Σφαγή της Βόλα

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Σφαγή της Βόλα
Το Μνημείο της Γενοκτονίας της Βόλα στην οδό Γκουρτσέφσκα, στη θέση του σιδηροδρομικού αναχώματος όπου μέχρι και 10.000 άνθρωποι πυροβολήθηκαν και στη συνέχεια κάηκαν από τους Γερμανούς μεταξύ 5 και 8 Αυγούστου 1944
ΤοποθεσίαΒόλα, Βαρσοβία
ΣτόχοςΠολωνοί
ΑίτιαΑντιπολωνισμός, Γερμανοποίηση, Παγγερμανισμός
Θάνατοι40.000–50.000[1]
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Η Σφαγή της Βόλα (πολωνικά: Rzeź Woli‎‎) ήταν η συστηματική δολοφονία μεταξύ 40.000 και 50.000 Πολωνών στη συνοικία Βόλα της πολωνικής πρωτεύουσας, Βαρσοβίας, από τα SS και άλλους συνεργάτες του Άξονα όπως την Αζέρικη Λεγεώνα, και τις δυνάμεις της Ταξιαρχίας του Καμίνσκι με σκοπό να συντρίψουν εν τη γενέσει της την Εξέγερση της Βαρσοβίας.

Δεκάδες χιλιάδες Πολωνοί πολίτες μαζί με αιχμάλωτους αντιστασιακούς στρατιώτες του Εσωτερικού Στρατού δολοφονήθηκαν βάναυσα από τους Γερμανούς σε οργανωμένες μαζικές εκτελέσεις σε ολόκληρη τη Βόλα. Ολόκληρες οικογένειες, συμπεριλαμβανομένων μωρών, παιδιών και ηλικιωμένων, πυροβολήθηκαν συχνά επί τόπου, αλλά μερικοί σκοτώθηκαν μετά από βασανιστήρια και σεξουαλική επίθεση.[2] Στρατιώτες δολοφονούσαν ασθενείς στα νοσοκομεία, σκοτώνοντάς τους στα κρεβάτια τους, καθώς και ιατρούς και νοσηλεύτριες που τους φρόντιζαν. Τα νεκρά σώματα στοιβάζονταν για να καούν από το Verbrennungskommando Warschau («απόσπασμα καύσης») για να καταστρέψουν τα στοιχεία της σφαγής,[3] αν και πρώτα, σκυλιά αφήνονταν ελεύθερα για να βρουν επιζώντες για να τους σκοτώσουν. Της επιχείρησης ηγήθηκε ο Έριχ φον ντεμ Μπαχ-Ζελέφσκι, αν και οι κύριοι δράστες της ήταν η Ταξιαρχία του Ντίρλεβανγκερ και η Ταξιαρχία του Καμίνσκι, των οποίων οι δυνάμεις διέπραξαν τις πιο σκληρές φρικαλεότητες,[4] ακόμα και για τα δεδομένα του Μπαχ-Ζελέφσκι.[5]

Οι Γερμανοί περίμεναν ότι αυτές οι θηριωδίες θα συνέτριβαν τη βούληση των εξεγερμένων να πολεμήσουν και θα έβαζαν γρήγορα τέλος στην εξέγερση. Ωστόσο, η αδίστακτη καταστολή στη Βόλα ενίσχυσε την πολωνική αντίσταση και χρειάστηκαν άλλοι δύο μήνες σκληρών μαχών για να ανακτήσουν οι Γερμανοί τον έλεγχο της πόλης.

Σφαγή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Εξέγερση της Βαρσοβίας ξέσπασε την 1η Αυγούστου 1944. Τις πρώτες μέρες η πολωνική αντίσταση κατάφερε να απελευθερώσει το μεγαλύτερο μέρος της Βαρσοβίας στην αριστερή όχθη του ποταμού Βιστούλα (εξέγερση ξέσπασε επίσης στην περιοχή της Πράγκα στη δεξιά όχθη του ποταμού, αλλά γρήγορα κατεστάλη από τους Γερμανούς). Δύο μέρες μετά την έναρξη των μαχών, ο στρατηγός της Σούτσσταφφελ, Έριχ φον ντεμ Μπαχ-Ζελέφσκι, τοποθετήθηκε στη διοίκηση όλων των γερμανικών δυνάμεων στη Βαρσοβία. Μετά από άμεσες εντολές του SS-Reichsfűhrer Χάινριχ Χίμλερ να καταστείλει την εξέγερση χωρίς έλεος, η στρατηγική του ήταν να συμπεριλάβει τη χρήση τρομοκρατικών τακτικών εναντίον των κατοίκων της Βαρσοβίας. Δεν θα γινόταν διάκριση μεταξύ εξεγερμένων και αμάχων, καθώς οι διαταγές του Χίμλερ δήλωναν ρητά ότι η Βαρσοβία επρόκειτο να καταστραφεί ολοσχερώς και ότι ο άμαχος πληθυσμός επρόκειτο να εξοντωθεί.[α]

Ο καθηγητής Τίμοθι Σνάιντερ, του Πανεπιστημίου Γέιλ, έγραψε ότι «οι σφαγές στη Βόλα δεν είχαν τίποτα κοινό με τη μάχη... η αναλογία των νεκρών αμάχων προς στρατιωτικούς ήταν πάνω από χίλιους προς έναν, ακόμα κι αν μετρηθούν οι στρατιωτικές απώλειες και στις δύο πλευρές».[6]

Πολωνοί πολίτες που δολοφονήθηκαν κατά τη Σφαγή της Βόλα στη Βαρσοβία, τον Αύγουστο του 1944

Στις 5 Αυγούστου, τρεις γερμανικές ομάδες μάχης ξεκίνησαν την προέλασή τους προς το κέντρο της πόλης από τις δυτικές παρυφές της περιοχής Βόλα, κατά μήκος των οδών Βόλσκα και Γκουρτσέφσκα. Οι γερμανικές δυνάμεις αποτελούνταν από μονάδες από τη Βέρμαχτ και τα Τάγματα Αστυνομίας Τάξης της Σούτσσταφφελ, καθώς και από την κυρίως ρωσική Ταξιαρχία του Καμίνσκι[7] και την Ταξιαρχία του Ντίρλεβανγκερ, μια διαβόητη σωφρονιστική μονάδα Waffen SS με επικεφαλής τον SS-Oberführer Όσκαρ Ντίρλεβανγκερ,[8] που περιελάμβανε την Αζέρικη Λεγεώνα (μέρος των Ostlegionen).[9] Ο Βρετανός ιστορικός Μάρτιν Ουίντροου περιέγραψε τη μονάδα του Ντίρλεβανγκερ ως μια «τρομακτικό όχλο» από «άσπλαχνους, [ξένους] αποστάτες, ηλίθιους σαδιστές και απορριπτόμενους από άλλες μονάδες».[10]

Μια σειρά Πολωνών γυναικών με παιδιά που οδηγούνται από γερμανικά στρατεύματα κατά μήκος της οδού Βόλσκα στις αρχές Αυγούστου 1944

Λίγο μετά την έναρξη της προέλασής τους προς το κέντρο της Βαρσοβίας, οι δύο κύριες ομάδες μάχης - Kampfgruppe "Rohr" (με επικεφαλής τον στρατηγό Γκύντερ Ρορ) και Kampfgruppe "Reinefarth" (με επικεφαλής τον Χάιντς Ράινεφαρτ) - σταμάτησαν από σφοδρά πυρά από Πολωνούς μαχητές της αντίστασης. Μη μπορώντας να προχωρήσουν μπροστά, μερικά από τα γερμανικά στρατεύματα άρχισαν να πηγαίνουν από σπίτι σε σπίτι εκτελώντας τις εντολές τους να πυροβολήσουν όλους τους κατοίκους. Πολλοί πολίτες πυροβολήθηκαν επί τόπου, αλλά κάποιοι σκοτώθηκαν μετά από βασανιστήρια και σεξουαλική επίθεση.[2] Οι εκτιμήσεις ποικίλλουν, αλλά ο ίδιος ο Ράινεφαρτ έχει υπολογίσει ότι έως και 10.000 άμαχοι σκοτώθηκαν στην περιοχή Βόλα μόνο στις 5 Αυγούστου, την πρώτη ημέρα της επιχείρησης.[11] Τα περισσότερα θύματα ήταν ηλικιωμένοι, γυναίκες και παιδιά.[12] 

Δύο ώρες πριν τα μεσάνυχτα της 5ης Αυγούστου, οι Αζέροι στρατιώτες και το Τάγμα Μπέργκμαν επιτέθηκαν στο νοσοκομείο του Αγίου Λάζαρου, όπου εκτέλεσαν εκατοντάδες ασθενείς, ιατρούς και νοσηλεύτριες, πριν το κάψουν.[13]

Τέφρες 4.000 θυμάτων της σφαγής της Βόλα που δολοφονήθηκαν στο εργοστάσιο Φρανάσεκ, θαμμένες σε μια τρύπα στο έδαφος, όπου μνημονεύονται με προσωρινό σταυρό

Στις 5 Αυγούστου, το Τάγμα Ζόσκα του Εσωτερικού Στρατού είχε καταφέρει να απελευθερώσει το στρατόπεδο συγκέντρωσης Γκεσιούφκα και να πάρει τον έλεγχο της στρατηγικής σημασίας γύρω περιοχής του πρώην Γκέτο της Βαρσοβίας με τη βοήθεια δύο αιχμαλωτισμένων αρμάτων μάχης Panther που ανήκαν σε μια μονάδα, υπό τον Βάτσουαφ Μιτσούτα. Τις επόμενες λίγες ημέρες μαχών αυτή η περιοχή έγινε ένας από τους κύριους συνδέσμους επικοινωνίας μεταξύ της Βόλα και της περιοχής της Παλιάς Πόλης της Βαρσοβίας, επιτρέποντας στους εξεγερμένους και τους πολίτες να αποσυρθούν σταδιακά από τη Βόλα μπροστά από τις ανώτερες γερμανικές δυνάμεις που είχαν αναπτυχθεί εναντίον τους. 

Στις 7 Αυγούστου, οι γερμανικές χερσαίες δυνάμεις ενισχύθηκαν περαιτέρω. Για να ενισχύσουν την αποτελεσματικότητά τους, οι Γερμανοί άρχισαν να χρησιμοποιούν τους αμάχους ως ανθρώπινες ασπίδες όταν πλησίαζαν θέσεις που κατείχε η πολωνική αντίσταση.[14] Αυτές οι τακτικές σε συνδυασμό με τους ανώτερους αριθμούς και τη δύναμη πυρός τους βοήθησαν να πολεμήσουν μέχρι την Πλατεία Τράπεζας στο βόρειο τμήμα του κέντρου της πόλης της Βαρσοβίας και να κόψουν τη συνοικία Βόλα στη μέση. 

Γερμανικές μονάδες έκαψαν δύο τοπικά νοσοκομεία με μερικούς από τους ασθενείς ακόμα μέσα. Εκατοντάδες άλλοι ασθενείς και προσωπικό σκοτώθηκαν από αδιάκριτες επιθέσεις με πυροβολισμούς και χειροβομβίδες ή επιλέχθηκαν και οδηγήθηκαν για εκτελέσεις. Ο μεγαλύτερος αριθμός δολοφονιών σημειώθηκε στο σιδηροδρομικό ανάχωμα στην οδό Γκουρτσέφκα και σε δύο μεγάλα εργοστάσια στην οδό Βόλσκα – το Εργοστάσιο Ursus στη Βόλσκα 55 και το Εργοστάσιο Franaszka στη Βόλσκα 41/45 – καθώς και στο Εργοστάσιο Pfeiffer στην οδό Οκοπόβα 57/59. Σε καθεμία από αυτές τις τέσσερις τοποθεσίες, χιλιάδες άνθρωποι εκτελέστηκαν συστηματικά σε μαζικούς πυροβολισμούς, αφού προηγουμένως είχαν συγκεντρωθεί σε άλλα μέρη και οδηγήθηκαν εκεί σε ομάδες. 

Μεταξύ 8 και 23 Αυγούστου, η Σούτσσταφφελ σχημάτισε ομάδες ανδρών από την περιοχή Βόλα στο λεγόμενο Verbrennungskommando («απόσπασμα καύσης»), οι οποίοι αναγκάστηκαν να κρύψουν στοιχεία της σφαγής καίγοντας τα σώματα και τα σπίτια των θυμάτων.[3] Οι περισσότεροι από τους άνδρες που εργάζονταν σε τέτοιες ομάδες εκτελέστηκαν αργότερα. 

Στις 12 Αυγούστου δόθηκε η εντολή να σταματήσει η αδιάκριτη δολοφονία Πολωνών αμάχων στη Βόλα. Ο Έριχ φον ντεμ Μπαχ-Ζελέφσκι εξέδωσε μια νέα οδηγία που όριζε ότι οι αιχμάλωτοι άμαχοι έπρεπε να εκκενωθούν από την πόλη και να απελαθούν σε στρατόπεδα συγκέντρωσης ή σε στρατόπεδα εργασίας Άρμπαϊτσλαγκερ. 

Επακόλουθα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Μνημείο των Θυμάτων της Σφαγής της Βόλα, που εμφανίζει έναν κατάλογο με τοποθεσίες εκτέλεσης σε όλη τη Βόλα και εκτιμήσεις του αριθμού των θυμάτων σε κάθε τοποθεσία
Ένα κοντινό πλάνο μιας λεπτομέρειας του Μνημείου των Θυμάτων της Σφαγής της Βόλα, που απαριθμεί μερικές από τις τοποθεσίες εκτέλεσης της οδού Βόλσκα

Κανείς που ανήκε στις γερμανικές δυνάμεις που συμμετείχαν στις θηριωδίες που διαπράχθηκαν κατά τη διάρκεια της Εξέγερσης της Βαρσοβίας δεν διώχθηκε ποτέ γι΄ αυτές μετά το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Οι κύριοι δράστες της σφαγής της Βόλα και παρόμοιων σφαγών στην κοντινή συνοικία Οχότα ήταν ο Χάιντς Ράινεφαρτ και ο Όσκαρ Ντίρλεβανγκερ. Ο Ντίρλεβανγκερ, ο οποίος προήδρευσε και συμμετείχε προσωπικά σε πολλές από τις χειρότερες πράξεις βίας, συνελήφθη την 1η Ιουνίου 1945 από τα γαλλικά στρατεύματα κατοχής ενώ κρυβόταν με ψεύτικο όνομα κοντά στην πόλη Άλτσχαουζεν στην Άνω Σουαβία. Πέθανε στις 7 Ιουνίου 1945 σε ένα γαλλικό στρατόπεδο φυλακών στο Άλτσχαουζεν, πιθανότατα ως αποτέλεσμα της κακομεταχείρισης από τους Πολωνούς φρουρούς του.[15][16][17] Το 1945, ο Ράινεφαρτ τέθηκε υπό κράτηση από τις συμμαχικές αρχές, αλλά δεν διώχθηκε ποτέ για τις πράξεις του στη Βαρσοβία, παρά τα πολωνικά αιτήματα για έκδοσή του. Αφού ένα δυτικογερμανικό δικαστήριο τον απελευθέρωσε επικαλούμενο έλλειψη αποδεικτικών στοιχείων, ο Ράινεφαρτ απόλαυσε μια επιτυχημένη μεταπολεμική καριέρα ως δικηγόρος, έγινε δήμαρχος της Βέστερλαντ και μέλος του κοινοβουλίου Λάνταγκ του Σλέσβιχ-Χόλσταϊν. Η Κυβέρνηση της Δυτικής Γερμανίας έδωσε επίσης στον πρώην SS- Obergruppenführer σύνταξη στρατηγού,[18] πριν πεθάνει το 1979. 

Τον Μάιο του 2008, ένας κατάλογος με πολλά πρώην μέλη της Ταξιαρχίας του Ντίρλεβανγκερ που ήταν ακόμη εν ζωή, συντάχθηκε και δημοσιεύτηκε από το Μουσείο Εξέγερσης της Βαρσοβίας.[19]

Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σημειώσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. ↑ "[...] Ο Φύρερ δεν ενδιαφέρεται για την περαιτέρω ύπαρξη της Βαρσοβίας[...] ολόκληρος ο πληθυσμός θα εκτελεστεί και όλα τα κτίρια θα ανατιναχτούν. Μαντάιτσικ 1972, σελ. 390

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. ↑ Bartrop, Paul R.· Grimm, Eve E. (2019). Perpetrating the Holocaust: Leaders, Enablers, and Collaborators. ABC-CLIO. σελίδες 12–13. ISBN 9781440858963. 
  2. ↑ 2,0 2,1 Zaloga, Steven J. & Richard Hook (1982). The Polish Army 1939–45. Osprey Publishing. σελ. 25. ISBN 0-85045-417-4. 
  3. ↑ 3,0 3,1 «Timeline». Warsaw Uprising. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Αυγούστου 2018. Ανακτήθηκε στις 3 Φεβρουαρίου 2009. 
  4. ↑ «Warsaw Uprising of 1944: PART 5 – "THEY ARE BURNING WARSAW"». Poloniatoday.com. 5 Αυγούστου 1944. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Ιανουαρίου 2008. Ανακτήθηκε στις 3 Φεβρουαρίου 2009. 
  5. ↑ Borowiec, Andrew. Destroy Warsaw!: Hitler's Punishment, Stalin's Revenge. σελ. 101. 
  6. ↑ Snyder, Timothy (2010). Bloodlands: Europe Between Hitler and Stalin. Bodley Head. σελ. 304. ISBN 978-0224081412. 
  7. ↑ «Warsaw Uprising: RONA, Bronislaw Kaminski». warsawuprising.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Ιουλίου 2011. Ανακτήθηκε στις 24 Μαρτίου 2022. 
  8. ↑ Lukas, Richard C. (2012). The Forgotten Holocaust: The Poles under German Occupation, 1939-1944. Hippocrene Books. σελ. 197. ISBN 978-0-7818-1302-0. 
  9. ↑ Rolf Michaelis Die SS-Sturmbrigade „Dirlewanger“.
  10. ↑ Windrow, Martin & Francis K. Mason (2000). The World's Greatest Military Leaders. Gramercy. σελ. 117. ISBN 0517161613. 
  11. ↑ «The Rape of Warsaw». Stosstruppen39-45.tripod.com. Ανακτήθηκε στις 3 Φεβρουαρίου 2009. 
  12. ↑ Lukas, Richard (1997). Forgotten Holocaust. The Poles under German Occupation 1939–1944. Hippocrene Books, New York. ISBN 0-7818-0901-0. 
  13. ↑ Richie, Alexandra (10 Δεκεμβρίου 2013). Warsaw 1944: Hitler, Himmler, and the Warsaw Uprising (στα Αγγλικά). Macmillan. σελίδες 292–293. ISBN 978-0-374-28655-2. 
  14. ↑ «1944: Uprising to free Warsaw begins». BBC News. 1 August 2002. http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/august/1/newsid_3932000/3932555.stm. 
  15. ↑ Walter Laqueur, Judith Tydor Baumel (2001). Dirlewanger, Oskar. Yale University Press. σελ. 150. ISBN 0300084323. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Οκτωβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 24 Ιουνίου 2012. 
  16. ↑ Wistrich, Robert S. (2001).
  17. ↑ Walter Stanoski Winter, Walter Winter, Struan Robertson.
  18. ↑ «Syn warszawskiej Niobe». polskatimes.pl. 31 Ιουλίου 2009. Ανακτήθηκε στις 6 Δεκεμβρίου 2012. 
  19. ↑ Odkryta kartoteka zbrodniarzy Αρχειοθετήθηκε 2015-06-08 στο Wayback Machine., Rzeczpospolita, 17 Μαΐου 2008.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Σφαγή_της_Βόλα&oldid=10181722"