Σμέρεκ (Βοεβοδάτο Κάτω Καρπαθίων)
Συντεταγμένες: 49°10′36″N 22°26′1″E / 49.17667°N 22.43361°E
| Σμέρεκ | |
|---|---|
 | |
  Σμέρεκ | |
| Χώρα | Πολωνία |
| Διοικητική υπαγωγή | Γκμίνα Τσίσνα |
| Υψόμετρο | 644 μέτρα |
| Πληθυσμός | 100 (2006) |
| Ταχ. κωδ. | 38-608 |
| Ζώνη ώρας | UTC+01:00 (επίσημη ώρα) UTC+02:00 (θερινή ώρα) |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Το Σμέρεκ (πολωνικά: Smerek, τα έτη 1977–1981: Świerków) είναι χωριό του Πόβιατ Λέσκο, στο Βοεβοδάτο Κάτω Καρπαθίων της Πολωνίας,[1][2] στα Όρη Μπιεστσάντι. Το χωριό συνορεύει με τα χωριά Στσεμποβίσκα και Βετλίνα.
Κατά τα έτη 1975–1998, η πόλη ανήκε διοικητικά στο Βοεβοδάτο Κρόσνο.
Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το χωριό βρίσκεται 644 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας, στις εκβολές του ρέματος Σμέρεκ (πρώην Σμρεκ) προς τον ποταμό Βετλίνα (παραπόταμος του ποταμού Σολίνκα). Το όνομα του χωριού προέρχεται από τη σλοβακική ονομασία για το έλατο (smrek).[3] Το χωριό ιδρύθηκε με το νόμο της Βλαχίας, το 1529 και αρχικά ανήκε στην οικογένεια Κμίτα.[3]
Ιδρύθηκε κοντά στο ρέμα Νιέντσβιεντς - παραπόταμο του Βετλίνα. Το 1580 πέρασε από την οικογένεια Κμίτα στην οικογένεια Χερμπούρτα και στη συνέχεια άλλαξε ιδιοκτήτη.[3] Το 1785 είχε 410 κατοίκους.[3] Μετά το 1908, το κτήμα αγοράστηκε από μια βιεννέζικη εταιρεία εμπορίου ξυλείας και ένας σιδηρόδρομος στενού εύρους μεταφέρθηκε στον οικισμό Μπέσκιντ, που βρίσκεται ψηλότερα.[3] Το 1932, εκπρόσωποι της οικογένειας Μπόρεκ-Πρεκ από το Λβουφ, οι Λουτσία, Κλεμεντίνα και Κσαβέρι, πήραν το χωριό στην ιδιοκτησία τους. Από το 1938 έως το 1938 ιδιοκτήτης ήταν ο Λούτσιαν Μπόρεκ-Πρεκ, ο οποίος ζούσε στην κοντινή Καλνίτσα.[4] Το χωριό βρισκόταν στη ζώνη όπου συγχωνεύτηκαν οι επιρροές των Λέμκων και των Μποΐκων.[3]
Στο πρώτο μισό του 19ου αιώνα και ξανά από τη δεκαετία του 1930, στο χωριό λειτουργούσε σχολείο.[3] Το 1921, το χωριό είχε 107 σπίτια και 674 κατοίκους, μεταξύ των οποίων 564 Ελληνοκαθολικοί, 58 Ρωμαιοκαθολικοί και 43 Εβραίοι.[3] Το αρχοντικό βρισκόταν στη δεξιά όχθη του ρέματος Νιέντσβιεντς.[3] Από βιομηχανία, υπήρχαν δύο νερόμυλοι και ένα πριονιστήριο ατμού στον οικισμό Μπέσκιντ, που χτίστηκε γύρω στο 1908-1909.[3]
Αμέσως μετά το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, ο Ουκρανικός Επαναστατικός Στρατός (ΟΕΣ) με λιγότερους από 200 παρτιζάνους στάθμευσε στην περιοχή του Σμέρεκ και στα κοντινά χωριά.[3] Από τα μέσα του 1945 έως τα μέσα του 1946, ολόκληρος ο πληθυσμός του χωριού επανεγκαταστάθηκε αναγκαστικά στην Ουκρανική ΣΣΔ (691 άτομα διατέθηκαν για επανεγκατάσταση).[3] Στα τέλη της δεκαετίας του 1940, υπήρχαν μόνο λίγα σπίτια, στη συνέχεια στη δεκαετία του 1960 χτίστηκαν νέα σπίτια, ένα κρατικό αγρόκτημα και ένα κέντρο διακοπών του PKP (Πολωνικοί Κρατικοί Σιδηρόδρομοι).[3] Το χωριό είναι η έδρα του συμβουλίου του χωριού που καλύπτει το Γιαβόζετς (Jaworzec), το Γουχ (Łuh) και το Ζαβούι (Zawój).[3] Το 1995 είχε 43 σπίτια και 104 κατοίκους.[3]
Το 1875 υπήρχε ορθόδοξος Ναός του Αγίου Μεγαλομάρτυρα Δημήτρη, ο οποίος πιθανώς καταστράφηκε κατά το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.[3] Μέχρι το 1947, η τοπική ενορία ανήκε στο Πόβιατ Μπαλίγκρουντ, στην Επισκοπή του Πσέμισλ. Επί του παρόντος, η Ενορία της Αμόλυντης Σύλληψης της Υπεραγίας Θεοτόκου στο Μπαλίγκρουντ ανήκει στο Πόβιατ Λέσκο.
Το χωριό διαθέτει μια μεγάλη ξενοδοχειακή εγκατάσταση και μια εσωτερική πισίνα μήκους 25 μέτρων και βάθους 3 μέτρων.
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Bieszczady. Słownik historyczno-krajoznawczy. Część 2. Gmina Cisna. Βαρσοβία: Wydawnictwo Stanisław Kryciński. ISBN 83-85531-07-6.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Smerek, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. X: Rukszenice – Sochaczew, Βαρσοβία 1889, σελ. 871