Μετάβαση στο περιεχόμενο

Άρης Δικταίος

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Άρης Δικταίος
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Άρης Δικταίος (Ελληνικά)
Γέννηση1919[1]
Ηράκλειο
Θάνατος8  Μαρτίου 1983[1]
Αθήνα
Χώρα πολιτογράφησηςΕλλάδα
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςνέα ελληνική γλώσσα
ΣπουδέςΕθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταποιητής
δημοσιογράφος

Ο Άρης Δικταίος (πραγματικό όνομα: Κώστας Κωνσταντουράκης[2][3], 19198 Μαρτίου 1983) ήταν Έλληνας ποιητής, δοκιμιογράφος και μεταφραστής. Βραβεύτηκε με το Α΄ Κρατικό Βραβείο Ποίησης το 1956 (από κοινού με το Γιάννη Ρίτσο) και το Παράσημο Α΄ Βαθμού των Γραμμάτων Κύριλλου και Μεθόδιου, από την κυβέρνηση της Βουλγαρίας το 1977. Ανήκει στην πρώτη μεταπολεμική γενιά Ελλήνων λογοτεχνών.

Γεννήθηκε στο Ηράκλειο Κρήτης. Φοίτησε στην Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών από το 1938 ως το 1940, οπότε και διέκοψε τις σπουδές του λόγω του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου και της επιστράτευσης του. Μετά την κατάρρευση του μετώπου, επέστρεψε στην πατρίδα του την Κρήτη, όπου και παρέμεινε καθ'όλη την διάρκεια της Κατοχής. Στη λήξη της Κατοχής εγκαταστάθηκε μόνιμα στην Αθήνα και εργάστηκε ως δημοσιογράφος του Εθνικού Ιδρύματος Ραδιοφωνίας, από το 1946 ως το 1951.

Από το γυμνάσιο κιόλας, ο Άρης Δικταίος δημοσίευε ποιήματά του στο περιοδικό Νέα Γράμματα. Το 1934 κυκλοφόρησε την μετέπειτα αποκηρυγμένη ποιητική του συλλογή «Στα κύματα της ζωής», ενώ το 1935 εξέδωσε την ποιητική συλλογή «Δώδεκα εφιαλτικές βινιέτες». Τα περιοδικά με τα οποία συνεργάστηκε ήταν τα Νεοελληνικά Γράμματα, οι Νέοι Ρυθμοί, τα Φιλολογικά Χρονικά, η Νέα Εστία, η Νέα Πορεία, και άλλα. Εκτός από την ποίηση του, ιδιαίτερη ήταν η συνεισφορά του σε δοκίμια και μεταφράσεις, ενώ το έργο του είναι πολυμεταφρασμένο.

Η ποίηση του χαρακτηρίζεται από έντονη υπαρξιακή αγωνία και επιρροές από τον Ζαν Πολ Σαρτρ και τοποθετείται στη πρώτη μεταπολεμική γενιά της λογοτεχνίας μας. Έργα του έχουν μεταφραστεί σε πολλές ξένες γλώσσες.

  • «Δώδεκα εφιαλτικές βινιέτες», 1936
  • «Αγνεία», 1938
  • «Ο αντιφατικός άνθρωπος» 1938
  • «Ελούσοβα», 1945
  • «Σπουδή θανάτου» 1948
  • «Τα τετράδια του Άρη Δικταίου», 1948
  • «Ποιήματα 1935-1953», 1954
  • «Πολιτεία: Βιβλίο πρώτο», 1956
  • «Πολιτεία: Βιβλίο δεύτερο», 1958
  • «Τα Ποιήματα 1934-1965», 1974
  • «Το ταξίδι για τα Κύθηρα», 1980

Μεταφράσεις (ενδεικτικά)

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Γκαίτε: «Τορκουάτο Τάσσο», εκδ. Γεωργίου Παπαδημητρίου, 1953 - «Γκαιτς φον Μπέρλιχινγκεν», εκδ. Γεωργίου Παπαδημητρίου, 1953 - «Σαίξπηρ για πάντα», εκδ. Φέξης, 1961
  • Λεόν Σεστόφ: «Η νύχτα της Γεσθημανής», εκδ. Γεωργίου Παπαδημητρίου, 1954.
  • Δάφνη Ντι Μωριέ: «Ρεβέκκα», εκδ. Λογοτεχνική, 1954 - «Η εξαδέλφη μου Ραχήλ», εκδ. Λογοτεχνική, 1954
  • Φιοντόρ Ντοστογέφσκι: «Ο έφηβος», εκδ. Κ.Μ., 1954 - «Το χωριό Στεπαντσίκοβο και οι κάτοικοί του», εκδ. Κ.Μ., 1954
  • Johannes Jørgensen: «Γκαίτε», εκδ. Κ.Μ. 1955
  • André Dhotel: «Οι δρόμοι του μακρινού ταξιδιού», εκδ. Ιανός, 1955
  • Σόμερσετ Μομ: «Κουαρτέτο», εκδ. Ζαχαρόπουλος, 1955
  • Σαρλότ Μπροντέ: «Το παρθεναγωγείο», εκδ. Κ.Μ., 1955 (και επανέκδοση ως «Ο καθηγητής», εκδ. Επικαιρότητα, 1979)
  • Τζέιμς Φένιμορ Κούπερ: «Ο τελευταίος των Μοϊκανών», εκδ. Γεωργίου Παπαδημητρίου, 1955
  • Κνουτ Χάμσουν: «Η ευλογία της γης», εκδ. Κ.Μ.,1955.
  • Άξελ Μούντε: «Το χρονικό του Σαν Μικέλε», εκδ. Λογοτεχνική, 1955
  • Αντρέ Ζιντ: «Οι κιβδηλοποιοί», εκδ. Κ.Μ.,1955
  • Χάλντορ Λάξνες: «Το φως του κόσμου», εκδ. Παρθενών, 1956
  • Τόμας Μαν: «Το μαγικό βουνό», εκδ. Δίφρος, 1956 - «Ο θάνατος στη Βενετία»«Gladius Dei»«Ο νόμος», εκδ. Ζαχαρόπουλος, 1971, «Δόκτωρ Φάουστους», εκδ. Ζαχαρόπουλος, 1973
  • Annemarie Selinko, Αύριο όλα θα πάνε καλύτερα, εκδ. Δαρεμάς, 1957
  • Ράινερ Μαρία Ρίλκε: «Εκλογή από το ποιητικό έργο του», εκδ. Κάδμος 1957 (και επανέκδοση ως «Ποιήματα», εκδ. Ζαχαρόπουλος, 1983) - «Βασιλιάς Μπόχους», εκδ. Γκοβόστης, 1973 (και επανέκδοση ως «Έβαλντ Τράγκυ και άλλα διηγήματα», εκδ. Ζαχαρόπουλος, 1987)
  • Φρειδερίκος Νίτσε: «Έτσι μίλησεν ο Ζαρατούστρα», εκδ. Παράσχου Καλφάκη, 1958 - «Η γενεαλογία της ηθικής. Οι διθύραμβοι του Διονύσου», εκδ. Γκοβόστης, 1970.
  • Βλαντιμίρ Ναμπόκοφ: «Το σκοτεινό αδιέξοδο», εκδ. Φέξης, 1960
  • Ζαν Ζιονό: «Προς μέρες καλύτερες» εκδ. Φέξης, 1960 (και επανέκδοση ως «Ανάρρωση», εκδ. Αιγόκερως, 1982)
  • Μιλόζ: «Ποιήματα», εκδ. Φέξης, 1961
  • Φρανσουάζ Σαγκάν: «Τα θαυμάσια σύννεφα». εκδ. Φέξης, 1961
  • Μπόρις Παστερνάκ: «Αφήγηση», εκδ. Φέξης, 1961
  • René Puaux: «Οι τελευταίες ημέρες του Βύρωνος», εκδ. Φέξης, 1961
  • Anton Strashimirov: «Σούρα μπιρ», εκδ. Φέξης, 1961
  • Τζουζέπε Ουνγκαρέττι: «30 ποιήματα», εκδ. Φέξης, 1964
  • George Călinescu: «Το αίνιγμα της Οτίλια», εκδ. Φέξης, 1965
  • Σαιν-Τζον Περς: «Χρονικό (ποιητικό κείμενο)», εκδ. Κοραής, 1967
  • Ανατόλ Φρανς: «Το έγκλημα του Σιλβέστρου Μπονάρ», εκδ. Γκοβόστης, 1973
  • Ναζίμ Χικμέτ: «122 ποιήματα», εκδ. Ζαχαρόπουλος, 1976
  • Φεδερίκο Γκαρθία Λόρκα: «Ποιήματα», εκδ. Ζαχαρόπουλος, 1980.
  • Φρίντριχ Χέλντερλιν: «Πάτμος και άλλα 30 ποιήματα», εκδ. Αιγόκερως, 1982

Μελέτες-δοκίμια (ενδεικτικά)

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • «Ανθολογία παγκοσμίου ποιήσεως 2500 π.Χ. - 1960» Φέξης, 1960.
  • «Επτά ανθρώπινα σχήματα:· Goethe, Blake, Hoelderlin, Dostojevski, Nietsche, Schestov, Rimbaud» Φέξης, 1961.
  • «Ανθολογία συγχρόνου ελληνικής ποιήσεως 1930-1960» Φέξης, 1961 (σε συνεργασία με τον Φαίδρο Μπαρλά).
  • «Ανθολογία κινέζικης ποιήσεως» Φέξης, 1962.
  • «Μεγάλες στιγμές της ποιήσεως» Δωδώνη, 1967.
  • «Γερμανικά μεταπολεμικά διηγήματα. Μια ανθολογία»· Λογογτεχνική, 1968.
  • «Ανθολογία βουλγαρικής ποιήσεως» Δωδώνη, 1971
  • «Ο Όμηρος, το επίγραμμα, η επιγραφή, η γραφή», 1974.
  • «Ναπολέων Λαπαθιώτης (Η ζωή του – Το έργο του)», Γνώση, 1984.

Οι χρονολογίες αφορούν στα έτη έκδοσης των έργων του.

  1. 1,0 1,1 1,2 (Αγγλικά) Library of Congress Authorities. Βιβλιοθήκη του Κογκρέσου. n82073812. Ανακτήθηκε στις 13  Αυγούστου 2024.
  2. Ντελόπουλος, Κυριάκος (1983). Νεοελληνικά φιλολογικά ψευδώνυμα, 1800-1981. Αθήνα: Ελληνικό Λογοτεχνικό και Ιστορικό Αρχείο. σελ. 196. 
  3. Λεξικό νεοελληνικής λογοτεχνίας: Πρόσωπα, έργα, ρεύματα, όροι. Αθήνα: Εκδοσεις Πατακη. 2007. σελ. 529. ISBN 978-960-16-2237-8. 

Βιβλιογραφία για περαιτέρω μελέτη

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Αργυρίου, Αλέξανδρος (1982). Η ελληνική ποίηση. Αθήνα: Σοκόλης. σελ. 68-71. 
  • Βαρίκας Βάσος, «Άρης Δικταίος: Θεωρία της ποιήσεως», Συγγραφείς και κείμεναΑ΄· 1961-1965, σ.84-86 και 152-153. Αθήνα, Ερμής, 1975 (πρώτες δημοσιεύσεις στην εφημερίδα Το Βήμα, 27/5/1962 και 19/5/1963).
  • Γιαλουράκης Μανώλης, «Δικταίος Άρης», Μεγάλη Εγκυκλοπαίδεια της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας6. Αθήνα, Χάρη Πάτση, χ.χ.
  • Θέμελης Γιώργος, «Άρης Δικταίος», Η νεώτερη ποίησή μας, σ.101-113. Αθήνα, Φέξης, 1963.
  • Καραντώνης Αντρέας, «Άρης Δικταίος, Ποιήματα 1935-1953», Η ποίησή μας μετά τον Σεφέρη, σ.117-139. Αθήνα, Δωδώνη, 1976.
  • Μερακλής Μ.Γ., «Η ποίηση του Άρη Δικταίου · (ή η “δίχως κοινωνικότητα” κοινωνικότητα)», Η λέξη14, 5/1982, σ.261-265.
  • «Σε β΄ πρόσωπο · μια συνομιλία του Άρη Δικταίου με τον Αντώνη Φωστιέρη και τον Θανάση Νιάρχο», Η λέξη14, 5/1982, σ.307-313.
  • χ.σ., «Δικταίος Άρης», Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό3. Αθήνα, Εκδοτική Αθηνών, 1985.

Εξωτερικοί συνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]