Συντριβάνι του Νεπτούνους (Γκντανσκ)

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 54°20′54.83″N 18°39′12.17″E / 54.3485639°N 18.6533806°E / 54.3485639; 18.6533806

Συντριβάνι του Νεπτούνους (Γκντανσκ)
Fontanna Neptuna w Gdańsku
Χάρτης
Είδοςκρήνη
ΑρχιτεκτονικήΜανιερισμός και Ροκοκό
ΔιεύθυνσηDługi Targ[1]
Γεωγραφικές συντεταγμένες54°20′55″N 18°39′12″E
Διοικητική υπαγωγήΓκντανσκ
ΧώραΠολωνία
Έναρξη κατασκευής1633[1]
Προστασίααμετακίνητο μνημείο
Commons page Πολυμέσα

Το Συντριβάνι του Νεπτούνους (πολωνικά: Fontanna Neptuna‎‎, γερμανικά: Neptunbrunnen‎‎) είναι ιστορικό συντριβάνι στο Γκντανσκ, ένα μανιεριστικό-ροκοκό αριστούργημα και ένα από τα πιο χαρακτηριστικά ορόσημα της πόλης.[2] Το συντριβάνι βρίσκεται στο Długi Targ (Μακριά Αγορά),[3] μπροστά από την είσοδο της Αυλής του Αρθούρου.[4] Κατασκευάστηκε στις αρχές του 17ου αιώνα. Οι Κασούβιοι χρησιμοποιούν το ψευδώνυμο Krësztof (Κρέστοφ) για το γλυπτό.

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 1549, ένα άγνωστο πλέον πηγάδι εντοπίστηκε στην είσοδο της Αυλής του Αρθούρου, το οποίο μπορεί να είχε μεταλλικά διακοσμητικά κομμάτια. Το πηγάδι βρισκόταν λίγο πιο κοντά στον ποταμό Μοτουάβα.[5]

Οι τοπικές αρχές του Γκντανσκ (τότε γνωστό ως Ντάντσιχ), μαζί με τον δήμαρχο Βαρθολομαίο Σάχμαν, ήθελαν να υψώσουν ένα πιο αξιόλογο μνημείο. Ο πρώτος κτίστης που έλαβε πρόταση να ολοκληρώσει το έργο ήταν ο Γιάκομπ Κόρντες από το Λύμπεκ, αλλά για άγνωστους λόγους, το σχέδιό του δεν έγινε δεκτό. Το νέο συντριβάνι επρόκειτο να κατασκευαστεί στο κέντρο της πρόσοψης της Αυλής του Αρθούρου, από την Πράσινη Πύλη θα φαινόταν το συντριβάνι με το δημαρχείο στο βάθος, με τη στροφή προς την Μακριά οδό. Ο Νεπτούνους - ο θεός της θάλασσας - επρόκειτο να τοποθετηθεί απέναντι από τα αρχοντικά, που ήταν η κατοικία των Πολωνών βασιλιάδων, ενώ κατά την παραμονή τους στο Ντάντσιχ, ο μυθολογικός θεός έπρεπε να έχει σκυμμένο το κεφάλι του. Το συντριβάνι επρόκειτο να έχει υπόγειες αντλίες που συνδέουν το συντριβάνι με το Σιέντλτσε μέσω της Αγοράς Σιένι. Ωστόσο, η πίεση ήταν πολύ χαμηλή.[6]

Το Συντριβάνι του Νεπτούνους και τα περίχωρά του το 1838.

Μεταξύ 1606 και 1615, υπήρχαν εκκρεμή έργα, γλυπτική και χύτευση.[7] Το έργο του γλυπτού δημιουργήθηκε από τον Άμπραχαμ φαν ντεν Μπλόκε (1572–1628), με το άγαλμα να φτιάχνεται από τον Φλαμανδό Πίτερ Χούσεν. Το γλυπτό χυτεύτηκε από μπρούντζο το 1615 στο συντεχνικό εκμαγείο της πόλης από τον Γκερτ Μπένινγκ.[8] Η μάζα της φιγούρας είναι 650 κιλά.[9] Το στέλεχος πάνω στο οποίο βρίσκεται η φιγούρα είναι κατασκευασμένο από μαύρο τόφφο. Τα αρχιτεκτονικά χαρακτηριστικά της κρήνης σχετίζονται με τον φλαμανδικό μανιερισμό. Οι εγκαταστάσεις νερού έγιναν από τον Ότομαρ φον Βέτνερ, με τα συστήματα νερού που σχεδίασε ο Άνταμ Βίμπε.[10] Οι δεξαμενές νερού βρίσκονταν στην ταράτσα του Κεντρικού Δημαρχείου και της Αυλής του Αρθούρου.[11] Μέχρι το δεύτερο μισό του 19ου αιώνα, όταν εκσυγχρονίστηκε το υπόγειο σύστημα ύδρευσης, το συντριβάνι λειτουργούσε μόνο λίγες μέρες το χρόνο.

Παλαιότερα η βρύση ήταν βαμμένη. Το συντριβάνι άνοιξε στις 9 Οκτωβρίου 1633. Η καθυστέρηση προκλήθηκε λόγω πολυάριθμων διαταραχών: η ανακαίνιση της Αυλής του Αρθούρου, προβλήματα με την ευρωστία του συστήματος ύδρευσης, Πολωνο-Σουηδικός Πόλεμος[11] και ο θάνατος του Άμπραχαμ φαν ντεν Μπλόκε. Το 1634, το συντριβάνι περικλείστηκε από έναν φράχτη διακοσμημένο με επιχρυσωμένους Πολωνικούς Αετούς.[2] Τα εγκαίνια της λειτουργίας του συντριβανιού έγιναν στις 23 Μαρτίου 1634. Μεταξύ των ετών 1757 και 1761, ο Γίοχαν Καρλ Στέντερ κατασκεύασε νέα μέρη για το σιντριβάνι και το στέλεχος, και ο τεχνίτης σιδηρουργός Γιάκομπ Μπάρεν ανακατασκεύασε και αντικατέστησε το σπασμένο κιγκλίδωμα. Τότε ήταν που το συντριβάνι έλαβε το αρχιτεκτονικό του ροκοκό στυλ.[12]

Το 1927, το συντριβάνι ανακαινίστηκε. Στη δεκαετία του 1930, οι Ναζί αφαίρεσαν τους ιστορικούς Πολωνικούς Αετούς από τον φράκτη του συντριβανιού ως μέρος της αφαίρεσης ιχνών της πολωνικής ιστορίας και κληρονομιάς της πόλης.[13] Το συντριβάνι υπέστη ζημιά κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου και μεταφέρθηκε στο γερμανοκρατούμενο Παρχόβο.[11] Μετά το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, το συντριβάνι ανακαινίστηκε μεταξύ 1950 και 1954[2] και τέθηκε ξανά σε λειτουργία στις 22 Ιουλίου 1957. Οι ιστορικοί Πολωνικοί Αετοί στον φράχτη αποκαταστάθηκαν.[2] Το 1988, στο πλαίσιο των εργασιών ανακαίνισης, τα γεννητικά όργανα της φιγούρας καλύφθηκαν με φύλλο συκής. Μια πλήρης ανακαίνιση του συντριβανιού έγινε μεταξύ Σεπτεμβρίου 2011 και Απριλίου 2012.[14][15]

Εικόνες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 Ανακτήθηκε στις 8  Μαρτίου 2017.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 «Fontanna Neptuna». Wrota Pomorza. ROBiDZ in Gdańsku. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 Φεβρουαρίου 2007. 
  3. «Information on Neptune's Fountain» (PDF). NID. Ανακτήθηκε στις 10 Μαρτίου 2016. 
  4. «Attractions». Urząd Miasta Gdańsk. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 10 Μαρτίου 2016. 
  5. «Former Well By Artus Court». Trójmiasto. Ανακτήθηκε στις 10 Μαρτίου 2016. 
  6. «Jakub Kordes from Lubeka». Trójmiasto. Ανακτήθηκε στις 10 Μαρτίου 2016. 
  7. «History of Neptune's Fountain». Ibedeker. Ανακτήθηκε στις 10 Μαρτίου 2016. 
  8. «Structure of the Neptune's Fountain». Trójmiasto. Ανακτήθηκε στις 10 Μαρτίου 2016. 
  9. «Specification». ZDIZ. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Σεπτεμβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 10 Μαρτίου 2016. 
  10. «History of the Neptune's Fountain». Trójmiasto. Ανακτήθηκε στις 10 Μαρτίου 2016. 
  11. 11,0 11,1 11,2 «Fontanna Neptuna». Info Gdańsk (στα Πολωνικά). Ανακτήθηκε στις 22 Μαρτίου 2020. 
  12. «The Neptune fountain». gdansk.pl. Ανακτήθηκε στις 2 Ιανουαρίου 2019. 
  13. Μάρια Βαρντζίνσκα, Był rok 1939. Operacja niemieckiej policji bezpieczeństwa w Polsce. Intelligenzaktion, Ινστιτούτο Εθνικής Μνήμης, Βαρσοβία, 2009, σελ. 42 (πολωνικά)
  14. «Back in its place». Trójmiasto. Ανακτήθηκε στις 10 Μαρτίου 2016. 
  15. «Saying goodbye to the God of the Sea». Trójmiasto. Ανακτήθηκε στις 10 Μαρτίου 2016.