Μετάβαση στο περιεχόμενο

Φροσύνη Θεσπρωτίας

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 39°27′09.13″N 20°35′51.67″E / 39.4525361°N 20.5976861°E / 39.4525361; 20.5976861

Φροσύνη Σουλίου
Φροσύνη Σουλίου is located in Greece
Φροσύνη Σουλίου
Φροσύνη Σουλίου
Διοίκηση
ΧώραΕλλάδα
ΠεριφέρειαΗπείρου
Περιφερειακή ΕνότηταΘεσπρωτίας
ΔήμοςΣουλίου
Δημοτική ΕνότηταΣουλίου
Γεωγραφία
Γεωγραφικό διαμέρισμαΉπειρος
ΝομόςΘεσπρωτίας
Υψόμετρο604 μέτρα
Πληθυσμός
Μόνιμος76
Έτος απογραφής2021
Πληροφορίες
Παλαιά ονομασίαΚορύστιανη
Ταχ. κώδικας46031
Τηλ. κωδικός2666
Πανοραμική άποψη Σουλίου

Η Φροσύνη (πρώην Κορύστιανη) είναι οικισμός που ανήκει στον Νομό Θεσπρωτίας της Περιφέρειας Ηπείρου. Βρίσκεται στον Δήμο Σουλίου, συγκεκριμένα στο ανατολικό άκρο του και συνορεύει με τον Νομό Ιωαννίνων, ενώ απέχει ελάχιστα από τον ιστορικό χώρο του Σουλίου. Είναι κτισμένος σε υψόμετρο 604 μέτρων και περικλείεται από τα Όρη Παραμυθιάς και Σουλίου. Σύμφωνα με την Απογραφή του 2011, ο πληθυσμός της Φροσύνης ανέρχεται στους 111 κατοίκους. Ψηλότερο σημείο του χωριού αποτελεί η κορυφή Στρουμπί, με υψόμετρο 1.425 μ. στα Όρη Παραμυθιάς.

Γενικά και ιστορικά στοιχεία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι τοπικές παραδόσεις κάνουν λόγω για την ύπαρξη στο μακρινό παρελθόν δύο οικισμών, εκτός τους σημερινού χωριού σε κοντινή όμως απόσταση, οι οποίες ονομάζονταν "Μαζιάς" και "Καρδαράς". Οι σχέσεις των δύο οικισμών λέγεται πως ήταν εχθρικές, με μήλον της έριδος να αποτελεί η μοναδική κοντινή πηγή, στη σημερινή τοποθεσία Βρύση. Την αφήγηση αυτή καταγράφει ο Σ. Μουσελιμης, τοπικός ιστοριογράφος, ενώ επιβεβαιώνεται έως ένα σημείο, από τα ερείπια μικρού κάστρου σε λόφο κοντά στην σημερινή Φροσυνη, αλλά και από τα ορατά έως σήμερα ερείπια του χωριού Μαζιά. Στο χωριό επίσης έχουν βρεθεί κατά το παρελθόν, ευρήματα εκείνης της εποχής (χρυσό νόμισμα, κρανίο με αιχμή βέλους, ξύλινη σκαλισμένη κορυτα). Παρόλα αυτά τα δεδομένα, η χρονική περίοδος των γεγονότων αυτών, είναι παντελώς άγνωστη.

Στη νεότερη ιστορία η Φροσύνη αναφέρεται ως τμήμα των λεγόμενων Σκαπέτων ή Σκαπετοχωρίων,[1] τα οποία ήταν συνδεδεμένα με την περιοχή του Σουλίου, ενώ ως το 1927 ονομαζόταν Κορύστιανη. Μέχρι την κατάληψη του Σουλίου, από τις δυνάμεις του Αλή Πασά κατά το 1803, το χωριό βρισκόταν υπό τον έλεγχο της σουλιώτικης φάρας των Μπουσμπαίων, οι οποίοι σύμφωνα με μια εκτίμηση του Ιωάννη Λαμπρίδη, κατάγονταν από εκεί.[2]

Την ύστερη περίοδο της Τουρκοκρατίας, ο οικισμός αποτελούσε τσιφλίκι,[3] ενώ ο πληθυσμός του αναφέρεται ως ελληνικός. Με το ξέσπασμα του Ελληνοτουρκικού πολέμου του 1897, οι κάτοικοι της Φροσύνης - από κοινού με τους κατοίκους γειτονικών οικισμών - οργάνωσαν εξέγερση κατά των Οθωμανών. Ωστόσο αυτή κατεστάλη εύκολα από δυνάμεις στρατού, οι οποίες προχώρησαν σε κακοποιήσεις αιχμαλώτων, με αποτέλεσμα ορισμένοι από αυτούς να σκοτωθούν, ανάμεσά τους και δύο κάτοικοι της Φροσύνης. Στα τέλη του 1910, αναφέρεται πως στη Φροσύνη λειτουργούσε Ελληνικό Γραμματοδιδασκαλείο, στο οποίο φοιτούσαν 16 μαθητές.[4]

Κατά τη διάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων έδρασαν στην ευρύτερη περιοχή οι οπλαρχηγοί Παπαδιάς και Πεπονής,[5] ενώ την ίδια περίοδο, το χωριό ενσωματώθηκε στο Ελληνικό Κράτος. Παράλληλα, η πρώτη ελληνική απογραφή που διεξήχθη το 1913 στην Ήπειρο, βρήκε τον οικισμό με 312 κατοίκους (171 άνδρες και 141 γυναίκες). Την περίοδο της Κατοχής, κάτοικοι της Φροσύνης συμμετείχαν στην Εθνική Αντίσταση, μέσα από τις τάξεις του ΕΔΕΣ[6] και του ΕΛΑΣ,[7] ενώ άλλοι τρεις κάτοικοι του οικισμού έχασαν τη ζωή τους, εξαιτίας της δράσης των κατοχικών δυνάμεων.[8] Τα χρόνια αυτά επιπλέον φιλοξενήθηκαν στο χωριό, αρκετοί κάτοικοι των χωριών της Παραμυθιάς, εκδιωγμένοι από τις αγριότητες των κατοχικών δυνάμεων.

Διοικητικά, κατά τα τελευταία χρόνια της Τουρκοκρατίας, η Φροσύνη υπαγόταν στον καζά Παραμυθιάς του σαντζακίου Ιωαννίνων, ενώ μετά την ενσωμάτωσή της στην Ελλάδα, αποτέλεσε έδρα Κοινότητας, πρώτα του Νομού Ιωαννίνων και από το 1937, του Νομού Θεσπρωτίας. Το 1997 υπήχθη στην Κοινότητα Σουλίου και από το 2011 ανήκει στον Δήμο Σουλίου.[9]

Κυριότερες ασχολίες των κατοίκων, είναι η κτηνοτροφία και οι εργολαβικές εργασίες. Στο χωριό διοργανώνεται παραδοσιακό πανηγύρι στις 6 Αυγούστου, κατά τον εορτασμό της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος.

Απογραφές πληθυσμού

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Έτος 1895 1913 1928 1940 1951 1961 1971 1981 1991 2001 2011
Κάτοικοι 250[10] 312[11] 320[12] 332[13] 314[14] 339[15] ; 169[16] 163[17] 113[17] 111[18]

Διοικητικές μεταβολές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Διοικητικές μεταβολές οικισμού = η Φροσύνη Σουλίου[19]
α/α Ημερομηνία Φ.Ε.Κ. Μεταβολή
1) 19-08-1919 ΦΕΚ 184Α - 19/08/1919 Ο οικισμός Κορύστιανη ορίζεται έδρα της Κοινότητας Κορύστιανης.
2) 02-05-1927 ΦΕΚ 76Α - 02/05/1927 Ο οικισμός Κορύστιανη, μετονομάζεται σε Φροσύνη.
3) 01-04-1937 ΦΕΚ 119Α - 01/04/1937 Ο οικισμός Φροσύνη αποσπάται από το Νομό Ιωαννίνων και υπάγεται στο Νομό Θεσπρωτίας.
4) 04-12-1997 ΦΕΚ 244Α - 04/12/1997 Ο οικισμός Φροσύνη αποσπάται από την Κοινότητα Φροσύνης και προσαρτάται στην Κοινότητα Σουλίου.
5) 07-06-2010 ΦΕΚ 87Α - 07/06/2010 Ο οικισμός Φροσύνη αποσπάται από την Κοινότητα Σουλίου και προσαρτάται στο Δήμο Σουλίου.
  1. Φωτίου Γ. Οικονόμου, Η Θεσπρωτία από των αρχαιοτάτων χρόνων μέχρι των ημερών ημών, Αθήναι 1979, σελ. 77.
  2. Βασιλική Ψιμούλη, Σούλι και Σουλιώτες. Οικονομικά, κοινωνικά και δημογραφικά δεδομένα, Ιόνιο Πανεπιστήμιο, Διδακτορική Διατριβή, Αθήνα 1995, σελ. 200.
  3. Björn Forsén (επιμ.), Thesprotia expedition I. Towards a regional History, Papers and monographs of the Finnish Institute at Athens, Helsinki, 2009, σελ. 260.
  4. Χαράλαμπος Φούκης, Η βασική εκπαίδευση στη Θεσπρωτία (ύστερη τουρκοκρατία, 1854 - 1913), Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων-Διδακτορική Διατριβή, Ιωάννινα 2008, σελ. 599.
  5. Βασίλη Κραψίτη, Οι Σουλιώτες από του έπους του Μεσολογγίου μέχρι και της εποχής μας (1823-1983), Αθήνα 1983, σελ. 165.
  6. Κοσμά Εμμ. Αντωνοπούλου, Εθνική Αντίστασις 1941 - 1945, Αθήναι 1964, σελ. 30.
  7. Δήμος Κ. Βότσικας, Στη θύελλα. Αναμνήσεις από την Εθνική Αντίσταση και τη δράση του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας στην Ήπειρο και στη Δυτική Μακεδονία, Αθήνα 1985, σελ. 98, 195.
  8. Αθανάσιος Γκότοβος, Τσαμουριά. Ταυτότητες στην κατοχική Θεσπρωτία και ο ρόλος της μουσουλμανικής μειονότητας, Εναλλακτικές Εκδόσεις, Αθήνα 2016, σελ. 112.
  9. «Διοικητικές μεταβολές Οικισμών - Αναλυτικά: Φροσύνη Θεσπρωτίας». eetaa.gr. Ελληνική Εταιρεία Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης. Ανακτήθηκε στις 18 Αυγούστου 2019. 
  10. Μιχάλης Κοκολάκης, Η τουρκική στατιστική της Ηπείρου στο Σαλναμέ του 1895, στο Τετράδια Εργασίας', τεύχος 18, Κέντρο Νεοελληνικών Ερευνών, Αθήνα 2008, σελ. 268.
  11. Βασίλειον της Ελλάδος, Υπουργείον Εθνικής Οικονομίας, Διεύθυνσις Στατιστικής, Απαρίθμησις των κατοίκων των νέων επαρχιών της Ελλάδος του έτους 1913, Εν Αθήναις 1915, σελ 66.
  12. Σύγχρονος Εγκυκλοπαιδεία Ελευθερουδάκη, Εγκυκλοπαιδικαί Εκδόσεις Ν. Νίκας και ΣΙΑ Ε.Ε., έκδοσις πέμπτη εκσυγχρονισμένη δια συμπληρώματος κατά τόμον, Αθήναι 1964, τόμος 24ος, σελ. 711.
  13. Γκότοβος, 2016, σελ. 96.
  14. Βασίλειον της Ελλάδος, Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφήν της 7ης Απριλίου 1951, Εν Αθήναις, 1955, σελ. 80.
  15. Σπύρου Δ. Δημητράκου, Γεωγραφία. Άτλας Παγκόσμιος. Ελλάς, Εκδόσεις Δέλτα, Αθήναι 1970, τόμος Β΄, σελ. 506.
  16. Ελληνική Δημοκρατία-Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, Αποτελέσματα απογραφής πληθυσμού-κατοικιών της 5ης Απριλίου 1981, τόμος Ι (Πληθυσμός κατά γεωγραφικές και διοικητικές διαιρέσεις), Αθήνα 1994, σελ. 296.
  17. 17,0 17,1 «Μόνιμος και Πραγματικός Πληθυσμός της Ελλάδος: Σύνολο Ελλάδος,νομοί,δήμοι/κοινότητες,δημοτικά/κοινοτικά διαμερίσματα και οικισμοί, Απογραφές πληθυσμού 2001 και 1991». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Ιουνίου 2006. Ανακτήθηκε στις 13 Ιουνίου 2006. 
  18. «ΑΠΟΓΡΑΦΗ 2011 (ΦΕΚ 699Β - 20/03/2014, σελ. 119 από 444)» (PDF). 
  19. «ΕΕΤΑΑ - ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΕΣ ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΟΙΚΙΣΜΩΝ - ΦΡΟΣΥΝΗ».