Μετάβαση στο περιεχόμενο

Κώστας Ουράνης

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Κώστας Ουράνης
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Κώστας Ουράνης (Ελληνικά)
Γέννηση12  Φεβρουαρίου 1890
Κωνσταντινούπολη
Θάνατος12  Ιουλίου 1953[1][2]
Αθήνα
ΕθνικότηταΈλληνες[3]
Χώρα πολιτογράφησηςΕλλάδα
ΣπουδέςΡοβέρτειος Σχολή[4]
Ιδιότηταποιητής, συγγραφέας και δημοσιογράφος[4]
ΣύζυγοςΕλένη Ουράνη

Ο Κώστας Ουράνης (πραγματικό όνομα: Κλέαρχος Νιάρχος ή Νεάρχου, όπως το άλλαξε ο ίδιος, 12 Φεβρουαρίου 1890 - 12 Ιουλίου 1953) ήταν Έλληνας ποιητής, πεζογράφος, κριτικός λογοτεχνίας, μεταφραστής, δοκιμιογράφος και δημοσιογράφος.

Γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη. Ήταν γιος του Νικόλαου Νιάρχου από τα Πούλιθρα Κυνουρίας και της Αγγελικής Γιαννούση από το Λεωνίδιο Αρκαδίας. Εκεί ο ποιητής πέρασε τα παιδικά του χρόνια. Φοίτησε στο γυμνάσιο του Ναυπλίου και αποφοίτησε από το Λύκειο Χατζηχρήστου και τη Ροβέρτειο Σχολή στην Κωνσταντινούπολη.

Το 1908 εγκαταστάθηκε στην Αθήνα και για κάποιο διάστημα έγραφε στην εφημερίδα Ακρόπολις του Βλάση Γαβριηλίδη. Στη συνέχεια θέλησε να συνεχίσει τις σπουδές του όπου σπούδασε πολιτικές επιστήμες στα πανεπιστήμια της Γαλλίας,της Ελβετίας καί του Βελγίου αλλά και να ταξιδεύει, όπως του άρεσε, προσβλήθηκε όμως στο Παρίσι από φυματίωση και νοσηλεύτηκε σε σανατόριο του Νταβός της Ελβετίας, όπου γνώρισε την πρώτη του γυναίκα, την Πορτογαλέζα Μανουέλα Σαντιάγκο. Διορίστηκε στα 1920 και για τέσσερα χρόνια γενικός πρόξενος της Ελλάδας στη Λισαβόνα. Κατά τη διάρκεια της παραμονής του, αρθρογραφούσε στην εφημερίδα το Έθνος με το ψευδώνυμο «Ο Παριζιάνος».[5] Στη συνέχεια επέστρεψε στην Αθήνα και εργάστηκε σε εφημερίδες και περιοδικά σαν χρονογράφος, συντάκτης, ανταποκριτής ή έκτακτος απεσταλμένος: διευθυντής στον Ελεύθερο Λόγο, συνεργάτης στο Νουμά, τα Γράμματα και τη Νέα Ζωή Αλεξάνδρειας, τη Δάφνη, τον Καλλιτέχνη, τη Μούσα, το Ελεύθερο Βήμα, τον Ελεύθερο Λόγο, τον Εθνικό Κήρυκα της Αμερικής κ.ά.Επίσης διετέλεσε καί ανταποκριτής και διευθυντής της μεγάλης εφημερίδας του Καΐρου της Αιγύπτου «Άλ Αχράμ» στην Ελλάδα.

Στα 1930 χώρισε και παντρεύτηκε την συγγραφέα και κριτικό της λογοτεχνίας Ελένη Νεγρεπόντη, που είχε το καλλιτεχνικό ψευδώνυμο Άλκης Θρύλος.

Κατά τη διάρκεια της Γερμανικής Κατοχής η υγεία του χειροτερεψε. Πέθανε τελικά στα 1953 στο σανατόριο Παπανικολάου από καρδιακή προσβολή.

Το Κοράκι

Συγγραφέας: Έντγκαρ Άλλαν Πόε
Μεταφραστής: Κώστας Ουράνης
Κάποια φορά, μεσάνυχτα, ενώ εμελετούσα
κατάκοπος κι αδύναμος ένα παλιό βιβλίο
μιας επιστήμης άγνωστης, άκουσα ένα κρότο,
σα να χτυπούσε σιγανά κανείς στην ξώπορτά μου.
«Κανένας ξένος», σκέφτηκα «οπού χτυπά την πόρτα,

τούτο θα είναι μοναχά και όχι τίποτ' άλλο».

Από τη μαθητική του ακόμα ηλικία ο Ουράνης ασχολήθηκε με τη λογοτεχνία δημοσιεύοντας ποιήματά του στο περιοδικό Ελλάς. Στα 1909 δημοσιεύτηκε η πρώτη του συλλογή Σαν Όνειρα, που αργότερα αποκήρυξε. Ως πρώτο του έργο ο ίδιος θεωρούσε τη συλλογή Spleen (1912) ό τίτλος της οποίας παραπέμπει στην γνωστή αγγλική λέξη για την έντονη διάθεση της φυγής καί την ανεξήγητη μελαγχολία την οποία έκανε γνωστή ό Σάρλ Μπωντλαίρ με την συλλογή του «Le Spleen De Paris(ή μελαγχολία του παρισιού)» το 1869. Από ποιήματα δημοσιευμένα σε περιοδικά και εφημερίδες απαρτίστηκαν οι συλλογές Νοσταλγίες (1920) και Αποδημίες.

Στο έργο του φαίνεται να επηρεάζεται από τον Γάλλο ποιητή Σαρλ Μπωντλαίρ. Κυριαρχούν οι συμβολισμός, ο νεορομαντισμός και ο κοσμοπολιτισμός ενώ από τα ποιήματά του είναι διαποτισμένα με έντονη καί διάχυτη μελαγχολία, νοσταλγία, πλήξη, διάθεση φυγής, αίσθημα αθυμίας καί πίκρας καθώς και μια αίσθηση ανεκπλήρωτου.Τα έργα του Ουράνη τον εντάσσουν στο κλίμα της γενιάς του μεσοπολέμου.

Έγραψε επίσης πεζογραφήματα καθώς και ταξιδιωτική λογοτεχνία (ως δημοσιογράφος και ανταποκριτής ταξίδεψε σ' όλο τον κόσμο και με αναφορά τα ταξίδια του έγραψε ταξιδιωτικά βιβλία), χρονογραφήματα, δοκίμια (κυρίως για θέματα εικαστικών τεχνών) ενώ ασχολήθηκε και με τη λογοτεχνική κριτική και τη μετάφραση.Στα ταξιδιωτικά του έργα ό Ουράνης με την υποκειμενική,ρομαντική καί αισθητική θεώρηση των πραγμάτων συνδυασμένη με την ευσυνείδητη προθεσή του να μην αλλοιωθεί το φυσικό τοπίο ή το κοινωνικό περιβάλλον,δημιουργούν ένα ισορροπησμένο αποτέλεσμα καί δημιουργούν ένα νέο αυτόνομο λογοτεχνικό είδος.

Αρχείο του λογοτέχνη υπάρχει στο Ελληνικό Λογοτεχνικό και Ιστορικό Αρχείο (Ε.Λ.Ι.Α.)

Περαστικές

Γυναίκες, που σας είδα σ' ένα τραίνο
τη στιγμή που κινούσε γι' άλλα μέρη·
γυναίκες, που σας είδα σ' άλλου χέρι
με γέλιο να περνάτε ευτυχισμένο·

γυναίκες, σε μπαλκόνια να κοιτάτε
στο κενό μ' ένα βλέμμα ξεχασμένο,
ή από ένα πλοίο σαλπαρισμένο
μ' ένα μαντίλι αργά να χαιρετάτε.

Να ξέρατε με πόση νοσταλγία,
στα δειλινά τα βροχερά και κρύα,
σας ξαναφέρνω στην ανάμνησή μου,
γυναίκες, που περάσατε μιαν ώρα
απ' τη ζωή μου μέσα -και που τώρα

κρατάτε μου στα ξένα την ψυχή μου!
  • Σαν όνειρα (ποίηση), 1909
  • Spleen (ποίηση), 1912
  • Νοσταλγίες (ποίηση), 1920
  • Κάρολος Μπωντλαίρ (κριτική μελέτη), Αλεξάνδρεια 1918
  • Sol y Sombra (ταξιδιωτικά), 1934
  • Σινά, το Θεοβάδιστον Όρος (ταξιδιωτικά), 1944
  • Γλαυκοί Δρόμοι (ταξιδιωτικά), 1947
  • Ταξίδια στην Ελλάδα (ταξιδιωτικά), 1949
  • Αχιλλεύς Παράσχος (μυθιστορηματική βιογραφία, (1944)
  • Ποιήματα (συγκεντρωτική έκδοση), 1953
  • Ιταλία (ταξιδιωτικά), 1953
  • Ισπανία(ήλιος καί σκιά) (ταξιδιωτικά), 1954
  • Σινά (ταξιδιωτικά), 1944
  • Δικοί μας και ξένοι (3 τόμοι) (κριτική), 1954-1956
  • Στιγμιότυπα (κριτική), 1958
  • Αναβίωση, 1955
  • Αποχρώσεις, 1956
  • Από τον Ατλαντικό στη Μαύρη Θάλασσα (ταξιδιωτικά), 1957

Βιβλιογραφία και εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. 134916977. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  2. (Γερμανικά) Εγκυκλοπαίδεια Μπρόκχαους. ouranis-kostas.
  3. BiblioNet. 17867. Ανακτήθηκε στις 24  Φεβρουαρίου 2020.
  4. 4,0 4,1 BiblioNet. 17867.
  5. D̲elopoulos, Kyriakos (2005). Neoellēnika philologika pseudōnyma, 1800-2004: symvolē stē meletē tēs neoellēnikēs logotechnias, 2.261 syngrapheis-4.117 pseudōnyma (3. ekd., epex., me prosthēkes kai symplērōseis έκδοση). Athēna: Vivliopōleion tēs "Hestias", I.D. Kollarou & Sias. ISBN 978-960-05-1193-2.