Μνημείο του Νικόλαου Κοπέρνικου (Βαρσοβία)

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 52°14′17″N 21°1′5″E / 52.23806°N 21.01806°E / 52.23806; 21.01806

Μνημείο του Νικόλαου Κοπέρνικου
Χάρτης
Είδοςμνημείο[1]
ΔιεύθυνσηKrakowskie Przedmieście[1]
Γεωγραφικές συντεταγμένες52°14′17″N 21°1′5″E
Διοικητική υπαγωγήΣρουντμιέστσιε (Βαρσοβία)[1]
ΧώραΠολωνία
Έναρξη κατασκευής19ος αιώνας[2]
Ολοκλήρωση11  Μαΐου 1830
Ύψος2,8 μέτρα
Υλικάμπρούντζος[3]
ΔημιουργόςΜπέρτελ Θόρβαλντσεν
Προστασίααμετακίνητο μνημείο
Commons page Πολυμέσα
Λατινική επιγραφή στην ανατολική όψη του βάθρου: «Στο Νικόλαο Κοπέρνικο από ένα Ευγνώμων Έθνος».
Επιγραφή στα πολωνικά στη δυτική όψη του βάθρου: «Στον Μικουάι Κοπέρνικ από τους συμπατριώτες του».

Το Μνημείο του Νικόλαου Κοπέρνικου στη Βαρσοβία (πολωνικά: Pomnik Mikołaja Kopernika w Warszawie) είναι ένα από τα σημαντικά αξιοθέατα της πολωνικής πρωτεύουσας. Βρίσκεται μπροστά από το Παλάτι του Στάσιτς, έδρα της Πολωνικής Ακαδημίας Επιστημών στην οδό Κρακόφσκιε Πσεντμιέστσιε. Σχεδιάστηκε από τον Μπέρτελ Θόρβαλντσεν το 1822 και ολοκληρώθηκε το 1830.

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το χάλκινο άγαλμα του Πολωνού αστρονόμου Νικόλαου Κοπέρνικου (πολωνικά: Mikołaj Kopernik) που κρατάει ένα διαβήτη και ένα σφαιρικό αστρολάβο σχεδιάστηκε από τον Μπέρτελ Θόρβαλντσεν το 1822 και ανεγέρθηκε το 1828-30. Χρηματοδοτήθηκε[4] από δημόσιες δωρεές και από τον επιστήμονα και φιλόσοφο Στανίσουαφ Στάσιτς.[5] Η τελετή αποκάλυψης, έγινε υπό την προεδρία του πρώην συμπολεμιστή του Ταντέους Κοστσιούσκο, Γιούλιαν Ούρσιν Νιεμτσέβιτς. Ο πολωνικός κλήρος αρνήθηκε να παραστεί στις τελετές, καθώς το βιβλίο του είχε καταδικαστεί από το Ιερό Γραφείο το 1616.[6] Η απαγόρευση άρθηκε το 1758, κατά τη διάρκεια της θητείας του Πάπα Βενέδικτου ΙΔ΄ (βλ. Ευρετήριο 1758).

Ο Στάσιτς είχε αρχικά σχεδιάσει να ανεγείρει το άγαλμα στο Τόρουν, την πατρίδα του Κοπέρνικου, όταν άκουσε ότι ο Ναπολέοντας είχε εκφράσει την έκπληξή του κατά την επίσκεψή του το 1807 στο Τόρουν ότι δεν υπήρχε μνημείο στον Κοπέρνικο στην πόλη. Η πτώση του Δουκάτου της Βαρσοβίας (που περιελάμβανε το Τόρουν) και η επανακατάληψη της περιοχής από την Πρωσία είχε καθυστερήσει το έργο και τελικά ανάγκασε τον Στάσιτς να αλλάξει τον τόπο στη Βαρσοβία, που ήταν στο Ρωσικό Διαμελισμό.[7]

Η ανατολική όψη του βάθρου φέρει την επιγραφή «Nicolo Copernico Grata Patria» (λατινικά για: «Στο Νικόλαο Κοπέρνικο από ένα Ευγνώμων Έθνος») και η δυτική όψη «Mikołajowi Kopernikowi Rodacy» (πολωνικά για: «Στον Μικουάι Κοπέρνικ από τους συμπατριώτες του»).

Κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, το μνημείο του Κοπέρνικου ήταν το επίκεντρο μιας αξιοσημείωτης μικρής επιχείρησης σαμποτάζ από το Πολωνικό Υπόγειο Κράτος. Λίγο μετά τη ναζιστική γερμανική κατάληψη της Βαρσοβίας το 1939, οι Γερμανοί έσβησαν τις λατινικές και πολωνικές επιγραφές και τοποθέτησαν μια πλάκα στη γερμανική γλώσσα: «Στον Νικόλαο Κοπέρνικο από το γερμανικό έθνος». Στις 11 Φεβρουαρίου 1942, ο Μάτσεϊ Αλέκσι Νταβιντόφσκι αφαίρεσε τη γερμανική πλάκα.[8] Σε απάντηση, στις 21 Φεβρουαρίου, οι Γερμανοί μετέφεραν το άγαλμα του Γιαν Κιλίνσκι της Βαρσοβίας στο Εθνικό Μουσείο της Βαρσοβίας.[8] Ο Νταβιντόφσκι και οι σύντροφοί του ανταπάντησαν σχεδιάζοντας ένα μεγάλο γκράφιτι στο Μουσείο («Άνθρωποι της Βαρσοβίας - είμαι εδώ. Γιαν Κιλίνσκι») και στις 13 Μαρτίου προσθέτοντας μια νέα πλάκα στο μνημείο του Κοπέρνικου: «Για την αφαίρεση του αγάλματος του Κιλίνσκι, παρατείνω τον χειμώνα κατά δύο μήνες. Κοπέρνικ».[9]

Το 1944, μετά την Εξέγερση της Βαρσοβίας, στην οποία το μνημείο υπέστη ζημιές, οι Γερμανοί αποφάσισαν να το λιώσουν. Το μετέφεραν στη Νίσα, αλλά έπρεπε να υποχωρήσουν πριν προλάβουν να το λιώσουν. Οι Πολωνοί έφεραν το μνημείο στη Βαρσοβία στις 22 Ιουλίου 1945, το ανακαίνισαν και το αποκάλυψαν ξανά στις 22 Ιουλίου 1949.[5]

Το 2007, μια χάλκινη αναπαράσταση του ηλιακού συστήματος του Κοπέρνικου, διαμορφωμένη σύμφωνα με μια εικόνα στο De Revolutionibus Orbium Coelestium, τοποθετήθηκε στην πλατεία μπροστά από το μνημείο. Τον Ιούλιο του 2008 το άγαλμα υπέστη βανδαλισμό, αλλά τα κλεμμένα μέρη βρέθηκαν σύντομα.

Αντίγραφα του μνημείου του Κοπέρνικου της Βαρσοβίας βρίσκονται στο Μόντρεαλ και το Σικάγο.


Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 1,2 Ανακτήθηκε στις 8  Μαρτίου 2017.
  2. Ανακτήθηκε στις 1  Ιουνίου 2022.
  3. Ανακτήθηκε στις 24  Ιουλίου 2020.
  4. Το άγαλμα που μόλις ανέφερα ανεγέρθηκε με έξοδα του πολωνικού έθνους, μέσω συνδρομής και απαιτούνται 40.000 φλώρινα για να πληρώσουν το κόστος, το έλλειμμα καλύφθηκε από τον Άμπε Στασίτς, έναν έμπειρο Υπουργό Κράτους, από την ιδιωτική του περιουσία. - Eugène Plon: Thorvaldsen: his life and works, Ρ. Μπέντλεϊ και Υιός, 1874 σελ. 71
  5. 5,0 5,1 (πολωνικά) "Pomnik Kopernika" («Μνημείο του Κοπέρνικου»), Architektura przedwojennej Warszawy (Η αρχιτεκτονική της προπολεμικής Βαρσοβίας).
  6. Popular Science, June 1891 σελ. 261
  7. Στέφεν Μίζβα, Nicholas Copernicus 1543-1943, Νέα Υόρκη, Ίδρυμα Κοστσιούσκο, 1943; Kessinger Publishing, 2006, (ISBN 1-4286-5458-5), Google Print, σελ. 49-50.
  8. 8,0 8,1 (πολωνικά) Τόμας Στάντσικ, "Piasek sypany w oczy" ("Sand Thrown in the Eyes"), Αρχειοθετήθηκε 2008-05-26 στο Wayback Machine. Rzeczpospolita, Dodatek Specjalny (Special Supplement), 29.05.04, no. 125.
  9. Jerzy Einhorn, Recollections of the End of an Era: Poland 1919-1945, Author House, 2005, (ISBN 1-4208-0354-9), Google Print, σελ. 128-29.

Περαιτέρω ανάγνωση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • "Pomniki" («Μνημεία»), Encyklopedia Polski, σελ. 529