑ, Ουκρανία, Ρωσία, Ισραήλ, Ινδία, Μεγάλη Βρετανία, Γαλλία, κ.α.. Το 2009, το μυθιστόρημα Φωνές στον άνεμο (Glasovi u vetru) ήταν ο νικητής του Βραβείου ΝΙΝ, το κύριο λογοτεχνικό βραβείο της Σερβίας.[7]

Η Όλουγιτς είναι η συγγραφέας πολλών δημοφιλών βιβλίων για παιδιά και νέους. Η συλλογή των παραμυθιών Η Μαγική Σκούπα δημοσιεύθηκε στην ΕΣΣΔ το 1985 με 100.000 αντίτυπα. 

Η Όλουγιτς μετέφρασε επίσης πολλά έργα στα σερβικά, όπως το πολωνικό Παραμύθια του νότιου ανέμου από την Ντανούτα Τσίρλιτς-Στρασίνσκα, καθώς και έργα των Σολ Μπέλοου, Αμρίτα Πρίταμ, Γουίλιαμ Κένεντι, Άρνολντ Γουέσκερ, Γιούκιο Μισίμα και άλλων. Πέθανε στις 16 Μαρτίου 2019 στο Βελιγράδι.

Η Ισραηλινή κριτικός και συγγραφέας Ντίνα Κάταν Μπεν-Σιόν, μιλώντας για το μυθιστόρημα «Φωνές στον άνεμο», είπε ότι «Μόνο η σερβική λογοτεχνία έχει τα Εκατό Χρόνια Μοναξιάς της».[8][9]

Η Όλουγιτς είναι επίσης γνωστή για τα δοκίμια της, συμπεριλαμβανομένων των έργων των Φραντς Κάφκα, Τόμας Γουλφ, Μαρσέλ Προυστ, Βιρτζίνια Γουλφ και τα ποιητικά παραμύθια της.[10]

Βραβεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Όλουγιτς έλαβε το Τάγμα του Ντάνεμπρογκ,[11] έγινε τιμητική πολίτης του Όσλο και κέρδισε πολλά βραβεία, όπως το Βραβείο NIN, το Παγκόσμιο Συνέδριο για την Τέχνη και τον Πολιτισμό για το καλύτερο σύγχρονο παραμύθι το 1994,[12] το Βραβείο Άντριτς, το Βραβείο Παιδικών Παιχνιδιών Ζμάι[13] και το Βραβείο Μπόρα Στάνκοβιτς.

Έργα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Izlet u nebo, 1957.
  • Glasam za ljubav, 1962.
  • Ne budi zaspale pse, 1964.
  • Divlje seme, 1967.
  • Sedefna ruža i druge bajke, 1979.
  • Nebeska reka i druge bajke, 1984.
  • Afrička ljubičice, 1984.
  • Zvezdane lutalice, 1987.
  • Dečak i princeza, 1990.
  • Πρίγκιπα Ομπλάκα, 1990.
  • Zlatni tanjir i druge bajke, 1998.
  • Mesečev cvet, 1998.
  • Svetlosna vrata, 2002.
  • Kamen koji je leteo i druge bajke, 2002.
  • Snežni cvet i druge bajke, 2004.
  • Jastuk koji je pamtio snove i druge, 2007.
  • Glasovi u vetru, 2009.
  • Preživeti do sutra, 2017.
  • Bili su deca kao i ti, 2017.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 (Γαλλικά) Babelio. 173513.
  2. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb10134053h. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  3. Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. kup20020000072425. Ανακτήθηκε στις 8  Φεβρουαρίου 2023.
  4. «НИН online». Ανακτήθηκε στις 25  Φεβρουαρίου 2017.
  5. «Čudna devojka». www.filmovi.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Δεκεμβρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 2 Νοεμβρίου 2018. 
  6. «Гроздана Олујић». Гоцини радозналци (στα Σερβικά). 29 Ιουλίου 2012. Ανακτήθηκε στις 14 Μαρτίου 2019. 
  7. «GROZDANI OLUJIĆ NINOVA NAGRADA» (στα σερβικά). City Magazine - Besplatni magazin za urbani životni stil. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2019-01-03. https://web.archive.org/web/20190103060123/https://citymagazine.rs/clanak/grozdani-olujic-ninova-nagrada. Ανακτήθηκε στις 2018-11-02. 
  8. «Des voix dans le vent» (στα γαλλικά). Gaia. 2013-10-11. http://www.gaia-editions.com/content/des-voix-dans-le-vent. Ανακτήθηκε στις 2018-11-02. 
  9. Radmima Gorup. Grozdana Olujic, Glasovi u vetru. Journal of the North American Society for Serbian Studies, 2009, vol.23, No.1
  10. «Grozdana Olujić - Poetika Bajke» (PDF). 
  11. «Политика Online». www.politika.rs. Ανακτήθηκε στις 2 Νοεμβρίου 2018. 
  12. «Vreme - NIN-ova nagrada Grozdani Olujuć». www.vreme.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Ιανουαρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 2 Νοεμβρίου 2018. 
  13. «Zmajeve decje igre». 11 Μαΐου 2012. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Μαΐου 2012. Ανακτήθηκε στις 2 Νοεμβρίου 2018. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]