Ράτκο Μλάντιτς

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ράτκο Μλάντιτς
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Ратко Младић (Σερβικά)
Γέννηση12  Μαρτίου 1943[1]
Μποζανόβιτσι
Χώρα πολιτογράφησηςΣοσιαλιστική Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γιουγκοσλαβίας
Δημοκρατία της Σερβικής Κράινα
Republika Srpska
Βοσνία και Ερζεγοβίνη
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΣερβικά[2][3]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταστρατιωτικός
στρατιώτης[4]
Περίοδος ακμής1965
Ποινική κατάσταση
Κατηγορίες εγκλήματοςέγκλημα πολέμου
Στρατιωτική σταδιοδρομία
Βαθμός/στρατόςαρχιστράτηγος, στρατιώτης και στρατηγός/Γιουγκοσλαβικός εθνικός στρατός και Army of Republika Srpska
Πόλεμοι/μάχεςΠόλεμος της Κροατίας, Battle of the Barracks, Πολιορκία του Σαράγεβο, d:Q4335288 και Σφαγή της Σρεμπρένιτσα
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΒραβεύσειςΤάγμα του Εθνικού Στρατού
Order of Brotherhood and Unity
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Ράτκο Μλάντιτς (Ратко Младић) (γεν. 12 Μαρτίου 1942[5] ή 1943[6][7]) ήταν αρχηγός του στρατού των Σερβοβόσνιων στη διάρκεια του πολέμου στη Βοσνία (1992-1995). Μετά το τέλος του πολέμου, δικάστηκε και βρέθηκε ένοχος από το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο της Χάγης για τα εγκλήματα στην πρώην Γιουγκοσλαβία για γενοκτονία, εγκλήματα πολέμου και εγκλήματα κατά τις ανθρωπότητας, μεταξύ άλλων για τον ρόλο του στην πολύμηνη πολιορκία του Σαράγεβο και κυρίως για τη Σφαγή της Σρεμπρένιτσα τον Ιούλιο του 1995.[8]

Τα πρώτα χρόνια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Ράτκο Μλάντιτς γεννήθηκε στο Καλίνοβικ της Βοσνίας. Ο πατέρας του ήταν στρατιωτικός ηγέτης των Σερβοβόσνιων Παρτιζάνων. Σκοτώθηκε το 1945 κατά τη διάρκεια μιας επίθεσης των Παρτιζάνων στο χωριό του δωσίλογου αρχηγού της ναζιστικής κροατικής οργάνωσης Ουστάσι, Άντε Πάβελιτς. Το 1961 ξεκίνησε τη στρατιωτική του εκπαίδευση, την οποία ολοκλήρωσε το 1965 με βαθμό 9,57. Την ίδια χρονιά έγινε μέλος της Ένωσης Γιουγκοσλάβων Κομμουνιστών.[9] Άλλωστε η ένταξη των στρατιωτικών στην ΕΓΚ ήταν καθιερωμένη. Μέχρι το 1989 είχε εξελιχθεί σε επικεφαλής του Τμήματος Εκπαίδευσης της Τρίτης Στρατιωτικής Περιφέρειας των Σκοπίων.

Γιουγκοσλαβικοί Πόλεμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τον Ιούνιο του 1991 ο Μλάντιτς προήχθη σε αναπληρωτή Διοικητή του Στρατού στην Πρίστινα, στο Κόσοβο. Εκείνη την εποχή είχαν ξεκινήσει ήδη οι διαμάχες μεταξύ των Σέρβων και των Αλβανών κατοίκων της περιοχής. Κατά το ίδιο έτος ο Μλάντιτς ανέλαβε τη διοίκηση του 9ου Σώματος του Γιουγκοσλάβικου Λαϊκού Στρατού (ΓΛΣ), το οποίο έστρεψε ενάντια στον αυτονομιστικό στρατό της Κροατίας στο Κνιν, της πρωτεύουσας της νεοϊδρυθήσας από τους Σέρβους κατοίκους Δημοκρατίας της Σερβικής Κράινα.[10] Στις 4 Οκτωβρίου του 1991 προήχθη στο βαθμό του υποστράτηγου.

Κάτω από τις διαταγές του Ράτκο Μλάντιτς οι δυνάμεις του ΓΛΣ συμμετείχαν στον Πόλεμο της Κροατίας, κυρίως στην Επιχείρηση Ακτή-91 κατά την οποία αποπειράθηκε, χωρίς επιτυχία, να αποκόψει τη Δαλματία από την υπόλοιπη Κροατία. Επιπλέον, εκείνη την περίοδο ο Μλάντιτς βοήθησε τον Μίλαν Μάρτιτς να καταλάβει το χωριο Κίγιεβο.

Ο Στρατηγός Μλάντιτς στο Σαράγεβο

Στις 24 Απριλίου προήχθη στη θέση του Αντιστράτηγου. Στις 2 Μαΐου, ένα μήνα μετά την ανακήρυξη της Βοσνίας σε ανεξάρτητο κράτος, ο Μλάντιτς μαζί με το Επιτελείο του απέκλεισαν το Σαράγεβο, διέκοψαν κάθε μεταφορά μέσα και έξω από την πόλη, ενώ διέκοψαν και την παροχή νερού και ηλεκτρικού. Με τον τρόπο αυτό ξεκίνησε η τετραετής Πολιορκία του Σαράγεβο μία από τις πιο μεγάλες σε διάρκεια πολιορκίες του σύγχρονου πολέμου. Την ίδια περίοδο ο Ράτκο Μλάντιτς ανέλαβε και την αρχηγία του Επιτελείου του ΓΛΣ στο Σαράγεβο.

Μετά την ανακήρυξη της ανεξαρτησίας της Βοσνίας το Σερβοβοσνιακό κοινοβούλιο έλαβε απόφαση για την συγκρότηση του Στρατού της Σερβικής Δημοκρατίας. Ο Στρατηγός Μλάντιτς ανέλαβε τότε Αρχηγός του Γενικού Επιτελείου, θέση την οποία διατήρησε μέχρι τον Δεκέμβριο του 1996. Αμέσως μετά, ο Σερβοβοσνιακός Στρατός υπό τον Μλάντιτς ξεκίνησε την προέλασή του στα εδάφη της Βοσνίας όπου σε σύντομο χρονικό διάστημα κατέλαβε το 70% των εδαφών της χώρας.[11]

Τον Ιούλιο του 1995 στρατιωτικές μονάδες υπό τον Μλάντιτς ύστερα από βομβαρδιδμούς του ΝΑΤΟ, προκειμένου να υλοποιήσουν επιταγές του ΟΗΕ για απόσυρση των βαρέων όπλων από το Σαράγεβο, μετακινήθηκαν και κατέλαβαν ελεγχόμενες από τον ΟΗΕ περιοχές όπως η Σρεμπρένιτσα. Ο Στρατηγός Μλάντιτς αφιέρωσε την κατάληψη της Σρεμπρένιτσα στο Σερβικό έθνος.[12] Την εποχή εκείνη στην πόλη αυτή είχαν καταφύγει 40.000 μουσουλμάνοι (Βόσνιοι) πρόσφυγες. Σύμφωνα με τις κατηγορίες του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης με προσωπική εντολή του Μλάντιτς εκτελέστηκαν 8.300 Βόσνιοι.[13] Ο ίδιος ο Μλάντιτς αρνείται πως διέταξε ο ίδιος τη σφαγή, λέγοντας πως υπεύθυνος είναι ο Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς και όσοι Σέρβοι στήριξαν τις πολιτικές του.[14]

Ύστερα από ορισμένες ήττες του Σερβοβοσνιακού Στρατού ο Σερβοβόσνιος Πρόεδρος Ράντοβαν Κάρατζιτς απομάκρυνε από τη θέση του τον Μλάντιτς για να την αναλάβει ο ίδιος, ρίχνοντάς του ευθύνες για την απώλεια δύο στρατηγικών πόλεων από τους Κροάτες. Ο Μλάντιτς προοριζόταν πλέον για τη θέση του συμβούλου. Αρνήθηκε όμως να αποχωρήσει επικαλούμενος τη δημοφιλία του στους Σέρβους. Ξέσπασε όμως διαμάχη με τον Κάρατζιτς που κατηγόρησε τον Μλάντιτς για τρελό. Η δημοφιλία όμως του Ράτκο Μλάντιτς τον ανάγκασε να ακυρώσει την προηγούμενη επιλογή του.

Τον Νοέμβριο του 1996 η νέα Πρόεδρος της Σερβικής Δημοκρατίας Μπιλιάνα Πλάβσιτς απομάκρυνε τον Στρατηγό Μλάντιτς από τη θέση του. Μέχρι το Νοέμβριο του 2005 λάμβανε μία σύνταξη από τις αρχές της Σερβικής Δημοκρατίας της Βοσνίας.

Στρατιωτικές νίκες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Υπό την στρατιωτική ηγεσία του Ράτκο Μλάντιτς, ο Σερβοβοσνιακός Στρατός και συνολικά η σερβική πλευρά κέρδισαν αρκετές κρίσιμες μάχες.

Οι κρισιμότερες μάχες τις οποίες κέρδισε ο Μλάντιτς ήταν η Επιχείρηση Διάδρομος από τον Ιούνιο μέχρι τον Ιούλιο του 1992 ενάντια στο Βοσνιακό και τον Κροατικό Στρατό, η Επιχείριση Βρμπας ενάντια στους Κροάτες από τον Ιούνιο μέχρι τον Οκτώβριο του ίδιου έτους και οι επιχειρήσεις Κριβάγια και Στουπτσάνιτσα ενάντια στους Βόσνιους και τις δυνάμεις του ΟΗΕ τον Ιούλιο του 1995.

Δημοφιλία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Νεαρός Σέρβος, υποστηρικτής των Ράντοβαν Κάρατζιτς και Ράτκο Μλάντιτς

Τον Μάρτιο του 2009 σε δημοσκόπηση που πραγματοποίησε ο σταθμός B92, το 14,29% των Σέρβων θα αποκάλυπτε στοιχεία για το που διαμένει ο Ράτκο Μλάντιτς, το 65,14% δεν θα έδινε πληροφορίες ούτε για ένα εκατομμύριο ευρώ ενώ το 20,57% δεν είχε ξεκάθαρη στάση.

Σε μια άλλη έρευνα του Διεθνούς Δικαστηρίου από το 78% των Σέρβων που δεν θα αποκάλυπτε στοιχεία για τον Μλάντιτς στις αρχές, το 34% θα συμφωνούσε γενικά με τη σύλληψη του, ενώ για 40% ο Στρατηγός Μλάντιτς είναι ήρωας.[15]

Σύλληψη και αντιδράσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Ράτκο Μλάντιτς συνελήφθη στις 26 Μάη 2011 στο χωριό Λαζάρεβο στη Βοϊβοντίνα, ύστερα από έφοδο μονάδων της ειδικής αστυνομίας στο σπίτι στο οποίο διέμενε. Μετά τη σύλληψή του μεταφέρθηκε στο Βελιγράδι. Ο Μπόρις Τάντιτς επιβεβαίωσε την ταυτότητά του.

Η σύλληψή του προκάλεσε σφοδρές αντιδράσεις σε χιλιάδες Σέρβους οι οποίοι κινητοποιήθηκαν ενάντια στη σύλληψή του.[16][17]

Κατά τη διάρκεια των κινητοποιήσεων σημειώθηκαν συγκρούσεις με την αστυνομία, ενώ οι διαδηλωτές αλλά και εκπρόσωποι του Σερβικού Ριζοσπαστικού Κόμματος ανέφεραν τη σύλληψη ως εθνική προδοσία ενώ υπερασπίστηκαν τον Στρατηγό Μλάντιτς ως ήρωα.[18][19]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 (Γερμανικά) Munzinger-Archiv. 00000021490. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  2. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb125598628. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  3. Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. js20020805810. Ανακτήθηκε στις 1  Μαρτίου 2022.
  4. Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. js20020805810. Ανακτήθηκε στις 15  Δεκεμβρίου 2022.
  5. «Επίσημος δικτυακός τόπος των Ηνωμένων Εθνών» (PDF). Ανακτήθηκε στις 26 Μαΐου 2011. 
  6. Bulatovic, Ljiljana (2001). General Mladic. Evro. 
  7. Janjić, Jovan (1996). Srpski general Ratko Mladić. Matica srpska. σελ. 15. 
  8. Bowcott, Owen; Borger, Julian (2017-11-22). «Ratko Mladić convicted of war crimes and genocide at UN tribunal» (στα αγγλικά). The Guardian. ISSN 0261-3077. http://www.theguardian.com/world/2017/nov/22/ratko-mladic-convicted-of-genocide-and-war-crimes-at-un-tribunal. Ανακτήθηκε στις 2017-11-22. 
  9. «Mladic now Balkan's most wanted - CNN.com». edition.cnn.com (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 27 Νοεμβρίου 2017. 
  10. «Profile: Ratko Mladic» (στα αγγλικά). BBC News. 2008-07-31. http://news.bbc.co.uk/2/hi/1423551.stm. Ανακτήθηκε στις 2017-11-27. 
  11. «Ο παρτιζάνος πατέρας και η αυτόχειρας κόρη». Ελευθεροτυπία. http://www.enet.gr/?i=news.el.article&id=279005. Ανακτήθηκε στις 2017-11-27. 
  12. Δήλωση του Ράτκο Μλάντιτς στη Σρεμπρένιτσα
  13. «Σερβία: Συνελήφθη ο Ράτκο Μλάντιτς». TVXS - TV Χωρίς Σύνορα. http://tvxs.gr/news/%CE%BA%CF%8C%CF%83%CE%BC%CE%BF%CF%82/%CF%83%CE%B5%CF%81%CE%B2%CE%AF%CE%B1-%CF%83%CF%85%CE%BD%CE%B5%CE%BB%CE%AE%CF%86%CE%B8%CE%B7-%CE%BF-%CF%81%CE%AC%CF%84%CE%BA%CE%BF-%CE%BC%CE%BB%CE%AC%CE%BD%CF%84%CE%B9%CF%84%CF%82. Ανακτήθηκε στις 2017-11-27. 
  14. «Ράτκο Μλάντιτς: «Δεν διέταξα εγώ τη σφαγή»». TO BHMA. Ανακτήθηκε στις 27 Νοεμβρίου 2017. 
  15. «Most Serbs 'Support' Ratko Mladic». RadioFreeEurope/RadioLiberty. Ανακτήθηκε στις 27 Νοεμβρίου 2017. 
  16. Chu, Henry (2011-05-30). «Ultranationalist Serbs protest Mladic's arrest» (στα αγγλικά). Los Angeles Times. ISSN 0458-3035. http://articles.latimes.com/2011/may/30/world/la-fg-serbia-mladic-protest-20110530. Ανακτήθηκε στις 2017-11-27. 
  17. «BBC News - Serbia: Nationalists protest over Ratko Mladic arrest» (στα αγγλικά). 2011-05-29. http://www.bbc.co.uk/news/mobile/world-europe-13589771. Ανακτήθηκε στις 2017-11-27. 
  18. «Mladic supporters rally in Serbia» (στα αγγλικά). BBC News. 2011-05-29. http://www.bbc.co.uk/news/world-europe-13589771. Ανακτήθηκε στις 2017-11-27. 
  19. Clashes in Belgrade at Mladic protests, 2011-05-29, http://www.bbc.co.uk/news/av/world-europe-13591689/clashes-in-belgrade-during-mladic-protests, ανακτήθηκε στις 2017-11-27 

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Ratko Mladić στο Wikimedia Commons