Γουλιέλμος, αρχιδούκας της Αυστρίας

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Γουλιέλμος της Αυστρίας
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Wilhelm Franz von Habsburg-Lothringen (Γερμανικά)
Γέννηση10  Φεβρουαρίου 1895[1][2]
Πούλα
Θάνατος18  Αυγούστου 1948
Κίεβο
Αιτία θανάτουφυματίωση
Συνθήκες θανάτουφυσικά αίτια
Τόπος ταφήςLukianivske Cemetery
ΕθνικότηταΑυστριακοί
ΨευδώνυμοВасиль Вишиваний
ΠαρατσούκλιVaszil Visivanij, Васи́ль Виш́иваний και Wasil Wyschiwani
Χώρα πολιτογράφησηςΑυστρία
Ένωση Σοβιετικών Σοσιαλιστικών Δημοκρατιών
Αυστροουγγαρία
Λαϊκή Δημοκρατία της Δυτικής Ουκρανίας
Λαϊκή Δημοκρατία της Ουκρανίας
Ναζιστική Γερμανία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΓερμανικά
ΣπουδέςΣτρατιωτική Ακαδημία της Θηρεσίας
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταποιητής
στρατιωτικός
πολιτικός[3]
Οικογένεια
ΓονείςΚάρολος Στέφανος, αρχιδούκας της Αυστρίας[4] και Μαρία Θηρεσία των Αψβούργων-Λωρραίνης[4]
ΑδέλφιαΛέων Κάρολος, αρχιδούκας της Αυστρίας
Κάρολος Αλβέρτος, αρχιδούκας της Αυστρίας
Μέχτιλντις της Αυστρίας
Ελεονώρα, αρχιδούκισσα της Αυστρίας
Ρενάτα της Αυστρίας
ΟικογένειαΟίκος των Αψβούργων-Λωρραίνης
Στρατιωτική σταδιοδρομία
Πόλεμοι/μάχεςΑ΄ Παγκόσμιος Πόλεμος
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΑξίωμαΜέλος της Αυτοκρατορικού Συμβουλίου των Λόρδων (Αυστρο-ουγγαρία) (1917–1918)
ΒραβεύσειςΣιδηρούς Σταυρός Α΄ Τάξης
Σιδηρούς Σταυρός Β΄ Τάξης
Ιππότης του Τάγματος του Χρυσόμαλλου Δέρατος
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Γουλιέλμος (γερμ. Wilhelm, 10 Φεβρουαρίου 1895 - 18 Αυγούστου 1948) από τον Οίκο των Αψβούργων-Λωρραίνης ήταν αρχιδούκας της Αυστρίας. Ήταν συνταγματάρχης της μονάδας Ουκρανών Τυφεκιοφόρων του Αυστρο-Ουγγρικού στρατού και ποιητής.

Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Γουλιέλμος Φραγκίσκος ήταν ο τρίτος γιος του Καρόλου Στεφάνου της Αυστρίας και της Μαρίας Θηρεσίας των Αψβούργων-Λωρραίνης, κόρης του Καρόλου Σαλβαδόρ της Τοσκάνης.

Γεννήθηκε στη νήσο Λόσιιν (ιταλ. Λουσίνο) των Δαλματικών ακτών. Σύμφωνα με το εθνικιστικό πνεύμα του 19ου αιώνα ο πατέρας του αποφάσισε να υιοθετήσει πολωνική ταυτότητα. Έμαθε πολωνικά στα παιδιά του και τους ενέπνευσε τον πολωνικό πατριωτισμό. Ο πρωτότοκος γιος του Κάρολος Αλβέρτος αρνήθηκε να αποκηρύξει την πολωνική ταυτότητά του, αν και η Γκεστάπο τον υπέβαλλε σε βασανιστήρια, από τα οποία έχασε το ένα μάτι του και έμεινε ημιπαράλυτος. Οι δύο κόρες του παντρεύτηκαν Πολωνούς ευγενείς, των Οίκων Ραντζιβίου και Τσαρτοσύσκι. Ο νεότερος γιος του όμως Γουλιέλμος αντέδρασε και ταυτίστηκε με τους εχθρούς των Πολωνών, τους Ουκρανούς. Γοητεύτηκε από τον πολιτισμό τους και νέος ακόμη δραπέτευε από την ιδιοκτησία της οικογένειάς του για να ταξιδέψει ανώνυμα στα χωριά Χουστσούλ των Καρπαθίων και στη Μπουκοβίνα. Τελικά ο Οίκος του αποδέχθηκε το ενδιαφέρον του αυτό και τον ενθάρρυναν να αποκτήσει ηγετική θέση μεταξύ των Ουκρανών, όπως ο πατέρας του και ο πρωτότοκος αδελφός του αποκτούσαν ηγετική θέση μεταξύ των Πολωνών[5].

Δραστηριότητες για τη δημιουργία του Ουκρανικού έθνους[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο πατέρας του και ο ίδιος επεδίωξαν να γίνει βασιλιάς της Ουκρανίας. Συνεργάστηκε με αντιπροσώπους των Ουκρανών στο Κοινοβούλιο της Αυστρο-Ουγγαρίας, μεσολαβώντας στον Κάρολο της Αυστρο-Ουγγαρίας. Κατά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο διοίκησε ένα τμήμα με στρατιώτες από τη Γαλικία, τους Ουκρανούς Τυφεκιοφόρους. Το 1918 η Γερμανία και η Αυστρία κατέλαβαν την Ουκρανία και με το Σύνταγμά του πολέμησε εναντίον των Μπολσεβίκων.

Η Αυστρία, προσπαθώντας να ελκύσει την Ουκρανία με το μέρος της, τον υποστήριξαν να γίνει δημοφιλής στη χώρα, ώστε να γίνει βασιλιάς της[6]. Αντίθετα οι Γερμανοί υποστήριξαν τον Πάβλο Σκοροπάντσκι. Ο Κάρολος τον έκανε διοικητή 4.000 Ουκρανών και διατάχθηκε με το σώμα αυτό να ενθαρρύνει τον Ουκρανικό εθνικισμό. Χρησιμοποιούσε το ψευδώνυμο Βασίλης ο κεντητός. Κατέλαβε το Ζαπορόζιαν Σιχ και δημιούργησε εφημερίδα. Οι αγρότες θαύμαζαν την ικανότητά του να ζει απλά, όπως οι στρατιώτες του. Τους άφησε να κρατήσουν τη γη, που είχαν πάρει από τους ιδιοκτήτες της το 1917. Απέτρεψε τους Αυστριακούς στρατιώτες να επιτάξουν σιτηρά και έδινε άσυλο σε Ουκρανούς, που σκότωναν Γερμανούς ή Αυστριακούς. Οι Ουκρανοί τον έλεγαν με συμπάθεια ο πρίγκιπας Βασίλης.

Οι Ουκρανοί έκαναν προσπάθειες να αντικαταστήσουν το χατμανάτο της Ουκρανίας με τον Γουλιέλμο ως ηγεμόνα. Ο Κάρολος Α΄ αρνήθηκε για διπλωματικούς λόγους. Παρά τις Γερμανικές διαμαρτυρίες, τον κράτησε στη θέση του. Το 1918 η επανάσταση εκεί τον έκανε να αποσυρθεί στη Μπουκοβίνα[7]. Μεσολάβησε ώστε δύο συντάγματα να φυλάξουν το Λέμπερκ, που οδήγησε στην ανακήρυξη της Εθνικής Δημοκρατίας της Δυτικής Ουκρανίας[8]. Με τη διάλυση της Αυστρίας διέταξε τους άνδρες του να πάνε στο Λβιβ και να πολεμήσουν για την Ουκρανία. Όταν οι Ρουμάνοι κατέλαβαν τη Μπουκοβίνα, ο Γουλιέλμος πήγε στο Λβιβ για να εργαστεί υπέρ της Ουκρανίας, αλλά οι Πολωνοί τον είχαν συκοφαντήσει[9]. Αφού δεσμεύτηκε με πίστη στην Ουκρανική Λαϊκή Δημοκρατία, ορίστηκε το 1919 συνταγματάρχης του στρατού του και εργάστηκε στο Υπουργείο Αμύνης. Το 1920 έγινε ειρήνη με την Πολωνία και ο Γουλιέλμος, που το θεώρησε προδοσία για τη Δυτική Ουκρανία, παραιτήθηκε. Αυτοεξορίστηκε στη Βιέννη και στο Παρίσι.

Μετέπειτα ζωή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 1921 καταδίκασε δημόσια τις διώξεις (pogrom) στην Ουκρανία. Συνδέθηκε με μοναρχικούς, που ήθελαν να ανατρέψουν το Ουκρανικό καθεστώς. Εξέδωσε ένα βιβλίο ποίησης στα ουκρανικά. Ίδρυσε μία οργάνωση απόστρατων στη Βιέννη και συμφιλιώθηκε με τον Πάβλο Σκοροπάντσκι. Ήρθε σε επαφή με Γερμανούς μοναρχικούς, που χρηματοδότησαν την παρα-στρατιωτική οργάνωση Ελεύθεροι Κοζάκοι· απέκτησε 40.000 μέλη. Γάλλοι και Πολωνοί τον έβλεπαν ως ικανό υποψήφιο του Ουκρανικού θρόνου. Αυτό εξόργισε την εξόριστη Λαϊκή Δημοκρατία της Ουκρανίας, που ελάμβανε επιδοτήσεις από την Πολωνία και αποφάσισε να εισβάλει πρώτη στη Σοβιετική Ουκρανία. Η γρήγορη ήττα αποθάρρυνε όσους ήλπιζαν σε μία επίθεση, όπως τους μοναρχικούς και οι Γερμανοί υποστηρικτές του Γουλιέλμου έπαυσαν τη χρηματοδότηση. Ο Γουλιέλμος έφυγε το 1922 για την Ισπανία, ελπίζοντας στην χρηματοδότηση του εξαδέλφου του Αλφόνσου ΙΓ΄[10][11].

Απέτυχε όμως και μετέβη στο Παρίσι, όπου έζησε ηδονιστικά: λέγεται ότι έκανε σχέσεις με δύο από τις γραμματείς του[12]. Το 1935 η ερωμένη του Πωλέττ Κούιμπα χρησιμοποίησε το όνομά του για να εξαπατήσει επενδυτές, παίρνοντας εκατοντάδες χιλιάδες φράγκα και έγινε δίκη[13]. Ο Γουλιέλμος έφυγε για τη Βιέννη, όπου ήρθε σε επαφή με δύο πρώην συναδέλφους του από τους Τυφεκιοφόρους της Γαλικίας, τώρα ηγέτες των Ουκρανών Εθνικιστών.

Έγινε φιλο-Ναζιστής, αλλά όταν κατάλαβε το 1941 ότι δεν θα υποστήριζαν την ανεξαρτησία της Ουκρανίας, στράφηκε εναντίον τους: έγινε κατάσκοπος υπέρ των Βρετανών κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και μετά κατασκόπευε τη Σοβιετική Ένωση υπέρ των Γάλλων[14]. Το 1947 τον συνέλαβε η Σοβιετική αντικατασκοπία SMERSH και τον φυλάκισε στο Κίεβο[15]. Τον ανέκριναν και τον καταδίκασαν σε 25ετή φυλάκιση, αλλά ασθένησε από φυματίωση και απεβίωσε λίγες ημέρες μετά[16].

Αναφορές & Υποσημειώσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 26  Απριλίου 2014.
  2. 2,0 2,1 Darryl Roger Lundy: (Αγγλικά) The Peerage. p3985.htm#i39841.
  3. Ανακτήθηκε στις 14  Ιουνίου 2019.
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 Darryl Roger Lundy: (Αγγλικά) The Peerage.
  5. Timothy Snyder (2008). Red Prince: the Secret Lives of a Habsburg Archduke. New York: Basic Books
  6. Snyder (2008). pg. 100 - In the words of Austria's military intelligence officer responsible for Ukraine - "We, as the creators of the first Ukrainian military unit, are called upon to enter Ukraine as leaders - against Germany!"
  7. Snyder (2008). pp.101-116
  8. Snyder (2008). pg. 117
  9. Snyder (2008). pg. 122
  10. Snyder (2008). pp.138-148
  11. Η μητέρα του Αλφόνσου ΙΓ΄, η Μαρία-Χριστίνα των Αψβούργων-Λωρραίνης, ήταν αδελφή του Καρόλου-Στεφάνου
  12. Snyder (2008). p. 156
  13. Snyder (2008). pp. 173-181
  14. Snyder (2008).pp. 230, 233-4
  15. Snyder (2008). pg. 4
  16. Snyder (2008). pg. 245

Περαιτέρω ανάγνωση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Timothy Snyder, The Red Prince: The Secret Lives of A Habsburg Archduke (Basic Books, 2008);

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

CC-BY-SA
Μετάφραση
Στο λήμμα αυτό έχει ενσωματωθεί κείμενο από το λήμμα Archduke Wilhelm of Austria της Αγγλικής Βικιπαίδειας, η οποία διανέμεται υπό την GNU FDL και την CC-BY-SA 4.0. (ιστορικό/συντάκτες).