Φίλιπ Μάρλοου

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Ο Φίλιπ Μάρλοου (αγγλικά: Philip Marlowe) είναι ένας φανταστικός χαρακτήρας που δημιουργήθηκε από τον Ρέιμοντ Τσάντλερ. Ο Μάρλοου είναι χαρακτηριστικός ήρωας του είδους της αστυνομικής λογοτεχνίας. Το είδος ξεκίνησε τη δεκαετία του 1920, κυρίως στο περιοδικό Black Mask, στο οποίο εμφανίστηκε για πρώτη φορά και ο Σαμ Σπέιντ του Ντάσιελ Χάμετ. Ο Μάρλοου εμφανίστηκε για πρώτη φορά με αυτό το όνομα στο μυθιστόρημα Ο μεγάλος ύπνος, που δημοσιεύτηκε το 1939. Τα πρώτα διηγήματα του Τσάντλερ, που δημοσιεύτηκαν σε περιοδικά, παρουσίαζαν παρόμοιους χαρακτήρες από το 1933.

Μερικά από αυτά τα διηγήματα αργότερα συνδυάστηκαν και επεκτάθηκαν σε μυθιστορήματα με τον Μάρλοου, μια διαδικασία που ο Τσάντλερ ονόμαζε «κανιβαλισμό». Όταν τα πρωτότυπα διηγήματα επανεκδόθηκαν χρόνια αργότερα στη συλλογή The Simple Art of Murder, ο Τσάντλερ δεν άλλαξε τα ονόματα των πρωταγωνιστών.

Κάτω από το εξυπνακίστικο και σκληροτράχηλο παρουσιαστικό του ιδιωτικού αστυνομικού, ο Μάρλοου είναι φιλοσοφημένος και του αρέσει το σκάκι και η ποίηση. Ενώ δεν φοβάται να διακινδυνεύσει να τραυματιστεί σωματικά, δεν χρησιμοποιεί τη βία απλώς για ξεκαθάρισμα λογαριασμών. Ηθικά άμεμπτος, δεν ξεγελιέται από τις συνηθισμένες φαμ φατάλ του είδους, όπως η Κάρμεν Στέρνγουντ στο Ο μεγάλος ύπνος. Η αντιμετώπιση του αστυνομικού μυθιστορήματος από τον Τσάντλερ δείχνει μια προσπάθεια ανάπτυξης της φόρμας. Το πρώτο του ολοκληρωμένο βιβλίο, Ο μεγάλος ύπνος, εκδόθηκε όταν ο Τσάντλερ ήταν 51 ετών, ενώ το τελευταίο του, το Playback, δημοσιεύτηκε όταν ήταν 70 ετών. Έγραψε επτά μυθιστορήματα τις δύο τελευταίες δεκαετίες της ζωής του. Ένα όγδοο, με τίτλο Poodle Springs, ολοκληρώθηκε μετά θάνατον από τον Ρόμπερτ Πάρκερ και δημοσιεύτηκε χρόνια αργότερα.

Έμπνευση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εξηγώντας την προέλευση του χαρακτήρα του Μάρλοου, ο Τσάντλερ σχολίασε: «Ο Μάρλοου ξεπήδησε από τα βιβλία τσέπης. Δεν ήταν ένα συγκεκριμένο άτομο».[1] Κατά τη δημιουργία του χαρακτήρα, ο Τσάντλερ είχε αρχικά την πρόθεση να τον ονομάσει Μάλορι. Τα διηγήματά του περιελάμβαναν χαρακτήρες που θεωρούνται πρόδρομοι του Μάρλοου. Η εμφάνιση του Μάρλοου συνέπεσε με τη μετάβαση του Τσάντλερ από τη συγγραφή διηγημάτων στα μυθιστορήματα.[1]

Περιγραφή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Φίλιπ Μάρλοου είναι ένας φανταστικός χαρακτήρας που δημιουργήθηκε από τον Ρέιμοντ Τσάντλερ σε μια σειρά μυθιστορημάτων, όπως Ο μεγάλος ύπνος, Αντίο, γλυκιά μου και The Long Goodbye. Ο Τσάντλερ δεν είναι συνεπής ως προς την ηλικία του Μάρλοου. Στον Μεγάλο ύπνο, που διαδραματίζεται το 1936, η ηλικία του Μάρλοου αναφέρεται ως 33, ενώ στο The Long Goodbye (που διαδραματίζεται 14 χρόνια αργότερα), ο Μάρλοου είναι 42 ετών. Σε μια επιστολή στις 19 Απριλίου 1951, ο Τσάντλερ ανέφερε μεταξύ άλλων ότι ο Μάρλοου είναι 38 ετών και γεννήθηκε στη Σάντα Ρόζα της Καλιφόρνιας. Είχε σπουδάσει μερικά χρόνια και είχε κάποια εμπειρία ως ερευνητής ασφαλιστικής εταιρείας και στο γραφείο του εισαγγελέα της κομητείας του Λος Άντζελες, από όπου απολύθηκε για ανυποταξία (ή όπως το έθεσε ο Μάρλοου, «επειδή αντιμήλησε»). Ο επικεφαλής ερευνητής της εισαγγελίας, Μπέρνι Ολς, είναι φίλος, πρώην συνάδελφος και πηγή πληροφοριών για τον Μάρλοου.

Όπως και με την ηλικία του, ο Τσάντλερ δεν είναι συνεπής ούτε ως προς το ύψος του Μάρλοου. Ζυγίζει περίπου 86 κιλά. Περιγράφεται ότι έχει σκούρα καστανά μαλλιά και μέτρια σωματική διάπλαση, αλλού ότι έχει και κάποια γκρίζα μαλλιά και καστανά μάτια.

Το γραφείο του, αρχικά στον έβδομο όροφο ενός ανώνυμου κτηρίου το 1936, βρίσκεται στο νούμερο 615 στον έκτο όροφο του κτηρίου Cahuenga τον Μάρτιο-Απρίλιο 1939, το οποίο βρίσκεται στη λεωφόρο Χόλιγουντ. Ο αριθμός τηλεφώνου του γραφείου είναι GLenview 7537. Το γραφείο του Μάρλοου είναι σεμνό και δεν έχει γραμματέα (σε αντίθεση με τον Σαμ Σπέιντ). Γενικά αρνείται να αναλάβει υποθέσεις διαζυγίων.

Πίνει ουίσκι ή κονιάκ συχνά και σε σχετικά μεγάλες ποσότητες. Άλλες φορές, πίνει Old Forester, ένα μπέρμπον του Κεντάκι. Ωστόσο, στο Playback παραγγέλνει ένα διπλό Gibson σε ένα μπαρ ενώ παρακολουθεί την Μπέτι Μέιφιλντ. Επίσης, στο The Long Good-bye, πίνει Gimlets, ενώ στο ίδιο μυθιστόρημα παραγγέλνει ουίσκι και πίνει σαμπάνια Cordon Rouge με τη Λίντα Λόρινγκ.

Ο Μάρλοου έχει πείρα στο να χρησιμοποιεί το ποτό για να λύσει τη γλώσσα των άλλων. Ένα παράδειγμα είναι στο The High Window, όταν ο Μάρλοου πείθει τελικά τον αστυνόμο να πιει ένα ποτό.

Πίνει συχνά καφέ. Αποφεύγοντας τη χρήση φίλτρων, χρησιμοποιεί καφετιέρα. Καπνίζει και προτιμά τα τσιγάρα Camel. Στο σπίτι, μερικές φορές καπνίζει πίπα. Ένας έμπειρος σκακιστής, παίζει σχεδόν αποκλειστικά εναντίον του εαυτού του ή αναπαράγει παιχνίδια από βιβλία.

Χαρακτηριστικός ιδιωτικός ντετέκτιβ, ο Μάρλοου είναι ο αιώνιος εργένης στα μυθιστορήματα, αν και στις πρώτες παραγράφους του Poodle Springs έχει μόλις παντρευτεί τη Λίντα Λόρινγκ, τη διαζευγμένη κόρη του μεγιστάνα του Τύπου Χάρλαν Πότερ. Τη γνώρισε σε μια υπόθεση και είχαν περάσει μια νύχτα μαζί. Εκείνη, μετά από ενάμιση χρόνο, του τηλεφώνησε αιφνιδιαστικά από το Παρίσι και του έκανε πρόταση γάμου.

Μυθιστορήματα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • 1939: The Big Sleep - (Ο μεγάλος ύπνος, μτφ. Ελένη Αθανασοπούλου, εκδ. Γράμματα, 1987)[2]
  • 1940: Farewell, My Lovely - (Αντίο, γλυκιά μου, μτφ. Άννα Παπαδημητρίου, εκδ. Λυχνάρι, 1990)[3]
  • 1942: The High Window - (Το ψηλό παράθυρο, μτφ. Βαγγέλης Παραμπούκης, εκδ. Παρατηρητής, 1986)[4]
  • 1943: The Lady in the Lake - (Η κυρία της λίμνης, μτφ. Τζένη Μιστράκη, εκδ. Λυχνάρι, 1988)[5]
  • 1949: The Little Sister - (Η μικρή αδελφή, μτφ. Αντώνης Καλοκύρης, εκδ. Κέδρος, 2002)
  • 1953: The Long Good-bye - (Ο μεγάλος αποχαιρετισμός, μτφ. Αντώνης Καλοκύρης, εκδ. Κέδρος, 2008)[6]
  • 1958: Playback - (Πλέι μπακ, μτφ. Χρήστος Κωνσταντινόπουλος, εκδ. Εξάντας, 1995)[7]

Κινηματογραφικές μεταφορές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τρέιλερ της ταινίας Η κυρία της λίμνης (1947)
Φωτογραφία του Χάμφρεϊ Μπόγκαρτ και της Λορίν Μπακόλ από την ταινία του 1946 Πάθος και αίμα (Ο μεγάλος ύπνος)
  • The Falcon Takes Over (1942) – (διασκευή του Farewell, My Lovely με τον ντετέκτιβ "Γεράκι" να αντικαθιστά τον Μάρλοου) και τον Τζορτζ Σάντερς ως Γεράκι.
  • Time to Kill (1942) – (διασκευή του The High Window με τον ντετέκτιβ Μάικλ Σέιν να αντικαθιστά τον Μάρλοου) και τον Λόιντ Νόλαν ως Σέιν.
  • Ραντεβού με το θάνατο (Murder, My Sweet, 1944) – (διασκευή του Farewell, My Lovely) με τον Ντικ Πάουελ ως Μάρλοου.
  • Πάθος και αίμα (Ο μεγάλος ύπνος, 1946) – με τον Χάμφρεϊ Μπόγκαρτ ως Μάρλοου.
  • Η κυρία της λίμνης (Lady in the Lake, 1947) – με τον Ρόμπερτ Μοντγκόμερι ως Μάρλοου.[8]
  • Συνέβη στο 20ό πάτωμα (The Brasher Doubloon, 1947) – (διασκευή του The High Window ) με τον Ρόμπερτ Μοντγκόμερι ως Μάρλοου.
  • Μάρλοου (Marlowe, 1969) – (διασκευή του The Little Sister ) με τον Τζέιμς Γκάρνερ ως Μάρλοου.
  • Ο μεγάλος αποχαιρετισμός (The Long Goodbye, 1973) – με τον Έλιοτ Γκουλντ ως Μάρλοου.
  • Δέκα φόνοι για τον Ντετέκτιβ Μάρλοου (Farewell, My Lovely, 1975) – με τον Ρόμπερτ Μίτσαμ ως Μάρλοου.
  • Ο επιθεωρητής Μάρλοου ξανακτυπά (The Big Sleep, 1978) – με τον Ρόμπερτ Μίτσαμ ως Μάρλοου.
  • Ντετέκτιβ Μάρλοου (Marlowe, 2022) – (διασκευή του The Black-Eyed Blonde από τον Τζον Μπάνβιλ) με τον Λίαμ Νίσον ως Μάρλοου.[9]
  • Ο μεγάλος Λεμπόφσκι (The Big Lebowski, 1998) των αδελφών Κοέν άντλησε έμπνευση από τον χαρακτήρα του Φίλιπ Μάρλοου.[10][11]

Αναφορές σε άλλα έργα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Ο χαρακτήρας εμφανίζεται στην κωμωδία του 1982 Dead Men Don't Wear Plaid, τον οποίο υποδυόταν ο Χάμφρεϊ Μπόγκαρτ, μέσα από κλιπ που τραβήχτηκαν από τον Μεγάλο ύπνο και άλλες ταινίες.
  • Στο πιλοτικό επεισόδιο της σειράς Ανειδίκευτος ντετέκτιβ (Bored to Death), ο κύριος χαρακτήρας Τζόναθαν Έιμς (που υποδύεται ο Τζέισον Σουόρτσμαν) διαβάζει το Αντίο, γλυκιά μου και χρησιμοποιεί το όνομα Φίλιπ Μάρλοου ως ψευδώνυμο.
  • Ο κεντρικός χαρακτήρας στο Η μπαλάντα ενός ντετέκτιβ (The Singing Detective) του Ντένις Πότερ είναι ο συγγραφέας αστυνομικών μυθιστορημάτων Φίλιπ Ε. Μάρλοου, τον οποίο υποδύεται στην αρχική τηλεοπτική έκδοση ο Μάικλ Γκάμπον και στην μεταγενέστερη κινηματογραφική εκδοχή ο Ρόμπερτ Ντάουνι Τζούνιορ.
  • Ο Μάρλοου αναφέρεται στους στίχους του τραγουδιού των Dire Straits "Private Investigations".
  • Οι δύο βασικοί χαρακτήρες της ταινίας Οι ντετέκτιβ του μέλλοντος (Radioactive Dreams) ονομάζονται Φίλιπ και Μάρλοου. Ο Φίλιπ αφηγείται με παρόμοιο ύφος με τα μυθιστορήματα του Τσάντλερ.
  • Στο επεισόδιο του Σταρ Τρεκ: Η επόμενη γενιά με τίτλο "The Big Goodbye", μια δυσλειτουργία υπολογιστή παγιδεύει τον Ζαν-Λουκ Πικάρντ, τον Ντέιτα και την Μπέβερλι Κράσερ σε ένα αστυνομικό πρόγραμμα της δεκαετίας του 1940, ως φόρο τιμής σε χαρακτήρες όπως ο Μάρλοου και ο Σαμ Σπέιντ, μεταξύ άλλων.

Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 Lid, R. W. (1969), «Philip Marlowe Speaking», The Kenyon Review (Kenyon College) 31 (2): 153–178 
  2. «Ο μεγάλος ύπνος». Ανακτήθηκε στις 25 Ιουλίου 2023. 
  3. «Αντίο, γλυκειά μου». Ανακτήθηκε στις 25 Ιουλίου 2023. 
  4. «Το ψηλό παράθυρο». Ανακτήθηκε στις 25 Ιουλίου 2023. 
  5. «Η μικρή αδελφή». Ανακτήθηκε στις 25 Ιουλίου 2023. 
  6. «Ο μεγάλος αποχαιρετισμός». Ανακτήθηκε στις 25 Ιουλίου 2023. 
  7. «Play Back». Ανακτήθηκε στις 25 Ιουλίου 2023. 
  8. Hogan, David J. (2013). Film Noir FAQ: All That's Left to Know About Hollywood's Golden Age of Dames, Detectives, and Danger. Hal Leonard Corporation. σελ. 112. ISBN 9781480343054. Ανακτήθηκε στις 6 Φεβρουαρίου 2022. 
  9. Ζουμπουλάκης, Γιάννης (7 Απριλίου 2023). «Η επιστροφή του Φίλιπ Μάρλοου στα θερινά σινεμά». Το Βήμα. Ανακτήθηκε στις 25 Ιουλίου 2023. 
  10. IndieWire, "An Interview with The Coen Brothers, Joel and Ethan about The Big Lebowski," 1998
  11. Indiewire (9 Μαρτίου 1998). «The Coens Speak (Reluctantly)». IndieWire (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 25 Ιουλίου 2023. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]