Γαλεάσσα: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
μ αλλαγή προτύπου |
|||
| Γραμμή 25: | Γραμμή 25: | ||
| έξοδα κατασκευής = |
| έξοδα κατασκευής = |
||
}} |
}} |
||
Η '''γαλεάσσα''' ή '''γαλεάτσα''' ήταν τύπος αμφικίνητου ([[ιστιοφόρο|ιστιοφόρου]] και [[Κωπηλασία|κωπήλατου]]) [[πολεμικό πλοίο|πολεμικού πλοίου]], που αποτέλεσε εξέλιξη των μεγάλων εμπορικών [[Γαλέρα|γαλερών]].<ref>{{Cite book|title=Encyclopedia of ships and seafaring|first=Peter Kemp|last=Kemp|publisher=Crown Publishers|isbn=9780517537381|year=|date=July 1980|location=|pages=211|url=https://books.google.co.uk/books?id=tO5TAAAAMAAJ&dq=galleass+galley&focus=searchwithinvolume&q=galleass|language=en}}</ref> Ο σκοπός της ανάπτυξής της να συνδυάσει την [[ταχύτητα]] (και την ευελιξία) της γαλέρας με την αξιοπλοϊκότητα και την ισχύ πυρός [[Πυροβολικό|πυροβολικού]] του [[Γαλιόνι|γαλιονιού]]. Μολονόνι ποτέ δεν ικανοποίησε πλήρως αυτόν το συνδυασμό, η γαλεάσσα παρέμεινε σημαντικό στοιχείο του ναυτικού οπλοστασίου για αξιοσημείωτο χρονικό διάστημα.<ref>G Mattingley, The Defeat of the Spanish Armada (Penguin nd) p. 420</ref> |
|||
Η '''Γαλεάσσα''' ή '''Γαλεάτσα''' ήταν τύπος [[πολεμικό πλοίο|πολεμικού πλοίου]], αμφικίνητο ([[ιστιοφόρο]] και [[κωπήλατο]]), που εξελίχθηκε από τη [[Γαλέρα]], κυρίως με προσθήκη [[κατάστρωμα|καταστρώματος]] από [[πλώρη]] μέχρι [[πρύμνη]]. |
|||
== Εξέλιξη == |
|||
Καθώς προσαρμόστηκαν για πολεμική χρήση, οι γαλεάσσες ήταν ψηλότερες, μεγαλύτερες και βραδύτερες από τις κανονικές γαλέρες. Είχαν (αρχικά) ως και 32 κουπιά, με ως και πέντε (5) άνδρες ανά κουπί. Είχαν συνήθως τρία (3) κατάρτια, καθώς και δύο (2) «κάστρα», ένα πλωραίο και ένα πρυμναίο. Μεγάλη προσπάθεια καταβλήθηκε (ιδιαίτερα) από τη [[Βενετία]] να καταστήσει της γαλεάσσες της όσο το δυνατό ταχύτερες, για να συναγωνίζονται τις συνηθισμένες γαλέρες. Το κατάστρωμα των πυροβόλων τοποθετούνταν συνήθως πάνω από τις θέσεις των κωπηλατών, αλλά έχουν βρεθεί απεικονίσεις και με την αντίθετη τοποθέτηση. Οι γαλεάσσες συνήθως έφεραν περισσότερα πανιά σε σύγκριση με τις καθεαυτό γαλέρες και σίγουρα ήταν πολύ πιο θανάσιμες.<ref>{{Cite book|title=Maritime Power and the Law of the Sea: Expeditionary Operations in World Politics|first=James|last=Kraska|publisher=Oxford University Press|isbn=9780199773381|year=|date=2011|location=|pages=39|url=https://books.google.co.uk/books?id=we1MAgAAQBAJ&pg=PA39&dq=galleass|language=en}}</ref> Μια γαλέρα ήταν πρακτικά αβοήθητη έναντι μιας γαλεάσσας, όταν οι δυο τους βρίσκονταν πλάι - πλάι, επειδή εκτίθενταν υπό το αναπάντητο (από πυροβολικό) πυρ του πυροβολικού της δεύτερης. Όμως, σχετικά λίγες γαλεάσσες κατασκευάστηκαν, σε σύγκριση με τις γαλέρες, ενώ βασίζονται περισσότερο στα πανιά τους. Η θέση τους μπροστά από τη γραμμή μάχης των γαλερών στην αρχή της μάχης δεν μπορούσε να είναι εγγυημένη. |
|||
==Εξοπλισμός== |
==Εξοπλισμός== |
||
| ⚫ | |||
| ⚫ | Η [[ιστιοφορία]] της Γαλεάσσας αποτελούνταν από τρια [[λατίνι|λατίνια]] σε ισάριθμους ιστούς. Η δε μηχανική (κωπήλατη) πρόωσή της γινόταν με 52 κουπιά (κώπες) μήκους 16 μέτρων, το καθένα, το οποίο και χειρίζονταν ("''ηλαύνετο''") από |
||
| ⚫ | |||
| ⚫ | Η [[ιστιοφορία]] της Γαλεάσσας αποτελούνταν από τρια [[λατίνι|λατίνια]] σε ισάριθμους ιστούς. Η δε μηχανική (κωπήλατη) πρόωσή της γινόταν με ως 52 κουπιά (κώπες) μήκους 16 μέτρων, το καθένα, το οποίο και χειρίζονταν ("''ηλαύνετο''") από ως 9 κωπηλάτες.Το δε [[πυροβολικό]] της το αποτελούσαν 10 πυροβόλα (κανόνια) στη πλώρη, 8 στη πρύμνη και κάποια λιθοβόλα κατά πλευρά, σε ίσες αποστάσεις μεταξύ τους. |
||
==Πλήρωμα== |
==Πλήρωμα== |
||
| Γραμμή 41: | Γραμμή 46: | ||
* Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια τ.Η΄, σ.60 |
* Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια τ.Η΄, σ.60 |
||
== Δείτε επίσης == |
|||
{{Τύποι ιστιοφόρων}} |
|||
* [[Τριακόντορος]] |
|||
* [[Πεντηκόντορος]] |
|||
* [[Διήρης]] |
|||
* [[Τριήρης]] |
|||
* [[Πολυήρεις]] |
|||
* [[Γαλέρα]] |
|||
* [[Δρόμων]] |
|||
* [[Χελάνδιον]] |
|||
== Παραπομπές == |
|||
<references />{{Τύποι πολεμικών πλοίων}}{{Ενσωμάτωση κειμένου|en|Galleass|oldid=}} |
|||
[[Κατηγορία:Πολεμικά πλοία]] |
[[Κατηγορία:Πολεμικά πλοία]] |
||
[[Κατηγορία:Ιστιοφόρα]] |
[[Κατηγορία:Ιστιοφόρα]] |
||
Έκδοση από την 19:18, 17 Αυγούστου 2019
 |
Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. |
 Γαλεάσσα ισπανικής αρμάδας | |
| Πληροφορίες | |
|---|---|
| Γενικά χαρακτηριστικά | |
| Εκτόπισμα | 1000 τόνους |
| Μήκος | 58 μ. |
| Πλάτος | 11 μ. |
| Βύθισμα | 5 μ. |
| Πρόωση | ιστιοφόρο και κωπήλατο |
| Πλήρωμα | 650 + 350 στρατιώτες |
| Οπλισμός | 18 κανόνια |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Η γαλεάσσα ή γαλεάτσα ήταν τύπος αμφικίνητου (ιστιοφόρου και κωπήλατου) πολεμικού πλοίου, που αποτέλεσε εξέλιξη των μεγάλων εμπορικών γαλερών.[1] Ο σκοπός της ανάπτυξής της να συνδυάσει την ταχύτητα (και την ευελιξία) της γαλέρας με την αξιοπλοϊκότητα και την ισχύ πυρός πυροβολικού του γαλιονιού. Μολονόνι ποτέ δεν ικανοποίησε πλήρως αυτόν το συνδυασμό, η γαλεάσσα παρέμεινε σημαντικό στοιχείο του ναυτικού οπλοστασίου για αξιοσημείωτο χρονικό διάστημα.[2]
Εξέλιξη
Καθώς προσαρμόστηκαν για πολεμική χρήση, οι γαλεάσσες ήταν ψηλότερες, μεγαλύτερες και βραδύτερες από τις κανονικές γαλέρες. Είχαν (αρχικά) ως και 32 κουπιά, με ως και πέντε (5) άνδρες ανά κουπί. Είχαν συνήθως τρία (3) κατάρτια, καθώς και δύο (2) «κάστρα», ένα πλωραίο και ένα πρυμναίο. Μεγάλη προσπάθεια καταβλήθηκε (ιδιαίτερα) από τη Βενετία να καταστήσει της γαλεάσσες της όσο το δυνατό ταχύτερες, για να συναγωνίζονται τις συνηθισμένες γαλέρες. Το κατάστρωμα των πυροβόλων τοποθετούνταν συνήθως πάνω από τις θέσεις των κωπηλατών, αλλά έχουν βρεθεί απεικονίσεις και με την αντίθετη τοποθέτηση. Οι γαλεάσσες συνήθως έφεραν περισσότερα πανιά σε σύγκριση με τις καθεαυτό γαλέρες και σίγουρα ήταν πολύ πιο θανάσιμες.[3] Μια γαλέρα ήταν πρακτικά αβοήθητη έναντι μιας γαλεάσσας, όταν οι δυο τους βρίσκονταν πλάι - πλάι, επειδή εκτίθενταν υπό το αναπάντητο (από πυροβολικό) πυρ του πυροβολικού της δεύτερης. Όμως, σχετικά λίγες γαλεάσσες κατασκευάστηκαν, σε σύγκριση με τις γαλέρες, ενώ βασίζονται περισσότερο στα πανιά τους. Η θέση τους μπροστά από τη γραμμή μάχης των γαλερών στην αρχή της μάχης δεν μπορούσε να είναι εγγυημένη.
Εξοπλισμός
Στις αρχές του 17ου αιώνα, λόγω της προόδου του πυροβολικού. έφθασε σε εκτόπισμα ως τους 1.000 τόνους. με μήκος ως 58 μ., πλάτος ως 11 μ. και βύθισμα ως 5 μ.
Η ιστιοφορία της Γαλεάσσας αποτελούνταν από τρια λατίνια σε ισάριθμους ιστούς. Η δε μηχανική (κωπήλατη) πρόωσή της γινόταν με ως 52 κουπιά (κώπες) μήκους 16 μέτρων, το καθένα, το οποίο και χειρίζονταν ("ηλαύνετο") από ως 9 κωπηλάτες.Το δε πυροβολικό της το αποτελούσαν 10 πυροβόλα (κανόνια) στη πλώρη, 8 στη πρύμνη και κάποια λιθοβόλα κατά πλευρά, σε ίσες αποστάσεις μεταξύ τους.
Πλήρωμα
Το πλήρωμα της Γαλεάσσας κατανεμόταν ως ακολούθως: 1 πλοίαρχος (κυβερνήτης), 1 υποπλοίαρχος (ύπαρχος), 3 βοηθοί (ανθυποπλοίαρχοι), 1 ιερέας, 2 ιατροί χειρούργοι, 2 γραμματείς, 12 δόκιμοι, 2 πλοηγοί μετά 2 βοηθών, 4 σύμβουλοι μετεωρολόγοι, 12 πηδαλιούχοι, 60 ναύτες, 40 σύντροφοι (βοηθοί των ναυτών και των πυροβολητών), 36 πυροβολητές, 2 δεσμοφύλακες, 2 ξυλουργοί, 2 διανάκτες, 2 καδοποιοί (βαρελοποιοί), 2 αρτοποιοί, 2 κουρείς. 350 οπλίτες επιβάτες, 468 κωπηλάτες δεσμώτες (κατεργάρηδες) καθώς και 10 δεσμώτες - υπηρέτες των αξιωματικών.
Παρατηρήσεις
Η Γαλεάσσα ήταν το κυρίαρχο πολεμικό πλοίο των Ενετών την διακυβέρνηση του οποίου ανέθεταν μόνο σε ευγενείς αφού προηγουμένως είχαν δώσει όρκο ότι δεν θα υποστείλουν ποτέ τη σημαία.
Οι Γαλεάσσες καθώς και οι γαλέρες ήταν τα ενδιάμεσα πλοία στη κυριαρχία των ιστίων έναντι των κουπιών που καθιερώθηκαν αμέσως μετά την ιστορική Ναυμαχία της Ναυπάκτου το 1571.
Πηγές
- Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια τ.Η΄, σ.60
Δείτε επίσης
Παραπομπές
- ↑ Kemp, Peter Kemp (Ιουλίου 1980). Encyclopedia of ships and seafaring (στα Αγγλικά). Crown Publishers. σελ. 211. ISBN 9780517537381.
- ↑ G Mattingley, The Defeat of the Spanish Armada (Penguin nd) p. 420
- ↑ Kraska, James (2011). Maritime Power and the Law of the Sea: Expeditionary Operations in World Politics (στα Αγγλικά). Oxford University Press. σελ. 39. ISBN 9780199773381.
| |||||||||||||||||
 
|
Στο λήμμα αυτό έχει ενσωματωθεί κείμενο από το λήμμα Galleass της Αγγλικής Βικιπαίδειας, η οποία διανέμεται υπό την GNU FDL και την CC-BY-SA 4.0. (ιστορικό/συντάκτες). |