Κλαρίσε Λισπέκτορ
Η Κλαρίσε Λισπέκτορ (πορτογαλικά: Clarice Lispector και ουκρανικά: Хая Пінкасівна Ліспектор, 10 Δεκεμβρίου 1920, Τσετσελνίκ, Ουκρανία - 9 Δεκεμβρίου 1977, Ρίο ντε Τζανέιρο, Βραζιλία) ήταν διακεκριμένη Βραζιλιάνα λογοτέχνιδα. Θεωρείται μία από τις σημαντικότερες συγγραφείς της πορτογαλικής γλώσσας και το έργο της είναι γνωστό σε ολόκληρο τον κόσμο, έχοντας μεταφραστεί σε αρκετές ξένες γλώσσες. Εκπρόσωπος του μοντερνισμού - και για ορισμένους του μεταμοντερνισμού - έγραψε μυθιστορήματα, συλλογές διηγημάτων και απανθίσματα χρονογραφημάτων. Ξεχώρισε για το ύφος της γραφής της και τη πολυεπίπεδη χρήση των λέξεων[13].
Τα έργα της κυκλοφορούν στα ελληνικά από τις εκδόσεις Αντίποδες.
Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Λισπέκτορ γεννήθηκε το 1920[13][14] στο Τσετσελνίκ της Ουκρανίας ως Χάγια Λισπέκτορ[15] και ήταν η νεότερη από τις τρεις κόρες εβραϊκής οικογένειας[16]. Η ίδια δεν καταγόταν από το συγκεκριμένο χωριό, αλλά έτυχε να γεννηθεί σε αυτό κατά τη διάρκεια της εξόδου της οικογένειάς της από τη χώρα λόγω του Ρωσικού Εμφυλίου και των συχνών αντισημιτικών πογκρόμ[17]. Η οικογένειά της μετανάστευσε το 1922 στη Βραζιλία και εγκαταστάθηκε αρχικά στο Μασεϊό[18]. Παράλληλα, άλλαξαν τα ονόματά τους και ως εκ τούτου, η Χάγια μετονομάστηκε σε Κλαρίσε[15]. Τα επόμενα χρόνια έζησε με την οικογένειά της στο Ρεσίφε και έπειτα το Ρίο ντε Τζανέιρο, όπου σπούδασε νομικά[19]. Ενδιάμεσα, το 1930 απεβίωσε η μητέρα της εξαιτίας χρόνιων προβλημάτων υγείας[18].
Το 1943 η Λισπέκτορ παντρεύτηκε τον διπλωμάτη Μαουρί Γκουρζέλ Βαλέντε, τον οποίο γνώρισε στη διάρκεια των σπουδών της και ακολούθησε σε διάφορα μέρη του εξωτερικού, όπως η Ιταλία, η Ελβετία και οι ΗΠΑ. Κατά την παραμονή της στην Ιταλία διετέλεσε εθελόντρια σε αμερικανικό στρατιωτικό νοσοκομείο και συνδέθηκε με τον λογοτέχνη Τζουζέπε Ουνγκαρέττι και τον ζωγράφο Τζόρτζιο ντε Κίρικο. Το 1959 χώρισε από τον Βαλέντε, μαζί με τον οποίο είχε αποκτήσει δύο γιους και ακολούθως επέστρεψε με τα παιδιά της στη Βραζιλία, όπου συνέχισε τη συγγραφική δράση που είχε εγκαινιάσει από το 1943. Παράλληλα, ανέπτυξε αντικαθεστωτική δράση κατά τη διάρκεια της στρατιωτικής δικτατορίας. Απεβίωσε στις 9 Δεκεμβρίου[16] του 1977 προσβεβλημένη από καρκίνο[20]. Αδελφή της ήταν η - επίσης λογοτέχνιδα - Ελίσα Λισπέκτορ (1911-1989).
Εργογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η Λισπέκτορ εξέδωσε τον Δεκέμβριο του 1943, το πρώτο της μυθιστόρημα με τίτλο «Κοντά στην άγρια καρδιά» (πορτογαλικά: Perto do Coração Selvagem), το οποίο έκανε αίσθηση στη βραζιλιάνικη λογοτεχνία[19][21], αποσπώντας διάφορες διακρίσεις. Το 1946 κυκλοφόρησε το δεύτερο μυθιστόρημά της «Ο πολυέλαιος». Στο πέρασμα των ετών ακολούθησαν και άλλα έργα όπως η συλλογή διηγημάτων «Οικογενειακοί δεσμοί» (1960), το βραβευμένο μυθιστόρημα «Το μήλο στα σκοτεινά» (1961), «Τα κατά Α.Γ. πάθη» (1964), βιβλία παιδικής λογοτεχνίας όπως «Το μυστήριο του σκεπτόμενου ψαριού» (1967) και «Η γυναίκα που σκότωσε τα ψάρια» (1968), διάφορα διηγήματα κλπ. Επιπλέον, ορισμένα έργα της δημοσιεύτηκαν μετά τον θάνατό της[20].
Έργα μεταφρασμένα στα ελληνικά[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- (2008) Κοντά στην άγρια καρδιά, μτφρ: Αμαλία Ρούβαλη, Τυπωθήτω.
- (2016) Η ώρα του αστεριού, μτφρ: Μάριος Χατζηπροκοπίου. Αντίποδες
- (2018) Τα κατά Α.Γ. πάθη, μτφρ: Μάριος Χατζηπροκοπίου. Αντίποδες
- (2019) Οικογενειακοί δεσμοί, μτφρ: Μάριος Χατζηπροκοπίου. Αντίποδες
- (2021) Πνοή Ζωής, μτφρ: Μάριος Χατζηπροκοπίου. Αντίποδες
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά, Αγγλικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 27 Απριλίου 2014.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data
.bnf .fr /ark: /12148 /cb124017249. Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2015. - ↑ 3,0 3,1 3,2 «Encyclopædia Britannica» (Αγγλικά) biography/Clarice-Lispector. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά, Αγγλικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 31 Δεκεμβρίου 2014.
- ↑ www
.nytimes .com /es /2018 /01 /07 /espanol /cultura /clarice-lispector-benjamin-moser-literatura .html. - ↑ books
.google .es /books?id=7GXEnFuJJNMC&pg=PA149&lpg=PA149&dq=1943+clarice+lispector+naturalizacao&source=bl&ots=v5ecI8GKud&sig=ACfU3U34use-f-NztaYd4R90aJP3MMLpFA&hl=es&sa=X&ved=2ahUKEwjw-My0iMn2AhXPGuwKHc-wBRAQ6AF6BAgPEAM #v=onepage&q=1943%20clarice%20lispector%20naturalizacao&f=false. - ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data
.bnf .fr /ark: /12148 /cb124017249. Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2015. - ↑ 8,0 8,1 8,2 The Fine Art Archive. cs
.isabart .org /person /90771. Ανακτήθηκε στις 1 Απριλίου 2021. - ↑ enciclopedia
.itaucultural .org .br /pessoa1897 /clarice-lispector. - ↑ «Identifiants et Référentiels» (Γαλλικά) Agence bibliographique de l'enseignement supérieur. 184688752. Ανακτήθηκε στις 26 Ιουνίου 2023.
- ↑ www
.premiojabuti .com .br /premiados-por-edicao /premiacao /?ano=1961. Ανακτήθηκε στις 10 Δεκεμβρίου 2020. - ↑ www
.premiojabuti .com .br /premiados-por-edicao /premiacao /?ano=1978. Ανακτήθηκε στις 10 Δεκεμβρίου 2020. - ↑ 13,0 13,1 Lindstrom, Naomi (Summer, 1999). «The Pattern of Allusions in Clarice Lispector». Luso-Brazilian Review (University of Wisconsin Press) 36 (1): 111. https://www.jstor.org/stable/3513993.
- ↑ Moser, Benjamin (2009). Why This World. A Biography of Clarice Lispector. Oxford University Press. σελ. 400.
- ↑ 15,0 15,1 Moser (2009). σελ. 42.
- ↑ 16,0 16,1 Classe, Olive, επιμ. (2000). Encyclopedia of Literary Translation Into English: A-L. I. London / Chicago: Fitzroy Dearborn Publishers. σελ. 856.
- ↑ Moser (2009). σελ. 26-30.
- ↑ 18,0 18,1 Schwarz, Henry (2014). «Cartesian literature: the narrative mathematics of being in Clarice Lispector». Canadian Journal of Latin American and Caribbean Studies 39 (1): 58.
- ↑ 19,0 19,1 Jackson, K. David, επιμ. (2006). Oxford Anthology of the Brazilian Short Story. Oxford University Press. σελ. 261.
- ↑ 20,0 20,1 Χατζηπροκοπίου, Μάριος. «Clarice Lispector». biblionet.gr. Βιβλιοnet. Ανακτήθηκε στις 24 Φεβρουαρίου 2022.
- ↑ Schwarz (2014). σελ. 56.
Κριτικές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Η Κλαρίσε Λισπέκτορ περιέγραψε τη γυναίκα όσο καμία άλλη συγγραφέας, Σταύρος Στριλιγκάς, Popaganda
- H αντισυμβατική καλλονή λογοτέχνις, Σταυρούλα Σκαλίδη, Καθημερινή
- Η αποτυχία μιας φωνής, Λίνα Πανταλέων, Literature.gr
- Κλ. Λισπέκτορ: ιστορία μιας ποδοπατημένης αθωότητας, μιας ανώνυμης δυστυχίας, Δ. Ρουμπούλα, Ο Αναγνώστης
Εξωτερικές συνδέσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Η Κλαρίσε Λισπέκτορ στη βάση ΒΙΒΛΙΟΝΕΤ
- "H ώρα του αστεριού: το τελευταίο μυθιστόρημα της Κλαρίσε Λισπέκτορ κυκλοφόρησε στα ελληνικά" Αρχειοθετήθηκε 2018-05-22 στο Wayback Machine. Τ. Μανδηλαρά, Lifo, 22.12.2016
|
![]() |
Αυτό το λήμμα χρειάζεται επέκταση. Μπορείτε να βοηθήσετε την Βικιπαίδεια επεκτείνοντάς το. |