Πιτροφός Άνδρου
Συντεταγμένες: 37°48′51.8″N 24°52′36.8″E / 37.814389°N 24.876889°E
| Πιτροφός | |
|---|---|
| Διοίκηση | |
| Χώρα | Ελλάδα |
| Περιφέρεια | Νοτίου Αιγαίου |
| Περιφερειακή Ενότητα | Άνδρου |
| Δήμος | Άνδρου |
| Δημοτική Ενότητα | Άνδρου |
| Γεωγραφία | |
| Υψόμετρο | 400 |
| Πληθυσμός | |
| Μόνιμος | 307 |
| Έτος απογραφής | 2021 |
| Πληροφορίες | |
| Παλαιά ονομασία | Πίστροφος, Επιστροφός |
| Ταχ. κώδικας | 845 00 |
| Τηλ. κωδικός | 2282 |
Ο Πιτροφός είναι οικισμός της Άνδρου στις Κυκλάδες.[1][2][3]
Γενικά στοιχεία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο Πιτροφός βρίσκεται στο κεντρικό τμήμα του νησιού, σε πλαγιά του βουνού Πέταλο και σε υψόμετρο 400 μέτρα.[4] Στη νότια άκρη περνάει η επαρχιακή οδός Λιμάνι Γαυρίου (26 χλμ. Ν.-ΝΑ. της) - Χώρα Άνδρου (8 χλμ. ΝΔ. της). Με το πέρασμα από την περιοχή της Σταυροπέδας εμφανίζεται απλωμένο στη νότια πλαγιά του βουνού σε μεγάλη έκταση.
Πρόκειται για μεσόγειο χωριό με μεγάλες για τα δεδομένα της Άνδρου επίπεδες οροπεδιακές εκτάσεις, αλλά και πολλές απόκρημνες πλαγιές. Η πλούσια βλάστηση είναι από τα κύρια χαρακτηριστικά του, καθώς επίσης και οι πολλές διάσπαρτες πηγές του, που αναβλύζουν καθ' όλη τη διάρκεια του έτους. Κύρια προϊόντα του χωριού είναι λάδι, σταφύλια, κρασί και δημητριακά.
Το χωριό του Πιτροφού διαθέτει επίσης (στα νοτιοδυτικά του - περίπου 6 χλμ.) και δύο αμμώδεις παραλίες, στις οποίες ο αμαξωτός δρόμος φτάνει μέχρι το κύμα: τον Χαλκολιμιώνα[5] και τις Αποθήκες.
Σε πολύ παλαιά έγγραφα, ο Πιτροφός αναφερόταν ως «Επιστροφός», καθώς και «Πίστροφος».
Αξιοθέατα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Σημαντικά αξιοθέατα της ευρύτερης περιοχής είναι:
- Ο αρχαϊκός οικισμός της Ζαγοράς. Χρονολογείται στη γεωμετρική εποχή (10ος - 8ος αιώνας π.Χ.). Βρίσκεται νοτιοδυτικά του χωριού, κοντά στην θάλασσα και σε οροπέδιο μιας ιδιόμορφης και αρκετά απόκρημνης χερσονήσου, σε υψόμετρο 160 μέτρα.[6]
- Ο νεολιθικός οικισμός ηλικίας 7.000 ετών στην περιοχή του Στρόφιλα.[7]
- Η βυζαντινή εκκλησία του Ταξιάρχη της Μελίδας στα δυτικά του Πιτροφού. Πρόκειται για χριστιανικό ναό, σταυροειδής με τρούλο του 12ου αιώνα.[3]
- Το Μουσείο Ελιάς στον Άνω Πιτροφό. Ένα από τα καλύτερα σωζόμενα προβιομηχανικά λιοτρίβια στις Κυκλάδες, το οποίο έχει επισκευαστεί σύμφωνα με την παραδοσιακή αρχιτεκτονική. Χρονολογείται πριν το 1823, είναι ζωοκίνητο, διατηρεί όλον τον αυθεντικό εξοπλισμό του και λειτουργεί ως επισκέψιμος μουσειακός χώρος.[8]
Δημογραφική εξέλιξη
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η δημογραφική εξέλιξη του οικισμού κατά τα τελευταία έτη, είναι η εξής:
| Έτος | Πληθυσμός |
|---|---|
| 1991 | 288 |
| 2001 | 305 |
| 2011 | 330[9] |
| 2021 | 307[10] |
Διοικητικά στοιχεία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Αναφέρεται επίσημα, μετά την Τουρκοκρατία, το 1835 να προσαρτάται στον τότε δήμο Άνδρου και το 1912 να ορίζεται έδρα της ομώνυμης νεοϊδρυθείσας κοινότητας.[11] Σύμφωνα με το σχέδιο Καλλικράτης και την τροποποίησή του Κλεισθένης Ι, μαζί με την Μελίδα αποτελούν την κοινότητα Πιτροφού[12] που υπάγεται στην Δημοτική Ενότητα Άνδρου του Δήμου Άνδρου ενώ σύμφωνα με την απογραφή 2021 έχει 307 κατοίκους[10].
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- "Στρόφιλας Άνδρου" - Ο μεγαλύτερος αρχαίος οικισμός στο νησί από τον ιστότοπο https://andros-guide.gr/.
- Φωτογραφίες στον Πιτροφό από τον ιστότοπο https://www.greece.com/.
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ Εγκυκλοπαίδεια Νέα Δομή. 28. Αθήνα: Τεγόπουλος - Μανιατέας. 1996. σελ. 145.
- ↑ Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς Μπριτάννικα. 49. Εκδοτικός Οργανισμός Πάπυρος. 1996. σελ. 259.
- ↑ 3,0 3,1 admin. «ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ». andros.gr. Ανακτήθηκε στις 17 Μαρτίου 2025.
- ↑ «ΠΙΤΡΟΦΟΣ (Χωριό) ΑΝΔΡΟΣ - Greek Travel Pages». www.gtp.gr. Ανακτήθηκε στις 17 Μαρτίου 2025.
- ↑ admin. «ΠΑΡΑΛΙΕΣ». www.andros.gr. Ανακτήθηκε στις 17 Μαρτίου 2025.
- ↑ «Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού | Ζαγορά Άνδρου». odysseus.culture.gr. Ανακτήθηκε στις 17 Μαρτίου 2025.
- ↑ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, ΑΡΧΕΙΟΝ (19 Ιουνίου 2023). «Ο 7.000 χρόνων οικισμός Στρόφιλα Άνδρου: Με πρωτογραφή, βραχογραφίες με ναυτική πομπή πλοίων, κλπ. – της Χρ. Α. Τελεβάντου - Αρχείον Πολιτισμού». Ανακτήθηκε στις 17 Μαρτίου 2025.
- ↑ admin. «ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ - ΙΣΤΟΡΙΑ». www.andros.gr. Ανακτήθηκε στις 17 Μαρτίου 2025.
- ↑ «ΦΕΚ αποτελεσμάτων ΜΟΝΙΜΟΥ πληθυσμού απογραφής 2011», σελ. 10835 (σελ. 361 του pdf)
- ↑ 10,0 10,1 «ΦΕΚ αποτελεσμάτων ΜΟΝΙΜΟΥ πληθυσμού απογραφής 2021». σελ. 21979 (σελ. 397 του pdf).
- ↑ «Πιτροφός Κυκλάδων». Διοικητικές μεταβολές των ΟΤΑ. Ελληνική Εταιρία Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης. Ανακτήθηκε στις 17 Μαρτίου 2025.
- ↑ «Νόμος 4555/2018 - Πρόγραμμα «ΚΛΕΙΣΘΕΝΗΣ Ι»». e-nomothesia.gr | Τράπεζα Πληροφοριών Νομοθεσίας. Ανακτήθηκε στις 15 Μαρτίου 2025.
