Μετάβαση στο περιεχόμενο

Πίτα (αρτοσκεύασμα)

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Στριφτή πατατόπιτα (αλμυρή πίτα).
Μπουγάτσα (γλυκιά πίτα).
Ελληνική ταχινόπιτα (κέικ).

Η πίτα είναι ένα αρτοσκεύασμα, το οποίο παρασκευάζεται με τη χρήση φύλλου ζύμης γεμιστού με διάφορα συστατικά, ψημένου στο φούρνο.[1][2] Η πίτα μπορεί να είναι αλμυρή ή γλυκιά, όπως επίσης σε μορφή κέικ.[3] Το φύλλο μπορεί να είναι κρούστας, χωριάτικο ή σφολιάτα.[4][5] Υπάρχουν επίσης πίτες που παρασκευάζονται χωρίς φύλλο ζύμης, με χυλό (π.χ. πατατόπιτα ή μπομπότα Τήνου, σπανακόπιτα ή πλαστός Θεσσαλίας).[6][7] Το σχήμα τους μπορεί να είναι στρογγυλό, τετράγωνο, μπορεί επίσης να είναι στριφτές ή απλές.[5]

Πίτες παρασκευάζονται σε όλη την Ελλάδα και στην Κύπρο. Συνήθως σερβίρονται ως σνακ για πρωινό, μπορούν όμως να σταθούν και ως κυρίως γεύμα.[1]

Οι ελληνικές πίτες με φύλλο, όπως η σπανακόπιτα και η τυρόπιτα, έχουν μια πλούσια ιστορία που έχει τις ρίζες της στην αρχαία Ελλάδα.[5][8][1] Η χρήση του φύλλου, μιας λεπτής, αφράτης ζύμης, μπορεί να εντοπιστεί στους Βυζαντινούς χρόνους,[9] με παλαιότερες αναφορές για παρόμοια αρτοσκευάσματα στην Ομήρου Οδύσσεια και στο έργο του Φιλόξενου.[5][8] Αυτές οι πίτες έγιναν βασικό είδος ανάγκης σε περιόδους έλλειψης φαγητού, όπως ο Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος,[3] και εξακολουθούν να είναι ένα δημοφιλές και αγαπημένο πιάτο στην ελληνική κουζίνα.[1][10][11]

Μερικά παραδείγματα από αυτές τις πίτες είναι:

Πίτες ονομάζονται, επίσης, τα αρτοσκευάσματα, τα οποία στην ουσία είναι κέικ, όπως:

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 «The Greek pie story | Athens Insiders - Private Tours in Greece». Athens Insiders (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 25 Μαΐου 2025. 
  2. «Filo Pastry | What it is, types, origin and benefits» (στα Αγγλικά). 12 Φεβρουαρίου 2024. Ανακτήθηκε στις 25 Μαΐου 2025. 
  3. 3,0 3,1 «The filo pies from Northern Greece». TML (στα Αγγλικά). 29 Σεπτεμβρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 25 Μαΐου 2025. 
  4. «Phyllo Dough: Ingredients, Nutrition and How To Use It». www.finedininglovers.com (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 25 Μαΐου 2025. 
  5. 5,0 5,1 5,2 5,3 «Λαχταριστές παραδοσιακές πίτες». VisitGreece. https://www.visitgreece.gr/el/experiences/gastronomy/traditional-cuisine/savoury-pies/. Ανακτήθηκε στις 2025-05-25. 
  6. «Πατατόπιτα ή πατέ ή μπομπότα Τήνου | ΣΥΝΤΑΓΗ». Gastronomos.gr. Ανακτήθηκε στις 25 Μαΐου 2025. 
  7. «Πλαστός: Η παραδοσιακή πίτα από τη Θεσσαλία». ProtoThema. 17 Νοεμβρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 25 Μαΐου 2025. 
  8. 8,0 8,1 «Savoury pies». visitgreece.gr. Ανακτήθηκε στις 25 Μαΐου 2025. 
  9. «Spanakopita: Greece's Iconic Spinach and Cheese Pie». Fly Me To The Moon Travel (στα Αγγλικά). 5 Νοεμβρίου 2024. Ανακτήθηκε στις 25 Μαΐου 2025. 
  10. «Greek filo pies and our founder's love for them». Melianthos (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 25 Μαΐου 2025. 
  11. Πετρίδου, Μαρίνα (22 Δεκεμβρίου 2022). «Παραδοσιακές πίτες: 31 συνταγές για το γιορτινό τραπέζι | ΣΥΝΤΑΓΕΣ». Gastronomos.gr. Ανακτήθηκε στις 26 Μαΐου 2025. 
  12. «Αβγόπιτα ρουμελιώτικη». cantina.protothema.gr (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 26 Μαΐου 2025. 
  13. «Αρνιόπιτα με ρύζι κερκυραϊκή, από τ' Αγύρου | ΣΥΝΤΑΓΗ». Gastronomos.gr. Ανακτήθηκε στις 26 Μαΐου 2025. 
  14. 14,0 14,1 14,2 14,3 14,4 14,5 14,6 14,7 «Είδος συνταγών: Πίτες». Gastronomos.gr. Ανακτήθηκε στις 26 Μαΐου 2025. 
  15. «Ελιόπιτα κυπριώτικη». cantina.protothema.gr (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 26 Μαΐου 2025. 
  16. «Ηπειρώτικη κασόπιτα με ξινόγαλα | ΣΥΝΤΑΓΗ». Gastronomos.gr. Ανακτήθηκε στις 26 Μαΐου 2025. 
  17. «Κασιόπιτα ή ζαρκόπιτα από την Ήπειρο». cantina.protothema.gr (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 26 Μαΐου 2025. 
  18. «Η μπατζίνα η σωστή». cantina.protothema.gr (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 26 Μαΐου 2025. 
  19. «Λαχανόπιτα ηπειρώτικη». cantina.protothema.gr (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 26 Μαΐου 2025. 
  20. «Μακαρονόπιτα χωρίς φύλλα από την Αχαΐα | ΣΥΝΤΑΓΗ». Gastronomos.gr. Ανακτήθηκε στις 26 Μαΐου 2025. 
  21. «Μανουρόπιτες από τη Φολέγανδρο | ΣΥΝΤΑΓΗ». Gastronomos.gr. Ανακτήθηκε στις 26 Μαΐου 2025. 
  22. «Μαραθόπιτες στο τηγάνι σε φύλλο από χαρουπάλευρο | ΣΥΝΤΑΓΗ». Gastronomos.gr. Ανακτήθηκε στις 26 Μαΐου 2025. 
  23. «Κεφαλλονίτικη μπακαλιαρόπιτα». cantina.protothema.gr (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 26 Μαΐου 2025. 
  24. «Μυζηθρόπιτα σφακιανή». Μύλοι Κρήτης - Βέρο Κρητικό – Vero Cereal. Ανακτήθηκε στις 25 Μαΐου 2025. 
  25. «Νεράτες μυζηθρόπιτες με μέλι | ΣΥΝΤΑΓΗ». Gastronomos.gr. Ανακτήθηκε στις 25 Μαΐου 2025. 
  26. «Ποντιακά πισία». cantina.protothema.gr (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 26 Μαΐου 2025. 
  27. «Βλάχικη πλιγουρόπιτα με φέτα». cantina.protothema.gr (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 26 Μαΐου 2025. 
  28. «Σαρικόπιτα με φρέσκα τυριά | ΣΥΝΤΑΓΗ». Gastronomos.gr. Ανακτήθηκε στις 25 Μαΐου 2025. 
  29. «Σαρικόπιτες Κρήτης». cantina.protothema.gr (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 26 Μαΐου 2025. 
  30. Τσιροπούλου, Εύη (16 Νοεμβρίου 2023). «Πίτες: 27 παραδοσιακές συνταγές από Ελλάδα,Κύπρο και Μικρασία». cantina.protothema.gr (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 26 Μαΐου 2025. 
  31. «Πλαστός: Μια παραδοσιακή πίτα από τη Θεσσαλία». cantina.protothema.gr (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 26 Μαΐου 2025. 
  32. «Τραχανόπιτα | ΣΥΝΤΑΓΗ». Gastronomos.gr. Ανακτήθηκε στις 26 Μαΐου 2025. 
  33. «Φλαούνες | ΣΥΝΤΑΓΗ». Gastronomos.gr. Ανακτήθηκε στις 26 Μαΐου 2025. 
  34. «Χταποδόπιτα κεφαλονίτικη | ΣΥΝΤΑΓΗ». Gastronomos.gr. Ανακτήθηκε στις 26 Μαΐου 2025. 
  35. «Μελόπιτα Μυκόνου | ΣΥΝΤΑΓΗ». Gastronomos.gr. Ανακτήθηκε στις 25 Μαΐου 2025. 
  36. «Ρυζόπιτα ηπειρώτικη, γλυκιά | ΣΥΝΤΑΓΗ». Gastronomos.gr. Ανακτήθηκε στις 26 Μαΐου 2025. 
  37. «Σουσαμόπιτα με ταχίνι | ΣΥΝΤΑΓΗ». Gastronomos.gr. Ανακτήθηκε στις 26 Μαΐου 2025. 
  38. «Κυπριακές ταχινόπιτες». Cyprus Recipe Community. Ανακτήθηκε στις 26 Μαΐου 2025. 
  39. «Η τσιπόπιτα έχει τη συνταγή της επιτυχίας της». Η τσιπόπιτα έχει τη συνταγή της επιτυχίας της (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 26 Μαΐου 2025. 
  40. «Λωλή – γλυκιά κολοκυθόπιτα από τη Σίφνο | ΣΥΝΤΑΓΗ». Gastronomos.gr. Ανακτήθηκε στις 26 Μαΐου 2025. 
  41. «Κολοκοτές: ατομικές κολοκυθόπιτες με πλιγούρι και σταφίδες | ΣΥΝΤΑΓΗ». Gastronomos.gr. Ανακτήθηκε στις 26 Μαΐου 2025. 
  42. «Κολοκοτές, οι κυπριακές κολοκυθόπιτες». cantina.protothema.gr (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 26 Μαΐου 2025. 
  43. «Γλυκιά μυζηθρόπιτα χωρίς φύλλο από τον Στέλιο Παρλιάρο | ΣΥΝΤΑΓΗ». Gastronomos.gr. Ανακτήθηκε στις 25 Μαΐου 2025. 
  44. «Πετιμεζόπιτα | ΣΥΝΤΑΓΗ». Gastronomos.gr. Ανακτήθηκε στις 26 Μαΐου 2025. 
  45. «Τα εννιά φαγητά - Εθνολογικό Μουσείο Θράκης». 24 Δεκεμβρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 26 Μαΐου 2025.