Ισίδωρος Ζουργός

Ισίδωρος Ζουργός
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη μητρική γλώσσα	Ισίδωρος Ζουργός (Ελληνικά)
Γέννηση	1964 Θεσσαλονίκη
Κατοικία	Θεσσαλονίκη
Χώρα πολιτογράφησης	Ελλάδα
Εκπαίδευση και γλώσσες
Μητρική γλώσσα	Ελληνικά
Ομιλούμενες γλώσσες	Ελληνικά
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητα	συγγραφέας σεναριογράφος

Ο Ισίδωρος Ζουργός είναι Έλληνας συγγραφέας.

Βιογραφικό

Γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1964. Σπούδασε Παιδαγωγικά και υπηρετεί στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση ως δάσκαλος. Έχει δύο παιδιά και σήμερα εργάζεται στη Θεσσαλονίκη. Έχει συνεργαστεί στο παρελθόν με διάφορα περιοδικά δημοσιεύοντας ποίηση και πεζογραφία, καθώς και βιβλιογραφικά κριτικά σημειώματα. Έχει επίσης ασχοληθεί με θέματα διδασκαλίας της λογοτεχνίας στο δημοτικό σχολείο και θέματα ιστορίας της εκπαίδευσης.

Έχει εκδώσει τα μυθιστορήματα: Φράουστ (Λιβάνης, 1995/Πατάκης, 2010), Αποσπάσματα από το βιβλίο του ωκεανού (Πατάκης, 2000/2007), Η ψίχα εκείνου του καλοκαιριού (Πατάκης, 2002/2010), Στη σκιά της πεταλούδας (Πατάκης, 2005), Η αηδονόπιτα (Πατάκης, 2008), Ανεμώλια (Πατάκης, 2011 - Βραβείο Αναγνωστών ΕΚΕΒΙ). Το 2014 κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Πατάκη το Σκηνές από τον βίο του Ματίας Αλμοσίνο, ένα πολυσχιδές μυθιστόρημα για τον κόσμο της επιστήμης, της ιστορίας, της φιλοσοφίας, της ιατρικής, της θεοκρατικής αντίληψης, της τέχνης, της επινόησης της γραφής, της συναισθηματικής εξέλιξης. Το 2017 κυκλοφόρησε το όγδοο μυθιστόρημα του συγγραφέα, Λίγες και μία νύχτες (Πατάκης), που παρακολουθεί τη ζωή του Λευτέρη Ζεύγου από τη νεαρή του ηλικία μέχρι τα γηρατειά του, με φόντο τη Θεσσαλονίκη του 20ού αιώνα και ιδιαίτερα τη Συνοικία των Εξοχών, αλλά και τις περιπλανήσεις του σε άλλες πόλεις της Ευρώπης. Το 2019 κυκλοφόρησαν Οι ρετσίνες του βασιλιά (Πατάκης), μυθιστόρημα που διαλέγεται με τον Βασιλιά Ληρ του Ουίλλιαμ Σαίξπηρ, ενώ το 2021 εκδόθηκε το Περί της εαυτού ψυχής (Πατάκης), το δέκατο μυθιστόρημα του συγγραφέα, που διαδραματίζεται στη Βυζαντινή Αυτοκρατορία στο τέλος του 11ου αιώνα.

Το 1996 συμμετείχε στη συλλογική έκδοση κειμένων για την εκπαίδευση, με τίτλο Αναπνέοντας κιμωλία - γραφές εκπαιδευτικών, από τις εκδόσεις Σαββάλα και το 2009 στη συλλογική έκδοση Ζωολογία του πάνω και του κάτω κόσμου (Πατάκης), στη σειρά "Hotel-Ένοικοι Γραφής", που επιμελείται ο Μισέλ Φάις. Το 2011 συμμετείχε στη συλλογή κειμένων Τάξη + Αταξία - Οι νέοι φωνάζουν από τις εκδόσεις ΑΚΡΙΤΑΣ και το 2014 στη συλλογή διηγημάτων Ιστορίες Ταχυδρομείου που εξέδωσαν τα ελληνικά ταχυδρομεία. Το 2017 συμμετείχε στην εικαστική εγκατάσταση Relics to eternity και το 2018 στο λογοτεχνικό θεματικό ημερολόγιο της Εταιρείας Συγγραφέων με τίτλο Λογοτεχνία και ένδυση - Πώς φοριούνται οι λέξεις.

Με τον σκηνοθέτη Πάνο Καρκανεβάτο συνέγραψε το σενάριο της μεγάλου μήκους ταινίας του Όχθες, που προβλήθηκε τον Μάρτιο του 2015.

Τον Σεπτέμβριο του 2022 το μυθιστόρημά του Η ψίχα εκείνου του καλοκαιριού μεταφράστηκε στα ισπανικά από τον εκδοτικό οίκο Sloper.

Ο Ισίδωρος Ζουργός είναι μέλος της Εταιρείας Συγγραφέων και της Εταιρίας Λογοτεχνών Θεσσαλονίκης.

Έργα και Κριτική

Φράουστ (1995, 2010)

Το μυθιστόρημα Φράουστ είναι το πρώτο βιβλίο του συγγραφέα και συνομιλεί με τον ευρωπαϊκό μύθο του δόκτορα Φάουστ μέσα από τα μάτια του Φραγκίσκου, ενός νεαρού, φιλόδοξου συγγραφέα, ο οποίος βρίσκει τυχαία μία σειρά από αδημοσίευτα χειρόγραφα και τα παρουσιάζει για δικά του. Η ιστορία λαμβάνει χώρα στη Θεσσαλονίκη, σε ελληνικά νησιά και στο Εδιμβούργο τη δεκαετία του 1980. Η κατά τόπους γοτθική ατμόσφαιρα του μυθιστορήματος έχει συγγένειες με τη λογοτεχνία τρόμου. Σε όλο το μυθιστόρημα υπάρχει μία μόνιμη συνύπαρξη του αληθινού με τον φανταστικό κόσμο της λογοτεχνίας και των πνευμάτων, έως το σημείο που οι δύο κόσμοι μπλέκονται και ο Φραγκίσκος καλείται να αντιμετωπίσει το πεπρωμένο του, παρουσία του Εωσφόρου.

Αποσπάσματα από το βιβλίο του ωκεανού (2000, 2007)

Είναι το δεύτερο μυθιστόρημα το Ισίδωρου Ζουργού. Η ιστορία του βιβλίου εκκινεί ένα βράδυ σε κάποιο μικρό νησί του Αιγαίου, όπου ύστερα από μία δυνατή καταιγίδα, κάποιος άγνωστος διηγείται αποσπάσματα από ένα βιβλίο που δεν γράφτηκε ποτέ. Το μυθιστόρημα περιλαμβάνει εγκιβωτισμένες αφηγήσεις που ανακαλούν τη λαογραφική παράδοση της ανατολικής Μεσογείου. Τον κόσμο αυτών των ιστοριών συνθέτουν ξωθιές, νάνοι, βρικόλακες, δράκοι, μυθικά πρόσωπα. Το βιβλίο κινείται μεταξύ παρόντος και παρελθόντος, ρεαλισμού και λαϊκών παραμυθιών.

Η ψίχα εκείνου του καλοκαιριού (2002)

Ο αφηγηματικός χρόνος του μυθιστορήματος είναι το καλοκαίρι του 1974 μέσα από τα μάτια του εντεκάχρονου Νικόλα. Το βιβλίο αποτελεί έναν ύμνο στην παιδική ηλικία, στην ανεμελιά του ελληνικού καλοκαιριού, αλλά και στη φθινοπωρινή μελαγχολία, στα πρώτα σκιρτήματα της ήβης καθώς και στα φαντάσματα της ενηλικίωσης που πλανώνται πάνω από τη ζωή του Νικόλα και των συνομηλίκων του μέσα από το κλίμα της επιστράτευσης του 1974.

Στη σκιά της πεταλούδας (2005)

Είναι το πρώτο μυθιστόρημα του Ισίδωρου Ζουργού που εντάσσεται σε ένα ιστορικό περιβάλλον. Χρονικά η αφήγηση καλύπτει έναν αιώνα, όπως μαρτυρεί και ο υπότιτλος του βιβλίου «Μυθιστόρημα για έναν αιώνα». Η πλοκή του έργου ξεκινά όταν ένας άντρας και μία γυναίκα εγκλωβίζονται στο ασανσέρ ενός κτηρίου παραμονές Δεκαπενταύγουστου. Αποκλεισμένοι για τρεις ημέρες αποφασίζουν να διηγηθεί ο καθένας τους τη γενεαλογική του ιστορία. Με αυτόν τον τρόπο παρακολουθούμε την τύχη μιας οικογένειας προσφύγων από την Ανατολική Ρωμυλία και μιας από το Βελβεντό της Κοζάνης που απλώνεται σε τρεις γενιές. Σύμφωνα με τον συγγραφέα, πρόκειται για ένα βιβλίο που ασχολείται με το «πανάρχαιο δράμα, τη συνάντηση του ανθρώπου με την προσωπική του αποτυχία και πτώση». Η Σώτη Τριανταφύλλου αποκάλεσε τη Σκιά της πεταλούδας, «ένα μεγάλο ελληνικό μυθιστόρημα», ενώ ο Χρήστος Γιανναράς υποστήριξε πως το ελληνικό μυθιστόρημα με τον Ζουργό έκανε το άλμα πέρα από τον Τσίρκα.

Αηδονόπιτα (2008)

Στην Αηδονόπιτα, το πέμπτο μυθιστόρημα του Ζουργού, παρακολουθούμε τη ζωή του Γκάμπριελ Θάκερεϊ Λίντον, Αμερικανού φιλέλληνα και σπουδαστή της αρχαίας ελληνικής φιλολογίας, ο οποίος φεύγει από τη Βοστόνη διωγμένος από έναν ανεκπλήρωτο έρωτα και φτάνει στον ελληνικό χώρο για να συμμετάσχει στην Ελληνική Επανάσταση του 1821. Στο βιβλίο εκτός από τα μυθιστορηματικά πρόσωπα, θα συναντήσουμε οπλαρχηγούς της Επανάστασης, τον Λόρδο Βύρωνα αλλά και τον Ανώνυμο, συγγραφέα της Ελληνικής Νομαρχίας. Στην περίπτωση του Ανώνυμου έχουμε μια μυθιστορηματική πρόταση που έρχεται να καλύψει το κενό της ιστορικοφιλολογικής έρευνας. Ο τίτλος του βιβλίου προέρχεται από μία λαϊκή έκφραση, λησμονημένη πια, η οποία και σήμαινε την προσήλωση στο ανέφικτο, με λίγα λόγια μια πίτα γεμάτη όνειρα. Επίσης, αν και μεγάλο μέρος της δράσης εκτυλίσσεται στην πολιορκία και την έξοδο του Μεσολογγίου, γίνεται εκτενής αναφορά στη συμμετοχή της Βόρειας Ελλάδας στην Επανάσταση, όπως και στις σφαγές του ελληνικού πληθυσμού στη Θεσσαλονίκη τους πρώτους μήνες του Ξεσηκωμού.

Ανεμώλια (2011)

Τα Ανεμώλια είναι το έκτο μυθιστόρημα του Ζουργού. Μία παρέα πέντε φίλων από τη Θεσσαλονίκη, που μεγάλωσαν στην ίδια γειτονιά, φεύγουν με ένα ιστιοπλοϊκό, αφήνοντας πίσω τους τις οικογένειές τους και την πληκτική καθημερινότητα. Το μυθιστόρημα είναι μια περιπλάνηση στον χρόνο, αναψηλάφηση του παρελθόντος και αναζήτηση του εαυτού σε έναν κόσμο όπου οι παλιές βεβαιότητες έχουν καταρρεύσει και τα οράματα έχουν διαψευσθεί. Η δράση περιελίσσεται γύρω από το θέμα της αντρικής φιλίας και της φυγής. Το μυθιστόρημα συνομιλεί συνεχώς με τον ομηρικό κόσμο όχι μόνο στους σημαντικούς του άξονες αλλά ακόμη και σε σημειολογικές λεπτομέρειες. Ο τίτλος «Ανεμώλια» στη γλώσσα του Ομήρου δηλώνει τα λόγια του ανέμου, τα μάταια, τα ανώφελα. Το μυθιστόρημα κέρδισε το Βραβείο Αναγνωστών ΕΚΕΒΙ-ΕΡΤ για το 2011.

Σκηνές από τον βίο του Ματίας Αλμοσίνο (2014)

Στο έβδομο, πολυσχιδές μυθιστόρημα, Σκηνές από τον βίο του Ματίας Αλμοσίνο, ο Ζουργός επανέρχεται στο ιστορικό περιβάλλον, αυτή τη φορά κάνοντας λόγο για τον 17ο αιώνα. Πρωταγωνιστής είναι ο Ματίας Αλμοσίνο, κρυπτοεβραίος από τη Βασιλεία της Ελβετίας, που διασχίζει σε νεαρή ηλικία τη Respublica Christiana (Χριστιανική Επικράτεια) αλλάζοντας θρησκευτικές και φυλετικές ταυτότητες. Το βιβλίο πραγματεύεται τη γέννηση του ορθολογισμού και του επιστημονικού λόγου μέσα σε έναν γενικότερο θεοκρατικό μεσσιανισμό, ενώ συνομιλεί άμεσα με τον Θρήνο της Κάντιας του Διονυσίου Ρώμα καθώς και με πολλά άλλα βιβλία, ποικίλου περιεχομένου, όπως είναι η Ανατομία της μελαγχολίας του Ρόμπερτ Μπάρτον, αλλά και με ζωγραφικούς πίνακες του Ρέμπραντ και του Μπρέγκελ. Ο τίτλος του μυθιστορήματος παραπέμπει στις «Σκηνές από το βίο του Μάξιμου του Γραικού» του Μήτσου Αλεξανδρόπουλου. Το μυθιστόρημα κέρδισε το Ειδικό Βραβείο βιβλιοπωλείων Public 2015.

Λίγες και μία νύχτες (2017)

Το όγδοο μυθιστόρημα του Ισίδωρου Ζουργού είναι ένα μυθιστόρημα για τον 20ό αιώνα. Το βιβλίο ξεκινάει με την άφιξη του έκπτωτου σουλτάνου Αβδούλ Χαμίτ Β΄στην πόλη της Θεσσαλονίκης την άνοιξη του 1909. Ο σουλτάνος, εξορισμένος από την κυβέρνηση των Νεότουρκων, μένει έγκλειστος στη βίλα Αλλατίνι στη Λεωφόρο των Εξοχών, στη σημερινή Βασιλίσσης Όλγας. Εκεί, σαν μία αντεστραμμένη Σεχραζάτ, διηγείται την ιστορία της ζωής του στην κόρη του οικονομικού συμβούλου του, την οποία και ερωτεύεται ο εντεκάχρονος Λευτέρης Ζεύγος, γιος του κηπουρού της έπαυλης και πρωταγωνιστής του βιβλίου. Ο μυθιστορηματικός χρόνος εκκινεί το 1909 και σταματά το καλοκαίρι του 1979. Στον πολυτάραχο βίο του, ο Ζεύγος θα περιπλανηθεί με ψευδώνυμο σε διάφορες πόλεις γνωρίζοντας επινοημένα αλλά και ιστορικά πρόσωπα, όπως ο έμπορος όπλων, Μπαζίλ Ζαχάρωφ. Το μυθιστόρημα διαπλέκει στις σελίδες του, κατά την προσφιλή συνήθεια του συγγραφέα, διάσημα έργα ομοτέχνων του: στις σελίδες του παρελαύνουν οι Άθλιοι, ο Κόμης Μοντεχρήστος, ο Τζακ Λόντον και το Σιδερένιο τακούνι. Η περίπτωση του Γιούγκερμαν του Μ. Καραγάτση είναι αξιοσημείωτη, καθώς ο καραγατσικός ήρωας εμφανίζεται στο μυθιστόρημα ως επιστήθιος φίλος του Ζεύγου.

Οι ρετσίνες του βασιλιά (2019)

Στο ένατο μυθιστόρημα με τίτλο Οι ρετσίνες του βασιλιά, ο Ζουργός μάς συστήνει τον Λεόντιο Έξαρχο, συνταξιούχο πολιτικό μηχανικό κι επιχειρηματία, ο οποίος έχει καταφύγει στον πατρικό πύργο της προσφάτως απολεσθείσας συζύγου του, σε κάποιο ορεινό χωριό. Εκεί, μέσα στη μικρή κοινότητα, θα συνδεθεί με τους θαμώνες του καφενείου, κυρίως όμως με τον Μασούρη, τον σαλό του χωριού, ο οποίος γίνεται πιστός υπηρέτης και φίλος του πρωταγωνιστή. Μέσα από τις ρετσίνες του καφενείου και τη μοναξιά του πύργου, ο έκπτωτος βασιλιάς Έξαρχος θα επιχειρήσει ένα ταξίδι αυτογνωσίας στο παρελθόν και το παρόν του. Η αφήγηση του μυθιστορήματος, που εναλλάσσεται ανάμεσα στην τριτοπρόσωπη και την πρωτοπρόσωπη, καλύπτει χρονικά ένα έτος, που μοιράζεται σε τέσσερα μεγάλα κεφάλαια (Φθινόπωρο-Χειμώνας-Άνοιξη-Καλοκαίρι). Το μυθιστόρημα βρίσκεται σε διαρκή διάλογο με τον Βασιλιά Ληρ του Ουίλλιαμ Σαίξπηρ, αλλά συνομιλεί και με τον Γαργαντούα του Φρανσουά Ραμπελαί, καθώς και με τον σπουδαίο Ρώσο φιλόσοφο της διαλογικότητας, Μιχαήλ Μπαχτίν. Το βιβλίο πραγματεύεται έννοιες όπως η απώλεια, η απομόνωση, τα γηρατειά, ο θάνατος και το λυτρωτικό γέλιο.

Περί της εαυτού ψυχής (2021)

Το Περί της εαυτού ψυχής είναι το δέκατο μυθιστόρημα του Ζουργού. Πρωταγωνιστής του μυθιστορήματος είναι ο Σταυράκιος Κλαδάς, νοτάριος κι αντιγραφέας στο επάγγελμα, που αποφασίζει σε μεγάλη ηλικία να γίνει συγγραφέας, διηγούμενος τη ζωή του. Ο χωροχρόνος του μυθιστορήματος είναι η γεωγραφική έκταση της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας στο τέλος του 11ου αιώνα. Ο Σταυράκιος Κλαδάς γεννιέται στο Δορύλαιο, αλλά μετά τη δολοφονία των γονέων του και την αναγκαστική προσφυγιά καταφεύγει μαζί με τα δύο αδέρφια του, τον Θεοφύλακτο και τον Ιωάννη, στην Κωνσταντινούπολη. Εκεί θα εργαστεί ως αντιγραφέας στη Μονή Στουδίου. Ο Θεοφύλακτος θα καταταγεί στον στρατό, ενώ ο Ιωάννης θα γίνει διάκονος στη Μονή των Οδηγών. Ο Σταυράκιος θα αποδράσει ύστερα από παρακίνηση του Μιχαήλ Ψελλού, που θα του ζητήσει να κλέψει από τη μονή το χαμένο σήμερα έργο του Πυθέα «Περί ωκεανού». Το μυθιστόρημα του Ζουργού εξελίσσεται σε ένα οδοιπορικό του Σταυράκιου στη βυζαντινή επικράτεια: Θράκη, Ρεντίνα, Καστοριά, Βέροια, Σέρβια, Κίτρος, Θεσσαλονίκη. Το Περί της εαυτού ψυχής αξιοποιεί τεχνικές ιστορικού κι επιστολικού μυθιστορήματος, μυθιστορήματος ενηλικίωσης (bildungsroman), νέου μυθιστορήματος (nouveau roman) εμπεριέχοντας ακόμη και στοιχεία αστυνομικής λογοτεχνίας. Το βιβλίο πραγματεύεται έννοιες όπως η μνήμη, οι οικογενειακές σχέσεις, ο ξενιτεμός, οι ενοχές και η νοσταλγία. Το βιβλίο κέρδισε το βραβείο ιστορικού μυθιστορήματος από την Εταιρεία Ελλήνων Μεταφραστών Λογοτεχνίας και το Ίδρυμα Κώστα και Άρτεμις Κυριαζή.

Κατάλογος έργων

Μυθιστορήματα

• Φράουστ, 1995
• Αποσπάσματα από το βιβλίο του ωκεανού, 2000
• Η ψίχα εκείνου του καλοκαιριού, 2002
• Στη σκιά της πεταλούδας, 2005
• Η Αηδονόπιτα, 2008
• Ανεμώλια, 2011
• Σκηνές από τον βίο του Ματίας Αλμοσίνο, 2014
• Λίγες και μία νύχτες, 2017
• Οι ρετσίνες του βασιλιά, 2019
• Περί της εαυτού ψυχής, 2021

Συμμετοχή σε συλλογικά έργα

• Αναπνέοντας κιμωλία - Γραφές εκπαιδευτικών, 1996
• Ζωολογία του πάνω και του κάτω κόσμου, 2009
• Τάξη + αταξία - Οι νέοι φωνάζουν, 2011
• Ιστορίες ταχυδρομείου, 2014
• Relics to eternity - Μια εικαστική εγκατάσταση, 2017
• Λογοτεχνία και ένδυση - Πώς φοριούνται οι λέξεις, 2018

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Συνέντευξη με τη Γιούλη Τσακάλου : "ΒΙΒΛΙΟ-ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΙΣ-ΚΡΙΤΙΚΕΣ
• Η παιδαγωγός-συγγραφέας Αγγελικής Παπαδοπούλου για το : "Σκηνές απο τον βίο του Ματίας Αλμοσίνο"
• Σκηνές από τον βίο του Ματίας Αλμοσίνο : "Παρουσίαση του Κώστα Θεολόγου"
• Συνέντευξη με τη Χαριτίνη Μαλισσόβα : "Διαδρομές δια Λόγου"
• Βραβείο Αναγνωστών 2011 του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου : Ανεμώλια, από την Athens Voice
• Κριτική για το βιβλίο του : Σκηνές από τον βίο του Ματίας Αλμοσίνο: από την Τέσυ Μπάιλα στο Culturenow
• Συνέντευξη με τον συγγραφέα : Ισίδωρο Ζουργό: στην Καθημερινή
• Παρουσίαση του βιβλίου : Η Αηδονόπιτα : απο to www.diavasame.gr Αρχειοθετήθηκε 2014-11-02 στο Wayback Machine.
• Τα παιδιά ανακρίνουν τον Ισίδωρο Ζουργό : απο to Parallaxi Magazine Αρχειοθετήθηκε 2015-04-25 στο Wayback Machine.