Σαλαμπό (μυθιστόρημα)
 | |
| Συγγραφέας | Γκυστάβ Φλωμπέρ |
|---|---|
| Τίτλος | Salammbô |
| Γλώσσα | γαλλικά |
| Ημερομηνία δημιουργίας | 1862 |
| Μορφή | μυθιστόρημα |
| Χαρακτήρες | Αμίλκας Βάρκας, Salammbô, Αννίβας, Hanno the Great, Autaritus, Hasdrubal Gisco, Mathos, Gisco, Spendius και Naravas |
 Σχετικά πολυμέσα | |
| δεδομένα () | |
Το Σαλαμπό (γαλλικός τίτλος: Salammbô) είναι ιστορικό μυθιστόρημα του Γκυστάβ Φλωμπέρ, που εκδόθηκε το 1862. Βασισμένο σε ιστορικά γεγονότα, διαδραματίζεται στην αρχαία Καρχηδόνα από το 241 έως περίπου το 238 π.Χ. και αναφέρεται στην πορεία της εξέγερσης των μισθοφόρων που δεν είχαν πληρωθεί για τη βοήθειά τους στη μάχη κατά των Ρωμαίων, η οποία ξέσπασε μετά την ήττα της Καρχηδόνας κατά τον Α΄ Καρχηδονιακό Πόλεμο. Είναι επίσης η ιστορία του έρωτα του Μάθου, ενός μισθοφόρου, για τη Σαλαμπό, την κόρη του Καρχηδονίου στρατηγού Αμίλκα. [1]
Ο Φλωμπέρ σεβάστηκε τα ιστορικά γεγονότα, αλλά επηρεασμένος από τον οριενταλισμό της εποχής του, σ' αυτό το μυθιστόρημα πάθους και θανάτου περιέγραψε μια Ανατολή με αισθησιακό και βίαιο εξωτισμό. Ο χαρακτήρας του τίτλου, Σαλαμπό, είναι φανταστικός.[2]
Σύμφωνα με τον Ησύχιο, Σαλαμβώ ήταν το όνομα με το οποίο αποκαλούσαν οι Βαβυλώνιοι τη θεά Αφροδίτη.
Υπόθεση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Μόλις έληξε ο Α΄ Καρχηδονιακός Πόλεμος ανάμεσα στη Ρώμη και την Καρχηδόνα, στους κήπους του ανακτόρου του Καρχηδονίου υπάτου Αμίλκα, ο οποίος απουσιάζει, διοργανώνεται συμπόσιο στο οποίο παρίστανται και οι μισθοφόροι που πολέμησαν στο πλευρό των Καρχηδονίων, ένας στρατός από διάφορες φυλές. Όμως, καθώς οι Καρχηδόνιοι δεν είναι σε θέση να τους πληρώσουν τη συμφωνημένη αμοιβή, αυτοί, μεθυσμένοι, προβαίνουν σε λεηλασίες και βιαιότητες. Εμφανίζεται η Σαλαμπό κρατώντας το μαύρο φίδι της, που προσπαθεί να τους πείσει να αποχωρήσουν. Η Σαλαμπό είναι η κόρη του Αμίλκα και ιέρεια της Τανίτ, θεάς του φεγγαριού της πόλης. Ένας από τους ηγέτες των μισθοφόρων, ο Μάθος, τη βλέπει και την ερωτεύεται απελπισμένα. Ο Σπένδιος, ένας απελεύθερος σκλάβος του Αμίλκα, τον συμβουλεύει να κατακτήσει την Καρχηδόνα για να την αποκτήσει. Δύο μέρες αργότερα, αφού πείστηκαν από τους Καρχηδόνιους, οι μισθοφόροι εγκαταλείπουν την πόλη με την υπόσχεση να λάβουν την αμοιβή τους.[3]
Καθώς η υπόσχεση δεν εκπληρώνεται, οι μισθοφόροι αποφασίζουν να επιστρέψουν στην Καρχηδόνα και την πολιορκούν. Με τη βοήθεια του δόλιου Σπένδιου, ο Μάθος μπαίνει στην πόλη και κλέβει το ιερό πέπλο της Καρχηδόνας, το Ζάιμφ, ώστε η Σαλαμπό να υποχρεωθεί να μπει στο στρατόπεδο των μισθοφόρων προσπαθώντας να το πάρει πίσω. Το Ζάιμφ είναι ένα περίτεχνο πέπλο με κοσμήματα που κοσμεί το άγαλμα της θεάς Τανίτ στο ιερό του ναού της: είναι ο φύλακας της πόλης και το άγγιγμα του θα φέρει τον θάνατο σε όποιον το αγγίξει. Ο Μάθος καταφέρνει να φθάσει στο δωμάτιο της Σαλαμπό και της εξομολογείται τον έρωτά του.
Επιστρέφοντας ο Αμίλκας, στρέφεται εναντίον των βαρβάρων όταν βλέπει το κακό που έχουν κάνει στην πόλη του. Ακολουθούν μάχες ανάμεσα στα καρχηδονιακά στρατεύματα και τους μισθοφόρους. Περιγράφεται η πολιορκία της Καρχηδόνας. Για τη σωτηρία της τελείται θυσία εκατοντάδων παιδιών από όλες τις οικογένειες των Καρχηδονίων στον θεό Μολώχ, γιατί, η πολιορκημένη πόλη υποφέρει από δίψα και πείνα και οι ιερείς πείθουν τους άρχοντες πως αιτία της κακοδαιμονίας τους είναι ο θυμός του Μολώχ. [4]
Ο αρχιερέας του ναού στέλνει τη Σαλαμπό μεταμφιεσμένη για να ανακτήσει το ιερό πέπλο. Η Σαλαμπό φθάνει στη σκηνή του Μάθου στο εχθρικό στρατόπεδο. Πιστεύοντας ο ένας στον άλλον ως θεϊκές οπτασίες, περνούν τη νύχτα μαζί.
Οι μισθοφόροι δέχονται επίθεση και κατατροπώνονται από τα στρατεύματα του Αμίλκα. Η Σαλαμπό, έχοντας πάρει το πέπλο, συναντά τον πατέρα της, ο Αμίλκας την αρραβωνιάζει με τον Ναρ' Χάβας, μισθοφόρο που άλλαξε στρατόπεδο.
Ο Μάθος συλλαμβάνεται και βασανίζεται έως θανάτου μπροστά στη Σαλαμπό, η οποία πεθαίνει παρακολουθώντας το μαρτύριο εκείνου που αγάπησε.[5]
Σχόλια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Μετά τα νομικά προβλήματα που ακολούθησαν τη δημοσίευση το 1857 της Μαντάμ Μποβαρύ, ο Γκυστάβ Φλωμπέρ δικάστηκε (και αθωώθηκε) με την κατηγορία της «ανηθικότητας», ο συγγραφέας αναζήτησε ένα λιγότερο αμφιλεγόμενο θέμα για το επόμενο έργο του και αποφάσισε να είναι ιστορικό. Από τις 12 Απριλίου έως τις 5 Ιουνίου 1858, ταξίδεψε στην Τυνησία, για να εξερευνήσει τις τοποθεσίες του μυθιστορήματός του. Για τα ιστορικά στοιχεία βασίστηκε στο Βιβλίο Ι των Ιστοριών του Πολύβιου. Μελέτησε επίσης κείμενα του Αππιανού, του Πλίνιου, του Ξενοφώντα, του Πλούταρχου και του Ιπποκράτη για να απεικονίσει τον αρχαίο κόσμο και να δημιουργήσει την ατμόσφαιρα της εποχής.[6]
Από τη δημοσίευσή του το 1862, το μυθιστόρημα γνώρισε άμεση επιτυχία. Οι περιγραφές της καρχηδονιακής ενδυμασίας επηρέασαν τη μόδα της εποχής και η περιοχή της ρωμαϊκής Βόρειας Αφρικής ενέπνευσε νέο ενδιαφέρον για την αρχαιολογική εξερεύνηση.
Έχει μεταφερθεί στην όπερα αρκετές φορές, μεταξύ των οποίων η όπερα Σαλαμπό ή ο Λίβυος του Μοντέστ Μουσόργκσκι, η Σαλαμπό του Σεργκέι Ραχμάνινοφ και Σαλαμπό το 1998 από τον Γάλλο σύγχρονο συνθέτη Φιλίπ Φενελόν. Μεταφέρθηκε στον κινηματογράφο τρεις φορές, το 1916, το 1925 και το 1960.[7]
Το 2003 κυκλοφόρησε το βιντεοπαιχνίδι περιπέτειας Salammbo: Battle for Carthage με πλοκή βασισμένη στο μυθιστόρημα Σαλαμπό.
Πίνακες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η τραγική ιστορία ενέπνευσε επίσης ζωγράφους, οι καλλιτεχνικές αναπαραστάσεις της Σαλαμπό συχνά εκφράζουν έντονο ερωτισμό.
-
Η Ροζ Καρόν στον ρόλο της Σαλαμπό, Λεόν Μπονά (1896). -
Σαλαμπό, του Γκλάουκο Καμπόν (1906). -
Σαλαμπό, Γκαστόν Μπυσιέρ (1907) -
Σαλαμπό, Ανρί Αντριάν Τανού (1921).
Ελληνικές μεταφράσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Σαλαμπό
- μτφ. Γεώργιος Βλαστός (εκδόσεις Γ. Παπαδημητρίου & Σια, 1925)
- μτφ. Μανώλης Γιαλουράκης (εκδόσεις Ζαχαρόπουλος, 1978)
- μτφ. Αγγελική Αγγελοπούλου (εκδόσεις De Agostini Hellas, 2000)
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ . «larousse.fr/encyclopedie/oeuvre/Salammbο/».
- ↑ . «etudier.com/fiches-de-lecture/salammbo/».
- ↑ . «lettres-et-arts.net/histoire-litteraire/salammbo-resume».
- ↑ . «antnikolis.blogspot.com/2015/Γουσταύος Φλομπέρ: το έπος της Σαλαμπώ».
- ↑ . «babelio.com/livres/Flaubert-Salammbo/».
- ↑ . «academia.edu/critique_de_Salammbο_de_Gustave_Flaubert».
- ↑ . «imdb.com/Original title: Salambò».
|