Λίντια Βισότσκα

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Λίντια Βισότσκα
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα		Lidia Wysocka (Πολωνικά)
Γέννηση24  Ιουνίου 1916[1][2][3]
Rahachow
Θάνατος2  Ιανουαρίου 2006[4][1][2]
Βαρσοβία
Χώρα πολιτογράφησηςΠολωνία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΠολωνικά
ΣπουδέςΕθνικό Ινστιτούτο Θεατρικών Τεχνών (Βαρσοβία)
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητατραγουδίστρια
ηθοποιός θεάτρου
ηθοποιός ταινιών
ηθοποιός
θεατρική παραγωγός
Οικογένεια
ΣύζυγοςΖμπίγκνιεφ Σάβαν (1943–1984)
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΒραβεύσειςΑξιότιμος Πολιτιστικός Ακτιβιστής
Σταυρός της Αξίας (Πολωνία)
μετάλλιο της 1000ης επετείου του πολωνικού κράτους[5]
Χρυσός Σταυρός της Αξίας[6]
Αξιωματικός του Τάγματος της Αναγέννησης της Πολωνίας (1999)[7]
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Η Λίντια Βισότσκα (πολωνικά: Lidia Wysocka) (24 Ιουνίου 1916 – 2 Ιανουαρίου 2006) ήταν Πολωνή ηθοποιός θεάτρου, κινηματογράφου και φωνής, τραγουδίστρια, ερμηνεύτρια καμπαρέ και δημιουργική διευθύντρια, σκηνοθέτις θεάτρου, ενδυματολόγος και συντάκτρια.[8]

Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πρώτα χρόνια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Βισότσκα ήταν μία από τις κορυφαίες φιναλίστ του διαγωνισμού ομορφιάς που διοργάνωσε το περιοδικό Kino το 1933.[9] Αφού ηχογράφησε μια μεταγλώττιση, έκανε το ντεμπούτο της στον κινηματογράφο το 1935, ενώ ακόμη σπούδαζε υποκριτική υπό τον Αλεξάντερ Ζελβερόβιτς (ο οποίος ήταν πολύ απρόθυμος να επιτρέψει στους μαθητές του να ξεκινήσουν την καριέρα τους ως ηθοποιός πριν τελειώσουν το σχολείο). Αποφοίτησε από το Państwowy Instytut Sztuki Teatralnej (Κρατικό Ινστιτούτο Θεατρικών Τεχνών) της Βαρσοβίας το 1936. Έκανε το ντεμπούτο της στη σκηνή στο Πολωνικό Θέατρο της Βαρσοβίας το 1936 (με το The Pickwick Papers του Ντίκενς ως Μαίρη, ξεκινώντας ένα τριετές συμβόλαιο), όπου έπαιξε μέχρι τον πόλεμο.

Οι κινηματογραφικοί της ρόλοι περιελάμβαναν μέρη τραγουδιού. Τα τραγούδια που ερμήνευσε ήταν διαθέσιμα σε δίσκο γραμμοφώνου που κυκλοφόρησε από τη Syrena Rekord ήδη από το 1936.[10][11]

Οι θαυμαστές της μπορούσαν να την ακούσουν όχι μόνο στο Πολωνικό Ραδιόφωνο (Polskie Radio), π.χ. από το Νοέμβριο του 1936 διάβαζε το πρώτο μυθιστόρημα που γράφτηκε για το πολωνικό ραδιόφωνο, Dni powszednie państwa Kowalskich (Η καθημερινή ζωή των Κοβάλσκι), που κυκλοφόρησε το 1938 από τη Μάρια Κουντσεβιτσόβα), αλλά κάνοντας και τον ήχο κλήσης του ρολογιού ομιλίας[12] (ήταν η φωνή της βελτιωμένης τηλεφωνικής συσκευής που κυκλοφόρησε στην Πολωνία, το 1936).[13]

Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Όπως οι περισσότεροι ηθοποιοί που μποϊκόταραν τα γερμανικά θέατρα κατά τη διάρκεια του πολέμου, έπρεπε να βρει έναν άλλο τρόπο για να ζήσει: δούλευε ως σερβιτόρα στο καφέ «Na Antresoli». Απέρριψε τις προτάσεις να αρχίσει να εργάζεται για τη γερμανική UFA,[14] όπου εκείνη την εποχή ασχολούνταν κυρίως με ταινίες προπαγάνδας υπέρ των Ναζί. Μπήκε στη μαύρη λίστα, πιάστηκε όμηρος (μαζί με άλλους Πολωνούς καλλιτέχνες) από την Γκεστάπο το 1941 και κρατήθηκε στη φυλακή Πάβιακ.[15] Ο σύζυγός της, Ζμπίγκνιεφ Σάβαν, κατέληξε στο Άουσβιτς ως γερμανικά αντίποινα για τη δολοφονία του Ίγκο Σιμ, ενός κατασκόπου των Ναζί.

Μεταπολεμικά χρόνια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μετά τον πόλεμο άρχισε να παίζει στο Teatr Mały (Μικρό Θέατρο) στη Βαρσοβία μαζί με τον σύζυγό της, αργότερα επίσης στο Teatr Miniatura στη Βαρσοβία και στο Teatr Nowy (Νέο Θέατρο). Στη συνέχεια, μετακόμισαν (1947–1949) στο Πολωνικό Θέατρο στο Στσέτσιν, όπου ο Σάβαν θα έπαιρνε τη θέση του μάνατζερ. Το ζευγάρι επέστρεψε στη Βαρσοβία το 1949 και άρχισε να εργάζεται στο Teatr Ludowy (Λαϊκό Θέατρο): ο Σάβαν ξανά ως μάνατζερ, ενώ εκείνη άρχισε να σκηνοθετεί θεατρικά έργα.

Καμπαρέ Wagabunda[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 1956 δημιούργησε το καμπαρέ Wagabunda[16] (στην Πολωνία σημαίνει: ένα μείγμα stand up κωμωδίας, θεάτρου και μουσικής, με εξέχουσα προσθήκη πολιτικής σάτιρας), το οποίο συγκέντρωσε γνωστούς ηθοποιούς και σατιρικούς, περιλάμβανε κείμενα για τραγούδια, μονολόγους και σκετς που παρέχονταν από τη Στεφάνια Γκροντζιένσκα ή τους ποιητές Γιούλιαν Τούβιμ και Γιαν Μπζέχφα. Δημοφιλές στην Πολωνία για πάνω από μια δεκαετία, περιόδευσε επίσης στις ΗΠΑ και τον Καναδά (1957, 1962, 1964), το Ηνωμένο Βασίλειο (1965, 1966), το Ισραήλ (1963), την ΕΣΣΔ (1968) και την Τσεχοσλοβακία (1956)[17] (συνολικά πουλήθηκαν πάνω από 2 εκατομμύρια εισιτήρια, σύμφωνα με τον μάνατζέρ της, Β. Φούρμαν).[18] Ήταν καλλιτεχνική διευθύντρια και κορυφαίο αστέρι, ερμηνεύοντας συχνά τραγουδιστική ποίηση ή εκδοχές δημοφιλών τραγουδιών (ιδιαίτερα γαλλικών)[19] με πολωνικούς στίχους.

Μετέπειτα σταδιοδρομία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μετά τη διάλυση του καμπάρε Wagabunda το 1968, είχε πρόβλημα να βρει δουλειά στα θέατρα της Βαρσοβίας παρά την εμπειρία και τη φήμη της. Τελικά βρήκε το δρόμο της στη σκηνή του Teatr Syrena στη Βαρσοβία, όπου έπαιξε σε επιθεωρήσεις το 1974 έως το 1981. Μαζί της έκανε και περιοδεία στις Ηνωμένες Πολιτείες. Εκτός από τις τηλεοπτικές εκπομπές των ρεσιτάλ της (ήδη από το 1956, ενώ η Telewizja Polska βρισκόταν ακόμα στο δοκιμαστικό στάδιο της δεύτερης μεταπολεμικής εκτόξευσης) και συνεντεύξεις, εμφανίστηκε σε σατιρικές τηλεοπτικές εκπομπές όπως το Teatr Rozrywki.Η τελευταία της τηλεοπτική συνέντευξη κυκλοφόρησε από το Kino Polska Channel το 2011.

Κατά τη διάρκεια της καριέρας της συνεργάστηκε επίσης με τον πολωνικό δημόσιο ραδιοτηλεοπτικό φορέα Polskie Radio, λαμβάνοντας μέρος σε συναυλίες και άλλες εκπομπές. Εμφανίστηκε σε ραδιοφωνικά δράματα ήδη από τα τέλη της δεκαετίας του 1930. Οι ακροατές του σταθμού Πρόγραμμα 1 μπορούσαν ακόμα να την ακούσουν τη δεκαετία του 1980/1990 να διαβάζει τα δικά της editorial για πολιτιστικές ειδήσεις, επιδεικνύοντας λογοτεχνικό και σατιρικό ταλέντο.[20]

Της απονεμήθηκε ο Σταυρός του Αξιωματικού του Τάγματος της Αναγέννησης της Πολωνίας, για εξαιρετική επιτυχία στο καλλιτεχνικό έργο (1999), ο Χρυσός Σταυρός της Αξίας (1978) και άλλες τιμές.

Φιλμογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η ενότητα αυτή είναι κενή, ανεπαρκώς ανεπτυγμένη ή ανολοκλήρωτη. Η βοήθειά σας είναι καλοδεχούμενη!

Το 1934 μεταγλωττίστηκε τη φωνή της Μάντλεν Κάρολ στη βρετανική ταινία I Was a Spy (1933),[9] την πρώτη ταινία μεταγλωττισμένη στην Πολωνία (Siostra Marta jest szpiegiem).

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. 158974168.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 (Πολωνικά) Internetowy Polski Słownik Biograficzny. lidia-wysocka-aktorka-wiesz.
  3. ↑ 3,0 3,1 (Πολωνικά) e-teatr.pl. 10089.
  4. ↑ www.imdb.com/name/nm0944123/.
  5. ↑ Ανακτήθηκε στις 2  Μαρτίου 2021.
  6. ↑ Ανακτήθηκε στις 1  Ιανουαρίου 2022.
  7. ↑ Ανακτήθηκε στις 8  Ιανουαρίου 2022.
  8. ↑ Witold Sadowy (2006-01-16). «Lidia Wysocka: Pożegnanie» (στα πολωνικά). Gazeta Wyborcza. http://www.e-teatr.pl/pl/artykuly/21297.html. Ανακτήθηκε στις September 30, 2015. 
  9. ↑ 9,0 9,1 «Wysocka profile». Kino (28/1935): Page 2. July 14, 1935. 
  10. ↑ Tomasz Lerski (2004). Syrena Record - pierwsza polska wytwórnia fonograficzna - Poland's first recording company - 1904-1939. New York/Warsaw: Karin. ISBN 978-83-917189-0-2. 
  11. ↑ «Lidia Wysocka» (στα πολωνικά). Biblioteka Polskiej Piosenki. http://www.bibliotekapiosenki.pl/Wysocka_Lidia. Ανακτήθηκε στις September 30, 2015. 
  12. ↑ Roman Włodek (September 2001). «Złota maska - scenariusz dopisało życie». Kino (412): 48–52. ISSN 0023-1673. 
  13. ↑ Brzoza, Czesław (1998). Kraków między wojnami. Kraków: Towarzystwo Sympatyków Historii. ISBN 83-909631-0-8. 
  14. ↑ Bogusław Kunach. «Być tym, co słynie. Igo Sym» (στα πολωνικά). Gazeta Wyborcza. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις March 6, 2012. https://web.archive.org/web/20120306045312/http://niniwa2.cba.pl/igo_sym_byc_tym_co%20slynie.htm. Ανακτήθηκε στις September 30, 2015. 
  15. ↑ «Prisoners of Pawiak, list of names» (στα πολωνικά). Prisoners of Pawiak 1939–1944. 2006. http://www.stankiewicze.com/pawiak/nazw4.htm. Ανακτήθηκε στις September 30, 2015. 
  16. ↑ Zbigniew Adrjański (2002). Kalejdoskop estradowy: leksykon polskiej rozrywki 1944–1989: artyści, twórcy, osobistości. Warsaw: Bellona. ISBN 83-11-09191-9. 
  17. ↑ Roman Frankl (2008). Maria Koterbska. Karuzela mojego życia. Warsaw: Państwowy Instytut Wydawniczy. ISBN 978-83-06-03159-1. 
  18. ↑ Ryszard Marek Groński (1971). Od Siedmiu Kotów do Owcy. Kabaret 1946–1968. Warsaw: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe. σελίδες 127–156. 
  19. ↑ Piotr Nowakowski (January 2006). «Lidia Wysocka profile» (στα πολωνικά). culture.pl. http://www.culture.pl/pl/culture/artykuly/os_wysocka_lidia. Ανακτήθηκε στις September 30, 2015. 
  20. ↑ Roman Burzyński (February 17, 1957). «Wieczór u Lidii Wysockiej». Film (428): 10–11. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Καθιερωμένοι όροι
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Λίντια_Βισότσκα&oldid=10329259"