Γκούναρ Μύρνταλ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Γκούναρ Μύρνταλ
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Gunnar Myrdal (Σουηδικά)
Γέννηση6  Δεκεμβρίου 1898[1][2][3]
Skattunge Parish[2][4]
Θάνατος17  Μαΐου 1987[1][2][3]
Danderyd[2][4]
Τόπος ταφήςGarden of Remembrance, Norra Begravningsplatsen (59°21′23″ s. š., 18°1′7″ v. d.)[5][6]
Χώρα πολιτογράφησηςΣουηδία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΣουηδικά[7]
Αγγλικά[8][7]
ΕκπαίδευσηCandidate of Law
ΣπουδέςΠανεπιστήμιο της Στοκχόλμης[4]
Norra Real
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταοικονομολόγος
διδάσκων πανεπιστημίου
πολιτικός[4]
κοινωνιολόγος[9]
ΕργοδότηςΟικονομική Σχολή της Στοκχόλμης
Πανεπιστήμιο της Στοκχόλμης
Επηρεάστηκε απόKnut Wicksell
Πολιτική τοποθέτηση
Πολιτικό κόμμα/ΚίνημαΣουηδικό Σοσιαλδημοκρατικό Εργατικό Κόμμα
Οικογένεια
ΣύζυγοςΆλβα Μίρνταλ (από 1924)[2][4]
ΤέκναΖαν Μίρνταλ[4]
Σισέλα Βοκ[4]
Kaj Fölster[4]
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμαμέλος του πρώτου τμήματος του του Σουηδικού Κοινοβουλίου (1936–1938, εκλογική περιφέρεια Νταλάρνα)[4]
μέλος του πρώτου τμήματος του του Σουηδικού Κοινοβουλίου (1944–1947, εκλογική περιφέρεια Νταλάρνα)[4]
Υπουργός Εμπορίου της Σουηδίας (1945–1947)[4]
καθηγητής πανεπιστημίου (1960–1967, Πανεπιστήμιο της Στοκχόλμης)[4]
γενικός γραμματέας (1947–1957, Οικονομική Επιτροπή των Ηνωμένων Εθνών για την Ευρώπη)[4]
καθηγητής πανεπιστημίου (1933–1947, Πανεπιστήμιο της Στοκχόλμης)[4]
ΒραβεύσειςΒραβείο Νόμπελ Οικονομικών Επιστημών (1974)[10][11]
βραβείο ειρήνης των γερμανικών εκδοτικών οίκων (27  Σεπτεμβρίου 1970)[12]
βραβείο Μπρόνισλαβ Μαλινόβσκι
βραβείο βιβλίου Άνισφιλντ-Γουλφ (1945)
Εταίρος της Οικονομετρικής Εταιρείας (1939)[13]
Βραβείο Τζαβαχαρλάλ Νεχρού (1981)
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Καρλ Γκούναρ Μύρνταλ (Karl Gunnar Myrdal, 6 Δεκεμβρίου 189817 Μαΐου 1987) ήταν Σουηδός οικονομολόγος και κοινωνιολόγος. Το 1974 τιμήθηκε με το Βραβείο Νόμπελ Οικονομικών Επιστημών από κοινού με τον Φρίντριχ Χάγιεκ για «το πρωτοποριακό έργο τους στη θεωρία του χρήματος και των οικονομικών διακυμάνσεων, καθώς και για τη διεισδυτική ανάλυσή τους των αλληλεξαρτήσεων των οικονομικών, κοινωνικών και θεσμικών φαινομένων».[14] Υπήρξε επίσης σοσιαλδημοκράτης πολιτικός, που διετέλεσε και υπουργός. Στη Σουηδία το έργο του και η πολιτική του επιρροή αποδείχθηκαν σημαντικά στην εγκαθίδρυση του κράτους πρόνοιας.

Οικογένεια και σπουδές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Γκούναρ Μύρνταλ γεννήθηκε στο χωριό Skattungbyn της Σουηδίας και ήταν γιος του εργολάβου οικοδομών Καρλ Άντολφ Πέτερσον (1876-1934) και της συζύγου του Άννα Σοφία Κάρλσον (1878-1965). Το 1914 άλλαξε το επώνυμό του σε «Μύρνταλ» προς τιμή του αγροκτήματος «Myr» των προγόνων του στην ιστορική επαρχία Ντολάνα.

Ο Γκούναρ απεφοίτησε αρχικώς με πτυχίο νομικής από το Πανεπιστήμιο της Στοκχόλμης το 1923 και πήρε διδακτορικό από το ίδιο ίδρυμα στα οικονομικά το 1927. Υπάρχει μια ανέκδοτη στιχομυθία που υποτίθεται ότι είχε με τον εξέχοντα καθηγητή των οικονομικών και επιβλέποντα το διδακτορικό του Γκούσταφ Κάσελ: ο Κάσελ του είπε «Γκούναρ, θα έπρεπε να δείχνεις περισσότερο σεβασμό προς τους πρεσβύτερούς σου, επειδή εμείς θα καθορίσουμε την προαγωγή σου», οπότε ο Μύρνταλ τού αποκρίθηκε «ναι, αλλά εμείς θα είμαστε αυτοί που θα γράψουν τις νεκρολογίες σας».[15]

Τον Ιούνιο του 1919 γνώρισε την Άλβα Ράιμερ και οι δυο τους παντρεύτηκαν τον Οκτώβριο του 1924, ενώ το 1927 απέκτησαν τα πρώτα δύο από τα τρία τους παιδιά.[16]

Η διδακτορική διατριβή του Μύρνταλ είχε τίτλο Το πρόβλημα της διαμορφώσεως των τιμών υπό συνθήκες οικονομικής αλλαγής και αποτελείτο από τα εξής τρία μέρη: «Τα βασικά του δυναμικού προβλήματος της διαμορφώσεως των τιμών», «Το πρόβλημα του κέρδους του επιχειρείν» και «Ο βέλτιστος τρόπος της κατασκευής και της μεταβολής».

Στη διατριβή αυτή (1927), ο Μύρνταλ εξέτασε τον ρόλο των προσδοκιών στη διαμόρφωση των τιμών. Η ανάλυσή του επηρέασε πολύ τη λεγόμενη «σχολή οικονομικών της Στοκχόλμης. Επεξέτεινε τις θεωρίες του Κνουτ Βίκσελ πάνω στη σωρευτική διεργασία του ενδογενούς χρήματος, τονίζοντας τη σημασία της αβεβαίοτητας Knight και του ρόλου των εκ των προτέρων και των εκ των υστέρων προσδοκιών στην οικονομική διαδικασία.

Νεανικές συνεισφορές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Από το 1925 έως το 1929 ο Μύρνταλ μετεκπαιδεύθηκε στη Βρετανία και στη Γερμανία. Πήρε υποτροφία Ροκφέλερ και επισκέφθηκε και τις ΗΠΑ το 1929-1930. Εκείνη την περίοδο έγραψε και τα πρώτα βιβλία του, όπως Το πολιτικό στοιχείο στην ανάπτυξη της οικονομικής θεωρίας (1930). Επιστρέφοντας στην Ευρώπη, προσλήφθηκε για ένα έτος ως διδάσκοντας στο Μεταπτυχιακό Ινστιτούτο Διεθνών Σπουδών της Γενεύης.[14]

Το πολιτικό στοιχείο... αποτελεί μία συλλογή διαλέξεων του Μύρνταλ στο Πανεπιστήμιο της Στοκχόλμης και δίνει μία ιστορική καταγραφή των επιδράσεων της πολιτικής στην ανάπτυξη της οικονομικής θεωρίας και των μεταξύ τους σχέσεων. Ο Γκύναρ πίστευε ότι τα οικονομικά θα θεωρούνταν μια πραγματική επιστήμη μόνο όταν η πολιτική τους πλευρά απομονωνόταν από αυτά. Τελικώς το έργο αυτό κατέληξε να θεωρείται μια γενικότερη κριτική της οικονομικής θεωρίας, όπου τονίζεται ότι η οικονομική επιστήμη θα πρέπει να είναι αντικειμενική και ανεξάρτητη από ιδεολογίες. Ο Μύρνταλ έγραψε ότι, αν και οι οικονομολόγοι ισχυρίζονταν πως είναι αντικειμενικοί, τα συμπεράσματα από τις αναλύσεις τους ήταν πάντοτε πολιτικώς «χρωματισμένα». Το έργο μεταφράσθηκε στη γερμανική γλώσσα το 1932 και στην αγγλική[17] το 1953.

Αρχικώς ο Μύρνταλ συναρπάσθηκε από τα αφηρημένα μαθηματικά μοντέλα που έρχονταν στο προσκήνιο των οικονομικών κατά τη δεκαετία του 1920, βοήθησε μάλιστα να ιδρυθεί η Οικονομετρική Εταιρεία στο Λονδίνο. Αργότερα ωστόσο κατηγόρησε τους οικονομολόγους αυτής της τάσεως ότι αγνοούσαν το πρόβλημα της κατανομής του πλούτου στη μονομανία τους με την οικονομική ανάπτυξη, ότι χρησιμοποιούσαν λανθασμένες στατιστικές και αντικαθιστούσαν με γράμματα του ελληνικού αλφαβήτου τα δεδομένα που έλειπαν στις μαθηματικές σχέσεις τους. Καθώς έγραψε, «οι συσχετίσεις δεν αποτελούν εξηγήσεις και επιπλέον μπορούν να είναι τόσο ανεδαφικές, όσο η υψηλού βαθμού συσχέτιση στη Φινλανδία μεταξύ του αριθμού των αλεπούδων που σκοτώνονται και του αριθμού των διαζυγίων». Ο Μύρνταλ υπήρξε ένας από τους πρώτους υποστηρικτές των θέσεων του Τζων Μέυναρντ Κέυνς, παρότι επέμενε ότι η βασική ιδέα της ρυθμίσεως των κρατικών προϋπολογισμών ώστε να επιταχύνουν ή να επιβραδύνουν μια οικονομία ήταν δική του, διατυπωμένη στο βιβλίο του Χρηματιστική οικονομική που εκδόθηκε το 1932, τέσσερα χρόνια πριν από το έργο του Κέυνς Γενική Θεωρία της απασχολήσεως, του τόκου και του χρήματος.[15] Να ένα σχετικό σχόλιο του Γουίλιαμ Μπάρμπερ για τη δουλειά του Μύρνταλ:

Αν η συνεισφορά του ήταν διαθέσιμη στην αγγλική γλώσσα πριν από το 1936, είναι ενδιαφέρον να σκεφθούμε το εάν η «επανάσταση» στη μακροοικονομική θεωρία της δεκαετίας της υφέσεως θα ήταν σήμερα γνωστή ως «μυρνταλιανή» αντί «κεϋνσιανή».[18]

Ο οικονομολόγος Τζωρτζ Λ.Σ. Σακλ (G.L.S. Shackle) υπεστήριξε επίσης τη σημασία της αναλύσεως του Μύρνταλ κατά την οποία η αποταμίευση και η επένδυση μπορούν να ρυθμίζονται εκ των προτέρων (ex ante) η μία ανάλογα με την άλλη. Ωστόσο, η αναφορά σε ex ante και σε ex post ανάλυση έχει γίνει τόσο συνηθισμένη στη σύγχρονη μακροοικονομική, ώστε η στάση του Κέυνς να μην τη συμπεριλάβει στο έργο του θεωρήθηκε ως μια ιδιοτροπία του περισσότερο, παρά λάθος του.

Ο Μύρνταλ ανέπτυξε επίσης την έννοια της circular cumulative causation, μιας πολυαιτιακής προσεγγίσεως όπου παρατίθενται οι μεταβλητές πυρήνα και οι συσχετίσεις τους.

Τα ώριμα χρόνια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Γκούναρ Μύρνταλ έγινε καθηγητής των οικονομικών στο Högskola της Στοκχόλμης[19] το 1933. Στη θέση αυτή παρέμεινε επί 15 έτη, μέχρι το 1947.

Παραλλήλως ασχολήθηκε με την πολιτική και εκλέχθηκε βουλευτής με το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα ήδη το 1933. Από το 1945 έως το 1947 διετέλεσε Υπουργός Εμπορίου στην κυβέρνηση του Τάγκε Ερλάντερ. Σε αυτή τη θητεία του επικρίθηκε με δριμύτητα για την οικονομική συμφωνία με τη Σοβιετική Ένωση και κατηγορήθηκε ως υπαίτιος για τη σουηδική χρηματική κρίση το 1947 κ.ε..[20]

Ο Μύρνταλ και η σύζυγός του Άλβα συνέγραψαν μαζί το βιβλίο Kris i befolkningsfrågan (= «Κρίση στο πληθυσμιακό ζήτημα», 1934). Το εργο αυτό ενέπνευσε πολιτικές, που υιοθέτησε ο υπουργός Κοινωνικών Υποθέσεων Γκούσταφ Μέλερ, σχετικές με την παροχή στήριξης σε οικογένειες.

Ο Μύρνταλ ήταν επικεφαλής μιας ευρείας μελέτης για τα κοινωνικοοικονομικά, ανθρωπολογικά και νομικά δεδομένα των φυλετικών σχέσεων στις ΗΠΑ, που χρηματοδοτήθηκε από την Εταιρεία Κάρνετζι και άρχισε το 1938. Το αποτέλεσμα ήταν το ογκώδες έργο του Ένα αμερικανικό δίλημμα: το πρόβλημα των μαύρων και η σύγχρονη δημοκρατία (εκδόθηκε το 1944), γραμμένο με τη συνεργασία των Ρ.M.E. Στέρνερ και Άρνολντ Ρόουζ.[21] Σε αυτό χαρακτήριζε το πρόβλημα των φυλετικών σχέσεων ως σύγκρουση μεταξύ των υψηλών ιδεωδών αυτού που αποκαλεί «το αμερικανικό πιστεύω» από τη μια και της ανεπαρκούς εφαρμογής τους από την άλλη. Στις γενεές που μεσολάβησαν από τον Εμφύλιο Πόλεμο τους, οι ΗΠΑ δεν μπόρεσαν να θέσουν σε εφαρμογή τα ιδεώδη τους για τα ανθρώπινα δικαιώματα στην περίπτωση του ενός δεκάτου του πληθυσμού τους, τους Αφροαμερικανούς.[22] Αυτό το βιβλίο αναφέρεται από το Ανώτατο Δικαστήριο των Ηνωμένων Πολιτειών στην απόφαση-σταθμό το 1954 που κατέστησε παράνομο τον κατά φυλή διαχωρισμό στα δημόσια σχολεία. Ο Μύρνταλ σχεδίαζε να διεξαγάγει μια παρόμοια μελέτη για την ανισότητα ανδρών και γυναικών, αλλά δεν μπόρεσε να εξασφαλίσει χρηματοδότηση για την έρευνα.

Κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο ο Μύρνταλ ήταν σταθερά και δημόσια κατά του ναζιστικού καθεστώτος. Μαζί με τη σύζυγό του συνέγραψαν το Contact with America το 1941, έναν ύμνο στους δημοκρατικούς θεσμούς των ΗΠΑ.[23]

Ο Μύρνταλ έγινε εκτελεστικός γραμματέας της Οικονομικής Επιτροπής του ΟΗΕ για την Ευρώπη το 1947. Από τη θέση αυτή, από την οποία παραιτήθηκε το 1957, ίδρυσε ένα από τα κορυφαία κέντρα οικονομικών ερευνών και αναπτύξεως οικονομικής πολιτικής.[24] Το 1956-1957 δημοσίευσε τα Μια διεθνής οικονομία, προβλήματα και προοπτικές, Πλούσιες και φτωχές χώρες and Οικονομική θεωρία και υπανάπτυκτες περιφέρειες. Υπέγραψε τη διακήρυξη της UNESCO «Το φυλετικό ζήτημα» το 1950, ένα κείμενο που ανασκεύαζε τις θεωρίες της φυλετικής υπεροχής και φυλετικής καθαρότητας, ενώ το 1956 έγραψε τον πρόλογο του βιβλίου Το παραπέτασμα του χρώματος του Αφροαμερικανού συγγραφέα Ρίτσαρντ Ράιτ.

Από το 1960 μέχρι το 1967 ο Μύρνταλ ήταν καθηγητής των διεθνών οικονομικών στο Πανεπιστήμιο της Στοκχόλμης και το 1961 ίδρυσε εκεί το Ινστιτούτο Διεθνών Οικονομικών Μελετών. Σε όλη τη δεκαετία του 1960 εργάσθηκε σε μία μελέτη των τάσεων και των πολιτικών της νότιας Ασίας για λογαριασμό του Century Foundation. Αυτή η μελέτη κατέληξε στο τρίτομο έργο του Ασιατικό δράμα: μια διερεύνηση της φτώχειας των εθνών (1968). Το 1970 δημοσίευσε και ένα συνοδό αυτού βιβλίο, το Η πρόκληση της παγκόσμιας φτώχειας.

Ο Μύρνταλ αντιτέθηκε στον Πόλεμο του Βιετνάμ. Εξάλλου στο Ασιατικό δράμα είχε προβλέψει ότι η μεταρρύθμιση της γαιοκτησίας και η ειρηνευτική διαδικασία θα αποτύγχαναν στο Βιετνάμ και προέτρεπε τις ΗΠΑ να αρχίσουν διαπραγματεύσεις με το Βόρειο Βιετνάμ. Μπήκε επικεφαλής της «Σουηδικής Επιτροπής για το Βιετνάμ» και συμμετέσχε στο προεδρείο της «Διεθνούς Επιτροπής Διερευνήσεως των Εγκλημάτων Πολέμου των ΗΠΑ στην Ινδοκίνα». Προέδρευσε επίσης στη Ερευνητικό Ινστιτούτο Διεθνούς Ειρήνης της Στοκχόλμης, ένα διεθνές παρατηρητήριο για το εμπόριο όπλων.[25] Υπέγραψε επίσης το «Β΄ Ανθρωπιστικό Μανιφέστο»[26] (1973)

Τιμητικές διακρίσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 1967 ο Μύρνταλ ανακηρύχθηκε επίτιμος διδάκτορας του Πανεπιστημίου Κονκόρντια (τότε Πανεπιστήμιο Τζωρτζ Γουίλιαμς) του Καναδά.[27]

Το 1974 μοιράσθηκε με το Βραβείο Νόμπελ Οικονομικών Επιστημών από κοινού με τον Φρίντριχ Χάγιεκ[28], αν και υποστήριξε την κατάργησή του «επειδή είχε δοθεί σε «αντιδραστικούς» όπως τον Χάγιεκ και τον Μίλτον Φρίντμαν».

Προσωπική ζωή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Γκούναρ Μύρνταλ ήταν έγγαμος από το 1924 με την πολιτικό και διπλωμάτη Άλβα Ράιμερ και απέκτησαν δύο κόρες, την Kaj (μητέρα του οικονομολόγου Στέφαν Φέλστερ) και τη Σουηδοαμερικανή φιλόσοφο Σισέλα Μποκ. Επίσης απέκτησαν έναν γιο, τον γνωστό στη Σουηδία μαρξιστή συγγραφέα Γιαν Μύρνταλ. Αλλά και η Άλβα ήταν εξέχουσα ηγετική μορφή στο κίνημα για τον αφοπλισμό και, μαζί με τον Αλφόνσο Ρόμπλες, τιμήθηκε με το Βραβείο Νόμπελ Ειρήνης το 1982.

Τα τελευταία έτη της ζωής του ο Μύρνταλ υπέφερε από τη Νόσο του Πάρκινσον και τους δύο τελευταίους μήνες της ζωής του τους πέρασε σε νοσοκομείο στα νότια της Στοκχόλμης, στο οποίο και απεβίωσε σε ηλικία 88 ετών.[29]

Φιλοσοφία και ιδεολογία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η επίδραση του Γκούναρ Μύρνταλ δεν περιορίσθηκε στα οικονομικά. Στην εισαγωγή του βιβλίου Ασιατικό δράμα, που είχε τον τίτλο «Το κάρφος στους οφθαλμούς μας» (μια βιβλική αναφορά, Ματθ. ζ΄ 3) έθεσε την έννοια του επιστημονικού σχετικισμού των αξιών. Αυτή η συμπεριφορική προσέγγιση συνδέεται στενά με την ιδέα ότι το λογικό διάκενο ανάμεσα στο «είναι» και στο «πρέπει» δεν ερευνάται μόνο με την αριστοτελική υποδιαίρεση σε κατηγορίες. Γενικότερα, τα δοκίμιά του στο μεθοδολογικό έργο Αξίες στην κοινωνική θεωρία υπογραμμίζουν τη σημασία που προσέδιδε ο Μύρνταλ στην πολιτική επιστήμη. Καθώς η πολιτική επιστήμη θεωρείται πιο περιγραφική από την οικονομική, ίσως να πίστευε κάποιος ότι ο Μύρνταλ δεν θα είχε ασχοληθεί συστηματικά με τις ηθικές αξίες στα οικονομικά. Αντιθέτως όμως, ο Μύρνταλ συνέδεε στην πρακτική του την κοινωνιολογία, την πολιτική επιστήμη και την οικονομική επιστήμη.

Διεθνώς σεβαστός ως «πατρική μορφή» της κοινωνικής πολιτικής, ο Μύρνταλ συνεισέφερε στη σοσιαλδημοκρατική σκέψη σε όλο τον κόσμο, σε συνεργασία με συνεργάτες στον πολιτικό και στον ακαδημαϊκό στίβο. Η Σουηδία και η Βρετανία ήταν από τις πρωτοπόρες χώρες στη δημιουργία του σύγχρονου κράτους πρόνοιας.[30] Κατά την εποχή του Cold War, στο Πέρα από το Κράτος πρόνοιας, ο Μύρνταλ πρότεινε την ιδέα του «κόσμου πρόνοιας» για να ξεπεράσει τον περιορισμό του Δυτικού κράτους πρόνοιας. Πίστευε πάντως ότι είναι δυσκολότερο να εγκαθιδρυθεί η παγκόσμια πρόνοια από ό,τι ένα μόνο κράτος πρόνοιας.[31] Υπέδειξε τους ακόλουθους περιορισμούς:

  • Ο εθνικισμός των ήδη υπαρχόντων Δυτικών κρατών πρόνοιας θα απέτρεπε την ανάπτυξη στις υπανάπτυκτες χώρες.
  • Η ύπαρξη των κομμουνιστικών χωρών δρούσε ως πρόκληση για πιο επαναστατικούς μετασχηματισμούς.


Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 1,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb119173206. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 «K Gunnar Myrdal». (Σουηδικά) Dictionary of Swedish National Biography. 8623.
  3. 3,0 3,1 3,2 (Αγγλικά) Find A Grave. 8829250. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. 4,00 4,01 4,02 4,03 4,04 4,05 4,06 4,07 4,08 4,09 4,10 4,11 4,12 4,13 Two-Chamber Parliament 1867–1970.. 1985. sj9PGLAlnmUAAAAAABfcFQ. Ανακτήθηκε στις 21  Ιανουαρίου 2022. σελ. 77.
  5. 5,0 5,1 Norra begravningsplatsen.se. norrabegravningsplatsen.se/kandisarna/.
  6. 6,0 6,1 Svenskagravar.se. www.svenskagravar.se/gravsatt/6a41b3d7-870b-4400-a2e4-39cff3cb154e. Ανακτήθηκε στις 10  Απριλίου 2023.
  7. 7,0 7,1 CONOR.SI. 12635235.
  8. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb119173206. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  9. Ανακτήθηκε στις 20  Ιουνίου 2019.
  10. www.nobelprize.org/nobel_prizes/economic-sciences/laureates/1974/. Ανακτήθηκε στις 7  Νοεμβρίου 2023.
  11. www.kva.se/pristagare/gunnar-myrdal/. Ανακτήθηκε στις 7  Νοεμβρίου 2023.
  12. www.friedenspreis-des-deutschen-buchhandels.de/alle-preistraeger-seit-1950/1970-1979/alva-und-gunnar-myrdal.
  13. www.econometricsociety.org/society/organization-and-governance/fellows/memoriam. Ανακτήθηκε στις 6  Απριλίου 2023.
  14. 14,0 14,1 Πρότυπο:Nobelprize
  15. 15,0 15,1 «Gunnar Myrdal, Analyst of Race Crisis, Dies». The New York Times. 1987-05-18. https://www.nytimes.com/1987/05/18/obituaries/gunnar-myrdal-analyst-of-race-crisis-dies.html?pagewanted=2. Ανακτήθηκε στις 2010-08-17. 
  16. «(Karl) Gunnar Mydral Biography». biography.com. 2010-08-09. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2010-08-18. https://web.archive.org/web/20100818133531/http://www.biography.com/articles/Karl-Gunnar-Myrdal-9419644. Ανακτήθηκε στις 2010-08-09. 
  17. Myrdal, Gunnar (2017). The Political Element in the Development of Economic Theory with a new introduction by Richard Swedberg. Οξφόρδη, Νέα Υόρκη: Routledge, Taylor and Francis Group. σελίδες xvi–xvii, xxiii. ISBN 978-0-88738-827-9. 
  18. Barber, William (2008). Gunnar Myrdal : an intellectual biography. Basingstoke: Palgrave Macmillan. ISBN 978-0-230-28901-7. OCLC 681925215. 
  19. «Gunnar Myrdal - Uppslagsverk - NE.se». www.ne.se. [νεκρός σύνδεσμος]
  20. Appelqvist, Örjan (1999-06-15), Gunnar Myrdal i svensk politik 1943–1947, Humboldt-Universität zu Berlin, doi:10.18452/7729, https://edoc.hu-berlin.de/handle/18452/8381, ανακτήθηκε στις 2019-08-14 
  21. «Gunnar Myrdal Facts, information, pictures». Encyclopedia.com. 2010-08-11. http://www.encyclopedia.com/topic/Gunnar_Myrdal.aspx. Ανακτήθηκε στις 2010-08-11. 
  22. «An American Dilemma». PBS.org. 2010-08-09. https://www.pbs.org/ralphbunche/activist_dilemma.html. Ανακτήθηκε στις 2010-08-09. 
  23. «Gunnar Myrdal, Analyst of Race Crisis, Dies». The New York Times. https://www.nytimes.com/1987/05/18/obituaries/gunnar-myrdal-analyst-of-race-crisis-dies.html?pagewanted=3. Ανακτήθηκε στις 2010-08-17. 
  24. «Gunnar Myrdal, An Intellectual Biography». Epress.anu.edu.au. 2010-08-11. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2011-04-11. https://web.archive.org/web/20110411204243/http://epress.anu.edu.au/agenda/015/03/mobile_devices/ch10.html. Ανακτήθηκε στις 2010-08-11. 
  25. «Gunnar Myrdal, Analyst of Race Crisis, Dies». The New York Times. 1987-05-18. ISSN 0362-4331. https://www.nytimes.com/1987/05/18/obituaries/gunnar-myrdal-analyst-of-race-crisis-dies.html. Ανακτήθηκε στις 2019-08-14. 
  26. «Humanist Manifesto II». American Humanist Association. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 20 Οκτωβρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2012. 
  27. «Honorary Degree Citation - Karl Gunnar Myrdal*». archives.concordia.ca. Concordia University Archives. Ανακτήθηκε στις 29 Μαρτίου 2016. 
  28. «The Prize in Economics 1974». nobelprize.org. 2010-08-09. http://nobelprize.org/nobel_prizes/economics/laureates/1974/press.html. Ανακτήθηκε στις 2010-08-09. 
  29. «Gunnar Myrdal, Analyst of Race Crisis, Dies». The New York Times. 1987-05-18. https://www.nytimes.com/1987/05/18/obituaries/gunnar-myrdal-analyst-of-race-crisis-dies.html. Ανακτήθηκε στις 2010-08-17. 
  30. Berger, Sebastian (6 Ιουλίου 2009). The Foundations of Non-Equilibrium Economics. The principle of circular and cumulative causation. Routledge. ISBN 978-0-415-77780-3. Ανακτήθηκε στις 21 Οκτωβρίου 2010. 
  31. Myrdal (1960), σελ. 220 (ιαπων. έκδ.).

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]