Συμμαχική κατοχή της Γερμανίας

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Γερμανικό Ράιχ
Deutsches Reich
Στρατιωτική κατοχή

1945 – 1949
 


Σημαία αναγνώρισης γερμανικών
εμπορικών πλοίων

Τοποθεσία Συμμαχική Γερμανία
Πρωτεύουσα Βερολίνο (de facto)
Πολιτική δομή Στρατιωτική κατοχή
Ιστορική εποχή Ψυχρός Πόλεμος
 -  Άνευ όρων συνθηκολόγηση της Γερμανίας 8 Μαΐου 1945
 -  Συμμαχικό Συμβούλιο Ελέγχου 5 Ιουλίου 1945
 -  Δυτική Γερμανία 23 Μαΐου 1949
 -  Ανατολική Γερμανία 7 Οκτωβρίου 1949
 -  Συνθήκη για την τελική ρύθμιση όσον αφορά τη Γερμανία 12 Σεπτεμβρίου 1990
Νόμισμα Ράιχμαρκ
(1945-48)
Ρέντενμαρκ
(1945-48)
Γερμανικό Μάρκο
(DM) (1948-49)
Γερμανικό Μάρκο
(DDM) (1948-49)
Σήμερα Γερμανία

Η Συμμαχική κατοχή της Γερμανίας δημιουργήθηκε μετά την ήττα της Γερμανίας στον Β 'Παγκόσμιο Πόλεμο όταν οι νικήτριες συμμαχικές δυνάμεις επιβεβαίωσαν την κοινή εξουσία και κυριαρχία τους πάνω στη «Γερμανία ως σύνολο». «Γερμανία ως σύνολο» ορίζονται όλα τα εδάφη του πρώην Γερμανικού Ράιχ που βρίσκονται δυτικά της γραμμής Όντερ-Νάισσε. Οι τέσσερις συμμαχικές δυνάμεις, Ηνωμένες Πολιτείες, Ηνωμένο Βασίλειο, Σοβιετική Ένωση και Γαλλία, διαίρεσαν τη Γερμανία σε τέσσερις ζώνες κατοχής για διοικητικούς σκοπούς. Αυτή η διαίρεση επικυρώθηκε στη Διάσκεψη του Πότσδαμ (17 Ιουλίου - 2 Αυγούστου 1945). Το φθινόπωρο του 1944 οι Ηνωμένες Πολιτείες, το Ηνωμένο Βασίλειο και η Σοβιετική Ένωση ήδη συμφώνησαν στις ζώνες με το Πρωτόκολλο του Λονδίνου.

Οι συμμαχικές δυνάμεις στο Πότσνταμ ενέκριναν την απόσπαση από τη «Γερμανία ως σύνολο» των γερμανικών εδαφών ανατολικά της γραμμής Όντερ-Νάισσε. Αυτή η έγκριση επιβεβαίωσε την «μετατόπιση προς τα δυτικά» των συνόρων της Πολωνίας (περίπου όπως στο παρελθόν, πριν από το 1722) και τη μόνιμη ενσωμάτωση. Από τον Μάρτιο του 1945 μέχρι τον Ιούλιο του 1945, αυτά τα πρώην ανατολικά εδάφη της Γερμανίας τα είχαν διαχειριστεί οι σοβιετικές στρατιωτικές αρχές. αλλά μετά τη Διάσκεψη του Πότσνταμ παραδόθηκαν στις σοβιετικές και πολωνικές πολιτικές διοικήσεις και έπαψαν να αποτελούν τμήμα της κατεχόμενης από τις Συμμάχους Γερμανίας.

Τις τελευταίες εβδομάδες του πολέμου στην Ευρώπη, οι δυνάμεις των Ηνωμένων Πολιτειών είχαν περάσει πέρα ​​από τα όρια που είχαν συμφωνηθεί για τις μελλοντικές ζώνες κατοχής, σε ορισμένες περιοχές έφταναν μέχρι και τα 320 χιλιόμετρα. Η λεγόμενη γραμμή επαφής μεταξύ των σοβιετικών και των αμερικανικών δυνάμεων στο τέλος των εχθροπραξιών, βρίσκονταν ανατολικά από τα συμφωνημένα ενδογερμανικά σύνορα του Ιουλίου του 1945, αλλά ήταν προσωρινή. Μετά από δύο μήνες κατά τους οποίους οι Αμερικανοί είχαν κρατήσει περιοχές που είχαν ανατεθεί στη Σοβιετική ζώνη, οι δυνάμεις των ΗΠΑ αποσύρθηκαν τις πρώτες ημέρες του Ιουλίου 1945[1]. Ορισμένοι κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι αυτή ήταν μια κρίσιμη κίνηση που έπεισε τη Σοβιετική Ένωση να επιτρέψει στους Αμερικανούς, Βρετανούς και Γάλλους να εγκατασταθούν στους προκαθορισμένους τομείς τους στο Βερολίνο.

Επιστροφή των κατεχόμενων από τη Γερμανία εδαφών του 1938-1945[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Όλα τα εδάφη της Αυστρίας και της Τσεχοσλοβακίας που προσαρτήθηκαν από τη Γερμανία πριν από τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο επιστράφηκαν πίσω στις χώρες αυτές. Η περιοχή της Κλάιπεντα που προσαρτήθηκε στη Γερμανία από τη Λιθουανία πριν από τον πόλεμο, επιστράφηκε το 1945 πίσω στην ΣΣΔ της Λιθουανίας της Σοβιετικής Ένωσης. Όλα τα εδάφη που προσαρτήθηκαν από τη Γερμανία κατά τη διάρκεια του πολέμου από το Βέλγιο, τη Γαλλία, το Λουξεμβούργο, την Πολωνία, και τη Γιουγκοσλαβία επεστράφησαν.

Συμμαχικές ζώνες ελέγχου[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι συμμαχικές ζώνες ελέγχου στη μεταπολεμική Γερμανία, επισημαίνονται η σοβιετική ζώνη (κόκκινη), τα εσωτερικά ενδογερμανικά σύνορα (μαύρη γραμμή) και η ζώνη από την οποία αποσύρθηκαν τα αμερικανικά στρατεύματα τον Ιούλιο του 1945 (μοβ). Τα περιφερειακά όρια αντιστοιχούν σε μεγάλο βαθμό με εκείνα των προπολεμικών κρατιδίων της Δημοκρατίας της Βαϊμάρης, πριν από τη δημιουργία των σημερινών ομόσπονδων κρατιδίων.

Αμερικανική ζώνη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η αμερικανική ζώνη απαρτίζονταν από τη Βαυαρία και την Έσση στη Νότια Γερμανία και τις βόρειες περιοχές του σημερινού γερμανικού κρατιδίου της Βάδης-Βυρτεμβέργης. Τα λιμάνια της Βρέμης και του Μπρεμερχάφεν ήταν επίσης υπό αμερικανικό έλεγχο λόγω του αμερικανικού αιτήματος να έχουν πρόσβαση στη Βόρεια Γερμανία . Η έδρα της αμερικανικής στρατιωτικής κυβέρνησης ήταν το κτήριο της IG Farben στη Φρανκφούρτη.

Βρετανική ζώνη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η ζώνη ελέγχου του Ηνωμένου Βασιλείου αποτελείται από το Σλέσβιχ-Χόλσταϊν, το Αμβούργο, την Κάτω Σαξονία και τη σημερινή Βόρεια Ρηνανία-Βεστφαλία. Η έδρα της Βρετανικής Στρατιωτικής Διοίκησης στη Γερμανία βρίσκονταν στο Μπαντ Οευνχάουζεν της περιφέρειας Ντέτμολντ της Βόρειας Ρηνανίας-Βεστφαλίας.

Γαλλική ζώνη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στη Γαλλία καταρχήν δεν είχε χορηγηθεί ζώνη κατοχής στη Γερμανία. Αργότερα, όμως, οι βρετανικές και αμερικανικές κυβερνήσεις αναγνώρισαν το ρόλο της Γαλλίας κατά τη διάρκεια του Β 'Παγκοσμίου Πολέμου στην Ευρώπη και συμφώνησαν να παραχωρήσουν στο γαλλικό στρατό ορισμένα δυτικά τμήματα των ζωνών κατοχής τους. Αυτό δημιούργησε μια γαλλική ζώνη κατοχής στο δυτικό τμήμα της Γερμανίας. Αποτελούνταν από δύο σχεδόν γειτονικές περιοχές της Γερμανίας κατά μήκος των γαλλικών συνόρων που συναντιόνταν σε ένα μόνο σημείο κατά μήκος του ποταμού Ρήνου.

Σοβιετική ζώνη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η σοβιετική ζώνη διοίκησης ενσωμάτωσε τη Θουριγγία, τη Σαξονία, τη Σαξονία-Άνχαλτ, το Βρανδεμβούργο και το Μεκλεμβούργο-Δυτική Πομερανία. Η Σοβιετική Στρατιωτική Διοίκηση στη Γερμανία είχε την έδρα της στο Βερολίνο - Κάρλσχορστ.

Βερολίνο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Βερολίνο ενώ βρίσκονταν εξ ολοκλήρου εντός της σοβιετικής ζώνης, λόγω της συμβολικής σημασίας της ως πρωτεύουσας και έδρας της ναζιστικής κυβέρνησης, καταλαμβάνεται από κοινού από όλες τις συμμαχικές δυνάμεις και υποδιαιρείται σε τέσσερις τομείς. Το Βερολίνο δεν θεωρήθηκε μέρος της σοβιετικής ζώνης.

Άλλα γερμανικά εδάφη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 1945 η Γερμανία ανατολικά της γραμμής Όντερ-Νάισε (Ευρύτερη Πομερανία, Νόιμαρκ, Σιλεσία και νοτιότερα Ανατολική Πρωσία) αποδόθηκε στην Πολωνία από τη Διάσκεψη του Πότσνταμ με «Προσωρινή Διοίκηση» εν αναμονή της Συνθήκης Τελικής Ειρήνης στη Γερμανία. Τελικά (από το Σεπτέμβριο 1990 2+4 Συνθήκη Ειρήνης) το βόρειο τμήμα της Ανατολικής Πρωσίας έγινε η Περιφέρεια Καλίνινγκραντ εντός της Σοβιετικής Ένωσης. Μια μικρή περιοχή δυτικά του Όντερ, κοντά στο Στσέτσιν, δόθηκε στην Πολωνία.

Το Σάαρλαντ, μια σημαντική περιοχή της Γερμανίας λόγω των μεγάλων κοιτασμάτων άνθρακα, μετατράπηκε στο Προτεκτοράτο του Σάαρλαντ. Το Σάαρλαντ αποσύρθηκε από τη γαλλική ζώνη στις 16 Φεβρουαρίου 1946. Μέχρι τις 18 Δεκεμβρίου 1946 δημιουργήθηκαν τελωνειακοί έλεγχοι μεταξύ των κατεχομένων του Σάαρλαντ και της συμμαχικής γερμανικής επικράτειας. Το προτεκτοράτο ήταν κράτος ονομαστικά ανεξάρτητο από τη Γερμανία και τη Γαλλία, αλλά με την οικονομία του ενσωματωμένη σε εκείνη της Γαλλίας. Το έδαφος του Σάαρλαντ διευρύνθηκε σε βάρος της γαλλικής ζώνης στα μέσα του 1946, στις αρχές του 1947 (όταν 61 δήμοι επέστρεψαν στη γαλλική ζώνη) και στις αρχές του 1949. Στις 15 Νοεμβρίου 1947 το γαλλικό νόμισμα χρησιμοποιήθηκε επίσημα στο προτεκτοράτο ακολουθούμενο από την πλήρη ενσωμάτωση του Σάαρλαντ στη γαλλική οικονομία (τελωνειακή ένωση από τις 23 Μαρτίου 1948). Τον Ιούλιο ο πληθυσμός του Σάαρ αποκλείστηκε από τη γερμανική υπηκοότητά του και έγινε εθνικότητας Σάαρλαντ.

Κατοχική πολιτική[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μετά το τέλος του πολέμου, ο στρατηγός Αϊζενχάουερ εξέδωσε μια πολιτική μη αδελφοποίησης στρατευμάτων υπό την εξουσία του στην κατεχόμενη Γερμανία. Αυτή η πολιτική έγινε πιο χαλαρή σταδιακά. Μέχρι τον Ιούνιο του 1945 η απαγόρευση της ομιλίας με Γερμανικά παιδιά έγινε λιγότερο αυστηρή. Τον Ιούλιο κατέστη δυνατή η ομιλία με Γερμανούς ενήλικες υπό ορισμένες περιστάσεις. Τον Σεπτέμβριο η πολιτική απορρίφθηκε εντελώς στην Αυστρία και τη Γερμανία.

Η κατάσταση όσον αφορά τα τρόφιμα στην κατεχόμενη Γερμανία αρχικά ήταν τρομερή. Μέχρι την άνοιξη του 1946 το επίσημο σιτηρέσιο στην αμερικανική ζώνη ήταν όχι περισσότερο από 1.275 θερμίδες (5.330 kJ) την ημέρα, ενώ σε ορισμένες περιοχές λάμβαναν μόλις 700 θερμίδες (2.900 kJ) την ημέρα. Στη βρετανική ζώνη η κατάσταση των τροφίμων ήταν τρομερή, όπως διαπιστώθηκε κατά την επίσκεψη του Βρετανού (και Εβραίου) εκδότη Βίκτορ Γκαλάνς τον Οκτώβριο και τον Νοέμβριο του 1946. Στο Ντίσελντορφ η κανονική 28ήμερη χορήγηση θα έπρεπε να ήταν 1.548 θερμίδες (6.480 kJ) 10 χιλιόγραμμων (22 lb) ψωμιού, αλλά καθώς υπήρχαν περιορισμένα σιτηρά, η αναλογία ψωμιού ήταν μόλις 8,5 κιλά (19 lb). Ωστόσο, καθώς υπήρχε μόνο επαρκής ποσότητα ψωμιού για το 50% περίπου αυτού του ποσού, το συνολικό έλλειμμα ήταν περίπου 50% και όχι 15%, όπως αναφέρεται σε υπουργική απάντηση στο Βρετανικό Κοινοβούλιο στις 11 Δεκεμβρίου. Έτσι, μόνο 770 θερμίδες (3.200 kJ) θα είχαν παραδοθεί, και είπε ότι το γερμανικό σιτηρέσιο θα ήταν 1.000 θερμίδες (4.200 kJ) καθώς η πρόσφατη αύξηση ήταν «σε μεγάλο βαθμό μυθική». Το βιβλίο του περιλαμβάνει φωτογραφίες που ελήφθησαν κατά την επίσκεψη και κριτικές επιστολές και άρθρα εφημερίδων από αυτόν που δημοσιεύθηκαν σε διάφορες βρετανικές εφημερίδες, The Times, the Daily Herald, the Manchester Guardian, κλπ.[2]

Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Foreign News: What Is to Be Done? Time - Monday, July 09, 1945.
  2. Gollancz, Victor (1947). In Darkest Germany. Victor Gollancz, London. σελίδες 116, 125–6.