Οικογένεια Πετιμεζά
Η οικογένεια Πετιμεζά ή Πετμεζά είναι σπουδαία Καλαβρυτινή οικογένεια, μέλη της οποίας διακρίθηκαν στην πολιτική, τον στρατό, τα γράμματα κ.α. Οι γόνοι αυτής διαδραμάτισαν σημαντικό ρόλο στα Ορλωφικά και την Επανάσταση του 1821.
Η απώτερη καταγωγή των Πετιμεζάδων ήταν από τα Σουδενά της Ηπείρου και το αρχικό επώνυμό τους ήταν Βλάσσης (κατά την παράδοση πήραν το όνομα, όταν ένας από την οικογένεια σκότωσε τον Τούρκο τύραννο Πετιμέζη). Αναγκάστηκαν όμως να εγκαταλείψουν το χωριό τους και να εγκατασταθούν τον 17ο αιώνα αρχικά στην Επαρχία Ολυμπίας και έπειτα κοντά στα Καλάβρυτα, όπου ίδρυσαν το χωριό Σουδενά εις ανάμνηση του παλιού χωριού τους[1]. Στο χωριό αυτό που ονομάστηκε αργότερα Κάτω Λουσοί, έκτισαν τον οικογενειακό τους πύργο ο οποίος σήμερα είναι ιδιοκτησία του Αντωνίου Πετιμεζά, γιου του Γκολφίνου, αντιναυάρχου ε.α.
Στα Ορλωφικά το 1770 συμμετείχαν ενεργά στον αγώνα και 16 μέλη της οικογένειας φονεύτηκαν μαχόμενοι στο χωρίο Σκεπαστό Καλαβρύτων, ενώ κατά τη διάρκεια των διώξεων των κλεφτών κυνηγήθηκαν άγρια από τους Τούρκους και τους κοτζαμπάσηδες. Συγκρούστηκαν δε σφόδρα με την οικογένεια Χαραλάμπη, μέλη της οποίας αλληλοσκοτώθηκαν. Με την κήρυξη της Επανάστασης του 1821 οι Πετιμεζάδες ανασυγκρότησαν το στρατιωτικό τους σώμα και έλαβαν μέρος σε πολλές μάχες με τόλμη και επιτυχία. Μετά την Επανάσταση οι Πετιμεζάδες ασχολήθηκαν με την πολιτική και εκλεγόταν βουλευτές συνήθως στην Επαρχία Καλαβρύτων. Οι περισσότεροι εξ αυτών ακολουθούσαν μέχρι πρόσφατα στρατιωτική καριέρα, φτάνοντας τις περισσότερες φορές σε αρκετά υψηλόβαθμες θέσεις.
Το τραγούδι των Πετιμεζάδων
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ένα δημοτικό τραγούδι, που ακούγεται ακόμη και στις ημέρες μας και αφορά τους Πετιμεζάδες, είναι:
- Τρεις περδικούλες κάθουνταν ψηλά στον Άη-Θανάση
- κι είχαν τα νύχια κόκκινα και τα φτερά βαμμένα,
- είχαν και τα κεφάλια τους στο αίμα βουτηγμένα,
- μοιρολογούσαν κι έλεγαν, μοιρολογούν και λένε:
- -Τ' είν' το κακό που γίνεται στη μέση στο Λεβίδι,
- μήνα βουβάλια σφάζονται, μήνα θεριά μαλώνουν;
- -Μήτε βουβάλια σφάζονται, μήτε θεριά μαλώνουν,
- Πετιμεζάδες πολεμούν μ' εννιά χιλιάδες Τούρκους,
- μ' Ομέρ-Πασά, με Κουρ-Πασά, με τον Σμαήλη-Πλιάσα.
- Μαυραναγνώστης χούγιαξε μέσα απ' το ταμπούρι:
- -Το που 'σαι μπάρμπα-Κωνσταντή και ξάδερφε Βασίλη
- και Νικολάκη, γρήγορα κι άξια μου παλικάρια;
- Ελάτε να με βγάλετε απ' τ'ς άπιστους Λαλιώτες.
- Σαν έκαμαν και κίνησαν, σαν έκαμαν και πάνε,
- πέτρα τη πέτρα περπατούν, λιθάρι το λιθάρι,
- στα δόντια σέρνουν τα σπαθιά, στα χέρια τα τουφέκια,
- βάνουν τους Τούρκους ομπροστά, σαν τα παλιογελάδια,
- σαν τη κοπή τα πρόβατα, σαν τη κοπή τα γίδια.
Μέλη
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Αντώνιος Πετιμεζάς, αρματολός που φονεύθηκε στη θέση «Σάλμαινα» της Βυσωκάς Καλαβρύτων
- Σωτήριος Πετιμεζάς (αρματολός), φονεύθηκε στη θέση «Σάλμαινα» της Βυσωκάς Καλαβρύτων και γιος του Αντωνίου Πετιμεζά
- Αναγνώστης Πετιμεζάς, αγωνιστής του ΄21 και γιος του Σωτηρίου Πετιμεζά
- Βασίλειος Αν. Πετιμεζάς, αντιστράτηγος, υπουργός και γιος του Αναγνώστη Πετιμεζά
- Γεώργιος Α. Πετιμεζάς, εισαγγελέας, πληρεξούσιος, υπουργός και γιος του Αναγνώστη Πετιμεζά
- Θρασύβουλος Πετιμεζάς, νομικός, πανεπιστημιακός, βουλευτής, υπουργός, συγγραφέας και γιος του Γεώργιου Πετιμεζά
- Αναγνώστης Πετιμεζάς, αγωνιστής του ΄21 και γιος του Σωτηρίου Πετιμεζά
- Βασίλειος Αντ. Πετιμεζάς, αρματολός που φονεύθηκε το 1781 στον Αλμυρό της Μεσσηνίας και γιος του Αντωνίου Πετιμεζά[2]
- Γεώργιος Πετιμεζάς, αρματολός που φονεύθηκε στον Κάτω Άγιο Γεώργιο Κορίνθου και γιος του Αντωνίου Πετιμεζά[2]
- Αθανάσιος Πετιμεζάς, αρματολός που φονεύθηκε στα Σουδενά Καλαβρύτων, σύζυγος της Πανωραίας Πετιμεζά και γιος του Αντωνίου Πετιμεζά
- Βασίλειος Αθ. Πετιμεζάς, Φιλικός, αγωνιστής του ΄21, αντιστράτηγος, γερουσιαστής, πληρεξούσιος, βουλευτής και γιος του Αθανασίου Πετιμεζά
- Γεώργιος Β. Πετιμεζάς, βουλευτής, αντιπρόεδρος της Βουλής και γιος του Βασίλειου Πετιμεζά
- Κωνσταντίνος Γ. Πετιμεζάς, αντιστράτηγος και γιος του Γεωργίου Πετιμεζά
- ; Πετιμεζά, σύζυγος του Αμοιραδάκη και κόρη του Γεωργίου Πετιμεζά
- Κώρης Αμοιραδάκης, αξιωματικός του στρατού και γιος της Πετιμεζά
- Γεώργιος Β. Πετιμεζάς, βουλευτής, αντιπρόεδρος της Βουλής και γιος του Βασίλειου Πετιμεζά
- Νικόλαος Πετιμεζάς, Φιλικός, αγωνιστής του ΄21, πληρεξούσιος, αντιστράτηγος και γιος του Αθανασίου Πετιμεζά
- Ηρακλής Πετιμεζάς, αντιστράτηγος, πληρεξούσιος, αντιπρόεδρος της βουλής και γιος του Νικόλαου Πετιμεζά
- Νικόλαος Πετιμεζάς - Λαύρας, στρατιωτικός, νομάρχης, χρονογράφος, ποιητής και γιος του Ηρακλή Πετιμεζά
- Ηρακλής Ν. Πετιμεζάς, δημοσιογράφος, πολιτευτής, υπουργός και γιος του Νικολάου Πετιμεζά
- Νικόλαος Πετιμεζάς - Λαύρας, στρατιωτικός, νομάρχης, χρονογράφος, ποιητής και γιος του Ηρακλή Πετιμεζά
- Λεωνίδας Πετιμεζάς, βουλευτής, πρόεδρος της βουλής, σύζυγος Γεωργίας Γενναίου Κολοκοτρώνη και γιος του Νικολάου Πετιμεζά
- Σωτήριος Ν. Πετιμεζάς, υποστράτηγος, βουλευτής, υπουργός και γιος του Νικόλαου Πετιμεζά
- Αικατερίνη Πετιμεζά, σύζυγος του Σωτήρη Παναγιωτόπουλου και κόρη του Νικολάου Πετιμεζά
- Ανδρέας Παναγιωτόπουλος , βουλευτής, υπουργός, σύζυγος Μπόταση και γιος της Αικατερίνης Πετιμεζά
- Παναγιώτης Παναγιωτόπουλος, σταφιδέμπορος και γιος της Αικατερίνης Πετιμεζά
- Σπύρος Παναγιωτόπουλος, δήμαρχος Αιγίου και γιος της Αικατερίνης Πετιμεζά
- Πανάγος Παναγιωτόπουλος, μουσικός και γιος της Αικατερίνης Πετιμεζά
- Ηρακλής Πετιμεζάς, αντιστράτηγος, πληρεξούσιος, αντιπρόεδρος της βουλής και γιος του Νικόλαου Πετιμεζά
- Παναγιώτης Πετιμεζάς, σύζυγος Δημητρακοπούλου και γιος του Αθανασίου
- Αθανάσιος Π. Πετιμεζάς, μηχανικός, αξιωματικός του στρατού, βουλευτής και γιος του Παναγιώτη[3]
- Λεωνίδας Πετιμεζάς, δικηγόρος, βουλευτής και γιος του Παναγιώτη[3]
- Αριστόβουλος Πετιμεζάς, Ολυμπιονίκης, βουλευτής και γιος του Λεωνίδα[3]
- Αλέξανδρος Πετιμεζάς, δήμαρχος Σουδενών και γιος του Παναγιώτη
- Γκολφίνος Πετιμεζάς, αγωνιστής του ΄21, αντιστράτηγος και γιος του Αθανασίου Πετιμεζά
- Αθανάσιος Πετιμεζάς, πληρεξούσιος, βουλευτής, υπουργός και γιος του Γκολφίνου Πετιμεζά
- ; Πετιμεζάς, γιος του Γκολφίνου Πετιμεζά
- Αντώνιος Πετιμεζάς, γιος του προηγούμενου
- Γκολφίνος Πετιμεζάς, αντιναύαρχος ε.α. και γιος του Αντωνίου Πετιμεζά
- Αντώνιος Πετιμεζάς, αξιωματικός του Πολεμικού Ναυτικού και γιος του Γκολφίνου Πετιμεζά
- Γκολφίνος Πετιμεζάς, αντιναύαρχος ε.α. και γιος του Αντωνίου Πετιμεζά
- Αντώνιος Πετιμεζάς, γιος του προηγούμενου
- Βασίλειος Αθ. Πετιμεζάς, Φιλικός, αγωνιστής του ΄21, αντιστράτηγος, γερουσιαστής, πληρεξούσιος, βουλευτής και γιος του Αθανασίου Πετιμεζά
- Κωνσταντίνος Πετιμεζάς, αγωνιστής του ΄21, πληρεξούσιος και γιος του Αντωνίου Πετιμεζά
- Ανδρέας Πετιμεζάς, αγωνιστής του ΄21 και γιος του Κωνσταντίνου Πετιμεζά
- Κωνσταντίνος Α. Πετιμεζάς, δήμαρχος Σοποτού Καλαβρύτων και γιος του Ανδρέα
- Γεώργιος Πετιμεζάς, αγωνιστής του ΄21 και γιος του Κωνσταντίνου Πετιμεζά
- Ιωάννης Πετιμεζάς, αγωνιστής του ΄21 και γιος του Κωνσταντίνου Πετιμεζά
- Θεόδωρος Πετιμεζάς, συνταγματάρχης Χωροφυλακής, αγωνιστής του ΄21 και γιος του Κωνσταντίνου Πετιμεζά
- Επαμεινώνδας Πετιμεζάς, υποστράτηγος, αρχηγός της Χωροφυλακής, υπουργός και γιος του Θεόδωρου Πετιμεζά
- Γρηγόριος Πετιμεζάς, αγωνιστής του ΄21 και γιος του Κωνσταντίνου Πετιμεζά
- Αντώνιος Πετιμεζάς, αγωνιστής του ΄21, έπαρχος και γιος του Κωνσταντίνου Πετιμεζά
- Ανάστος Πετιμεζάς, αγωνιστής του ΄21 και γιος του Κωνσταντίνου Πετιμεζά
- Ανδρέας Πετιμεζάς, αγωνιστής του ΄21 και γιος του Κωνσταντίνου Πετιμεζά
- Δημητράκης Πετιμεζάς, αρματολός, φονεύθηκε το 1796 στη θέση «Σάλμαινα» της Βυσωκάς Καλαβρύτων, αδελφός του Αντωνίου [2]
- Κωνσταντής Πετιμεζάς, αρματολός, φονεύθηκε το 1797 στην Αράχοβα Καλαβρύτων, γιος του Δημητράκη[2]
- Ιωάννης Πετιμεζάς, αρματολός, φονεύθηκε το 1796 στη θέση «Σάλμαινα» της Βυσωκάς Καλαβρύτων [2]
- Στέφος Πετιμεζάς, αρματολός, φονεύθηκε το 1796 στη θέση «Σάλμαινα» της Βυσωκάς Καλαβρύτων[2]
- Σωτήριος Πετιμεζάς (αρματολός), φονεύθηκε στη θέση «Σάλμαινα» της Βυσωκάς Καλαβρύτων και γιος του Αντωνίου Πετιμεζά
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Αντικείμενο αριθμημένης λίστας
Πηγές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Φώτιος Χρυσανθόπουλος, επιμ. (1888). Βίοι Πελοποννησίων ανδρών και των εξώθεν εις την Πελοπόννησον ελθόντων κληρικών, στρατιωτικών και πολιτικών των αγωνισαμένων τον αγώνα της επαναστάσεως. Αθήνα: Σταύρος Ανδρόπουλος, Τυπογραφείο Π. Δ. Σακελλαρίου. Ανακτήθηκε στις 10 Απριλίου 2010.
- Αν. Γούδας,Βίοι Παράλληλοι των επί της αναγεννήσεως της Ελλάδος διαπρεψάντων ανδρών, Τόμος 8, Ήρωες της ξηράς, Αθήνα 1876, σελ. 163-202.
- Μεγάλη Στρατιωτική και Ναυτική Εγκυκλοπαίδεια, Τόμος 5, Αθήνα 1929, σελ. 314-315.
- Μπέλσης, Κ., Πετ(ι)μεζά Οικογένεια, Κέντρο Έρευνας Νεότερης Ιστορίας (ΚΕΝΙ), Πάντειο Παν/μιο, LEXICON 1821
- Η Πετιμεζαϊκή οικογένεια, Αθήναι 1850
Περαιτέρω ανάγνωση
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Στάθης Κουτρουβίδης, "Η οικογένεια Πετμεζά. Μια ιστορία, ένας μύθος". Στο: Κώστας Παπαγιαννόπουλος και Ελένη Σιμώνη (επιμέλεια), Οι ρίζες των Σουδενιωτών. Τοπική Ιστορία και Αρχαιολογία των μετακινήσεων, Λουσικά Αχαΐας: Σύλλογος Σουδενιωτών Πατρών και Περιχώρων, 2017, σ. 131-142. ISBN: 978-618-83349-0-8.