Μπεζιέ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 43°20′36″N 3°12′58″E / 43.34333°N 3.21611°E / 43.34333; 3.21611

Μπεζιέ

Σημαία

Σφραγίδα

Έμβλημα
Διοίκηση
ΧώραΓαλλία
Διοικητική υπαγωγήδιαμέρισμα της Μπεζιέ, Ερώ, καντόνιο της Μπεζιέ-4 και Communauté d'agglomération Béziers Méditerranée
 • Δήμαρχος της ΜπεζιέΡομπέρ Μενάρ (από 2014)
Ταχυδρομικός κώδικας34500[1]
Κωδικός Κοινότητας34032[2]
Πληθυσμός80.341 (1  Ιανουαρίου 2021)[3]
Έκταση95,48 km²[4]
Υψόμετρο17 μέτρα
Ζώνη ώραςUTC+01:00 (επίσημη ώρα)
UTC+02:00 (θερινή ώρα)
Τοποθεσία στο χάρτη
Τοποθεσία στο χάρτη
Μπεζιέ
43°20′36″N 3°12′58″E
Ιστότοποςhttps://www.ville-beziers.fr/[5]
Commons page Σχετικά πολυμέσα
Σελίδα στο Facebook Σελίδα στο Twitter Σελίδα στο Instagram

Η Μπεζιέ (γαλλικά Béziers, οξιτανικά Besièrs, καταλανικά Besiers) είναι πόλη στη νότια Γαλλία στην περιοχή Λανγκντόκ - Ρουσιγιόν (Languedoc-Roussillon) του νομού Ερώ (Hérault). Συγκαταλέγεται ανάμεσα στις παλαιότερες ευρωπαϊκές πόλεις, συμμετέχοντας στο δίκτυο "Most Ancient European Towns Network".[6] Σήμερα έχει 71.672 κατοίκους[7], οι οποίοι αποκαλούνται Μπιτερουά (Biterrois, άρρενες) και Μπιτερουάζ (Biterroises, θήλεις).

Γεωγραφική θέση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η πόλη είναι κτισμένη σε μια πλαγιά στην όχθη του ποταμού Ορμπ (Orb) και σε απόσταση περίπου 10 χιλιομέτρων από την ακτή της Μεσογείου. Από την πόλη διέρχεται, συναντώντας τον Ορμπ, το Κανάλι του Midi (Canal du Midi), που κατασκευάστηκε τον 17ο αιώνα, θεωρούμενο τεχνολογικό θαύμα για την εποχή του, για να συνδέσει τη Μεσόγειο με τις γαλλικές ακτές στον Ατλαντικό. Για το λόγο αυτό είχε αρχικά ονομαστεί και «Κανάλι των δύο θαλασσών» (Canal des Deux Mers).[8] Κοντινές μεγάλες πόλεις είναι η Ναρμπόν (27 χλμ.), η Καρκασσόν (73 χλμ.) και το Μονπελιέ.

Κλίμα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το κλίμα της Μπεζιέ είναι μεσογειακό, με τα καλοκαίρια πολύ θερμά και ξηρά και τους χειμώνες ψυχρούς και υγρούς. Από πλευράς ανέμων, το κλίμα επηρεάζεται από δύο κύρια ρεύματα: Τον βορειοδυτικό άνεμο, κρύο και ξηρό, που πνέει υπό μορφή ισχυρών καταιγίδων και τον ανατολικό άνεμο, που είναι θερμότερος και πιο υγρός φέρνοντας βροχές και θύελλες.

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η πόλη είναι από τις αρχαιότερες στην Ευρώπη. Ήδη από τη Νεολιθική εποχή η περιοχή φαίνεται ότι κατοικείτο. Οι Κέλτες είτε κατέλαβαν είτε δημιούργησαν έναν οικισμό, τον οποίο ονόμασαν με παραπλήσια με τη σημερινή ονομασία. Η πόλη στη συνέχεια έγινε Φοινικική αποικία και, όταν την περιοχή κατέλαβαν οι Ρωμαίοι διατήρησαν το παλαιό όνομά της εκρωμαΐζοντάς το: Αποκάλεσαν την πόλη, αφού την ανοικοδόμησαν προκειμένου να κατοικηθεί από παλαίμαχους στρατιωτικούς, Colonia Julia Baeterrae Septimanorum, εν συντομία Baeterrae, απ' όπου προέρχεται και η σημερινή ονομασία των κατοίκων της ''Biterrois[9] Η πόλη αποτελούσε κόμβο στη Δομιτία οδό, η οποία διέσχιζε ολόκληρη την περιοχή του Λανγκντόκ και συνέδεε τη Ρώμη με το Κάδιξ στην Ισπανία. Φαίνεται ότι εκείνη την εποχή η Μπεζιέ εξήγαγε στη Ρώμη λευκό κρασί, καθώς έχουν βρεθεί στη Ρώμη αμφορείς με επιγραφές προέλευσης περιεχομένου από την πόλη.

Κατά τον 3ο αιώνα η Μπεζιέ έγινε μία από τις επτά πόλεις της Σεπτιμάνια (Septimania), δηλ. του ανατολικού τμήματος της Ναρβονικής Γαλατίας, μαζί με τις πόλεις Αγκντ (Agde), Λοντέβ (Lodeve), Μαγκελόν (Maguelonne), Νιμ (Nîmes), Τουλούζη (Toulouse) και Υζέ (Uzès).[10] Το 462 η Σεπτιμάνια καταλήφθηκε από τους Βισηγότθους, οι οποίοι εγκατέστησαν την πρωτεύουσά τους στη Ναρμπόν.[11]

13ος αιώνας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο 13ος αιώνας αποτέλεσε σταθμό στην ιστορία της πόλης. Κατά τη διάρκεια του Μεσαίωνα η Μπεζιέ αποτελούσε τμήμα της επικρατείας των Υποκομήτων[12] της Καρκασόν, οι οποίοι κατείχαν το μεγαλύτερο τμήμα της παραλιακής πεδιάδας και την Αγκντ, ενώ από το 760 ήταν έδρα επισκόπου.[13] Όταν, το 1067, απεβίωσε ο Ροζέ, τελευταίος υποκόμης της Καρκασόν, δεν άφησε απογόνους και η κομητεία πέρασε στα χέρια της αδελφής του, Ερμενεγκάρντ (Ermengard) και του συζύγου της Ρεϊμόν-Μπερτράν Τρανκαβέλ (Raimond-Bertrand Trencavel). Η οικογένεια των Τρανκαβέλ κυριάρχησε στην κομητεία επί 142 έτη, όντας υποτελείς των Βασιλέων της Αραγόνας.

Στην περιοχή του Λανγκντόκ είχε αρχίσει να επικρατεί η αίρεση των "Καθαρών" ή "Αλβιγένων" (από την πόλη του Αλμπί, όπου και κυριάρχησε αρχικά)[14]. Οι Καθαροί εξαπλώθηκαν από το Λανγκντόκ στην Προβηγκία και στην περιοχή των Πυρηναίων και σταδιακά εξαπλώθηκε ως τη Βαλκανική χερσόνησο. Λόγω της διαγωγής των ιερωμένων και των αντιλήψεών τους, που δεν είχαν βλέψεις στην επίγεια εξουσία, υποστηρίχτηκε από τους απλούς ανθρώπους αλλά και τους άρχοντές τους. Στο σημείο αυτό η παπική εξουσία ένιωσε να απειλείται. Οι Καθαροί είχαν δημιουργήσει ή επισκευάσει πολλά κάστρα στην περιοχή του Λανγντόκ και η Καθολική Εκκλησία, υπό τον Πάπα Ιννοκέντιο Γ' αναγκάστηκε να οργανώσει ολόκληρη εκστρατεία εναντίον τους. Επικεφαλής της εκστρατείας ορίστηκε ο Σίμων του Μονφόρ και ο λέγάτος του Πάπα Αρνώ Αμορύ (Arnaud Amaury, ελλην. παλαιότερα έχει αποδοθεί ως "Αρνάλδος Αμαλρίκος"). Ένας από τους κύριους στόχους της εκστρατείας ήταν η Μπεζιέ. Η πόλη αριθμούσε περίπου 200 Καθαρούς, ενώ η πλειοψηφία του τοπικού πληθυσμού, αν και δεν είχε προσχωρήσει στο κίνημα, ήταν φίλα διακείμενη προς αυτούς. Το κάστρο της πόλης ήταν καλά οχυρωμένο και οι κάτοικοί της το θεωρούσαν άπαρτο. Αυτό όμως το γεγονός έκανε τους υπερασπιστές του να είναι απρόσεκτοι και να μη το επανδρώνουν σωστά.[14] Στις 22 Ιουλίου 1209, σε μια αιφνιδιαστική επίθεση των παπικών στρατευμάτων, το κάστρο καταλήφθηκε, οι υπερασπιστές του σκορπίστηκαν και μέσα σε τρεις ώρες είχε καταληφθεί ολόκληρη η πόλη, η οποία πυρπολήθηκε και περίπου 20.000 κάτοικοί της, ανεξαρτήτως φύλου και ηλικίας, σφαγιάστηκαν. Το γεγονός αυτό έμεινε στην ιστορία ως "Η σφαγή της Μπεζιέ". Σύμφωνα με μαρτυρίες, όταν ο λεγάτος του Πάπα ρωτήθηκε τι έπρεπε να κάνουν με τους κατοίκους της Μπεζιέ, απάντησε: "Σκοτώστε τους όλους, ο Θεός θ' αναγνωρίσει τους δικούς του".[11] Πυρπολήθηκε ακόμη και ο καθεδρικός ναός του Σεν Ναζέρ, ο οποίος κατέρρευσε και καταπλάκωσε όσους είχαν καταφύγει στο εσωτερικό του. Σήμερα δεν έχει απομείνει τίποτε από το κάστρο των Τρανκαβέλ στη Μπεζιέ. Η πτώση της πόλης σηματοδοτεί την αρχή του τέλους του κινήματος των Καθαρών.

Επάνω στα απομεινάρια του καθεδρικού που διασώθηκαν άρχισαν οι εργασίες ανοικοδόμησής του, καθώς και ολόκληρης της πόλης, το 1215. Οι εργασίες αυτές διήρκεσαν ως τον 15ο αιώνα.

Μεταγενέστερη ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 1604 γεννήθηκε στην Μπεζιέ ο Πιέρ-Πωλ Ρικέ (Pierre Paul Riquet), γόνος της ιταλικής οικογένειας των Ριγκέττι (Righetti), ο οποίος επρόκειτο να αλλάξει το τοπίο του Λανγκντόκ, καθώς ήταν ο σχεδιαστής και κατασκευαστής του περίφημου ως σήμερα Καναλιού του Midi (Canal du Midi), που συνέδεσε τη Μεσόγειο με τον Ατλαντικό Ωκεανό. Η κατασκευή αυτού του διαύλου σηματοδότησε την εποχή μεγάλης ευμάρειας της πόλης.[11]

Το 1632 ο Δούκας του Μονμορανσύ (Montmorency) επαναστάτησε έχοντας ως έδρα του την πόλη. Ύστερα από την ήττα του, ο βασιλιάς της Γαλλίας κατάργησε τα προνόμια της πόλης με το "Έδικτο της Μπεζιέ" το ίδιο έτος. Τα προνόμιά της ανέκτησε η πόλη το 1649.[9]

Η ακμή της πόλης συνεχίζεται, καθώς επιδίδεται σε ειρηνικά έργα με μοναδική διακοπή την περίοδο του πολέμου περί διαδοχής του ισπανικού θρόνου (1701 - 1714), οπότε οι Άγγλοι κατέλαβαν το Σετ (Sète) φθάνοντας ως τις υπώρειες της πόλης. Κατά τη διάρκεια της Γαλλικής Επανάστασης συντάχθηκε με τους φεντεραλιστές (Γιρονδίνους), αλλά στα 1851 ήταν μία από τις λίγες πόλεις που αντιτάχθηκαν στο πραξικόπημα του Λουδοβίκου-Ναπολέοντα Βοναπάρτη[15] και οι ορεσίβιοι κυνηγοί (Montagnards, Μοντανάροι) ξεσηκώθηκαν σε ένοπλη επανάσταση. Τα στρατεύματα του Λουδοβίκου Βοναπάρτη επικράτησαν, άνοιξαν πυρ και σκότωσαν αρκετούς επαναστάτες, ενώ από τους συλληφθέντες άλλοι τουφεκίστηκαν και άλλοι στάλθηκαν στην εξορία στη Γουιάνα, μεταξύ των οποίων και ο πρώην δήμαρχος της πόλης. Τα γεγονότα της εποχής θυμίζει η αναμνηστική πλάκα στην Place de la Révolution (Πλατεία της Επανάστασης) της σύγχρονης Μπεζιέ.

Κατά τη διάρκεια του 19ου αιώνα η πόλη συνεχίζει να ακμάζει και ο πληθυσμός της αυξάνεται από τις 15.000 σε 50.000 κατοίκους. Η ευημερία αυτή οφείλεται, κατά κύριο λόγο, στην οινοπαραγωγή της περιοχής, στην οποία κατασκευάζονται πολυάριθμα "châteaux" από τους τοπικούς παραγωγούς. Η ευημερία αυτή συνεχίζεται ως τις αρχές του 20ού αιώνα, οπότε η οινοπαραγωγή απειλείται από επιδημία φυλλοξήρας, που ενσκήπτει στη Γαλλία. Ευτυχώς για την Μπεζιέ, ήταν από τις τελευταίες περιοχές που προσέβαλε η επιδημία και ενώ είχε ήδη αποτελεσματικά αντιμετωπιστεί στην υπόλοιπη χώρα. Το 1907 έλαβε χώρα ένας ξεσηκωμός των οινοπαραγωγών της περιοχής αλλά ο στρατός που είχε σταλεί για να αντιμετωπίσει την εξέγερση στασίασε και τα γεγονότα τερματίστηκαν στο σημείο αυτό.[9]

Κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου η πόλη βομβαρδίστηκε από την αμερικανική αεροπορία. Στην Μπεζιέ γεννήθηκε, επίσης, ο ήρωας της Γαλλικής Αντίστασης Ζαν Μουλέν (Jean Moulin, 1899-1943). Ύστερα από τον πόλεμο η Μπεζιέ άρχισε να παρακμάζει, κυρίως λόγω της πτώσης των τιμών στο κρασί αλλά και την παρακμή των παραδοσιακών βιομηχανιών. Παρόλ' αυτά παραμένει και σήμερα σημαντικό οινοπαραγωγικό κέντρο στο Λανγκντόκ, ενώ παράλληλα αναπτύσσει και τον τουρισμό της.

Η Μπεζιέ σήμερα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αξιοθέατα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Άποψη του Καθεδρικού του Σεν Ναζέρ
  • Καθεδρικός Ναός Σεν Ναζέρ (Saint-Nazaire): Βρίσκεται στο υψηλότερη σημείο της πόλης σε πολύ γραφική τοποθεσία και είναι ορατός από μακριά σε όσους πλησιάζουν την πόλη από την πλευρά της Ναρμπόν. Σύμφωνα με την παράδοση είναι χτισμένος στα ερείπια του ρωμαϊκού ναού του Αυγούστου. Το μεγαλύτερο μέρος του, σε ρωμανικό ρυθμό, καταστράφηκε το 1209, όταν ο ναός πυρπολήθηκε ύστερα από την κατάληψη της πόλης και ανοικοδομήθηκε σε γοτθικό ρυθμό. Το ύψος του δεν είναι μεγάλο (32 μέτρα) και το συνολικό του μήκος είναι 50 μέτρα. Η ροζέτα της δυτικής πλευράς έχει διάμετρο 10 μέτρων.
  • Ναός του Αγίου Αφροδισίου (Saint-Aphrodise): Σύμφωνα με την τοπική παράδοση, ο Άγιος Αφροδίσιος ήταν Αιγύπτιος ο οποίος ακολούθησε τον Σέργιο Παύλο στη Γαλατία και ίδρυσαν μαζί την Εκκλησία της Ναρμπόν. Ο Άγιος Αφροδίσιος έφθασε, πάντα σύμφωνα με την παράδοση, στην Μπεζιέ πάνω σε μια καμήλα. Εκεί προσπάθησε να δημιουργήσει νέα Εκκλησία, αλλά τελικά μαρτύρησε. Η τοπική συνήθεια να οδηγείται μια καμήλα ως επικεφαλής στην τελετή έναρξης του πανηγυριού της πόλης εγκαταλείφθηκε κατά τη διάρκεια της Γαλλικής Επανάστασης.[9]
  • Μουσείο Καλών Τεχνών (Musée des Beaux-Arts): Ιδρύθηκε το 1859. Περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, τη συλλογή των σκίτσων του Ζαν Μουλέν αλλά και πίνακες μεγάλων ζωγράφων, όπως του Χανς Χολμπάιν του νεότερου, του Τεοντόρ Ζερικώ, του Βίνσεντ βαν Γκογκ και του Σεμπαστιάν Μπουρντόν.
  • Το Κανάλι του Midi: Το πρωτοποριακό ως σύλληψη και κατασκευή για την εποχή του Κανάλι του Midi (Canal du Midi) διέρχεται από την πόλη, ακριβώς πλάι από τον σιδηροδρομικό σταθμό. Στο σημείο αυτό υπάρχει και η "γεφύρωση" που επιτρέπει στο κανάλι να "διασταυρώνεται" με τον ποταμό Ορμπ και αποτελεί παγκόσμια πρωτοτυπία: Η "γέφυρα" μέσω της οποίας διέρχεται το κανάλι περνά πάνω από τον ποταμό και κατασκευάστηκε το 1858, αποτελώντας ένα από τα θαύματα της μηχανικής που περιλαμβάνει το κανάλι στα 400 χιλιόμετρα του συνολικού του μήκους.[8]

Οικονομία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σπονδυλική στήλη της οικονομίας της πόλης παραμένει η οινοποιΐα. Κατά τα τελευταία χρόνια έχει αρχίσει να αναπτύσσεται και ο τουρισμός, κύρια χάρη στην αεροπορική σύνδεσή της με το Ηνωμένο Βασίλειο και την Ιρλανδία. Ωστόσο, η ανεργία παραμένει σε σχετικά υψηλά επίπεδα.

Συγκοινωνίες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κοντά στην πόλη υπάρχει αεροδρόμιο (με την επωνυμία Cap d'Agde), το οποίο εξυπηρετεί -όχι συχνές- τακτικές πτήσεις εξωτερικού (η διαδρομή Παρίσι - Μπεζιέ καταργήθηκε από το 2008) και έκτακτες (charter) πτήσεις από το εξωτερικό. Στην πόλη υπάρχει, επίσης, σιδηροδρομικός σταθμός, ο οποίος εκτός από τα τοπικά δρομολόγια εξυπηρετεί και σύνδεση με την Τουλούζη, το Παρίσι, το Μονπελιέ, το Μπορντώ, τη Μασσαλία και τη Βαρκελώνη. Υπάρχει, επίσης, σταθμός λεωφορείων.

Από την άποψη του οδικού δικτύου η πόλη βρίσκεται στη διαδρομή του αυτοκινητοδρόμου (Autoroute) Α9, ο οποίος συνδέει την Ισπανία με την Ιταλία.

Αδελφοποιημένες πόλεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. «Base officielle des codes postaux» La Poste. 1  Οκτωβρίου 2018.
  2. (Γαλλικά) Code INSEE.
  3. «Populations légales 2021» Εθνικό Ινστιτούτο Στατιστικής και Οικονομικών Μελετών. 28  Δεκεμβρίου 2023.
  4. 4,0 4,1 répertoire géographique des communes. Institut national de l'information géographique et forestière. Ανακτήθηκε στις 26  Οκτωβρίου 2015.
  5. Annuaire de service-public.fr. Ανακτήθηκε στις 23  Σεπτεμβρίου 2023.
  6. MAETN (1999). «diktyo». classic-web.archive.org. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Οκτωβρίου 2005. Ανακτήθηκε στις 19 Μαΐου 2011. CS1 maint: Unfit url (link)
  7. INSEE, Populations légales, 2008
  8. 8,0 8,1 Beyond the French Riviera: Beziers, Canal du Midi
  9. 9,0 9,1 9,2 9,3 Languedoc - France: Béziers History[νεκρός σύνδεσμος]
  10. «The best of Languedoc Cities: Béziers». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 Μαΐου 2013. Ανακτήθηκε στις 9 Νοεμβρίου 2011. 
  11. 11,0 11,1 11,2 «Languedoc - Rousillion eu». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Νοεμβρίου 2010. Ανακτήθηκε στις 12 Νοεμβρίου 2011. 
  12. Λόγω του ότι οι Κόμητες της Τουλούζης έφεραν δικαιωματικά αυτόν τον τίτλο, οι υπόλοιποι άρχοντες της περιοχής περιορίζονταν στον τίτλο του υποκόμητος
  13. «Beziers - Mediterranee». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 Νοεμβρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 12 Νοεμβρίου 2011. 
  14. 14,0 14,1 «Church History timeline». Christanity.com. 
  15. Ted W. Margadant, French peasants in revolt: the insurrection of 1851, Princeton University Press, 1979, σελ. 3-5

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Béziers στο Wikimedia Commons