Μετάβαση στο περιεχόμενο

Οικογένεια Πετιμεζά

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
(Ανακατεύθυνση από Πετμεζάδες)

Η οικογένεια Πετιμεζά ή Πετμεζά είναι σπουδαία Καλαβρυτινή οικογένεια, μέλη της οποίας διακρίθηκαν στην πολιτική, τον στρατό, τα γράμματα κ.α. Οι γόνοι αυτής διαδραμάτισαν σημαντικό ρόλο στα Ορλωφικά και την Επανάσταση του 1821.

Η απώτερη καταγωγή των Πετιμεζάδων ήταν από τα Σουδενά της Ηπείρου και το αρχικό επώνυμό τους ήταν Βλάσσης (κατά την παράδοση πήραν το όνομα, όταν ένας από την οικογένεια σκότωσε τον Τούρκο τύραννο Πετιμέζη). Αναγκάστηκαν όμως να εγκαταλείψουν το χωριό τους και να εγκατασταθούν τον 17ο αιώνα αρχικά στην Επαρχία Ολυμπίας και έπειτα κοντά στα Καλάβρυτα, όπου ίδρυσαν το χωριό Σουδενά εις ανάμνηση του παλιού χωριού τους[1]. Στο χωριό αυτό που ονομάστηκε αργότερα Κάτω Λουσοί, έκτισαν τον οικογενειακό τους πύργο ο οποίος σήμερα είναι ιδιοκτησία του Αντωνίου Πετιμεζά, γιου του Γκολφίνου, αντιναυάρχου ε.α.

Στα Ορλωφικά το 1770 συμμετείχαν ενεργά στον αγώνα και 16 μέλη της οικογένειας φονεύτηκαν μαχόμενοι στο χωρίο Σκεπαστό Καλαβρύτων, ενώ κατά τη διάρκεια των διώξεων των κλεφτών κυνηγήθηκαν άγρια από τους Τούρκους και τους κοτζαμπάσηδες. Συγκρούστηκαν δε σφόδρα με την οικογένεια Χαραλάμπη, μέλη της οποίας αλληλοσκοτώθηκαν. Με την κήρυξη της Επανάστασης του 1821 οι Πετιμεζάδες ανασυγκρότησαν το στρατιωτικό τους σώμα και έλαβαν μέρος σε πολλές μάχες με τόλμη και επιτυχία. Μετά την Επανάσταση οι Πετιμεζάδες ασχολήθηκαν με την πολιτική και εκλεγόταν βουλευτές συνήθως στην Επαρχία Καλαβρύτων. Οι περισσότεροι εξ αυτών ακολουθούσαν μέχρι πρόσφατα στρατιωτική καριέρα, φτάνοντας τις περισσότερες φορές σε αρκετά υψηλόβαθμες θέσεις.

Το τραγούδι των Πετιμεζάδων

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ένα δημοτικό τραγούδι, που ακούγεται ακόμη και στις ημέρες μας και αφορά τους Πετιμεζάδες, είναι:

Τρεις περδικούλες κάθουνταν ψηλά στον Άη-Θανάση
κι είχαν τα νύχια κόκκινα και τα φτερά βαμμένα,
είχαν και τα κεφάλια τους στο αίμα βουτηγμένα,
μοιρολογούσαν κι έλεγαν, μοιρολογούν και λένε:
-Τ' είν' το κακό που γίνεται στη μέση στο Λεβίδι,
μήνα βουβάλια σφάζονται, μήνα θεριά μαλώνουν;
-Μήτε βουβάλια σφάζονται, μήτε θεριά μαλώνουν,
Πετιμεζάδες πολεμούν μ' εννιά χιλιάδες Τούρκους,
μ' Ομέρ-Πασά, με Κουρ-Πασά, με τον Σμαήλη-Πλιάσα.
Μαυραναγνώστης χούγιαξε μέσα απ' το ταμπούρι:
-Το που 'σαι μπάρμπα-Κωνσταντή και ξάδερφε Βασίλη
και Νικολάκη, γρήγορα κι άξια μου παλικάρια;
Ελάτε να με βγάλετε απ' τ'ς άπιστους Λαλιώτες.
Σαν έκαμαν και κίνησαν, σαν έκαμαν και πάνε,
πέτρα τη πέτρα περπατούν, λιθάρι το λιθάρι,
στα δόντια σέρνουν τα σπαθιά, στα χέρια τα τουφέκια,
βάνουν τους Τούρκους ομπροστά, σαν τα παλιογελάδια,
σαν τη κοπή τα πρόβατα, σαν τη κοπή τα γίδια.
  • Αντώνιος Πετιμεζάς, αρματολός που φονεύθηκε στη θέση «Σάλμαινα» της Βυσωκάς Καλαβρύτων
    • Σωτήριος Πετιμεζάς (αρματολός), φονεύθηκε στη θέση «Σάλμαινα» της Βυσωκάς Καλαβρύτων και γιος του Αντωνίου Πετιμεζά
    • Βασίλειος Αντ. Πετιμεζάς, αρματολός που φονεύθηκε το 1781 στον Αλμυρό της Μεσσηνίας και γιος του Αντωνίου Πετιμεζά[2]
    • Γεώργιος Πετιμεζάς, αρματολός που φονεύθηκε στον Κάτω Άγιο Γεώργιο Κορίνθου και γιος του Αντωνίου Πετιμεζά[2]
    • Αθανάσιος Πετιμεζάς, αρματολός που φονεύθηκε στα Σουδενά Καλαβρύτων, σύζυγος της Πανωραίας Πετιμεζά και γιος του Αντωνίου Πετιμεζά
      • Βασίλειος Αθ. Πετιμεζάς, Φιλικός, αγωνιστής του ΄21, αντιστράτηγος, γερουσιαστής, πληρεξούσιος, βουλευτής και γιος του Αθανασίου Πετιμεζά
        • Γεώργιος Β. Πετιμεζάς, βουλευτής, αντιπρόεδρος της Βουλής και γιος του Βασίλειου Πετιμεζά
          • Κωνσταντίνος Γ. Πετιμεζάς, αντιστράτηγος και γιος του Γεωργίου Πετιμεζά
          • ; Πετιμεζά, σύζυγος του Αμοιραδάκη και κόρη του Γεωργίου Πετιμεζά
            • Κώρης Αμοιραδάκης, αξιωματικός του στρατού και γιος της Πετιμεζά
      • Νικόλαος Πετιμεζάς, Φιλικός, αγωνιστής του ΄21, πληρεξούσιος, αντιστράτηγος και γιος του Αθανασίου Πετιμεζά
      • Παναγιώτης Πετιμεζάς, σύζυγος Δημητρακοπούλου και γιος του Αθανασίου
      • Γκολφίνος Πετιμεζάς, αγωνιστής του ΄21, αντιστράτηγος και γιος του Αθανασίου Πετιμεζά
        • Αθανάσιος Πετιμεζάς, πληρεξούσιος, βουλευτής, υπουργός και γιος του Γκολφίνου Πετιμεζά
        • ; Πετιμεζάς, γιος του Γκολφίνου Πετιμεζά
          • Αντώνιος Πετιμεζάς, γιος του προηγούμενου
            • Γκολφίνος Πετιμεζάς, αντιναύαρχος ε.α. και γιος του Αντωνίου Πετιμεζά
              • Αντώνιος Πετιμεζάς, αξιωματικός του Πολεμικού Ναυτικού και γιος του Γκολφίνου Πετιμεζά
    • Κωνσταντίνος Πετιμεζάς, αγωνιστής του ΄21, πληρεξούσιος και γιος του Αντωνίου Πετιμεζά
      • Ανδρέας Πετιμεζάς, αγωνιστής του ΄21 και γιος του Κωνσταντίνου Πετιμεζά
      • Γεώργιος Πετιμεζάς, αγωνιστής του ΄21 και γιος του Κωνσταντίνου Πετιμεζά
      • Ιωάννης Πετιμεζάς, αγωνιστής του ΄21 και γιος του Κωνσταντίνου Πετιμεζά
      • Θεόδωρος Πετιμεζάς, συνταγματάρχης Χωροφυλακής, αγωνιστής του ΄21 και γιος του Κωνσταντίνου Πετιμεζά
      • Γρηγόριος Πετιμεζάς, αγωνιστής του ΄21 και γιος του Κωνσταντίνου Πετιμεζά
      • Αντώνιος Πετιμεζάς, αγωνιστής του ΄21, έπαρχος και γιος του Κωνσταντίνου Πετιμεζά
      • Ανάστος Πετιμεζάς, αγωνιστής του ΄21 και γιος του Κωνσταντίνου Πετιμεζά
    • Δημητράκης Πετιμεζάς, αρματολός, φονεύθηκε το 1796 στη θέση «Σάλμαινα» της Βυσωκάς Καλαβρύτων, αδελφός του Αντωνίου [2]
    • Ιωάννης Πετιμεζάς, αρματολός, φονεύθηκε το 1796 στη θέση «Σάλμαινα» της Βυσωκάς Καλαβρύτων [2]
    • Στέφος Πετιμεζάς, αρματολός, φονεύθηκε το 1796 στη θέση «Σάλμαινα» της Βυσωκάς Καλαβρύτων[2]
  1. Ανδρέας Χρόνη Παπανικολόπουλος, Σούβαρδο, Εκδόσεις Δ.& Π. Νικολόπουλος, Πάτρα 2010, ISBN 978-960-99488-0-7
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 Η Πετιμεζαϊκή οικογένεια, σελ. 2 και 3
  3. 3,0 3,1 3,2 Κουτρουβίδης Στάθης (επιμέλεια), Οικογένεια Πετμεζά, εκδοτικός οίκος Μέλισσα, 2021, σελ. 202
  1. Αντικείμενο αριθμημένης λίστας

Περαιτέρω ανάγνωση

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Στάθης Κουτρουβίδης, "Η οικογένεια Πετμεζά. Μια ιστορία, ένας μύθος". Στο: Κώστας Παπαγιαννόπουλος και Ελένη Σιμώνη (επιμέλεια), Οι ρίζες των Σουδενιωτών. Τοπική Ιστορία και Αρχαιολογία των μετακινήσεων, Λουσικά Αχαΐας: Σύλλογος Σουδενιωτών Πατρών και Περιχώρων, 2017, σ. 131-142. ISBN: 978-618-83349-0-8.