Μαρί-Τερέζ Ροντέ Ζοφρέν

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Μαρί-Τερέζ Ροντέ Ζοφρέν
Η μαντάμ Ζοφρέν, πορτρέτο του Ζαν-Μαρκ Νατιέ, 1738
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Marie-Thérèse Rodet Geoffrin (Γαλλικά)
Γέννηση26  Ιουνίου 1699[1]
Παρίσι
Θάνατος6  Οκτωβρίου 1777[2][1][3]
Παρίσι
Τόπος ταφήςΕκκλησία Σαιν-Ροκ
ΨευδώνυμοMadame Geoffrin
Χώρα πολιτογράφησηςΓαλλία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΓαλλικά[4]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταοικοδέσποινα λογοτεχνικού σαλονιού
συγγραφέας
Οικογένεια
ΤέκναMarie-Thérèse de La Ferté-Imbault
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Η Μαρί-Τερέζ Ροντέ Ζοφρέν (γαλλικά: Marie-Thérèse Rodet Geoffrin) (26 Ιουνίου 1699 - 6 Οκτωβρίου 1777) ήταν Γαλλίδα οικοδέσποινα σαλονιού που αναφέρεται ως μία από τις κορυφαίες γυναικείες προσωπικότητες του γαλλικού Διαφωτισμού. Από το 1750 έως το 1777, η κυρία Ζοφρέν φιλοξένησε πολλούς από τους πιο σημαντικούς Φιλοσόφους και Εγκυκλοπαιδιστές της εποχής της.[5]

Βιογραφικά στοιχεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το μέγαρο της μαντάμ Ζοφρέν στο Παρίσι, οδός Σαιντ-Ονορέ 374

Γεννήθηκε το 1699. Ο πατέρας της ήταν θαλαμηπόλος της δελφίνης μελλοντικής συζύγου του Λουδοβίκου της Γαλλίας και η μητέρα της κόρη Παριζιάνου τραπεζίτη. Μετά το θάνατο της μητέρας της, μεγάλωσε με τη γιαγιά της και το 1713, σε ηλικία 14 ετών, παντρεύτηκε τον Πιερ Φρανσουά Ζοφρέν, έναν πλούσιο 49χρονο χήρο κατασκευαστή καθρεφτών και αντισυνταγματάρχη της Εθνικής Φρουράς. Απέκτησαν μια κόρη το 1715 και ένα γιο το 1717. Ο σύζυγός της πέθανε το 1749.[6]

Πνεύμα καλλιεργημένο, η μαντάμ Ζοφρέν διατηρούσε από το 1749 ένα από τα πιο πολυσύχναστα σαλόνια όπου συγκεντρώνονταν άνθρωποι του πνεύματος και εκπρόσωποι των γαλλικών γραμμάτων. Ανάμεσα στους καλεσμένους της μελετητές, συγγραφείς και φιλόσοφους ήταν οι Φοντενέλ, Μαριβώ, Ζαν-Φρανσουά Μαρμοντέλ, Μοντεσκιέ, Μπυφόν, Αντρέ Μορελλέ, Ρεωμύρ, Ζαν-Ζακ Ρουσσώ, Ντενί Ντιντερό, ο στρατάρχης Ρισελιέ, Ντ'Αλαμπέρ, καλλιτέχνες και αριστοκράτες. Έκαναν επίσης την εμφάνισή τους διεθνείς προσωπικότητες που έφθαναν στο Παρίσι, όπως ο Ιταλός οικονομολόγος Φερντινάντο Γκαλιάνι, ο Οράτιος Ουόλπολ, κλ. Μέχρι το έτος θανάτου της το 1777, οργάνωνε συγκεντρώσεις δύο φορές την εβδομάδα στο σπίτι της στο Παρίσι στην οδό Σαιντ-Ονορέ.[7]

Η μαντάμ Ζοφρέν από νεαρή ηλικία πέρασε πολλά χρόνια συχνάζοντας στο λογοτεχνικό σαλόνι της μαντάμ ντε Τανσέν, η οποία διατηρούσε λογοτεχνικό σαλόνι με μεγάλη επιρροή, και με τη σειρά της η ίδια πέρασε πολύ χρόνο καλλιεργώντας τις δικές της προστατευόμενες, συγκεκριμένα τη Σουζάν Νεκέρ και τη Ζυλί ντε Λεσπινάς, οι οποίες συνέχισαν την παράδοση των λογοτεχνικών σαλονιών μετά το θάνατό της.[8]

Το σαλόνι της μαντάμ Ζοφρέν το 1755, πίνακας του Γκαμπριέλ Λεμονιέ, κάστρο του Μαλμαιζόν, Γαλλία.

Υπήρξε γενναιόδωρη ως χαρακτήρας, για παράδειγμα, ανέλαβε τα χρέη για τα τυχερά παιχνίδια του καλεσμένου της νεαρού Στανισλάφ Αύγουστος Πονιατόφσκι, του οποίου ο πατέρας της είχε αναθέσει την εκπαίδευσή του. Χρόνια αργότερα, ο Πονιατόφσκι διατηρούσε φιλική σχέση μαζί της και την κάλεσε στη Βαρσοβία το 1766, δύο χρόνια μετά τη στέψη του ως Πολωνός βασιλιάς. Η φήμη της είχε εξαπλωθεί και σε όλη την Ευρώπη έτσι, στον ενδιάμεσο σταθμό στη Βιέννη έγινε δεκτή από τη Μαρία Θηρεσία και τον Ιωσήφ Β΄.

Για ένα τέταρτο του αιώνα υπήρξε φίλη των διανοουμένων της εποχής της και η επιρροή της ήταν τεράστια, καθώς βοήθησε να βλαστήσουν οι ιδέες του Διαφωτισμού. Αλληλογραφούσε με τον βασιλιά Γουσταύο Γ΄ της Σουηδίας, και ιδιαίτερα με την Αικατερίνη Β΄της Ρωσίας και τον Στανισλάφ Β΄ της Πολωνίας.

Υποστήριξε την ελευθερία και στήριξε τους εγκυκλοπαιδιστές, πράγμα που βοήθησε στην εκτύπωση της Εγκυκλοπαίδειας παρά τη λογοκρισία στη Γαλλία.

Από το 1750, η μαντάμ Ζοφρέν άρχισε να συγκεντρώνει πίνακες ζωγραφικής, παραγγέλλοντας πίνακες ιδιαίτερα στους ζωγράφους Σαρλ Αμεντέ Φιλίπ βαν Λου, Ζοζέφ Βερνέ, Υμπέρ Ρομπέρ και άλλους συγχρόνους της.[9]

Η πραγματεία της Περί πνευματώδους συνομιλίας (Sur la conversation) και η αλληλογραφία της με διάσημες προσωπικότητες του Διαφωτισμού εκδόθηκαν αργότερα μετά το θάνατό της στις 6 Οκτωβρίου 1777.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]