Europa regina
Η Europa regina, στα λατινικά για τη Βασίλισσα Ευρώπη, είναι η απεικόνιση της ευρωπαϊκής ηπείρου ως βασίλισσας που μοιάζει με χάρτη.[1][2] Τέτοιες αλληγορικές απεικονίσεις της Ευρώπης έγιναν δημοφιλείς στην δυτική Ευρώπη τον 16ο αιώνα, απεικονίζουν την Ευρώπη σαν μια χαριτωμένη νεαρή γυναίκα που φορά αυτοκρατορική ενδυμασία. Η Ιβηρική χερσόνησος (Ισπανία) είναι το κεφάλι της "βασίλισσας", ενώ παράλληλα εκεί βρίσκεται και το στέμμα της βασίλισσας στις απεικονίσεις της. Τα Πυρηναία (ο λαιμός), χωρίζουν την Ιβηρική χερσόνησο από τη Γαλλία (Γαλατία), η οποία αποτελεί το πάνω μέρος του θώρακα. Η Αγία Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία (Γερμανία και άλλα εδάφη) είναι το κέντρο του κορμού, με τη Βοημία (μερικές φορές την Αυστρία σε πρώιμες απεικονίσεις) να είναι η καρδιά της γυναίκας (εναλλακτικά περιγράφεται ως μενταγιόν στη μέση της). Το μακρύ της φόρεμα εκτείνεται στην Ουγγαρία, την Πολωνία, τη Λιθουανία, τη Λιβονία, τη Βουλγαρία, τη Μόσχα, τη Μακεδονία και την Ελλάδα. Στην αγκαλιά της, σχηματισμένη από την Ιταλία και την Δανία, κρατά ένα σκήπτρο και μια σφαίρα (Σικελία).[3] Στις περισσότερες απεικονίσεις, η Αφρική, η Ασία και η Σκανδιναβική χερσόνησος εμφανίζονται εν μέρει,[3] όπως και οι Βρετανικές Νήσοι, σε σχηματική μορφή.[3]
Προέλευση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Κατά τη διάρκεια του ευρωπαϊκού Μεσαίωνα, οι χάρτες συνήθως ακολουθούσαν το σχέδιο TO με επίκεντρο την Ιερουσαλήμ, και απεικόνιζαν την Ευρώπη, την Ασία και την Αφρική.[4] Οι χωριστοί χάρτες της Ευρώπης ήταν εξαιρετικά σπάνιοι. τα μόνα γνωστά παραδείγματα είναι ένας χάρτης του Liber Floridus απο τον Λαμβέρτο του Σαιν-Ομέρ, που δημοσιεύτηκε το 1112, και ένας βυζαντινός χάρτης του 14ου αιώνα.[4] Ο επόμενος χάρτης με επίκεντρο την Ευρώπη δημοσιεύτηκε από τον χαρτογράφο Γιοχάνες Πουτς από το Ίνσμπρουκ το 1537, στις αρχές της Πρώιμης Νεότερης Εποχής.[4]
Ο χάρτης του Πουτς ήταν ο πρώτος που απεικόνισε την Ευρώπη ως Europa regina,[5][6][7] με τις ευρωπαϊκές περιοχές να σχηματίζουν ένα γυναικείο ανθρώπινο σχήμα με στέμμα, σκήπτρο και σταυροφόρο σφαίρα.[6] Ο χάρτης τυπώθηκε για πρώτη φορά από τον Καλβινιστή Κρετιέν Βεκέλ.[8] Αν και πολλά στοιχεία σχετικά με την προέλευση και την αρχική αντίληψη αυτού του χάρτη είναι αβέβαια,[7] είναι γνωστό ότι ο Πουτς (το όνομα του οποίου εκλατινίστηκε ως Johannes Bucius Aenicola, 1516–1542)[8] διατηρούσε στενές σχέσεις με τον αυτοκράτορα της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας Φερδινάνδο Α΄ των Αψβούργων.[7][8] και ότι η δημοτικότητα του χάρτη αυξήθηκε σημαντικά κατά το δεύτερο μισό του 16ου αιώνα.[7] Ο σύγχρονος όρος Europa regina δεν χρησιμοποιήθηκε ακόμη από τους συγχρόνους του Πουτς, οι οποίοι αντ' αυτού χρησιμοποίησαν τη λατινική φράση Europa in forma virginis («Ευρώπη σε σχήμα κοπέλας»).[8]
Το 1587, ο Γιαν Μπουσεμάκερ δημοσίευσε μια χαλκογραφία του Matthias Quad, που δείχνει μια προσαρμογή της Europa regina του Putsch, ως "Europae descriptio".[9] Από το 1588,[9] μια άλλη προσαρμογή συμπεριλήφθηκε σε όλες τις επόμενες εκδόσεις της "Cosmographia" του Σεμπάστιαν Μύνστερ,[10][9] ενώ προηγούμενες εκδόσεις την περιλάμβαναν μόνο μερικές φορές.[11] Το έτος 1587 σηματοδοτεί το σημείο όπου πολλά βιβλία και γραπτά κείμενα άρχισαν να υιοθετούν τις εικόνες της Europa regina.[9]
Συμβολισμός[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η Europa Regina εισήχθη τη δεκαετία του 1530 από τον Αυστριακό χαρτογράφο Johannes Putsch, πιθανώς με την πρόθεση να απεικονίσει την Ευρώπη ως σύζυγο του Καρόλου Ε' των Αψβούργων, ο οποίος φιλοδοξούσε να γίνει ο παγκόσμιος μονάρχης του Χριστιανικού κόσμου και βασίλεψε σε πολλά βασίλεια, συμπεριλαμβανομένης της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας και το βασίλειο της Ισπανίας.[12][13] Τα επιχειρήματα υπέρ αυτής της υπόθεσης είναι: ο δυτικός προσανατολισμός του χάρτη να έχει την Ισπανία ως το στεφανωμένο κεφάλι, που λέγεται ότι μοιάζει με το πρόσωπο της συζύγου του Καρόλου Ε', Ισαβέλλας της Πορτογαλίας. τη χρήση των διακριτικών της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας - το καρολίγγειο στέμμα, το σκήπτρο και τη σφαίρα της - και η απεικόνιση των βασιλείων των Αψβούργων (Αυστρία, Βοημία, Ουγγαρία, Γερμανία) ως καρδιά και κέντρο του σώματος. και το σχέδιο της εσθήτας, που μοιάζει με το σύγχρονο ενδυματολογικό κώδικα στο δικαστήριο των Αψβούργων.[14][13][12][15] Όπως σε σύγχρονα πορτρέτα ζευγαριών, η Europa regina έχει το κεφάλι της στραμμένο προς τα δεξιά και κρατά επίσης τη σφαίρα με το δεξί της χέρι, το οποίο έχει ερμηνευτεί ότι βλέπει και προσφέρει δύναμη στον φανταστικό σύζυγό της, τον αυτοκράτορα.[15]
Έξω από αυτό και σε γενικότερους όρους, η Ευρώπη εμφανίζεται ως res publica christiana,[16] ο ενωμένος Χριστιανικός κόσμος στη μεσαιωνική παράδοση,[17] και μεγάλη[18] ή ακόμη και ως η κυρίαρχη δύναμη στον κόσμο.[19]
Μια τρίτη αλληγορία είναι η Ευρώπη ως Παράδεισος μέσω της ειδικής τοποθέτησης που δίνεται στα υδάτινα σώματα στον χάρτη.[20] Καθώς η σύγχρονη εικονογραφία απεικόνιζε τον παράδεισο σε κλειστή μορφή, η Europa regina περικλείεται από θάλασσες και ποτάμια.[20] Ο ποταμός Δούναβης απεικονίζεται με τρόπο που μοιάζει με την πορεία του βιβλικού ποταμού που διαρρέει τον παράδεισο, με τις εκβολές του να σχηματίζονται από τέσσερις βραχίονες.[20]
Το ότι η Europa regina περιβάλλεται από νερό είναι επίσης μια νύξη για την αρχαία μυθολογική Ευρώπη, την οποία απήγαγε ο Δίας και την μετέφερε στο νερό.[21]
Η Europa regina ανήκει στην Πρώιμη Σύγχρονη αλληγορία των θριαμβευτών της Ευρώπης, σε αντίθεση με την Europa deplorans.[22]
Σχετικοί χάρτες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η τέχνη της διαμόρφωσης ενός χάρτη σε ανθρώπινη μορφή μπορεί επίσης να βρεθεί σε έναν χάρτη που σχεδίασε ο Opicinus de Canistris, που δείχνει τη Μεσόγειο Θάλασσα.[23] Αυτός ο χάρτης, που δημοσιεύτηκε το 1340 και έτσι προϋπήρχε του χάρτη του Putsch, παρουσίαζε την Ευρώπη ως άνδρα και τη Βόρεια Αφρική ως γυναίκα.[24] Ο χάρτης Leo Belgicus έδειξε τις Κάτω Χώρες ως λιοντάρι. αυτό ήταν πιο κοντά στον σύγχρονο προσανατολισμό του χάρτη, με τον βορρά στην κορυφή.
Ενώ στους χάρτες Europa regina, η πραγματική γεωγραφία είναι υποδεέστερη του γυναικείου σχήματος, η αντίθετη προσέγγιση φαίνεται σε έναν χάρτη που σχεδίασε ο Hendrik Kloekhoff και δημοσιεύτηκε από τον Francois Bohn το 1709. Σε αυτόν τον χάρτη, με τίτλο "Europa. Volgens de nieuwste Verdeeling" ("Ευρώπη, σύμφωνα με την νεότερη ταξινόμηση"), ένα θηλυκό τοποθετείται πάνω σε έναν χάρτη που δείχνει μια αρκετά ακριβή γεωγραφία της Ευρώπης, και παρόλο που ο χάρτης είναι προσανατολισμένος δυτικά με την Ιβηρική Χερσόνησο να σχηματίζει το κεφάλι όπως στην εικονογράφηση της Europa regina, αυτό έχει ως αποτέλεσμα ένα σκυμμένο γυναικείο σχήμα, που αντιστοιχεί περισσότερο με την Europa deplorans παρά με την αλληγορία Europa triumphans.[25]
Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Ευρώπη (σύζυγος του Δία)
- Γυναίκα της Αποκάλυψης
- Ιστορία της Ισπανίας
- Εθνική προσωποποίηση
- Προσωποποίηση της Αμερικής
Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ Landwehr & Stockhorst (2004), p. 279
- ↑ Werner (2009), p. 243
- ↑ 3,0 3,1 3,2 Werner (2009), p. 244
- ↑ 4,0 4,1 4,2 Borgolte (2001), p. 16
- ↑ Bennholdt-Thomsen (1999), p. 22
- ↑ 6,0 6,1 Borgolte (2001), p. 16
- ↑ 7,0 7,1 7,2 7,3 Schmale (2004), p. 244
- ↑ 8,0 8,1 8,2 8,3 Wendehorst & Westphal (2006), p. 63
- ↑ 9,0 9,1 9,2 9,3 Schmale (2004), p. 244
- ↑ Borgolte (2001), p. 16
- ↑ Wendehorst & Westphal (2006), p. 63
- ↑ 12,0 12,1 Werner (2009), p. 244
- ↑ 13,0 13,1 Wendehorst & Westphal (2006), p. 63
- ↑ Europeanness in Early Modern Latin Literature, Isabella Walser-Bürgler, p.60
- ↑ 15,0 15,1 Werner (2009), p. 245
- ↑ Wendehorst & Westphal (2006), p. 63
- ↑ Werner (2009), p. 244
- ↑ Landwehr & Stockhorst (2004), p. 279
- ↑ Werner (2009), p. 245
- ↑ 20,0 20,1 20,2 Wendehorst & Westphal (2006), p. 63
- ↑ Werner (2009), p. 245
- ↑ Werner (2009), pp. 243ff
- ↑ Borgolte (2001), p. 16
- ↑ Bennholdt-Thomsen (1999), p. 22
- ↑ Bennholdt-Thomsen (1999), pp. 22-24
Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Baridon, Laurent (2011). Un atlas imaginaire, cartes allégoriques et satiriques (στα French). Paris: Citadelles & Mazenod. ISBN 978-2-85088-515-0.
- Bennholdt-Thomsen, Anke (1999). Bennholdt-Thomsen, Anke· Guzzoni, Alfredo, επιμ. Zur Hermetik des Spätwerks. Analecta Hölderlianas (στα German). 1. Würzburg: Königshausen & Neumann. ISBN 3-8260-1629-7.
- Borgolte, Michael (2001). «Perspektiven europäischer Mittelalterhistorie an der Schwelle zum 21. Jahrhundert». Στο: Lusiardi, Ralf· Borgolte. Das europäische Mittelalter im Spannungsbogen des Vergleichs. Europa im Mittelalter. Abhandlungen und Beiträge zur historischen Komparatistik (στα German). 1. Berlin: Akademie Verlag. σελίδες 13–28. ISBN 3-05-003663-X.
- Werner, Elke Anna (2009). «Triumphierende Europa - Klagende Europa. Zur visuellen Konstruktion europäischer Selbstbilder in der Frühen Neuzeit». Στο: Ißler, Roland Alexander· Renger, Almut-Barbara. Europa- Stier und Sternenkranz. Von der Union mit Zeus zum Staatenverbund. Gründungsmythen Europas in Literatur, Musik und Kunst (στα German). 1. Bonn University Press, Vandenhoeck & Ruprecht. σελίδες 241–260. ISBN 978-3-89971-566-8.
- Landwehr, Achim· Stockhorst, Stefanie (2004). Einführung in die europäische Kulturgeschichte. UTB M (στα German). 2562. Paderborn: Schöningh. ISBN 3-8252-2562-3.
- Schmale, Wolfgang (2004). «Europa, Braut der Fürsten. Politische Relevanz des Europamythos im 17. Jahrhundert». Στο: Bussmann, Klaus· Werner, Elke Anna. Europa im 17. Jahrhundert. Ein politischer Mythos und seine Bilder. Kunstgeschichte (στα German). Stuttgart: Franz Steiner Verlag. ISBN 3-515-08274-3.
- Wendehorst, Stephan· Westphal, Siegrid (2006). Lesebuch altes Reich. Bibliothek Altes Reich (στα German). 1. Munich: Oldenbourg Wissenschaftsverlag. ISBN 3-486-57909-6.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Europa regina στο Wikimedia Commons- Opicino de Canistris' map showing Europe as a man and Africa as a woman, hosted at mittelalter-server.de
