Ο μπαμπάς λείπει σε ταξίδι για δουλειές

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ο μπαμπάς λείπει σε ταξίδι για δουλειές
ΣκηνοθεσίαΕμίρ Κουστουρίτσα[1][2][3]
ΣενάριοAbdulah Sidran και Εμίρ Κουστουρίτσα
ΠρωταγωνιστέςΜίκι Μανόιλοβιτς[4], Μιριάνα Καράνοβιτς[5][6][4], Mira Furlan[4][6], Mustafa Nadarević[4], Davor Dujmović, Παβλ Βούισιτς, Predrag Laković, Slobodan Aligrudić, Moreno D'E Bartolli[7], Emir Hadžihafizbegović[4], Ζόραν Ραντμίλοβιτς, Božidarka Frajt[4], Jasmin Geljo[4] και Eva Ras[4]
ΜουσικήZoran Simjanović
ΦωτογραφίαΒίλκο Φλακ
Εταιρεία παραγωγήςCentar film και Forum Sarajevo
ΔιανομήThe Cannon Group[8]
Πρώτη προβολή12  Σεπτεμβρίου 1985 (Γερμανία)[9], 1985 και 23  Μαΐου 1986 (Σουηδία)[10]
Διάρκεια136 λεπτά
ΠροέλευσηΣοσιαλιστική Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γιουγκοσλαβίας
ΓλώσσαΣερβοκροατική γλώσσα

Το Ο μπαμπάς λείπει σε ταξίδι για δουλειές (σερβοκροατικά: Otac na službenom putu‎‎, Отац на службеном путу) είναι μια γιουγκοσλαβική ταινία του 1985 του Σέρβου σκηνοθέτη Εμίρ Κουστουρίτσα. Το σενάριο γράφτηκε από τον Βόσνιο Αμπντουλάχ Σιντράν. Ο υπότιτλος της ταινίας είναι Μια ιστορική ταινία αγάπης και η παραγωγή της έγινε από τις παραγωγής του Σεράγεβο Centar Film and Forum.

Γυρισμένη στη μεταπολεμική Γιουγκοσλαβία κατά την περίοδο αναθέρμανσης των σχέσεων της χώρας με την ΕΣΣΔ, η ταινία αφηγείται την ιστορία από την οπτική ενός αγοριού, του Μάλικ, του οποίου ο πατέρας, Μέσα (Μίκι Μανόιλοβιτς) στέλνεται σε στρατόπεδο εργασίας. Η ταινία Ο μπαμπάς λείπει σε ταξίδι για δουλειές απέσπασε τον Χρυσό Φοίνικα στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Καννών του 1985 και προτάθηκε για Όσκαρ καλύτερης ξένης ταινίας.

Πλοκή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τον Ιούνιο του 1950, ο μέθυσος της γειτονιάς Τσίκα Φράνιο τραγουδάει καντάδες. Τραγουδά μεξικάνικα τραγούδια από αυτοσυντήρηση, θεωρώντας ότι είναι ασφαλέστερο να αποφύγει τραγούδια που προέρχονται κάποια από τις δύο παγκόσμιες υπερδυνάμεις - τις Ηνωμένες Πολιτείες και τη Σοβιετική Ένωση - στο τότε ψυχροπολεμικό κλίμα. Η Γιουγκοσλαβία αντιμετωπίζει μια κατάσταση έντονης εσωτερικής καταστολής από το καθεστώς, που προσπαθεί να εντοπίσει και να απομακρύνει τους εχθρούς του. Τα παιδιά της περιοχής, μεταξύ των οποίων και ο ο Μάλικ, σκαρφαλώνουν στα δέντρα και παίζουν. Η μητέρα του Μάλικ, Σένα, του λέει ότι ο πατέρας του λείπει σε επαγγελματικό ταξίδι, [11] ενώ ο Μάλικ εξελίσσσεται σε χρόνιο υπνοβάτη. Ο πατέρας του, ο κρατικός υπάλληλος Μέσα, στην πραγματικότητα έχει σταλεί σε στρατόπεδο εργασίας από τον γαμπρό του, τον Ζίγιο, αδερφό της Σένα, ο οποίος έχει ακόμη υψηλότερη θέση στην κομμουνιστική ιεραρχία. Ο Μέσα είχε κάνει μια παρατήρηση σχετικά με μια πολιτική γελοιογραφία στην εφημερίδα Politika που σατίριζε τη ρήξη Τίτο-Στάλιν.

Μετά από λίγο, η σύζυγος και τα παιδιά του Μέσα πάνε και τον βρίσκουν στο Ζβόρνικ. Ο Μάλικ συναντά τη Μάσα, κόρη ενός Ρώσου γιατρού. Την ερωτεύεται, αλλά τη βλέπει για τελευταία φορά όταν την παίρνει ένα ασθενοφόρο.

Στο γάμο του θείου του Φαχρό από την πλευρά της μητέρας του, ο Μάλικ διαπιστώνει ότι ο πατέρας του διατηρεί εξωσυζυγικές σχέσεις με μια πιλότο. Αργότερα, εκείνη προσπαθεί να αυτοκτονήσει χρησιμοποιώντας το σύρμα από το καζανάκι μιας τουαλέτας. Η Σένα συμφιλιώνεται με τον αδερφό της Ζίγιο, ο οποίος πάσχει πλέον από διαβήτη.

Αντιδράσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο συγγραφέας Ντανίλο Κις περιέγραψε την ταινία ως «καλλιτεχνικό και ηθικό επίτευγμα». [12]

Στην εφημερίδα New York Times, η Janet Maslin ανέφερε ότι η ταινία προσφέρει ένα "χιουμοριστικό και λεπτομερές πορτρέτο" των ηρώων της. [13] Ο κριτικός του περιοδικού Time Richard Corliss είπε ότι αξίζει κανείς να δει την ταινία παρά την έλλειψη λαμπερών σκηνικών και ηρώων. [14] Το περιοδικό Variety αποκάλεσε την ταινία «πολύ πνευματώδες σχόλιο» και τη συνέκρινε με τις τσεχοσλοβακικές κωμωδίες της δεκαετίας του 1960. [15] Ο Τζον Σάιμον από τη National Review περιέγραψε την ταινία ως "μια ταινία αδιάκοπης τιμιότητας και ανεπιτήδευτης νοημοσύνης, γεμάτη χιούμορ, πόνο, σάτιρα και συμπόνια - ένας ασυναγώνιστος συνδυασμός". [16]

Στον Οδηγό ταινιών του 2015, ο Leonard Maltin απένειμε στην ταινία τριάμισι αστέρια, επαινώντας την ως "συναρπαστική". [17] Το 2016, το περιοδικό Χόλιγουντ Ρεπόρτερ την κατέταξε ως 26η καλύτερη ταινία που έχει κερδίσει χρυσό φοίνικα, επικαλούμενο το γεγονός ότι δείχνει πώς «το χιούμορ και η σχεδόν μυστικιστική δύναμη της οικογένειας υπερισχύει όλων». [18]

Διακρίσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η ταινία Ο μπαμπάς λείπει σε ταξίδι για δουλειές σημάδεψε την πρώτη φορά που ο Εμίρ Κουστουρίτσα απέσπασε τον χρυσό φοίνικα, την υψηλότερη διάκριση στο Φεστιβάλ των Καννών. Ο ίδιος κέρδισε και δεύτερο χρυσό φοίνικα το 1995 για την ταινία Underground. [19]

Βραβείο Ημερομηνία τελετής Κατηγορία Παραλήπτες Ref(s)
Όσκαρ 24 Μαρτίου 1986 Καλύτερη ξενόγλωσση ταινία Εμίρ Κουστούριτσα [20]
Φεστιβάλ Καννών 8 - 20 Μαΐου 1985 Χρυσός Φοίνικας [21]
FIPRESCI
Νταβίντ ντι Ντονατέλο 1985 Καλύτερος ξένος σκηνοθέτης [22]
Χρυσές σφαίρες 24 Ιανουαρίου 1986 Καλύτερη ξένη ταινία [23]
Φεστιβάλ Κινηματογράφου Πούλα 20-27 Ιουλίου 1985 Big Golden Arena καλύτερης ταινίας [24]
Golden Arena καλύτερης ηθοποιού Μιράνα Καράνοβιτς [25]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. «When Father Was Away on Business». (πολλαπλές γλώσσες) Internet Movie Database. Ανακτήθηκε στις 14  Ιανουαρίου 2020.
  2. «OJCIEC W PODRÓŻY SŁUŻBOWEJ». (Πολωνικά) Stopklatka. Ανακτήθηκε στις 14  Ιανουαρίου 2020.
  3. Jean-David Blanc: «Papa est en voyage d'affaires». (Γαλλικά) AlloCiné. Ανακτήθηκε στις 14  Ιανουαρίου 2020.
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 4,6 4,7 «Full Cast & Crew». (πολλαπλές γλώσσες) Internet Movie Database. Ανακτήθηκε στις 16  Φεβρουαρίου 2020.
  5. «Ojciec w podróży służbowej». (Πολωνικά) Stopklatka. Ανακτήθηκε στις 16  Φεβρουαρίου 2020.
  6. 6,0 6,1 Jean-David Blanc: «Papa est en voyage d'affaires». (Γαλλικά) AlloCiné. Ανακτήθηκε στις 16  Φεβρουαρίου 2020.
  7. «When Father Was Away». (Αγγλικά) The New York Times. The New York Times Company, A. G. Sulzberger. Μανχάταν, Νέα Υόρκη. Ανακτήθηκε στις 17  Απριλίου 2021. σελ. 12.
  8. «When Father Was Away on Business». (Αγγλικά) Rotten Tomatoes. Ανακτήθηκε στις 16  Φεβρουαρίου 2022.
  9. (Γερμανικά) Λεξικό παγκόσμιων κινηματογραφικών ταινιών. Zweitausendeins.
  10. «När pappa var borta ...». (Σουηδικά) Swedish Film Database. Swedish Film Institute. Ανακτήθηκε στις 14  Ιανουαρίου 2020.
  11. «1η Εβδομάδα Σύγχρονου Σερβικού Κινηματογράφου, 8-14 Μαρτίου 2012 Ταινιοθήκη της Ελλάδας». Κινηματογραφική Λέσχη Πεύκης. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Μαΐου 2021. Ανακτήθηκε στις 7 Μαΐου 2021. 
  12. Đerić, Zoran (2009). Poetika srpskog filma. Banja Luka: Besjeda. σελ. 250. 
  13. Maslin, Janet (28 Σεπτεμβρίου 1985). «FILM FESTIVAL; 'WHEN FATHER WAS AWAY'». The New York Times. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Οκτωβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 24 Ιουνίου 2017. 
  14. Corliss, Richard (21 Οκτωβρίου 1985). «Cinema: Memory Movie When Father Was Away on Business». Time. Ανακτήθηκε στις 24 Ιουνίου 2017. 
  15. Staff (31 Δεκεμβρίου 1984). «Review: 'When Father Was Away on Business'». Variety. Ανακτήθηκε στις 24 Ιουνίου 2017. 
  16. Simon, John (2005). John Simon on Film: Criticism 1982-2001. Applause Books. σελ. 94. 
  17. Maltin, Leonard (2014). Leonard Maltin's 2015 Movie Guide. Penguin. ISBN 978-0698183612. 
  18. Staff (10 Μαΐου 2016). «Cannes: All the Palme d'Or Winners, Ranked». The Hollywood Reporter. Ανακτήθηκε στις 24 Ιουνίου 2017. 
  19. Holdsworth, Nick· Kozlov, Vladimir (21 Απριλίου 2016). «Emir Kusturica, Rep Deny Controversial Cannes Comments». The Hollywood Reporter. Ανακτήθηκε στις 24 Ιουνίου 2017. 
  20. «The 58th Academy Awards (1986) Nominees and Winners». oscars.org. Ανακτήθηκε στις 10 Νοεμβρίου 2013. 
  21. «OTAC NA SLUZBENOM PUTU». festival-cannes.com. Ανακτήθηκε στις 24 Ιουνίου 2017. 
  22. Nash, Jay Robert· Nash, Stanley Ralph (1987). The Motion Picture Guide ... Annual. CineBooks. σελ. 377. 
  23. «When Father Was Away on Business». Hollywood Foreign Press Association. Ανακτήθηκε στις 24 Ιουνίου 2017. 
  24. «Timeline». Pula Film Festival. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Μαρτίου 2019. Ανακτήθηκε στις 24 Ιουνίου 2017. 
  25. «Mirjana Karanović». Pula Film Festival. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Μαΐου 2021. Ανακτήθηκε στις 24 Ιουνίου 2017. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]