Χοσέ Λεάντρο Αντράντε
![]() 1926 | ||||||||||||||||||||||||||||
Προσωπικές πληροφορίες | ||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Πλήρες όνομα | Χοσέ Λέαντρο Αντράντε | |||||||||||||||||||||||||||
Ημερ. γέννησης | 22 Νοεμβρίου 1901 | |||||||||||||||||||||||||||
Τόπος γέννησης | Σάλτο, Ουρουγουάη | |||||||||||||||||||||||||||
Ημερ. θανάτου | 5 Οκτωβρίου 1957 (55 ετών) | |||||||||||||||||||||||||||
Τόπος θανάτου | Μοντεβιδέο, Ουρουγουάη | |||||||||||||||||||||||||||
Ύψος | 1,80 μ. | |||||||||||||||||||||||||||
Θέση | Αμυντικός μέσος | |||||||||||||||||||||||||||
Επαγγελματική καριέρα* | ||||||||||||||||||||||||||||
Περίοδος | Ομάδα | Συμμ.† | (Γκ.)† | |||||||||||||||||||||||||
1921–1924 | Μπέλα Βίστα | 71 | (7) | |||||||||||||||||||||||||
1924–1930 | Νασιονάλ | 105 | (29) | |||||||||||||||||||||||||
1931–1933 | Πενιαρόλ | 88 | (3) | |||||||||||||||||||||||||
1933–1934 | Ατλάντα | 1 | (0) | |||||||||||||||||||||||||
1934–1935 | Ταλέρες-Λανούς | 2 | (0) | |||||||||||||||||||||||||
1935 | Μοντεβιδέο Γουόντερερς | 17 | (0) | |||||||||||||||||||||||||
Σύνολο | 284 | (39) | ||||||||||||||||||||||||||
Εθνική ομάδα | ||||||||||||||||||||||||||||
Περίοδος | Ομάδα | Συμμ.† | (Γκ.)† | |||||||||||||||||||||||||
1923–1930 | Ουρουγουάη | 33 | (1) | |||||||||||||||||||||||||
Τίτλοι
| ||||||||||||||||||||||||||||
* Οι συμμετοχές και τα γκολ στις προηγούμενες ομάδες υπολογίζονται μόνο για τα εγχώρια πρωταθλήματα. † Συμμετοχές (Γκολ). |
Ο Χοσέ Λεάντρο Αντράντε (ισπανικά: José Leandro Andrade, 22 Νοεμβρίου 1901 – 5 Οκτωβρίου 1957) ήταν ποδοσφαιριστής της Ουρουγουάης που αγωνιζόταν σαν πλάγιος μέσος. Ονομάστηκε «μαύρο θαύμα» (maravilla negra). Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1920 ήταν μέλος της πρώτης μεγάλης ομάδας του παγκοσμίου ποδοσφαίρου, της Εθνικής ομάδας της χώρας του[1] και θεωρούταν ως ένας από τους κορυφαίους του κόσμου.[2][3][4] Στις εκλογές της IFFHS ψηφίστηκε 29ος καλύτερος ποδοσφαιριστής του 20ού αιώνα.[5]
Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Γεννήθηκε στο Σάλτο το 1901 από μητέρα από την Αργεντινή. Ο Χοσέ Ιγνάσιο Αντράντε, που πιστεύεται ότι ήταν ο πατέρας του, καταγράφηκε στο πιστοποιητικό γέννησής του ως μάρτυρας. Ο πρεσβύτερος Αντράντε, ο οποίος ήταν 98 ετών κατά τη γέννηση του Χοσέ Λεάντρο, ήταν ειδικός στην αφρικανική μαγεία και πιστεύεται ότι ήταν Αφρικανός σκλάβος που είχε δραπετεύσει από τη Βραζιλία.[6]
Σε μικρή ηλικία ο Αντράντε μετακόμισε στο Μοντεβιδέο όπου ζούσε με μια θεία του.[7] Πριν από την εισαγωγή του επαγγελματικού ποδοσφαίρου στην Ουρουγουάη, εργάστηκε σε διάφορες δουλειές. Εργάστηκε κάποτε ως μουσικός του καρναβαλιού παίζοντας τα ντραμς, το βιολί και το ντέφι.[8] Σε διάφορες στιγμές της ζωής του εργάστηκε επίσης ως πωλητής εφημερίδων.
Καριέρα σε συλλόγους[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Στις αρχές της δεκαετίας του 1920 ο Αντράντε αγωνίστηκε στην Μπέλα Βίστα, όπου έπαιξε 71 αγώνες και σημείωσε 7 γκολ. Μετακόμισε αργότερα στη Νασιονάλ, όπου κέρδισε τέσσερα πρωταθλήματα Ουρουγουάης και τρία εθνικά Κύπελλα. Έπαιζε κυρίως σαν μέσος-δεξιός αμυντικός, από όπου κυριάρχησε στα παιχνίδια, κινούμενος και στα δύο μισά του γηπέδου. Όσοι τον έβλεπαν να αγωνίζεται μαγεύονταν με την αβίαστη κομψότητα των κινήσεων του.[9] Ήταν έξυπνος και έντιμος παίκτης που δεν γιόρταζε ποτέ τα γκολ του. Δυναμικός, γρήγορος, ευέλικτος και εξαιρετικά τεχνικός μπόρεσε να κυριαρχήσει στο γήπεδο χωρίς τη φυσική κατάσταση πολλών από τους συμπαίκτες του.[10][11]
Μετά από περιοδείες σε εννέα ευρωπαϊκές χώρες με την ομάδα της Ουρουγουάης Νασιονάλ, το 1925 προσέλκυσε συνολικά τουλάχιστον 800.000 θεατές. Ο Αντράντε έπαιξε το ήμισυ αυτής της περιοδείας όταν ένας γιατρός στις Βρυξέλλες του είπε ότι είχε προσβληθεί από σύφιλη και εξαφανίστηκε στο Παρίσι όταν άκουσε το νέο.[12] Ο Αντράντε δεν επέστρεψε στο Μοντεβιδέο παρά μόνο δύο μήνες αργότερα και σύμφωνα με πληροφορίες είχε χάσει βάρος και στη συνέχεια υποβλήθηκε σε θεραπεία. Δεν έχασε έτσι καμία από τις ικανότητές του και συνέχισε να εξασφαλίζει διεθνείς τίτλους για την Ουρουγουάη. Λέγεται ότι ήταν τυφλός από το ένα μάτι μετά από έναν αγώνα απέναντι στην Ιταλία, έπεσε στον τερματοφύλακα και εικάστηκε ότι ο τραυματισμός ήταν τόσο σοβαρός που αργότερα τυφλώθηκε από το ένα μάτι. Άλλη άποψη που υπάρχει είναι ότι η τύφλωση και η επιδείνωση της υγείας του προκλήθηκε από τη σύφιλη.[13]
Ο Αντράντε μετακόμισε στην αιώνιο αντίπαλο Πενιαρόλ το 1930 όπου έπαιξε 88 αγώνες τα επόμενα χρόνια. Είχε εκπαιδευτεί ως έφηβος με την ομάδα αλλά δεν έγινε δεκτός. Από τα μέσα της δεκαετίας του 1930 έπαιξε για μια σειρά ομάδων στην Αργεντινή, συμπεριλαμβανομένης της Ατλάντα, και της Ταλέρες. Είχε επίσης μια σύντομη θητεία με τους Γουόντερερς στην Ουρουγουάη.[14]
Διεθνής καριέρα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο Αντράντε αγωνιζόμενος με τη θρυλική ομάδα της εθνικής Ουρουγουάης κέρδισε δύο συνεχόμενα χρυσά Ολυμπιακά μετάλλια το 1924 και το 1928. Και στις δύο διοργανώσεις που αναγνωρίστηκαν από την FIFA ως ισάξιες Παγκοσμίων Κυπέλλων [15][16] πραγματοποίησε εντυπωσιακές εμφανίσεις και κέρδισε το θαυμασμό των Ευρωπαίων.[17][18] Στο Νοτιοαμερικανικό Πρωτάθλημα (τώρα γνωστό ως Κόπα Αμέρικα) ήταν βασικό μέλος των ομάδων που κέρδισαν τους τίτλους το 1923 και το 1926 (το 1924 ήταν τιτλούχος αλλά με τυπική παρουσία), ενώ το 1926 ψηφίστηκε καλύτερος παίκτης της διοργάνωσης.[19]
Κέρδισε το πρώτο του Ολυμπιακό χρυσό μετάλλιο στο τουρνουά ποδοσφαίρου του 1924 στο Παρίσι και εκλέχθηκε καλύτερος παίκτης της διοργάνωσης. Ήταν ο πρώτος μαύρος διεθνής ποδοσφαιριστής που έπαιξε στο ποδόσφαιρο των Ολυμπιακών Αγώνων.[20][21] Στην Ευρώπη υπάρχει μεγάλη περιέργεια για τους νέους που έφτασαν από τη Νότια Αμερική. Την παραμονή του ντεμπούτου, η Γιουγκοσλαβία, ο πρώτος αντίπαλος έστειλε μερικούς παρατηρητές για να παρακολουθήσουν την προπόνηση της «σελέστε». Ο προπονητής της Ουρουγουάης το παρατηρεί. Μόνο με ένα νεύμα, και οι παίκτες του ξεκινούν μια φάρσα που είναι λαμπρή: αρχίζουν να πέφτουν πάνω από την μπάλα, προσποιούμενοι ότι είναι εντελώς ανίκανοι, εν ολίγοις, δείχνοντας εντελώς αφελείς. Οι παρατηρητές φεύγουν, παρηγορημένοι από αυτό που έχουν δει: δεν γνωρίζουν ότι στην πραγματικότητα αυτή είναι μια υπέροχη ομάδα που τελικά τους συνέτριψε με 7–0.[22] Μετά από εξαιρετικές εμφανίσεις η Ουρουγουάη κέρδισε τον τίτλο εύκολα στον τελικό με αντίπαλο την Ελβετία (3–0) και μόνο η Ολλανδία τη δυσκόλεψε στον ημιτελικό όπου χρειάστηκε η διαδικασία των πέναλτι. Τα προσωνύμια The Black Marvel και The Black Pearl, το τελευταίο ένα όνομα που χρησιμοποιήθηκε αργότερα για τον Πελέ του δόθηκαν στην πρώτη διοργάνωση του Παρισιού, όπου διέπρεψε όχι μόνο στους αγωνιστικούς χώρους αλλά και στην έντονη νυχτερινή ζωή της πόλης σε βαθμό που απομακρύνθηκε από το άθλημα για μήνες.[23][24] Έγινε ο αγαπημένος των γυναικείου φύλου από τους υψηλότερους κύκλους της παρισινής κοινωνίας.[9]
Σε αντίδραση στη νίκη των Ολυμπιακών του 1924, η ομάδα της Ουρουγουάης προσκλήθηκε σε μια σειρά δύο αγώνων από την Αργεντινή. Στο δεύτερο αγώνα στο Μπουένος Άιρες, ο Αντράντε αντιμετώπισε τις πέτρες από το πλήθος της Αργεντινής, στο οποίο όλη η ομάδα της Ουρουγουάης απάντησε ρίχνοντας τις πέτρες πίσω. Στη συνέχεια, ένα μέλος της ομάδας του συνελήφθη και η Ουρουγουάη αρνήθηκε να παίξει το υπόλοιπο του αγώνα.[25]
Το 1928 κέρδισε το δεύτερο Ολυμπιακό χρυσό μετάλλιο στους Αγώνες του 1928 στο Άμστερνταμ. Κατά τη διάρκεια του ημιτελικού αγώνα απέναντι στην Ιταλία, συγκρούστηκε με τον τερματοφύλακα, τραυματίζοντας σοβαρά το ένα μάτι. Αυτό αργότερα επιδεινώθηκε στο σημείο που πιθανά έμεινε τυφλός σε αυτό το μάτι.[26] Ο Ιταλός Αλφρέδο Πίτο που αγωνίστηκε αντίπαλός του στον ημιτελικό της διοργάνωσης προσπαθώντας να περιγράψει στους συμπατριώτες του την άφθαστη τεχνική του είχε πει: «Θα μπορούσε να διασχίσει το Μιλάνο σε ώρα αιχμής με τη μπάλα, κάνοντας κόλπα, χωρίς αυτή ν’ ακουμπήσει στο έδαφος!».[27]
Παρά το ότι είχε αρχίσει να έχει πτώση στην απόδοση του, κατάφερε να είναι ένας από τους καλύτερους παίκτες της Ουρουγουάης και κέρδισε το πρώτο Παγκόσμιο Κύπελλο του 1930 και εξακολουθούσε να είναι ο μόνος μαύρος παίκτης της ομάδας. Στο τέλος της διοργάνωσης επιλέχθηκε στην καλύτερη ομάδα.[10][28]
Η πορεία του μετά άρχισε να χάνεται με τη ζωή του να οδεύει προς το χειρότερο. Προσπάθειες από πρώην φίλους να οργανώσουν παιχνίδια προς τιμήν του δεν βρήκαν ανταπόκριση, ενώ οι συμπαίκτες του δυσκολεύτηκαν να παραμείνουν σε επαφή μαζί του, το αλαζονικό του πρόσωπο του χαρακτήρα του τον έκανε μη δημοφιλή μεταξύ των συνομηλίκων του. Ένας αποτυχημένος γάμος και κατάθλιψη προστέθηκαν στα προβλήματά του.[29] Ο Αντράντε ήταν προσκεκλημένος στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 1950, όταν η Ουρουγουάη κέρδισε τον δεύτερο τίτλο. Ο ανιψιός του Βίκτορ Ροντρίγκεζ Άντραντ, μέλος της ομάδας του 1950, είχε υιοθετήσει τον Αντρέντ ως το δεύτερο επώνυμό του προς τιμήν του Αντράντε. Το 1956 ο Γερμανός δημοσιογράφος, Φριτς Χακ, έψαξε το Μοντεβιδέο για τον Αντράντε για έξι ημέρες, τον βρήκε να ζει σε άθλιες συνθήκες στο υπόγειο ενός διαμερίσματος. Ο παλιός θρύλος ήταν πολύ μεθυσμένος για να καταλάβει τις ερωτήσεις του δημοσιογράφου. Μέσα σε ένα χρόνο, ο Αντράντε πέθανε, πάμπτωχος και αλκοολικός, σε άσυλο στο Μοντεβιδέο σε ηλικία 55 ετών.[22][30]
Το 1994, επιλέχθηκε από το περιοδικό France Football στη 10η θέση των κορυφαίων παικτών στην ιστορία του Παγκοσμίου Κύπελλου.[31] Μια πλάκα τοποθετήθηκε στο στάδιο Σεντενάριο προς τιμήν των επιτευγμάτων του.
Τίτλοι και διακρίσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Νασιονάλ
- Πρωτάθλημα Ουρουγουάης : 1924
Πενιαρόλ
- Πρωτάθλημα Ουρουγουάης (2) : 1932 , 1935
Ουρουγουάη
- Ολυμπιακοί αγώνες Χρυσό μετάλλιο (2) : 1924 , 1928
- Παγκόσμιο Κύπελλο : 1930
- Πρωτάθλημα Νότιας Αμερικής
- Νικητής (3) : 1923 , 1924 , 1926
- Επιλαχών : 1927
Ατομικές διακρίσεις
- Κόπα Αμέρικα καλύτερος παίκτης : 1926
- Παγκόσμιο Κύπελλο : Χάλκινη μπάλα 1930
- Παγκόσμιο Κύπελλο : καλύτερη ομάδα 1930
- France Football Παγκόσμιο Κύπελλο Top-100 1930–1990 : 10ος
- IFFHS : 29ος καλύτερος ποδοσφαιριστής του 20ού αιώνα
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ «FIFA : Tournoi Olympique de Football Paris 1924». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Αυγούστου 2020. Ανακτήθηκε στις 20 Απριλίου 2020.
- ↑ «Best Soccer Players Of All Time From Each Decade Starting From 1920s». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 20 Μαΐου 2019. Ανακτήθηκε στις 20 Απριλίου 2020.
- ↑ «El mejor equipo de la historia». Ανακτήθηκε στις 13 Οκτωβρίου 2020.
- ↑ «Football Legends». Ανακτήθηκε στις 1 Νοεμβρίου 2020.
- ↑ «IFFHS Century Elections». Ανακτήθηκε στις 20 Απριλίου 2020.
- ↑ «In praise of athletic beauty». Ανακτήθηκε στις 20 Απριλίου 2020.
- ↑ «Χοσέ Λεάντρο Αντράντε: Το «Μαύρο θαύμα»». Ανακτήθηκε στις 20 Απριλίου 2020.
- ↑ «Music meets football in South America». Ανακτήθηκε στις 20 Απριλίου 2020.
- ↑ 9,0 9,1 «Before Pelé there was Andrade». Ανακτήθηκε στις 22 Δεκεμβρίου 2020.
- ↑ 10,0 10,1 «FRANCE FOOTBALL : José Andrade (Uruguay), nouvel épisode de nos 100 joueurs qui ont marqué l'histoire de la Coupe du monde». Ανακτήθηκε στις 2 Νοεμβρίου 2020.
- ↑ «The 50 most influential footballers of all time». Ανακτήθηκε στις 12 Νοεμβρίου 2022.
- ↑ «José Leandro Andrade : the mad and the magical superstar who helped make Uruguay the world's best». Ανακτήθηκε στις 20 Απριλίου 2020.
- ↑ «Football-the-story : José Leandro Andrade». Ανακτήθηκε στις 20 Μαΐου 2020.
- ↑ «José Leandro Andrade». Ανακτήθηκε στις 20 Απριλίου 2020.
- ↑ «Uruguay : dos Mundiales, cuatres estrellas». Ανακτήθηκε στις 20 Απριλίου 2020.
- ↑ «FASTER, HIGHER, STRONGER: HOW URUGUAY LIFTED THE FIRST THREE GLOBAL FOOTBALL TOURNAMENTS». Ανακτήθηκε στις 18 Δεκεμβρίου 2021.
- ↑ «INTERNATIONAL OLYMPIC COMMITTEE : In Amsterdam in 1928, the football masters were Uruguayan». Ανακτήθηκε στις 28 Ιουνίου 2021.
- ↑ «Η ανίκητη ομάδα της εθνικής Ουρουγουάης τη δεκαετία του 20». Ανακτήθηκε στις 17 Δεκεμβρίου 2021.
- ↑ «Copa America best players». Ανακτήθηκε στις 20 Απριλίου 2020.
- ↑ «Ο πρώτος μαύρος super star της μπάλας». Ανακτήθηκε στις 20 Απριλίου 2020.
- ↑ «FULL INTERNATIONALS OF URUGUAY (1902-1940) - Part 6». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Μαρτίου 2021. Ανακτήθηκε στις 9 Μαρτίου 2021.
- ↑ 22,0 22,1 «Josè Andrade, dalla gloria all'oblìo». Ανακτήθηκε στις 12 Απριλίου 2021.
- ↑ «José Leandro Andrade». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Φεβρουαρίου 2009. Ανακτήθηκε στις 20 Απριλίου 2020.
- ↑ «FIFA : OLYMPIC FOOTBALL TOURNAMENT PARIS 1924». Ανακτήθηκε στις 8 Αυγούστου 2021.
- ↑ «HOW URUGUAY LIFTED THE 1930 WORLD CUP». Ανακτήθηκε στις 18 Δεκεμβρίου 2021.
- ↑ «Το διαμάντι που χάθηκε στον βούρκο του αλκοόλ». Ανακτήθηκε στις 20 Απριλίου 2020.
- ↑ «Χοσέ Λεάντρο Αντράντε: Ντόλτσε Βίτα και μπάλα». Ανακτήθηκε στις 20 Απριλίου 2020.
- ↑ «World Football Legends : José Andrade». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Δεκεμβρίου 2009. Ανακτήθηκε στις 20 Απριλίου 2020.
- ↑ «JOSÉ LEANDRO ANDRADE: THE TROUBLED MAGIC OF A LEGEND LIKE NO OTHER». Ανακτήθηκε στις 22 Δεκεμβρίου 2020.
- ↑ «Το πρώτο είδωλο του παγκόσμιου ποδοσφαίρου». Ανακτήθηκε στις 20 Απριλίου 2020.
- ↑ «France Football's World Cup Top 100 1930-1990». Ανακτήθηκε στις 20 Απριλίου 2020.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
|
- Ουρουγουανοί ποδοσφαιριστές
- Μέσοι ποδοσφαιριστές
- Ποδοσφαιριστές Εθνικής Ουρουγουάης
- Ποδοσφαιριστές ολυμπιακής ομάδας Ουρουγουάης
- Ουρουγουανοί Ολυμπιονίκες
- Ποδοσφαιριστές στους Θερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες 1924
- Ποδοσφαιριστές στους Θερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες 1928
- Ποδοσφαιριστές Παγκοσμίου Κυπέλλου 1930
- Ποδοσφαιριστές Κλουμπ Νασιονάλ ντε Φούτμπολ
- Ποδοσφαιριστές Κλουμπ Ατλέτικο Πενιαρόλ
- Ποδοσφαιριστές Κλουμπ Ατλέτικο Ατλάντα
- Ποδοσφαιριστές Μοντεβιδέο Γουόντερερς ΦΚ
- Ποδοσφαιριστές Πριμέρα Ντιβιζιόν Ουρουγουάης
- Παίκτες νικητές Παγκοσμίου Κυπέλλου ποδοσφαίρου FIFA
- Παίκτες νικητές Κόπα Αμέρικα