Ρεσίφε

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 8°3′0″S 34°54′0″W / 8.05000°S 34.90000°W / -8.05000; -34.90000

Ρεσίφε

Σημαία

Έμβλημα
Ύμνος: Anthem of Recife
Τοποθεσία στο χάρτη
Τοποθεσία στο χάρτη
Ρεσίφε
8°3′14″S 34°52′51″W
ΧώραΒραζιλία
Διοικητική υπαγωγήΠερναμπούκο
Ίδρυση1537
Διοίκηση
 • Σώμαmunicipal prefecture of Recife
Έκταση218,843 km²[1]
Υψόμετρο10 μέτρα και 4 μέτρα
Πληθυσμός1.488.920 (2022)[2]
Ταχ. κωδ.50000-000
Τηλ. κωδ.81
Ζώνη ώραςUTC−03:00
ΙστότοποςΕπίσημος ιστότοπος
Commons page Σχετικά πολυμέσα
Η εκκλησία του Σάντο Αντόνιο.
Το κυβερνητικό μέγαρο του Περναμπούκο, γνωστό και ως "Κάμπο ντας Πρινσέσας".

Η Ρεσίφε (πορτογαλικά: Recife [ʁeˈsifi]; Ύφαλος) είναι η τέταρτη[3] μεγαλύτερη μητροπολιτική περιοχή της Βραζιλίας και πρωτεύουσα της πολιτείας Περναμπούκο (Pernambuco). Ο πληθυσμός της ήταν 1.555.039 κάτοικοι το 2012. Η μητροπολιτική της περιοχή έχει 3.743.854 κατοίκους και είναι η μεγαλύτερη στη βόρεια Βραζιλία. Η πόλη της Ρεσίφε βρίσκεται στη συμβολή των ποταμών Καπιμπαρίμπε και Μπεμπερίμπε με τον Ατλαντικό ωκεανό. Το όνομα της πόλης σημαίνει "ύφαλος" στα πορτογαλικά και προέρχεται από την ύπαρξη κοραλλιογενών υφάλων στις ακτές της περιοχής. Το πλήθος ποταμών και γεφυρών της πόλης είναι χαρακτηριστικό και δίνουν στη Ρεσίφε το προσωνύμιο "Βενετία της Βραζιλίας".

Η μητροπολιτική περιοχή της Ρεσίφε αποτελεί και την κύρια βιομηχανική ζώνη της πολιτείας Περναμπούκο. Χαρακτηριστικά προϊόντα είναι τα παράγωγα του ζαχαροκάλαμου (ζάχαρη και αιθανόλη), αλλά και ηλεκτρονικά, τρόφιμα και άλλα. Μέσω κυβερνητικών επενδύσεων, πολλές βιομηχανίες ιδρύθηκαν τις δεκαετίες του '70 και του '80. Η Ρεσίφε αποτελεί παραδοσιακά το πιο σημαντικό εμπορικό κέντρο της βορειοανατολικής Βραζιλίας.

Ο συνδυασμός παροχής εργατικών χεριών και σημαντικών ιδιωτικών επενδύσεων μετέτρεψαν την πόλη στο δεύτερο μεγαλύτερο ιατρικό κέντρο της Βραζιλίας μετά το Σάο Πάολο[4]. Σύγχρονα νοσοκομεία με τον τελευταίο εξοπλισμό δέχονται ασθενείς από πολλές γειτονικές πολιτείες[5][6]. Όπως όλες οι πόλεις των βορειανατολικών πολιτειών της Βραζιλίας, η Ρεσίφε αναπτύσσει τον τουριστικό της τομέα. Η παραλία του Πόρτο ντε Γκαλίνιας, 60 χλμ νότια της πόλης, έχει βραβευτεί πολλές φορές με τον τίτλο της καλύτερης παραλίας στη Βραζιλία και προσελκύει πλήθος επισκεπτών[7]. Οι υποδομές της πόλης είναι από τις πιο αναπτυγμένες στη χώρα τόσο για τους τουρίστες όσο και για τους επιχειρηματίες, αν και υπάρχουν ακόμα περιθώρια βελτίωσης[8].

Η Ρεσίφε αποτελεί επίσης σημαντικό εκπαιδευτικό κέντρο και έδρα του Ομοσπονδιακού Πανεπιστημίου του Περναμπούκο, το οποίο είναι το μεγαλύτερο πανεπιστήμιο της πολιτείας. Αρκετές ιστορικές προσωπικότητες, όπως ο ποιητής Κάστρο Άλβες, μετακόμισαν στη Ρεσίφε για να συμπληρώσουν την εκπαίδευσή τους, αν και τα τελευταία χρόνια η ποιότητα της εκπαίδευσης σταδιακά υπολείπεται των γειτονικών πόλεων.

Η Ρεσίφε εξυπηρετείται από το διεθνές αεροδρόμιο Ζιλμπέρτο Φρέιε/Γκουαραράπες, το οποίο συνδέει την πόλη με άλλους προορισμούς στη Βραζιλία, αλλά και πόλεις της Ευρώπης και των ΗΠΑ.

Γεωγραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Λόγω της θέσης της Ρεσίφε κοντά στον Ισημερινό, ο καιρός είναι γενικά θερμός. Η πόλη βρίσκεται ανάμεσα σε τροπικά δάση με χαρακτηριστικές υψηλές τιμές βροχόπτωσης και συνεπώς χαμηλή ποιότητα εδάφους, καθώς το νερό εκπλένει τα θρεπτικά συστατικά από το χώμα. Γύρω από την πόλη βρίσκονται αρκετά ποτάμια, κανάλια και μικρά νησιά. Η θερμοκρασία δεν μεταβάλλεται αισθητά μέσα στο έτος λόγω του τροπικού κλίματος αλλά και από τις μόνιμες θαλάσσιες αύρες προερχόμενες από τους αληγείς ανέμους του Ατλαντικού ωκεανού[9].

Κλίμα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Ρεσίφε έχει τροπικό κλιματικό τύπο σε όλη τη διάρκεια του έτους, με μέσες και υψηλές θερμοκρασίες και υψηλή σχετική υγρασία. Οι συνθήκες αυτές όμως αντισταθμίζονται από τη μόνιμη θαλάσσια αύρα των αληγών ανέμων και την απουσία έντονων θερμοκρασιακών μεταβολών. Ο Ιανουάριος είναι ο πιο θερμός μήνας με μέσες θερμοκρασίες που κυμαίνονται από 25 °C ως 30 °C, και διαρκή ηλιοφάνεια. Ο Ιούλιος είναι ο πιο ψυχρός μήνας με μέσες θερμοκρασίες από 22 °C ως 27 °C και βροχοπτώσεις.

Χλωρίδα και βλάστηση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Ρεσίφε βρίσκεται μέσα στα όρια του τροπικού δάσους βροχής και χαρακτηρίζεται από μεγάλη βροχόπτωση. Το ελάχιστο κανονικό ύψος βροχής είναι ανάμεσα στα 1.700 και 2.000 χιλιοστά. Το έδαφος είναι φτωχό σε θρεπτικά συστατικά λόγω της έκπλυσης από το βρόχινο νερό, ενώ παρόντα είναι όλα τα χαρακτηριστικά τροπικά δέντρα. Το κέντρο της πόλης βρίσκεται πάνω σε τρία νησιά: Ρεσίφε, Σάντο Αντόνιο και Μπόα Βίστα[10], ενώ ανάμεσά τους κυλάνε οι ποταμοί Μπεμπερίμπε και Καπιμπαρίμπε[11].

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η περιοχή γύρω από τη Ρεσίφε ήταν από τις πρώτες της Βραζιλίας που αποικήθηκαν από την Πορτογαλία. Το 1537, ο Ιωάννης ο Γ΄, βασιλιάς του πορτογαλικού στέμματος, διαίρεσε διοικητικά τις αποικίες του θρόνου στη Βραζιλία σε κληρονομικά κυβερνεία (Capitanias Hereditárias). Αυτό έγινε επειδή οι Πορτογάλοι συνειδητοποίησαν ότι δεν είχαν ούτε το οικονομικό ούτε το ανθρώπινο δυναμικό για να αναπτύξουν μία τόσο μεγάλη και τόσο μακρινή αποικία, όπως η Βραζιλία, και έτσι αποφάσισαν την ανάθεση αυτού του στόχου σε ιδιώτες επιχειρηματίες, στους οποίους χορήγησαν τα δικαιώματα των κυβερνείων. Αυτοί έμεινα γνωστοί με τον τίτλο Δωρητές (Donatários). Το σύστημα αυτό είχε εφαρμοστεί με επιτυχία και σε ορισμένες πορτογαλικές αποικίες στην Αφρική.

Ο θεσμός των κυβερνείων απέτυχε εξαιτίας πολλών προβλημάτων, ένα από τα οποία ήταν η έλλειψη υποστήριξη από τις πορτογαλικές μητροπόλεις. Ένα από τα λίγα που τελικά ευημέρευσαν ήταν το κυβερνείο του Περναμπούκο, το οποίο είχε ανατεθεί στον Ντουάρτε Κοέλιο Περέιρα (Duarte Coelho Pereira), γνωστός από την ίδρυση της πόλης Ολίντα, βόρεια της Ρεσίφε.

Η περιοχή του Περναμπούκο αναπτύχθηκε κύρια λόγω της βιομηχανίας της ζάχαρης. Η παραγωγή της στην Ευρώπη ξεκίνησε πολύ αργότερα, ενώ εκείνη την περίοδο φυτείες τεύτλων είχαν επιβιώσει μόνο στην Ανδαλουσία και το Αλγκάρβε. Το 1420, ζαχαρότευτλα μεταφέρθηκαν στα Κανάρια νησιά, τη Μαδέρα και τις Αζόρες, ενώ η ζάχαρη της Βραζιλίας έτυχε μεγάλης αποδοχής στην Ευρώπη. Ο Περέιρα βρήκε στο Περναμπούκο πληθώρα γόνιμων εδαφών και εξαιρετικό κλίμα για την καλλιέργεια ζαχαροκάλαμου, ενώ το μόνο που χρειαζόταν ήταν εργατικά χέρια για τις φυτείες.

Αρχικά, οι Πορτογάλοι προσπάθησαν να χρησιμοποιήσουν τους αυτόχθονες κατοίκους, αλλά γρήγορα κατάλαβαν ότι ο τοπικός πολιτισμός δεν ήταν συμβατός με τις καλλιέργειες και τη χρήση γεωργικών εργαλείων. Έτσι, προτίμησαν την εισαγωγή σκλάβων από την Αφρική. Από τον 16ο ως και τον 19ο αιώνα, η περιοχή του Περναμπούκο ήταν κύριος προορισμός αφρικανών σκλάβων, κάτι που σήμερα δίνει στην πολιτεία έναν ισχυρό πολιτιστικό χαρακτήρα από την Αφρική, φανερό στη μουσική, το χορό και την κουζίνα.

Μόνο και μόνο η μίξη Πορτογάλων, αυτοχθόνων Ινδιάνων και σκλάβων, θα ήταν αρκετή για να χαρακτηριστεί η Ρεσίφε ως μία από τις πιο πολυπολιτισμικές πόλεις της Βραζιλίας σήμερα. Σε αυτό προστέθηκε και η επιρροή των Ολλανδών με ιστορικό αποτύπωμα αρκετών ετών. Μεταξύ του 1580 και του 1640, τα βασίλεια της Ισπανίας και της Πορτογαλίας είχαν ενωθεί κάτω από το ισπανικό στέμμα. Η Ισπανία βρισκόταν σε πόλεμο με την Ολλανδία, η οποία ήταν από τους βασικούς διανομείς ζάχαρης στην Ευρώπη, με στόχο να την αποτρέψει από την προσέγγιση της αγοράς της Βραζιλίας.

Οι Ολλανδοί αποφάσισαν να κυριεύσουν αρκετές πόλεις παραγωγούς ζάχαρης στη Βραζιλία, όπως το Σαλβαντόρ και το Νατάλ. Από το 1630 ως και το 1654, κατέλαβαν τη Ρεσίφε και την Ολίντα. Αυτή την περίοδο, η Ρεσίφε έγινε μία από τις πιο κοσμοπολίτικες πόλεις στον κόσμο. Η πρώτη εβραϊκή κοινότητα και συναγωγή στις ηπείρους της Αμερικής ιδρύθηκαν στη Ρεσίφε[12].

Οι κάτοικοι προσπάθησαν να εκδιώξουν τους Ολλανδούς και τελικά τα κατάφεραν, με τη συγκυρία του πρώτου Άγγλο-Ολλανδικού πολέμου. Το κίνημα αυτό είναι γνωστό ως η "Εξέγερση του Περναμπούκο" (Insurreição Pernambucana). Μετά την ανακατάληψη, οι περισσότεροι Εβραίοι επέστρεψαν στο Άμστερνταμ, ενώ αρκετοί διέφυγαν στη Βόρεια Αμερική ιδρύοντας την εβραϊκή κοινότητα του Νέου Άμστερνταμ (που σήμερα είναι η Νέα Υόρκη).

Κατά τον 18ο αιώνα, στην πόλη επκρατούσαν ταραχές ανάμεσα στους πλούσιους γαιοκτήμονες της Ολίντα και τους εμπόρους της Ρεσίφε. Η σύγκριση ανάμεσα στις δύο πόλεις ήταν σαφής: η Ρεσίφε είχε ένα από τα μεγαλύτερα λιμάνια στον Ατλαντικό, ενώ η Ολίντα βρίσκοταν σε λόφώδη περιοχή. Το αποτέλεσμα ήταν η νίκη της Ρεσίφε και η επικράτηση της αριστοκρατίας της απέναντι στους παρακμάζοντες γαιοκτήμονες της Ολίντα, κάτι που συντέλεσε και στην περαιτέρω ανάπτυξη της Ρεσίφε. Πλέον, η Ρεσίφε αποτελεί μία μεγαλούπολη ενώ η Ολίντα είναι μία μικρή ιστορική κωμόπολη.

Τα ιστορικά αποτυπώματα στο χαρακτήρα της πόλης φαίνονται στο ιστορικό της κέντρο σήμερα, που περιλαμβάνει στοιχεία από την Πορτογαλία, την Ολλανδία, τη Γαλλία και την Αγγλία.

Δημογραφικά στοιχεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η οδός Αουρόρα και ο ποταμός Καπιμπαρίμπε στη Ρεσίφε.
Άποψη της Ρεσίφε.
Άποψη της Ρεσίφε.

Σύμφωνα με απογραφή του 2008, η μητροπολιτική περιοχή της Ρεσίφε φιλοξενεί 3.702.000 κατοίκους. Η πυκνότητα του πληθυσμού ανέρχεται σε 6.422 κατοίκους ανά τ.χλμ., ενώ ως προς τη φυλετική κατανομή του πληθυσμού, το 52,9% είναι μιγάδες (γνωστοί και ως Πάρντο), το 38,6% λευκοί και το 8,0% μαύροι, ενώ περίπου το 0,4% είναι αυτόχθονες και ασιατικής καταγωγής.

Η μητροπολιτική περιοχή της Ρεσίφε είναι η πέμπτη σε πληθυσμό στη Βραζιλία, μετά το Σάο Πάολο, το Ρίο ντε Τζανέιρο, το Μπέλο Οριζόντε και το Πόρτο Αλέγκρε. Η πόλη της Ρεσίφε είναι η ένατη πληθυσμιακά στη χώρα. Μεγάλα όμορα οικιστικά συγκροτήματα είναι η Μπόα Βιάγκεμ με πληθυσμό περίπου 100.000, η Κάσα Αμαρέλα (περίπου 70,000) και η Βάρζεα (περίπου 65.000).

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 «Recife (PE) | Cidades e Estados». Instituto Brasileiro de Geografia e Estatística. Ανακτήθηκε στις 16  Αυγούστου 2021.
  2. www.ibge.gov.br/estatisticas/sociais/populacao/22827-censo-demografico-2022.html?edicao=37225. Ανακτήθηκε στις 24  Οκτωβρίου 2023.
  3. Cities Influence Areas
  4. Recife Medical Pool
  5. Pernambuco A-Z
  6. «Pernambuco Daily». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Ιουλίου 2011. Ανακτήθηκε στις 14 Ιουνίου 2009. 
  7. «Porto de Galinhas - Portal Oficial de Turismo de Porto de Galinhas». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Μαρτίου 2009. Ανακτήθηκε στις 14 Ιουνίου 2009. 
  8. Business in Recife
  9. «Weather of Recife». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Σεπτεμβρίου 2008. Ανακτήθηκε στις 14 Ιουνίου 2009. 
  10. Islands of Recife[νεκρός σύνδεσμος]
  11. «Rivers of the city». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Μαρτίου 2009. Ανακτήθηκε στις 14 Ιουνίου 2009. 
  12. Jewish community in Recife (στα Πορτογαλικά). Recife, Brazil: Jewish press. 2006. ISBN 85-240-3919-1. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 18 Οκτωβρίου 2006. Ανακτήθηκε στις 18 Ιουλίου 2007. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Recife στο Wikimedia Commons