Γη του Πουντ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
(Ανακατεύθυνση από Πουντ)
Για την περιοχή στη Σομαλία, δείτε: Πούντλαντ.
Αρχαία αιγυπτιακή τοιχογραφία όπου αναπαριστάται η βασιλική οικογένεια της Πουντ και οι ακόλουθοι τους[1]

Η γη του Πουντ ή Πουενέτ ή Πουέν,[2] ήταν αρχαίο βασίλειο στο Κέρας της Αφρικής. Οι πληροφορίες που διασώζονται για την περιοχή προέρχονται από τους αρχαίους Αιγύπτιους οι οποίοι είχαν αναπτύξει εμπορικές συναλλαγές με την τοποθεσία και προμηθεύονταν από εκεί χρυσό, αρωματική ρητίνη, μελανόξυλο, ελαφαντοστό, έβενο, και άγρια ζώα.[3] Είναι πιθανό πως σχετίζεται ή πρόκειται για την Οπώνη όπως ήταν μετέπειτα γνωστή στους αρχαίους Έλληνες,[4][5][6] ενώ κατά τις εκτιμήσεις κάποιων μελετητών της Αγίας Γραφής ενδεχομένως αποτελεί την ίδια περιοχή με τη βιβλική Φουδ.[7]Σε κάποιες άλλες αναφορές είναι γνωστή και ως Τα νετζέρ, Γη του Θεού στα αρχαία αιγυπτιακά.[8]

Τοποθεσία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πιθανή τοποθεσία του αρχαίου βασιλείου

Δεν υπάρχει κοινή αποδοχή ανάμεσα στους ιστορικούς σχετικά με την ακριβή τοποθεσία του βασιλείου. Οι περισσότεροι μελετητές θεωρούν πως βρισκόταν στα νοτιοανατολικά της Αιγύπτου, πολύ πιθανώς στην περιοχή όπου σήμερα βρίσκονται το Τζιμπουτί, η Ερυθραία, βορειοανατολική Αιθιοπία, Σομαλία, και η περιοχή του Σουδάν κοντά στην Ερυθρά θάλασσα.[9]

Σύμφωνα με άλλες εκτιμήσεις ωστόσο και βάσει στοιχείων αρχαίων αιγυπτιακών επιγραφών το βασίλειο βρισκόταν επί της νότιας αραβικής χερσονήσου.[10] Είναι επίσης πιθανό πως η περιοχή εκτείνονταν τόσο στην αραβική χερσόνησο όσο και στο κέρας της Αφρικής. Η σύγχρονη περιοχή της Πούντλαντ στη βόρεια Σομαλία, πήρε την ονομασία της από το αρχαίο βασίλειο.[11]

Αρχαίες αιγυπτιακές περιγραφές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η παλαιότερη γνωστή αναφορά της περιοχής προέρχεται από την εμπορική αποστολή των Αιγυπτίων στην περιοχή κατά τη διάρκεια της πέμπτης αιγυπτιακής δυναστείας του παλαιού βασιλείου κατά την ηγεμονία του Φαραώ Σαχουρέ (2487 – 2475 π.Χ.). Ωστόσο σύμφωνα με τα καταγεγραμμένα στοιχεία υπήρχαν συναλλαγές και εμπόριο χρυσού μεταξύ των Αιγυπτίων και της Οπώνης ήδη από την τέταρτη αιγυπτιακή δυναστεία κατά την περίοδο του Φαραώ Χέοπα (2589–2566 π.Χ.).[12]

Η βασίλισσα Άτι, σύζυγος του βασιλέως Περαχού της Πουντ, σε αρχαία αιγυπτιακή αναπαράσταση
Κατάλοιπο δέντρου στον ναό της Χατσεψούτ, το οποίο κατά την παράδοση έφερε η αιγυπτιακή αποστολή που είχε ταξιδέψει στην Πουντ υπό τη Χατσεψούτ.

Ακολούθως, υπήρξαν και άλλες αποστολές κατά την έκτη, ενδεκάτη, δωδεκάτη, και δέκατη όγδοη αιγυπτιακή δυναστεία. Το αιγυπτιακό διήγημα Ιστορία του ναυαγημένου ναύτη διαδραματίζεται κατά την 12η αιγυπτιακή δυναστεία και περιγράφει το εμπόριο με την περιοχή. Ιδιαίτερα κατά την 12η δυναστεία το εμπόριο φαίνεται να είχε αναπτυχθεί σε μεγάλο βαθμό με την περιοχή και υπήρξαν αποστολές εκεί από πολλούς ηγεμόνες της δυναστείας.[13][14] Κατά την περίοδο του Μεντουχοτέπ Γ΄ (11η δυναστεία, μέσο βασίλειο, περί το 2000 π.Χ.), αναφέρεται πως κάποιος αξιωματικός με το όνομα Χαννού οργάνωσε ένα ή περισσότερα ταξίδια στην περιοχή, αλλά είναι αβέβαιο το αν ταξίδεψε ο ίδιος στις αποστολές αυτές.[15]

Η πλέον διάσημη αιγυπτιακή αποστολή προς τη Γη του Πουντ, έγινε κατά τη δέκατη όγδοη δυναστεία του Νέου Βασιλείου υπό τη Χατσεψούτ (1479 - 1458 π.Χ.).[16]Τα διασωζόμενα στοιχεία από επιγραφικά στοιχεία[17] αναφέρουν πως η αποστολή αποτελούνταν από 5 πλοία και πως οι κάτοικοι του Πουντ διατηρούσαν συμμαχικούς δεσμούς με τους Φαραώ της Αιγύπτου και πιθανώς κατέβαλλαν και φόρους.[18][17][18] Την εποχή της αποστολής, η περιοχή της Πουντ κυβερνώταν από τον βασιλιά Παραχού και τη βασίλισσα Άτι, αναπαράσταση της οποίας διασώζεται στις ανάγλυφες διακοσμήσεις στον νεκρικό ναό της Χατσεψούτ που βρίσκεται στο Ντεΐρ ελ Μπάχρι,[19] και η ασυνήθιστη μορφή της οποίας έδωσε την ονομασία στο σύνδρομο της βασίλισσας του Πουντ στη σύγχρονη ιατρική.[20][21]

Υπήρξαν και μετέπειτα αποστολές προς την Πουντ υπό τους διαδόχους της Χατσεψούτ, όπως ο Τουθμώσης Γ´ και ο Αμένωφις Γ΄.[22] Ωστόσο μετά το τέλος του νέου βασιλείου της Αιγύπτου στη δεκαετία του 1070 π.Χ., οι αποστολές σταμάτησαν και η επικοινωνία διακόπηκε,[22] και έκτοτε η Γη του Πουντ απέκτησε μυθικό χαρακτήρα ως απόμακρη εξωτική περιοχή.[23]Υπήρχαν επίσης αναφορές της περιοχής ως η γη του Θεού (Τα νετζέρ),[24] ενώ θεωρούνταν και ως η περιοχή από όπου οι Αιγύπτιοι κατάγονταν.[25][26]

Μετέπειτα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κατά την ελληνιστική περίοδο της Αιγύπτου υπό τους Πτολεμαίους, αλλά και τη μετέπειτα ρωμαϊκή περίοδο, η σημαντική εμπορική πόλη της Οπώνης (σημερινό ακρωτήριο Ρας Χαφούν στη Σομαλία)[27] με την οποία υπήρχαν εμπορικοί δεσμοί και η οποία περιγράφεται στον περίπλου της Ερυθράς Θάλασσας, πιθανώς αντιστοιχούσε στο αρχαίο βασίλειο της Πουντ.[4][5][6]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. «Queen Hatasu, and Her Expedition to the Land of Punt». digital.library.upenn.edu. Ανακτήθηκε στις 28 Νοεμβρίου 2017. 
  2. Ian Shaw & Paul Nicholson, The Dictionary of Ancient Egypt, British Museum Press, London. 1995, p.231.
  3. Shaw & Nicholson, p.231.
  4. 4,0 4,1 «Punt». Ancient History Encyclopedia. https://www.ancient.eu/punt/. Ανακτήθηκε στις 2017-11-27. 
  5. 5,0 5,1 Flückiger, Friedrich August· Hanbury, Daniel (20 Μαρτίου 2014). Pharmacographia. Cambridge University Press. σελ. 136. ISBN 9781108069304. 
  6. 6,0 6,1 Wood, Michael (2005). In Search of Myths & Heroes: Exploring Four Epic Legends of the World. University of California Press. σελ. 155. ISBN 9780520247246. 
  7. Sadler, Jr., Rodney (2009). «Put». Στο: Katharine Sakenfeld, επιμ. New Interpreter's Dictionary of the Bible. 4. Nashville: Abingdon Press, σσ. 691–92. 
  8. Breasted, John Henry (1906–1907), Ancient Records of Egypt: Historical Documents from the Earliest Times to the Persian Conquest, collected, edited, and translated, with Commentary, p.433, vol.1
  9. Simson Najovits, Egypt, trunk of the tree, Volume 2, (Algora Publishing: 2004), p.258.
  10. Dimitri Meeks – Chapter 4 – "Locating Punt" from the book Mysterious Lands", by David B. O'Connor and Stephen Quirke.
  11. Puntland profile, BBC News. http://www.bbc.com/news/world-africa-14114727
  12. Breasted 1906–07, σελ. 161, vol. 1.
  13. Joyce Tyldesley, Hatchepsut: The Female Pharaoh, Penguin Books, 1996 hardback, p.145
  14. El-Sayed Mahfouz: Amenemhat IV at Wadi Gawasis, Bulletin de l'Institut français d'archéologie orientale A. (BIFAO) 2010, vol. 110, [165-173, 485, 491 [11 p.], (ISBN 978-2-7247-0583-6), see also [1] Αρχειοθετήθηκε 2017-09-27 στο Wayback Machine.
  15. Breasted 1906–07, σελίδες 427–433, vol. 1.
  16. Dr. Muhammed Abdul Nayeem, (1990). Prehistory and Protohistory of the Arabian Peninsula. Hyderabad. ISBN.
  17. 17,0 17,1 Tyldesley, Hatchepsut, p.149
  18. 18,0 18,1 Tyldesley, Hatchepsut, p.147
  19. Breasted 1906–07, σελίδες 246–295, vol. 1.
  20. Christenson, Bernard (May 2006). «Queen of Punt». Journal of Clinical Infectious Diseases 42 (9): 134. doi:10.1086/503306. https://academic.oup.com/cid/article-pdf/42/9/1344/900616/42-9-1344a.pdf. Ανακτήθηκε στις 20 March 2017. 
  21. «Queen of Punt». digilander.libero.it. Ανακτήθηκε στις 28 Νοεμβρίου 2017. 
  22. 22,0 22,1 Tyldesley, Hatchepsut, pp.145–146
  23. Tyldesley, Hatchepsut, p.146
  24. Breasted 1906–07, σελ. 658, vol. II.
  25. 'A history of Egypt' Vol. I, p. 13 Moreover The Making of Egypt (1939) states that the Land of Punt was "sacred to the Egyptians as the source of their race."[εκκρεμεί παραπομπή]
  26. Short History of the Egyptian People, by E. A. Wallis Budge. Budge stated that "Egyptian tradition of the Dynastic Period held that the aboriginal home of the Egyptians was Punt..."
  27. «Dictionary of Greek and Roman Geography (1854), OPO´NE». www.perseus.tufts.edu. Ανακτήθηκε στις 28 Νοεμβρίου 2017. 

Σχετική βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Νεότερη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Bradbury, Louise (1988), «Reflections on Travelling to 'God's Land' and Punt in the Middle Kingdom», Journal of the American Research Center in Egypt 25: 127–156, doi:10.2307/40000875 .
  • Breasted, John Henry (1906–1907), Ancient Records of Egypt: Historical Documents from the Earliest Times to the Persian Conquest, collected, edited, and translated, with Commentary, 1–5, University of Chicago Press .
  • Fattovich, Rodolfo. 1991. "The Problem of Punt in the Light of the Recent Field Work in the Eastern Sudan". In Akten des vierten internationalen Ägyptologen Kongresses, München 1985, edited by Sylvia Schoske. Vol. 4 of 4 vols. Hamburg: Helmut Buske Verlag. 257–272.
  • Herzog, Rolf. 1968. Punt. Abhandlungen des Deutsches Archäologischen Instituts Kairo, Ägyptische Reihe 6. Glückstadt: Verlag J. J. Augustin.
  • Kitchen, Kenneth (1993), «The Land of Punt», στο: Shaw, Thurstan; Sinclair, Paul; Andah, Bassey και άλλοι, επιμ., The Archaeology of Africa: Foods, Metals, Towns, 20, London and New York: Routledge, σελ. 587–608 .
  • Meeks, Dimitri (2003), «Locating Punt», στο: O'Connor, David B.; Quirke, Stephen G. J., επιμ., Mysterious Lands, Encounters with ancient Egypt, 5, London: Institute of Archaeology, University College London, University College London Press, σελ. 53–80, ISBN 1-84472-004-7 .
  • Paice, Patricia, «The Punt Relief, the Pithom Stela, and the Periplus of the Erythean Sea», στο: Harrak, Amir, επιμ., Contacts Between Cultures: Selected Papers from the 33rd International Congress of Asian and North African Studies, Toronto, 15–25 August 1990, 1, Lewiston, Queenston, and Lampeter: The Edwin Mellon Press, σελ. 227–235 .
  • O'Connor, David (1994), Ancient Nubia: Egypt's Rival in Africa, University of Pennsylvania Press, pp. 41–44.
  • Wicker, F. D. P. (July, 1998), "The Road to Punt", The Geographical Journal. Vol. 164, no. 2. 155-167

Παλαιά[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Johannes Dümichen: Die Flotte einer ägyptischen Königin, Leipzig, 1868.
  • Wilhelm Max Müller: Asien und Europa nach altägyptischen Denkmälern, Leipzig, 1893.
  • Adolf Erman: Life in Ancient Egypt, London, 1894.
  • Édouard Naville: "Deir-el-Bahri" in Egypt Exploration Fund, Memoirs XII, XIII, XIV, and XIX, London, 1894 et seq.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]