Μετάβαση στο περιεχόμενο

Ιντέφ Β'

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ιντέφ Β'
Φαραώ της Αιγύπτου
Περίοδος2112 – 2063 π.Χ.
ΠροκάτοχοςΙντέφ Α΄
ΔιάδοχοςΙντέφ Γ΄
Θάνατος2063 π.Χ.
Οίκος11η Δυναστεία
ΜητέραΝεφερού Α΄
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π  σ  ε )

Ο Ουαχάνχ Ιντέφ Β΄ (Wahankh Intef II), ή Ινυοτέφ Β΄ ή Αντέφ II, ήταν ο τρίτος φαραώ της 11ης Δυναστείας της αρχαίας Αιγύπτου, κατά την Πρώτη μεταβατική περίοδο. Βασίλευσε για σχεδόν μισό αιώνα, από το 2112 π.Χ. μέχρι το 2063 π.Χ.[1] Η πρωτεύουσά του ήταν οι Θήβες, ενώ κατά την εποχή του η Αίγυπτος ήταν διαιρεμένη σε τοπικές ανεξάρτητες κυριαρχίες. Ο Ιντέφ Β΄ τάφηκε σε έναν τάφο με κιονοστοιχία στο Ελ-Ταρίφ.

Γονείς του Ιντέφ Β΄ ήταν ο Μεντουχοτέπ Α΄ και Νεφερο Α΄. Ο προκάτοχός του Ιντέφ Α΄ ήταν πιθανότατα αδελφός του. Τον Ιντέφ Β΄ διαδέχθηκε ο γιος του, ο φαραώ Ιντέφ Γ΄.

Μετά τον θάνατο του νομάρχη Ανκχτιφί ο Ιντέφ μπόρεσε να ενώσει όλους τους νότιους νομούς, μέχρι τον Πρώτο Καταρράκτη. Κατόπιν αυτού, συγκρούσθηκε με τους κυριότερους αντιπάλους του, τους βασιλείς της Ηρακλεοπόλεως για την κατοχή της Αβύδου. Η πόλη άλλαξε κυρίαρχο αρκετές φορές, αλλά ο Ιντέφ Β΄ ήταν ο τελικός νικητής, εκτείνοντας την κυριαρχία του βορείως μέχρι τον δέκατο τρίτο νομό.

Μετά από τους πολέμους αυτούς εδραιώθηκαν ομαλές σχέσεις και το υπόλοιπο της βασιλείας του Ιντέφ ήταν ειρηνικό. Η ανακάλυψη ενός αγάλματός του, περιενδεδυμένου με εορταστικό μανδύα sed, στο ιερό του Χεκάιμπ στην Ελεφαντίνη Νήσο υποδεικνύει ότι η εξουσία του Ιντέφ Β΄ εκτεινόταν μέχρι την περιοχή του Πρώτου Καταρράκτη και ίσως σε τμήμα της Κάτω Νουβίας προτού κλείσει το τριακοστό έτος της ηλικίας του.[2] Αυτή η εντύπωση φαίνεται να επιβεβαιώνεται από μια εκστρατεία του Νττζέμι από το Γκεμπελέιν μέχρι τη γη του Ουαουάτ (δηλαδή τη Νουβία) κατά τη διάρκεια της βασιλείας του.[2] Συμπερασματικώς, όταν ο Ιντέφ Β΄ πέθανε άφησε πίσω του μια ισχυρή κυβέρνηση στις Θήβες, η οποία έλεγχε το σύνολο της Άνω Αιγύπτου και διατηρούσε σύνορα ελάχιστα νοτίως του Ασιούτ.[2]

Η αρχαιότερη βεβαιωμένη χρονολόγηση για τον θεό Άμμωνα στο Καρνάκ ανάγεται στη βασιλεία του Ιντέφ Β΄. Τα σωζόμενα τμήματα του Κανόνα του Τορίνο για το Μέσο Βασίλειο τού αποδίδουν διάρκεια βασιλείας 49 ετών.[3][4]

Γνωρίζουμε τα ονόματα και τις δραστηριότητες μερικών από τους αξιωματούχους του Ιντέφ Β΄:

  • Ο Tjetjy ήταν ο αρχιθησαυροφύλακας και επί των εσωτερικών υποθέσεων των Ιντέφ Β΄ και Ιντέφ Γ΄.[5] Η καλοσμιλεμένη επιτάφια στήλη του, που φυλάσσεται σήμερα στο Βρετανικό Μουσείο[6], δείχνει ότι ο Ιντέφ Β΄ διεκδικούσε τον διπλό θρόνο της Άνω και Κάτω Αιγύπτου, αλλά ταυτοχρόνως ανεγνώριζε την περιορισμένη έκταση της κυριαρχίας του: «Ο ώρος Wahankh, βασιλεύς της Άνω και Κάτω Αιγύπτου, υιός του Ρε, ο Ιντέφ, γεννηθείς εκ της Νεφ(ε)ρού, εκείνος που ζει εις τους αιώνες όπως ο Ρε, [...] η γη αυτή ήταν υπό την κυριαρχία του προς νότον έως το Γιέμπου και βορείως έως την Άβυδο».[7] Στη συνέχεια ο αξιωματούχος περιγράφει τη σταδιοδρομία του με τον συνηθισμένο αυτοεπαινετικό τρόπο της αιγυπτιακής άρχουσας τάξεως. Το κείμενο αποδεικνύει την αδιαμφισβήτητη ισχύ του φαραώ στο Θηβαϊκό Βασίλειο της 11ης Δυναστείας.[7]
  • Ο Djary ήταν ανώτατος αξιωματικός του στρατού, που πολέμησε τους Ηρακλεοπολίτες στον νομό της Αβύδου κατά την προς βορρά προώθηση των δυνάμεων του Ιντέφ Β΄.[5] Η στήλη του μνημονεύει τους αγώνες για τον έλεγχο της Μέσης Αιγύπτου: «Ο Ιντέφ πολέμησε τον οίκο του Χετύ στα βόρεια της Θίνιδος».[8]
  • Ο Hetepy ήταν διοικητής των τριών νοτιότερων νομών του βασιλείου του Ιντέφ Β΄. Αυτό σημαίνει ότι δεν υπήρχαν μονάρχες στα εδάφη που ελέγχονταν από τις Θήβες. Ακριβώς όπως και στην περίπτωση του Tjetjy, η συνεχής αναφορά στον βασιλέα στη στήλη του Hetepy καταδεικνύει τη μη αποκεντρωμένη οργάνωση της διακυβερνήσεως του Θηβαϊκού βασιλείου και την ισχύ του φαραώ, στον οποίο οφείλονταν όλα: «`Ημουν ο αγαπημένος του Κυρίου μου και επαινεμένος από τον κύριο τούτης της γης, και η Μεγαλειότης του αληθώς κατέστησε αυτόν τον υπηρέτη ευτυχή...».[5] Στο τέλος της η στήλη του Hetepy αναφέρει έναν λιμό που συνέβη κατά τη βασιλεία του Ιντέφ Β΄.
  • Ο Idudju-iker ήταν ο «πρώτος εκ των αρχόντων της Κάτω Νουβίας». Εκτός από υπεύθυνος για την περιοχή αυτή, βοήθησε τον Ιντέφ να κατακτήσει την Άβυδο.[9]
Τα σκυλιά του Ιντέφ Β΄ όπως απεικονίζονται σε στήλη (Μουσείο Αιγυπτιακών Αρχαιοτήτων Καΐρου)

Στη νεκρική στήλη του ο Ιντέφ Β΄ δίνει έμφαση στις δραστηριότητές του σχετικώς με την ανέγερση μνημείων. Είναι σημαντικό ότι το αρχαιότερο σωζόμενο θραύσμα βασιλικής κατασκευής στο Καρνάκ είναι μία οκταγωνική στήλη που φέρει το όνομά του. Ο Ιντέφ Β΄ υπήρξε επίσης ο πρώτος ηγέτης που έκτισε ιερά για τη Σατέτ και τον Κνουμ στην Ελεφαντίνη Νήσο.[10] Μάλιστα ο Ιντέφ Β΄ ξεκίνησε μια παράδοση βασιλικών οικοδομικών δράσεων στους επαρχιακούς ναούς της Άνω Αιγύπτου, μια παράδοση που θα διαρκούσε σε όλο το Μέσο Βασίλειο.

Ο τάφος του Ιντέφ Β΄ στο Ελ-Ταρίφ στις Θήβες είναι ένα σαφ ή τάφος με κιονοστοιχία (από την αραβική λέξη saf = σειρά, όρος που αναφέρεται στη διπλή σειρά κιόνων και εισόδων μπροστά στη μεγάλη τραπεζοειδή αυλή του, που εδώ έχει διαστάσεις 250 x 70 μέτρα}. Στην ανατολική πλευρά της αυλής υπήρχε νεκροφυλακτικό ιερό.[11][12]

Ο τάφος του Ιντέφ Β΄ ερευνήθηκε από μια βασιλική επιτροπή κατά τη διάρκεια της βασιλείας του Ραμσή Θ΄, προς το τέλος της 20ής Δυναστείας, καθώς πολλοί βασιλικοί τύμβοι λεηλατούνταν εκείνη την εποχή.[13] Καθώς γράφει ο Πάπυρος Άμποτ (Abbott), η επιτροπή σημείωσε τα εξής:

«Ο πυραμιδικός τάφος του βασιλέως Si-Rêˁ In-ˁo, που βρίσκεται βορείως του Οίκου του Αμενχοτπέ, και του οποίου η πυραμίδα έχει καταρρεύσει επάνω του [. . .] εξετάσθηκε σήμερα. Βρέθηκε άθικτος.»[14] Δεν έχουν βρεθεί υπολείμματα αυτής της πυραμίδας μέχρι σήμερα.[12]

Κατά την παράδοση των νομαρχών προγόνων του, ο Ιντέφ Β΄ ανήγειρε μια «βιογραφική στήλη» στην είσοδο του τάφου του, η οποία αφηγείται τα γεγονότα της μακράς βασιλείας του και του καταχωρεί 50 έτη βασιλείας.[1][15]Μια στήλη που μνημονεύει τα σκυλιά του φαραώ λέγεται επίσης ότι είχε στηθεί προ του τάφου του.[11]


  1. 1,0 1,1 Ian Shaw, The Oxford history of ancient Egypt p.125
  2. 2,0 2,1 2,2 Nicholas Grimal: A History of Ancient Egypt, Blackwell Books, Οξφόρδη 1992, σελ. 145
  3. Column 5 row 14
  4. The Ancient Egypt Web Site, Antef II Αρχειοθετήθηκε 2007-09-27 στο Wayback Machine.
  5. 5,0 5,1 5,2 Ian Shaw: The Oxford History of Ancient Egypt, σελ. 126
  6. Stele of Tjetjy
  7. 7,0 7,1 William Kelly Simpson, The literature of Ancient Egypt
  8. The stele of Djary Αρχειοθετήθηκε 2016-03-04 στο Wayback Machine.
  9. Josef Wegnerː «The Stela of Idudju-ikerː Formost-one of the Chiefs of Wawat», Revue d'égyptologie, τόμος 68 (2017-2108), σσ. 153-209
  10. Ian Shaw: The Oxford History of Ancient Egypt, σελ. 127
  11. 11,0 11,1 Lehner, Mark: The Complete Pyramids, Thames & Hudson, 2008, ISBN 978-0-500-28547-3, σσ. 165
  12. 12,0 12,1 Dodson, Aidan: The Tomb in Ancient Egypt, Thames and Hudson, 2008, ISBN 9780500051399, σσ. 186-187
  13. Darrell D. Baker: The Encyclopedia of the Pharaohs: Volume I - Predynastic to the Twentieth Dynasty 3300–1069 BC, Stacey International, ISBN 978-1-905299-37-9, 2008, σσ. 145-146
  14. Alan Gardiner: Egypt of the Pharaohs: an introduction, Oxford University Press, 1961, σσ. 118-119
  15. Stele of Intef II
  • Wolfram Grajetzki: The Middle Kingdom of Ancient Egypt: History, Archaeology and Society, εκδ. Duckworth, Λονδίνο 2006, ISBN 0-7156-3435-6, σσ. 12-15