Λοθάριος (Χαίντελ)

Λοθάριος (Χαίντελ)
Γλώσσα	Ιταλικά
Ημερομηνία δημοσίευσης	18ος αιώνας
Μορφή	όπερα
	Σχετικά πολυμέσα
	δεδομένα (π • σ • ε )

Το έργο Λοθάριος (HWV) είναι δραματική όπερα σε τρεις πράξεις του Χαίντελ, σε ιταλικό λιμπρέτο, προσαρμοσμένο από την Αδελαΐδα του Αντόνιο Σάλβι. Το έργο παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στο King's Theatre του Λονδίνου στις 2 Δεκεμβρίου του 1729.

Η Υπόθεση της όπερας είναι βασισμένη σε κάποια από τα γεγονότα της ζωής της Αυτοκράτειρας Αδελαΐδας.

Ιστορικό σύνθεσης έργων του Χαίντελ[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Γερμανός συνθέτης Χαίντελ, αφού πέρασε το μεγαλύτερο μέρος της πρώιμης καριέρας του, συνθέτοντας όπερες,ορατόρια και άλλα μουσικά έργα, αργότερα εγκαταστάθηκε στο Λονδίνο, όπου το 1711 είχε φέρει για πρώτη φορά την Ιταλική όπερα, με το έργο του Ρινάλντο, το οποίο έργο από τη μεγάλη επιτυχία, δημιούργησε αρέσκεια και ''τρέλα'' στους Άγγλους κατοίκους για την ιταλική σοβαρή όπερα, με την οποία επικεντρώθηκαν όλοι οι διάσημοι τραγουδιστές, μεταξύ άλλων, ο Σενεζίνο και οι διάσημες σοπράνο Φαυστίνα Μπορντόνι και Φραντσέσκα Κουτζόνι. Το 1719, ο Χαίντελ διορίστηκε μαέστρος μιας εταιρείας, της Βασιλικής Ακαδημίας Μουσικής (Δεν σχετίζεται με το σημερινό ωδείο του Λονδίνου) η οποία υπό βασιλική άδεια παρήγαγε και παρουσίαζε ιταλικές όπερες. Ο Χαίντελ δεν σύνθετε μόνο μουσικά έργα, αλλά και προσλάμβανε τραγουδιστές, επίβλεπε την ορχήστρα και προσάρμοζε ιταλικές όπερες για παραστάσεις στα Αγγλικά θέατρα.

Απόδοση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο λιμπρετίστας Πάολο Αντόνιο Ρόλι, στέλνοντας μια επιστολή στον δικηγόρο του, Τζουζέπε Ρίβα, σχολίασε την όπερα, λέγοντας:

Όλοι πιστεύουν ότι [ο Λοθάριος] είναι μια πολύ κακή όπερα^[1]

Πράγματι, σύμφωνα με την άποψη του, ο Λοθάριος δεν σημείωσε πολύ μεγάλη επιτυχία, μια και πραγματοποιήθηκαν μόνο 10 παραστάσεις, και μετά δεν ξαναπαρουσιάστηκε.^[2] Η μουσική της όπερας επαναχρησιμοποιήθηκε από τον συνθέτη, σε μεταγενέστερες όπερες. Όπως και με όλες τις μπαρόκ όπερες, ο Λοθάριος, μετά την εποχή όπου παρουσιάστηκε, ''ξεχάστηκε'', αλλά μετά την αναβίωση του ενδιαφέροντος του κοινού για μπαρόκ και δραματικά έργα [Από τη δεκαετία του 1960] ο Λοθάριος, όπως και όλες οι όπερες, τα ορατόρια και όλα τα μουσικά έργα του Χαίντελ, λαμβάνει χώρα σε καλλιτέχνες εκδηλώσεις.

Χαρακτήρες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ρόλος	Είδος Φωνής
Αδελαΐδα	σοπράνο
Λοθάριος	άλτο καστράτο
Βερεγγάριος	τενόρος
Αντάλμπερτ	κοντράλτο
Ματίλντε (Βίλλα της Τοσκάνης)	κοντράλτο
Κλοριμόντο	μπάσος

Πλοκή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σκηνή: Ιταλία, περίπου 950 μ.Χ.

Πριν ξεκινήσει η όπερα, η υπόθεση έχει ως εξής: ο Βερεγγάριος, δούκας του Σπολέτο, έχει κυριαρχήσει στην Ιταλία μαζί με τον Γερμανό βασιλιά Λοθάριο, αλλά επιθυμώντας όλη τη δύναμη της μοναρχίας για τον εαυτό του, δηλητηριάζει τον Λοθάριο και στη συνέχεια προσπαθεί να αναγκάσει την Αδελαΐδα να παντρευτεί τον γιο του, τον Αντάλμπερτ, ο οποίος είναι στ' αλήθεια ερωτευμένος μαζί της. Η Αδελαΐδα αρνιέται και τώρα ως καταδιωγμένη, καταφεύγει σε ένα φρούριο στην Παβία.

Πράξη 1[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Βερεγγάριος, γεμάτος φιλοδοξία και οργή, στέλνει τον γιο του, Αντάλμπερτ να εισβάλει στα τείχη της Παβίας. Λαμβάνει ειδήσεις ότι ο Γερμανός Βασιλιάς Λοθάριος βρίσκεται στο δρόμο με στρατό για να προστατεύσει την σύζυγο του, Αδελαΐδα. Η Ματίλντε, η σύζυγος του Βερεγγάριου, γεμάτη κι αυτή με φιλοδοδοξία και οργή, ανακοινώνει ότι έχει δωροδοκήσει τους στρατιώτες της Αδελαΐδας, να ανοίξουν τις πύλες του φρούριου της Παβίας. Ο γιος της είναι πραγματικά ερωτευμένος με την Αδελαΐδα και παρακαλεί τους γονείς του να μην κάνουν τίποτα που θα την θέσει σε κίνδυνο, αλλά η Ματίλντε είναι ανένδοτη - η Αδελαΐδα πρέπει να παντρευτεί τον Αντάλμπερτ ή να αντιμετωπίσει το θάνατο.

Στο κάστρο της Παβίας, η Αδελαΐδα δέχεται τον Γερμανό βασιλιά Λοθάριο, ο οποίος όχι μόνο έφερε τον στρατό του για να τη βοηθήσουν, αλλά και την αγαπά. Αποδέχεται τη βοήθειά του και τον παροτρύνει να πολεμήσει τον Βερεγγάριο και την Ματίλντε. Θα το κάνει, λέει, αν θα τον ξεπληρώσει με την αγάπη της προς αυτόν. Ο Κλοντομίρο, στρατηγός του Βερεγγάριου, εμφανίζεται στην Αδελαΐδα και της λέει ότι πρέπει είτε να παντρευτεί τον γιο του είτε να σκοτωθεί από τον πατέρα του, αλλά αυτή εμπιστεύεται τον Λοθάριο.

Ο Μπερεγγάριο αρνείται κατηγορηματικά να παντρευτεί τον γιο του η Αδελαΐδα και πηγαίνει για να πολεμήσει το στρατό του Λοθάριου, αφήνοντας την Αδελαΐδα με τη σύζυγό του, την Ματίλντε, η οποία την έχει αιχμαλωτίσει και αφού την αλυσοδένει, την ρίχνει σε μπουντρούμι.

Πράξη 2[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Βερεγγάριος χάνει τη μάχη εναντίον του Λοθάριου και συλλαμβάνεται.

Στο μπουντρούμι, η Αδελαΐδα είναι επίσης φυλακισμένη και δεν συνειδητοποιεί ότι ο Λοθάριος έχει νικήσει τον εχθρό της. Ο Κλοριμόντο μπαίνει με ένα στέμμα στο ένα χέρι και μια φιάλη, γεμάτη δηλητήριο στο άλλο - η Αδελαΐδα πρέπει να επιλέξει να νυμφευθεί τον Αντάλμπερτ ή να πεθάνει. Έτσι, επιλέγει τον θάνατο, προσπαθώντας να πιει το δηλητήριο, όταν ο Αντάλμπερτ εισέρχεται στο κελί της. Προσπαθεί να την σώσει, αλλά την εμποδίζει η μητέρα του. Όταν η Αδελαΐδα πρόκειται να πιει για άλλη μια φορά το δηλητήριο, ο Αντάλμπερτ τραβάει το στιλέτο του και απειλεί τους παρόντες, ότι θα αυτοκτονήσει, οπότε ο Ματίλντε ρίχνει τη φιάλη με το δηλητήριο από τα χέρια της Αδελαΐδας. Η Ματίλντε δεν είναι ικανοποιημένη με αυτό το αποτέλεσμα, ωστόσο και προειδοποιεί τον γιο της ότι θα περιμένει πόνο και η Αδελαΐδα θα περιμένει τιμωρία. η Αδελαΐδα ευχαριστεί τον Αντάλμπερτ που την έσωσε, αλλά λέει ότι δεν μπορεί ποτέ να τον αγαπήσει. Ο Αντάλμπερτ αποδέχεται την πρόταση της και δηλώνει ότι θα είναι ικανοποιημένος να την θαυμάσει από απόσταση. Η Αδελαΐδα είναι συγκινημένη και ευγνώμων για την απόφασή του.

Πράξη 3[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σε αιχμαλωσία πια, ο Βερεγγάριος και η Ματίλντε εκλιπαρούν με κολακείες την Αδελαΐδα, η οποία όμως είναι ανένδοτη και αρνείται να σταματήσει τον πόλεμο.

Ο Βερεγγάριος αρχίζει να λυπάται για τη σκληρότητα του, αλλά όχι και η οργισμένη Ματίλντε. Οι δύο στρατοί σπεύδουν στη μάχη και ο Λοθάριος βλέποντας ότι η Αδελαΐδα κινδυνεύει, καλεί ενισχύσεις. Ο Αντάλμπερτ προσφέρεται να πεθάνει αντί για την Αδελαΐδα, ωστόσο ο πατέρας του δεν το αποδέχεται, οπότε οι μάχες ξεκινούν ξανά.

Ο Αντάλμπερτ ανακαλύπτει τη μητέρα του να οπλίζεται για μάχη, έτοιμη να πολεμήσει μαζί με τα στρατεύματά της. Τη ικετεύει να μην το κάνει, αλλά αρνείται περιφρονητικά να ακούσει τον γιο της και να εκφράζει τέτοια δειλία. Ο Κλοριμόντο μπαίνει με την είδηση ότι η μάχη έχει τελειώσει και ότι ο Λοθάριος έχει κερδίσει. Η εξοργισμένη Maτίλντε κατηγορεί τον γιο της ότι προκάλεσε αυτήν την ήττα και τον διατάζει να φέρει την Αδελαΐδα ώστε να μπορεί να την σκοτώσει με τα ίδια της τα χέρια, αλλά η Αδελαΐδα έχει ήδη απελευθερωθεί. ο Αντάλμπερτ ικετεύει τη μητέρα του να τον σκοτώσει αντί της Αδελαΐδας, κάτι που θεωρεί η Ματίλντε καλή ιδέα, αλλά δεν μπορεί να πείσει τον εαυτό της να το κάνει. Ο νικηφόρος Λοθάριος μπαίνει και διατάζει τη Ματίλντε να συλληφθεί, η οποία προσπαθεί να αυτοκτονήσει, αλλά εμποδίζεται. Ο Λοθάριος επιτρέπει στην Αδελαΐδα να αποφασίσει τι θα γίνει με τον Βερεγγάριο και τη Μάτιλντε. Η Αδελαΐδα τους συγχωρεί και τους επιτρέπει να ζήσουν σε ήσυχη συνταξιοδότηση, ενώ λόγω ευγνωμοσύνης που έσωσε τη ζωή της, ο Αντάλμπερτ θα ζήσει ως βασιλιάς της Ιταλίας. Ο Λοθάριος και η Αδελαΐδα παντρεύονται και κυβερνάνε τη Γερμανία. Γιορτάζουν και υμνούν την αγάπη τους ο ένας για τον άλλο^[3].

Ενορχήστρωση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η ορχηστρική σύνθεση της όπερας περιλαμβάνει τα εξής όργανα:

δύο Όμποε, δύο Φαγκότα, δύο τρομπέτες, δύο Κόρνα, Έγχορδα

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

↑ Graeme, Roland (2002-01-01). «Alzira . Giuseppe Verdi» (στα αγγλικά). The Opera Quarterly 18 (2): 280–283. doi:10.1093/oq/18.2.280. ISSN 0736-0053. https://academic.oup.com/oq/article/18/2/280/1454213.
↑ «GFHandel.org». gfhandel.org. Ανακτήθηκε στις 10 Ιανουαρίου 2021.
↑ «Handel House - Handel's Operas: Lotario». Handel and Hendrix (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Ιανουαρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 10 Ιανουαρίου 2021.

[1] Graeme, Roland (2002-01-01). «Alzira . Giuseppe Verdi» (στα αγγλικά). The Opera Quarterly 18 (2): 280–283. doi:10.1093/oq/18.2.280. ISSN 0736-0053. https://academic.oup.com/oq/article/18/2/280/1454213.

[2] «GFHandel.org». gfhandel.org. Ανακτήθηκε στις 10 Ιανουαρίου 2021.

[3] «Handel House - Handel's Operas: Lotario». Handel and Hendrix (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Ιανουαρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 10 Ιανουαρίου 2021.

[1]

[2]

[3]