Μετάβαση στο περιεχόμενο

Τουραχάνογλου Ομέρ μπέης

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Τουραχάνογλου Ομέρ μπέης
Γενικές πληροφορίες
Χώρα πολιτογράφησηςΟθωμανική Αυτοκρατορία
ΘρησκείαΙσλάμ
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταστρατιωτικός
Οικογένεια
ΓονείςΤουραχάν μπέης
Στρατιωτική σταδιοδρομία
Πόλεμοι/μάχεςΒυζαντινο-Οθωμανικοί Πόλεμοι και Α΄ Βενετοτουρκικός Πόλεμος
δεδομένα

Ο Τουροχάνογλου Ομέρ Μπέης ή Ομάρης ή Αμάρης (πριν το 1435 - 1484) ήταν διακεκριμένος Οθωμανός στρατηγός και κυβερνήτης, γιος του διάσημου Τουραχάν μπέη.[1] Η παρουσία του ήταν ηγετική ιδιαίτερα στην Νότια Ελλάδα, πολέμησε απέναντι στην Βυζαντινή αυτοκρατορία τις δεκαετίες του 1440 και του 1450, την Δημοκρατία της Βενετίας την δεκαετία του 1460 ενώ επίσης κατέκτησε το Λατινικό Δουκάτο των Αθηνών. Ο Τουροχάνογλου Ομέρ Μπέης πολέμησε επιπλέον πολλές μάχες στην Αλβανία, την βορειο-ανατολική Ιταλία, την Βλαχία και την Μικρά Ασία. Η πατρική του οικογένεια Τουραχάνογλου ήταν διάσημη Οθωμανική οικογένεια που καταγόταν από Γιουρούκους απογόνους του Γιγκίτ Μπέη.[2][3] Ο πατέρας του Τουραχάν μπέης εγγονός του Γιγκίτ Μπέη ήταν διάσημος κυβερνήτης της Θεσσαλίας και κατακτητής των Σκοπίων. Είχε έναν αδελφό τον Αχμέντ μπέη που είχε αιχμαλωτιστεί από τους Βυζαντινούς και κατόπιν ελευθερώθηκε. Οι γιοι του ήταν ο Χασάν και ο Ίντρις, ο τελευταίος ήταν αξιόλογος ποιητής και μεταφραστής της Περσικής ποίησης.[1][4]

Μάχες με την Βυζαντινή αυτοκρατορία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η Οθωμανική αυτοκρατορία (1464)

Η ακριβής ημερομηνία γέννησης του Ομέρ Μπέη δεν είναι γνωστή, στην νεότητα του παρουσιάστηκε στον Βυζαντινό απεσταλμένο και διάσημο συγγραφέα Γεώργιο Σφραντζή (1435).[1] Την επόμενη δεκαετία (1444) ήταν αρκετά ώριμος σε ηλικία να αποκαταστήσει τον πατέρα του ως διοικητής της Θεσσαλίας την εποχή που ο Τουραχάν Μπέης έπεσε σε δυσμένεια. Την ίδια χρονιά προχώρησε σε εκστρατεία στο Δουκάτο των Αθηνών το οποίο είχε αποκηρύξει την πίστη του στον Οθωμανό Σουλτάνο και δήλωσε υποτέλεια στον Βυζαντινό πρίγκιπα και διοικητή του Δεσποτάτου του Μορέος Κωνσταντίνο Παλαιολόγο. Με την επίθεση αυτή και σε συνδυασμό με την σπουδαία Οθωμανική νίκη στην Μάχη της Βάρνας ο Δούκας των Αθηνών Νέριο Β΄ Ατσαγιόλι αναγκάστηκε να δηλώσει ξανά την υποτέλεια του στον Οθωμανό Σουλτάνο.[5] Ο Ομέρ Μπέης συμμετείχε στην εκστρατεία του Σουλτάνου Μουράτ Β΄ στον Μορέα (1446), έσπασαν το Εξαμίλιον τείχος, λεηλάτησαν τον Μορέα και ανάγκασαν τους δύο Δεσπότες να δηλώσουν την υποτέλεια τους στον Σουλτάνο.[6][7] Ο Κωνσταντίνος Παλαιολόγος έγινε νέος Βυζαντινός αυτοκράτορας (1449), οι αδελφοί του Δημήτριος Παλαιολόγος και Θωμάς Παλαιολόγος έγιναν νέοι Δεσπότες και άρχισαν να φιλονικούν έντονα για το μερίδιο της εξουσίας τους. Η φιλονικία λύθηκε προσωρινά χάρη στην επέμβαση τόσο του αδελφού τους Κωνσταντίνου Παλαιολόγου όσο και του Ομέρ, οι Οθωμανοί και οι Βυζαντινοί βρήκαν με αυτόν τον τρόπο την ευκαιρία να κατεδαφίσουν το Εξαμίλιο τείχος.[8]

Τον Οκτώβριο του 1452, ο Ομέρ και ο αδερφός του συνόδευσαν τον Τουρχάν σε ακόμα μια εκστρατεία ενάντια του Μορέα, η οποία σχεδιάστηκε για να αποτρέψει τον δεσπότη να συμμετάσχει στην επικείμενη επίθεση των Οθωμανών στην βυζαντινή πρωτεύουσα, την Κωνσταντινούπολη. Οι Τούρκοι παραβίασαν τα ανοικοδομημένα Εξαμίλια, με τους Βυζαντινούς να προβάλουν μικρή αντίσταση και τα στρατεύματα του Τουρχάν να λεηλατούν ολόκληρη την Κορινθία και να φτάνουν μέχρι την Αρκαδία. Ωστόσο ο Αχμέτ μπέη έπεσε σε ενέδρα στα Δερβενάκια Κορινθίας και φυλακίστηκε στον Μυστρά.[4][9][10] Η άλωση της Κωνσταντινούπολης στις 29 Μαΐου 1453 είχε μεγάλες επιπτώσεις στον Μορέα. Οι δυο δεσπότες συνέχισαν την αντιπαλότητά τους και έγιναν μη δημοφιλείς μεταξύ του λαού τους. Το φθινόπωρο του 1453 ξέσπασε εναντίον τους μια ανταρσία, η οποία υποστηρίχθηκε τόσο από τους ντόπιους Αλβανούς μετανάστες όσο και από τους Έλληνες και εξαπλώθηκε γρήγορα. Ως υποτελείς του σουλτάνοι, οι δεσπότες ζήτησαν βοήθεια από τον Τουρχάν, ο οποίος τον Δεκέμβριο έστειλε τον Ομέρ μπέη. Ο Ομέρ είχε μερικές επιτυχίες στην περιοχή, αλλά αναχώρησε από εκεί μόλις εξασφάλισε την ελευθερία του αιχμάλωτου αδερφού του. Η εξέγερση δεν υποχώρησε και το 1454 ο ίδιος ο Τουρχάν, συνοδευόμενος από τους γιους του, αναγκάστηκε να παρέμβει και να δώσει τέλος στην εξέγερση.[1][11]

Το 1456 ο Ομέρ διαδέχτηκε τον πατέρα του και άρχισε να κυβερνά την Θεσσαλία ενώ το ίδιο έτος τα στρατεύματά του κατέλαβαν την Αθήνα. Ο δούκας Φραγκίσκος Β΄ Ατσαγιόλι και οι κάτοικοι κατέφυγαν στην Ακρόπολη Αθηνών, όπου έζησαν για δύο χρόνια, πριν παραδοθούν τον Ιούνιο του 1458.[12] Την ίδια χρονιά, ο σουλτάνος ​​Μωάμεθ Β΄ ο Πορθητής αγωνίστηκε ο ίδιος ενάντια στο Μορέα, όπου οι δυο δεσπότες επέστρεψαν στην θέση τους και διαπραγματεύτηκαν με τις Δυτικές Δυνάμεις για την λήψη βοήθειας ενάντια στους Οθωμανούς. Ο Μεχμέτ ξεπέρασε τη βυζαντινή αντίσταση στα Εξαμίλια και κατέλαβε την στρατηγικά σημαντική Ακροκόρινθο. Στη συνέχεια, οι δεσπότες έσπευσαν να επιβεβαιώσουν ξανά την υπακοή τους στον σουλτάνο, αλλά το βορειοανατολικό τμήμα του Μορέα προσαρτήθηκε ως οθωμανική επαρχία στην οικογένεια Τουρχάν και ο Ομέρ έγινε ο πρώτος κυβερνήτης της περιοχής.[1][13][14] Ο Ομέρ συνόδευσε τον Μεχμέτ κατά την επίσκεψη του σουλτάνου στην Αθήνα τον Αύγουστο του 1458 και εγκαταστάθηκε στο δουκάτο στα Προπύλαια.[15]

Το 1459 ο δεσπότης Θωμάς εξεγέρθηκε εναντίον του σουλτάνου με την βοήθεια της Ιταλίας και ο Ομέρ παραπέμφθηκε για ένα χρονικό διάστημα, επειδή δεν έκανε τίποτα, για να αποτρέψει το γεγονός, αν και κάποιες σύγχρονες ιστορικές πηγές αναφέρουν ότι ο ίδιος ο Ομέρ ενθάρρυνε την εξέγερση. Ο σουλτάνος έστειλε τον Χαμζά πασά να απομακρύνει και να συλλάβει τον Ομέρ ενώ έβαλε στην θέση του κυβερνήτη του Μορέα τον Ζαγανό Πασά.[16][17] Ωστόσο ο Ομέρ συμμετείχε στην επόμενη εκστρατεία εναντίον του Μορέα, που είχε ως αποτέλεσμα την ολική καταστροφή του δεσποτάτου.[18] Το 1461–62 ο Ομέρ συμμετείχε στους πολέμους ενάντια του Πρίγκιπα της Βλαχίας Βλαντ Γ΄ Τσέπες: εξολόθρευσε 6.000 Βλάχους και έφερε 2.000 κεφάλια Βλάχων στα πόδια του ​​Μεχμέτ Β΄. Ως ανταμοιβή, επέστρεψε στην κυβέρνηση της Θεσσαλίας.[19]

Μάχες με την Δημοκρατία της Βενετίας

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Την ίδια εποχή αυξήθηκαν οι εντάσεις με την Δημοκρατία της Βενετίας αφού ένας δούλος του Οθωμανού διοικητή της Αθήνας δραπέτευσε στο Ενετικό κάστρο της Κορώνης κλέβοντας 100,000 Ακτσές από το θησαυροφυλάκιο του κυρίου του. Οι Βενετοί αρνήθηκαν να τον παραδώσουν, ο Ομέρ επιτέθηκε στην Ενετική Ναύπακτο αλλά απέτυχε να την κατακτήσει. Σε λίγους μήνες ο Οθωμανός κυβερνήτης του Μοριά Ισά Μπέης κατέλαβε το Άργος με προδοσία, ακολούθησε ο Α΄ Βενετοτουρκικός Πόλεμος ανάμεσα στην Δημοκρατία της Βενετίας και την Οθωμανική αυτοκρατορία.[20][21] Το καλοκαίρι του 1463 ο Ομέρ ως διοικητής της Οθωμανικής πτέρυγας του Οθωμανικού στρατού κατέκτησε το Βασίλειο της Βοσνίας.[22] Σε τρεις βδομάδες μετά την ανακήρυξη του πολέμου (28 Ιουλίου 1463) οι Ενετοί είχαν σημαντικές επιτυχίες στον Μορέα, κατέλαβαν το μεγαλύτερο τμήμα της χερσονήσου και στις αρχές του φθινοπώρου πολιόρκησαν την Ακροκόρινθο. Ο Ομέρ Μπέης επέστρεψε εσπευσμένα από την Βοσνία αλλά απέφυγε να παραβιάσει το τείχος του Εξαμιλίου λόγω της παλυάριθμης παρουσίας από Βενετικά κανόνια που δεν μπορούσε να αντιμετωπίσει ο δικός του στρατός.[23][24] Ο Ομέρ Μπέης δήλωσε ανικανότητα να τους αντιμετωπίσει ακόμα και όταν του έστειλε ενισχύσεις ο Μαχμούτ Πασάς Αντζέλοβιτς, περίμενε την άφιξη του ίδιου του Σουλτάνου Μωάμεθ Β΄. Η Δυσεντερία ωστόσο εξολόθρευσε τον στρατό των Βενετών που εγκατέλειψαν το Εξαμίλιο χωρίς μάχη, οι Οθωμανοί ισοπέδωσαν ξανά το τείχος και ανακατέλαβαν τον Μοριά. Το Άργος παραδόθηκε και ισοπεδώθηκε, οι Αρβανίτες που το υπεράσπιζαν κατέφυγαν στο Ναύπλιο το οποίο παρέμενε ακόμα στους Βενετούς, όλοι οι άλλοι οικισμοί της Πελοποννήσου αναγκάστηκαν να δηλώσουν ξανά υποταγή στους Οθωμανούς.

Ο Ζαγανός Πασάς διορίστηκε ξανά διοικητής της Πελοποννήσου, στον Ομέρ δόθηκε ο στρατός του Μαχμούτ με εντολή να καταλάβει από τους Βενετούς την Μεθώνη και την Κορώνη. Ο Ομέρ Πασάς επιτέθηκε στα δύο κάστρα, συνέλαβε πολλούς αιχμαλώτους αλλά η έναρξη του χειμώνα τον ανάγκασε να αναλάβει τις στρατιωτικές επιχειρήσεις του.[25][26][27] Τον Αύγουστο του 1464 ο νέος Ενετός αρχιστράτηγος Σιγισμόνδος Παντόλφο Μαλατέστα πολιόρκησε τον Μυστρά, την παλαιά πρωτεύουσα του Δεσποτάτου των Βυζαντινών, ο Ομέρ βάδισε εναντίον του και τον ανάγκασε να λύσει την πολιορκία.[1] Την επόμενη χρονιά ακολούθησαν έντονες επιδρομές των Οθωμανών στα ελάχιστα οχυρά των Βενετών που είχαν μείνει στην Πελοπόννησο, ήταν εξαντλημένα από την πείνα και τις αρρώστιες, παρέμειναν μόνο στις ακτές χωρίς να τολμούν να εισέλθουν εσωτερικά.[28] Το καλοκαίρι του 1466 ο Ομέρ Μπέης πέτυχε δύο σημαντικές νίκες, με 12.000 άντρες κατέστρεψε έναν Βενετικό στρατό 2.000 ανδρών που πολιορκούσε την Πάτρα, σκότωσε τον διοικητή της Γιάκομο Μπαρμπαρίγο και 600 άνδρες του. Σε λίγους μήνες συνετρίβη άλλος ένας Βενετικός στρατός υπό την διοίκηση του Βεττόρε Καπέλλο, σκότωσε 1200 άνδρες, ο ίδιος ο Καπέλλο γλύτωσε αλλά πέθανε σε λίγους μήνες από θλίψη.[29][30] Ο Ομέρ επανεμφανίζεται μετά την βίαιη και αιματηρή κατάκτηση της Χαλκίδας (1470), ο ίδιος οδήγησε έναν Οθωμανικό στρατό 25.000 ανδρών που κατέλαβε το Αίγιο.[31] Αργότερα (1473) συμμετείχε σε εκστρατεία εναντίον του Ουζούν Χασάν που ήταν σύμμαχος των Βενετών στην Ανατολή, συνελήφθη ωστόσο σε ενέδρα και αιχμαλωτίστηκε (1 Αυγούστου 1473). Η αιχμαλωσία του ωστόσο κράτησε πολύ λίγο αφού ο Ουζούν Χασάν συνετρίβη από τον Μωάμεθ Β΄ στην "μάχη του Οτλούκ Μπέλι" (11 Αυγούστου 1473).[32] Το φθινόπωρο του 1477 επιτέθηκε εναντίον των Βενετών στην Σλοβενία, συνέτριψε τον Ενετό στρατηγό Τζιρολάμο Νοβέλλα και κατέκτησε την Σκόδρα.[1][4][33] Ο Σουλτάνος Μωάμεθ Β΄ κατέκτησε ταυτόχρονα την Κρούγια, με αυτόν τον τρόπο έληξε η Αλβανική Λίγκα και η Αλβανική ανεξαρτησία. Η ημερομηνία του θανάτου του δεν είναι γνωστή, ήταν ζωντανός όταν έγραψε την διαθήκη του (1484).[1][4]

Οικογενειακό δέντρο

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
 
 
 
 
Πασά Γιγίτ μπέης
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Ισάκ μπέης
 
 
 
 
Τουραχάν μπέης
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Ισάμπεης Ισάκοβιτς
 
Αχμέντ μπέης
 
 
Ομέρ μπέης
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Χασάν μπέης
 
 
Ιντρίς μπέης
 

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 1,7 Trapp, Erich; Beyer, Hans-Veit; Walther, Rainer; Sturm-Schnabl, Katja; Kislinger, Ewald; Leontiadis, Ioannis; Kaplaneres, Sokrates (1976–1996). Prosopographisches Lexikon der Palaiologenzeit (in German). Vienna: Verlag der Österreichischen Akademie der Wissenschaften, "Ομάρης"
  2. ↑ Malcolm, Noel (2020). Rebels, Believers, Survivors Studies in the History of the Albanians. Oxford University Press. σ. 163
  3. ↑ Apostolos Euangelou Vakalopoulos (1970). Origins of the Greek nation: the Byzantine period, 1204-1461. Rutgers University Press. σ. 163
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 Babinger 1987, σσ. 876–878
  5. ↑ Babinger 1987, σ. 48
  6. ↑ Babinger 1987, σσ. 49-50
  7. ↑ Setton 1978, σσ. 96–97
  8. ↑ Babinger 1987, σ. 56
  9. ↑ Babinger 1987, σ. 80
  10. ↑ Setton 1978, σ. 146
  11. ↑ Setton 1978, σσ. 148–149
  12. ↑ Babinger 1992, σσ. 159–160
  13. ↑ Babinger 1992, σσ. 157–159
  14. ↑ Setton 1978, σσ. 196–198
  15. ↑ Babinger 1992, σσ. 159–161
  16. ↑ Babinger 1992, σ. 165
  17. ↑ Setton 1978, σσ. 219–220
  18. ↑ Setton 1978, σσ. 221
  19. ↑ Babinger 1992, σ. 207
  20. ↑ Setton 1978, σσ. 241–243
  21. ↑ Stavrides 2001, σ. 150
  22. ↑ Babinger 1992, σ. 223
  23. ↑ Babinger 1992, σ. 227
  24. ↑ Setton 1978, σ. 248
  25. ↑ Babinger 1992, σσ. 227–228
  26. ↑ Setton 1978, σσ. 248-249
  27. ↑ Stavrides 2001, σσ. 151–153
  28. ↑ Setton 1978, σσ. 253–255
  29. ↑ Babinger 1992, σ. 258
  30. ↑ Setton 1978, σ. 284
  31. ↑ Setton 1978, σ. 303
  32. ↑ Stavrides 2001, σσ. 176–179
  33. ↑ Babinger 1992, σ. 358

Πηγές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Babinger, Franz (1987) [1936]. «Turakhān Beg». Στο: Houtsma, Martijn Theodoor, επιμ. E.J. Brill's first encyclopaedia of Islam, 1913–1936, Volume VIII. Leiden: BRILL, σσ. 876–878. ISBN 90-04-09794-5. https://books.google.com/books?id=ro--tXw_hxMC&pg=PA876#v=onepage&q&f=false. 
  • Babinger, Franz (1992) [1978]. Hickman, William C., επιμ. Mehmed the Conqueror and His Time. Μτφρ. Manheim, Ralph. Princeton University Press. ISBN 978-0-691-01078-6. 
  • Setton, Kenneth M. (1978). The Papacy and the Levant (1204–1571), Volume II: The Fifteenth Century. Philadelphia: The American Philosophical Society. ISBN 0-87169-127-2. 
  • Stavrides, Théoharis (2001). The Sultan of vezirs: the life and times of the Ottoman Grand Vezir Mahmud Pasha Angelovic (1453–1474). Brill. ISBN 90-04-12106-4. 
  • Trapp, Erich; Beyer, Hans-Veit; Kaplaneres, Sokrates; Leontiadis, Ioannis (1989). «21056. Ὀμάρης» (στα γερμανικά). Prosopographisches Lexikon der Palaiologenzeit. 9. Βιέννη: Verlag der Österreichischen Akademie der Wissenschaften. ISBN 3-7001-3003-1. 
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Τουραχάνογλου_Ομέρ_μπέης&oldid=11122424"