Λεονίντ Καντορόβιτς

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Λεονίντ Καντορόβιτς
Leonid Kantorovich 1975.jpg
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα		Леонид Витальевич Канторович (Ρωσικά)
Προφορά
Γέννηση19  Ιανουαρίου 1912[1][2][3]
Αγία Πετρούπολη[4][5][6]
Θάνατος7  Απριλίου 1986[7][8][9]
Μόσχα[10][11][12]
Τόπος ταφήςΚοιμητήριο Νοβοντέβιτσι (55°43′32″ s. š., 37°33′8″ v. d.)[13]
ΚατοικίαΑγία Πετρούπολη[14]
Μόσχα[14]
Barochnaya street[15]
ΕθνικότηταΕβραίοι[16]
Χώρα πολιτογράφησηςΈνωση Σοβιετικών Σοσιαλιστικών Δημοκρατιών
Ρωσική Αυτοκρατορία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Μητρική γλώσσαΡωσικά
Ομιλούμενες γλώσσεςΡωσικά[17]
ΕκπαίδευσηΔιδάκτωρ των Επιστημών στη Φυσική και τα Μαθηματικά
καθηγητής πανεπιστημίου
ΣπουδέςΚρατικό Πανεπιστήμιο Αγίας Πετρούπολης (1926–1930)[14]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταμαθηματικός[18][19][20]
οικονομολόγος
διδάσκων πανεπιστημίου
ΕργοδότηςSt. Petersburg State Transport University (1930–1939)
Στρατιωτικό Μηχανοτεχνικό Πανεπιστήμιο (1939–1945)[14]
State Committee for Science and Technology (1971–1976)[14][21]
Institute for Systems Analysis (από 1976)[21]
Κρατικό Πανεπιστήμιο του Νοβοσιμπίρσκ (1961–1971)[14]
Κρατικό Πανεπιστήμιο Αγίας Πετρούπολης (1931–1960)[22][14]
Αξιοσημείωτο έργοKantorovich theorem
Kantorovich inequality
Szász–Mirakjan–Kantorovich operator
Στρατιωτική σταδιοδρομία
Πόλεμοι/μάχεςΒ΄ Παγκόσμιος Πόλεμος
Αξιώματα και βραβεύσεις
Βραβεύσειςβραβείο Στάλιν (1949)
Τάγμα του Λένιν (1967 και 1982)
Τάγμα του Παράσημου της Τιμής (1944)
Τάγμα του Πατριωτικού Πολέμου 1ου βαθμού (1985)
Τάγμα του Κόκκινου Λαβάρου της Εργασίας (1949, 1953 και 1975)
Βραβείο Νόμπελ Οικονομικών Επιστημών (1975)[23]
βραβείο Λένιν (1965)[14]
Εταίρος της Οικονομετρικής Εταιρείας (1972)[24]
επίτιμος διδάκτορας του Πανεπιστήμιο Μαρτίνου Λούθηρου των Χάλλε-Βιτεμβέργης (1984)
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Ο Λεονίντ Βιτάλιεβιτς Καντορόβιτς (ρωσ. Леони́д Вита́льевич Канторо́вич, 19 Ιανουαρίου 1912 – 7 Απριλίου 1986) ήταν Σοβιετικός μαθηματικός και οικονομολόγος, γνωστός για τη θεωρία του και την ανάπτυξη τεχνικών για τη βέλτιστη κατανομή των διαθέσιμων πόρων. Θεωρείται ως ο ιδρυτής του γραμμικού προγραμματισμού. Τιμήθηκε με το Βραβείο Νόμπελ Οικονομικών Επιστημών του 1975.

Βιογραφικά στοιχεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Καντορόβιτς γεννήθηκε στην Αγία Πετρούπολη της τότε Ρωσικής Αυτοκρατορίας από Ρωσοεβραίους γονείς[25]. Ο πατέρας του, Βιτάλι, ήταν γιατρός[26], αλλά πέθανε όταν ο Λεονίντ ήταν 10 ετών. Το 1926, σε ηλικία μόλις 14 ετών, ο Λεονίντ άρχισε να φοιτά στο πανεπιστήμιο της πόλης, από το Τμήμα Μαθηματικών του οποίου αποφοίτησε το 1930 και ξεκίνησε μεταπτυχιακά. Το 1934, σε ηλικία μόλις 22 ετών, έγινε καθηγητής.

Αργότερα, ο Καντορόβιτς εργάσθηκε σε κυβερνητική θέση, με αντικείμενο τη βελτιστοποίηση της παραγωγής μιας βιομηχανίας κατασκευής κόντρα πλακέ. Το 1939 εφηύρε τη μαθηματική τεχνική που είναι σήμερα γνωστή ως γραμμικός προγραμματισμός, χρόνια πριν την ανάπτυξή της από τον Τζωρτζ Ντάντσιχ. Συνέγραψε αρκετά βιβλία, ανάμεσα στα οποία ξεχωρίζουν τα Η μαθηματική μέθοδος του προγραμματισμού και της οργάνωσης της παραγωγής και Οι βέλτιστες χρήσεις των οικονομικών πόρων. Για τη σχετική με αυτά τα έργα έρευνα, ο Καντορόβιτς πήρε το Βραβείο Στάλιν το 1949.

Μετά το 1939, ο Καντορόβιτς έγινε καθηγητής του Στρατιωτικού Πολυτεχνείου του Λένινγκραντ (VITU). Κατά τη διάρκεια της πολιορκίας της πόλεως, υπήρξε υπεύθυνος για την ασφάλεια της μοναδικής γραμμής ανεφοδιασμού της, από την παγωμένη λίμνη Λάντογκα: υπολόγισε τη βέλτιστη απόσταση μεταξύ οχημάτων πάνω στον πάγο ως συνάρτηση του πάχους του πάγου και της θερμοκρασίας του αέρα. Παρά το ότι δεν σημειώθηκε ατύχημα, πολλά φορτηγά με τρόφιμα για τους πολιορκούμενους καταστράφηκαν από γερμανικούς αεροπορικούς βομβαρδισμούς. Ανεξαρτήτως αυτού, για το κατόρθωμά του και για το θάρρος του, ο Καντορόβιτς τιμήθηκε με το Παράσημο του Πατριωτικού Πολέμου και με το «Μετάλλιο για την Άμυνα του Λένινγκραντ».

Από το 1960 ο Καντορόβιτς έζησε και εργάσθηκε στο Νοβοσιμπίρσκ, όπου δημιούργησε και ήταν υπεύθυνος του Τμήματος Απειροστικού Λογισμού στο Κρατικό Πανεπιστήμιο του Νοβοσιμπίρσκ[27]. Το 1965 του απονεμήθηκε το Βραβείο Λένιν.

Το 1975 ο Καντορόβιτς μοιράστηκε το Βραβείο Νόμπελ Οικονομικών Επιστημών με τον Ολλανδοαμερικανό Τιάλιν Κούπμανς «για τη συνεισφορά τους στη θεωρία βέλτιστης κατανομής των πόρων». Ο Καντορόβιτς απεβίωσε στη Μόσχα σε ηλικία 74 ετών.

Η συνεισφορά του στα μαθηματικά[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Προσωπογραφία του Καντορόβιτς από τον Πετρόφ-Βόντκιν (1938)

.

Στη μαθηματική ανάλυση ο Καντορόβιτς βρήκε σημαντικά αποτελέσματα στους κλάδους της συναρτησιακής αναλύσεως, της θεωρίας των προσεγγίσεων και της θεωρίας των τελεστών.

Ειδικότερα, διετύπωσε θεμελιώδη αποτελέσματα στη θεωρία των διανυσματικών πλεγμάτων. Τέτοιοι διανυσματικοί χώροι που έχουν νόρμα αποκαλούνται «K-χώροι» προς τιμή του.

Ο Καντορόβιτς κατέδειξε ότι η συναρτησιακή ανάλυση μπορούσε να χρησιμοποιηθεί στην ανάλυση των μεθόδων των διαδοχικών προσεγγίσεων (iterations), ανακαλύπτοντας τις ανισότητες Καντορόβιτς στον ρυθμό συγκλίσεως των μεθόδων της κλίσεως και του Νεύτωνα. Σχετικό είναι το λεγόμενο Θεώρημα Καντορόβιτς.

Μελέτησε επίσης απειροδιάστατα προβλήματα βελτιστοποιήσεως, όπως το «Πρόβλημα Kantorovich-Monge» στη μαθηματική Θεωρία των μεταφορών. Πρότεινε εξάλλου τη λεγόμενη «μετρική του Καντορόβιτς» ή «μετρική του Βάσερστάιν», που χρησιμοποιείται στη θεωρία πιθανοτήτων.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. ↑ 1,0 1,1 «Leonid Vitaliyevich Kantorovich Facts». (Αγγλικά) nobelprize.org. Ίδρυμα Νόμπελ. Ανακτήθηκε στις 4  Φεβρουαρίου 2021.
  2. ↑ 2,0 2,1 www.mi.ras.ru/index.php?c=inmemoriapage&id=21951&l=1.
  3. ↑ 3,0 3,1 MacTutor History of Mathematics archive. Ανακτήθηκε στις 22  Αυγούστου 2017.
  4. ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά, Αγγλικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 11  Δεκεμβρίου 2014.
  5. ↑ «Большая советская энциклопедия» (Ρωσικά) Η Μεγάλη Ρωσική Εγκυκλοπαίδεια. Μόσχα. 1969. Ανακτήθηκε στις 28  Σεπτεμβρίου 2015.
  6. ↑ www-history.mcs.st-and.ac.uk/BirthplaceMaps/St_Petersburg.html.
  7. ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά, Αγγλικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 26  Απριλίου 2014.
  8. ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb13191973j. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  9. ↑ www.britannica.com/EBchecked/topic/311550/Leonid-Vitalyevich-Kantorovich.
  10. ↑ «On the rate of convergence of projection-iterative methods for classes of weakly singular integral equations». On the rate of convergence of projection-iterative methods for classes of weakly singular integral equations. Απριλίου 1995. σελ. 578-587.
  11. ↑ link.springer.com/chapter/10.1007%2F978-3-0348-8789-2_12.
  12. ↑ «Averaging almost-periodic functions and finite-dimensional unitary representations on free groups». Averaging almost-periodic functions and finite-dimensional unitary representations on free groups. 1989. σελ. 332-335.
  13. ↑ 13,0 13,1 (Αγγλικά) Find A Grave.
  14. ↑ 14,0 14,1 14,2 14,3 14,4 14,5 14,6 14,7 MacTutor History of Mathematics archive.
  15. ↑ Ανακτήθηκε στις 29  Μαΐου 2022.
  16. ↑ JewishGen. www.jewishgen.org.
  17. ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb13191973j. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  18. ↑ «Notable Economists».
  19. ↑ www.nndb.com/cemetery/732/000208108/.
  20. ↑ «Concerning a Fallacious Concept of Economic Calculations». Concerning a Fallacious Concept of Economic Calculations. Νοέμβριος 1960. σελ. 42-52.
  21. ↑ 21,0 21,1 mi.mathnet.ru/smj1283. σελ. 7.
  22. ↑ Ανακτήθηκε στις 4  Ιουλίου 2019.
  23. ↑ «The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 1975». (Αγγλικά) nobelprize.org. Ίδρυμα Νόμπελ. Ανακτήθηκε στις 4  Φεβρουαρίου 2021.
  24. ↑ www.econometricsociety.org/society/organization-and-governance/fellows/memoriam. Ανακτήθηκε στις 6  Απριλίου 2023.
  25. ↑ Aron Kat︠s︡enelinboĭgen: The Soviet Union: empire, nation, and system, σελ. 406, Transaction Publishers, 1990
  26. ↑ Gass, Saul I.· Rosenhead, J. (2011). «Leonid Vital'evich Kantorovich». Profiles in Operations Research. International Series in Operations Research & Management Science. 147. σελ. 157. doi:10.1007/978-1-4419-6281-2_10. ISBN 978-1-4419-6280-5. 
  27. ↑ Βιογραφία του Καντορόβιτς στη ρωσική

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • V.L. Makarov (1987): Το λήμμα «Kantorovich, Leonid Vitaliyevich» στο The New Palgrave: A Dictionary of Economics, τόμος 3, σσ. 14–15.
  • L.V. Kantorovich (1939): «Mathematical Methods of Organizing and Planning Production», Management Science, τόμ. 6, No. 4 (Ιούλιος 1960), σσ. 366–422.

Από τον επίσημο ιστότοπο των Βραβείων Νόμπελ[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Καθιερωμένοι όροι
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Λεονίντ_Καντορόβιτς&oldid=10072653"