Γιόχαν Ράντον

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Γιόχαν Ράντον
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Johann Radon (Γερμανικά)
Γέννηση16 Δεκεμβρίου 1887
Τζέτσιν[1][2]
Θάνατος25 Μαΐου 1956
Βαρσοβία[3] ή Βιέννη[4]
Τόπος ταφήςDöbling Cemetery (48°14′19″ s. š., 16°19′41″ v. d.)[5]
Χώρα πολιτογράφησηςΑυστρία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΓερμανικά[6][7]
ΣπουδέςΠανεπιστήμιο της Βιέννης (1905–1910)[8]
Πανεπιστήμιο του Γκέτινγκεν (1911–1912)[9][8]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταμαθηματικός[10]
διδάσκων πανεπιστημίου
ΕργοδότηςΠανεπιστήμιο της Βιέννης (1913–1919)[8]
Πανεπιστήμιο του Αμβούργου (1919–1922)[8]
Πανεπιστήμιο του Γκράιφσβαλντ (1922–1925)[8]
Πανεπιστήμιο του Βρότσουαφ (1928–1945)[8]
Πανεπιστήμιο του Ίνσμπρουκ (1945–1946)[11][8]
Πανεπιστήμιο Φρειδερίκου και Αλεξάνδρου των Έρλανγκεν-Νυρεμβέργης (1925–1928)[12][8]
Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο της Βιένης (1912–1913)[13][8]
Πανεπιστήμιο της Βιέννης (1946–1956)[8]
Αξιοσημείωτο έργοRadon–Riesz theorem
Radon–Nikodym theorem
Radon's theorem
Radon transform
Οικογένεια
ΤέκναBrigitte Bukovics
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΒραβεύσειςRichard Lieben prize (1921)
Υπογραφή
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Γιόχαν Καρλ Άουγκουστ Ράντον (γερμανικά: Johann Karl August Radon‎‎· 16 Δεκεμβρίου 1887 - 25 Μαΐου 1956) ήταν Αυστριακός μαθηματικός. Η διδακτορική του διατριβή αφορούσε τον λογισμό των μεταβολών (το 1910, στο Πανεπιστήμιο της Βιέννης).[14]

Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Ράντον[15] γεννήθηκε στο Tetschen της Βοημίας της Αυστροουγγαρίας, σημερινό Děčín της Τσεχικής Δημοκρατίας. Έλαβε τη διδακτορική του διατριβή στο Πανεπιστήμιο της Βιέννης το 1910. Πέρασε το χειμερινό εξάμηνο 1910/11 στο Πανεπιστήμιο του Γκέτινγκεν, στη συνέχεια ήταν βοηθός στο Γερμανικό Πολυτεχνείο του Μπρνο και από το 1912 έως το 1919 στο Πολυτεχνείο της Βιέννης. Το 1913/14, πέρασε τη διατριβή για υφηγεσία στο Πανεπιστήμιο της Βιέννης. Λόγω της μυωπίας του, απαλλάχθηκε από τη στράτευση κατά τη διάρκεια του πολέμου.

Το 1919 κλήθηκε να γίνει έκτακτος καθηγητής στο νεοσύστατο Πανεπιστήμιο του Αμβούργου- το 1922 έγινε καθηγητής ordinarius στο Πανεπιστήμιο του Γκρίφσβαλντ και το 1925 στο Πανεπιστήμιο του Έρλανγκεν. Στη συνέχεια ήταν Ordinarius στο Πανεπιστήμιο του Μπρέσλαου από το 1928 έως το 1945.

Μετά από σύντομη παραμονή στο Πανεπιστήμιο του Ίνσμπρουκ διορίστηκε Ordinarius στο Ινστιτούτο Μαθηματικών του Πανεπιστημίου της Βιέννης την 1η Οκτωβρίου 1946. Το 1954/55 ήταν πρύτανης του Πανεπιστημίου της Βιέννης.

Το 1939, ο Ράντον έγινε αντεπιστέλλον μέλος της Αυστριακής Ακαδημίας Επιστημών και το 1947 έγινε μέλος της. Από το 1952 έως το 1956, ήταν Γραμματέας του Κλάδου Μαθηματικών και Επιστημών της εν λόγω Ακαδημίας. Από το 1948 έως το 1950, ήταν πρόεδρος της Αυστριακής Μαθηματικής Εταιρείας.

Ο Γιόχαν Ράντον παντρεύτηκε το 1916 τη Μαρία Ρίγκελε, καθηγήτρια δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Απέκτησαν τρεις γιους που πέθαναν νέοι ή πολύ νέοι. Η κόρη τους Μπριγκίτε, γεννήθηκε το 1924, έλαβε διδακτορικό δίπλωμα στα μαθηματικά στο Πανεπιστήμιο του Ίνσμπρουκ και παντρεύτηκε τον Αυστριακό μαθηματικό Έριχ Μπούκοβιτς το 1950. Η Μπριγκίτε στη συνέχεια ζούσε στη Βιέννη.

Ο Ράντον, όπως τον περιέγραψε ο Κερτ Κ. Κρίστιαν το 1987, με την ευκαιρία των αποκαλυπτηρίων της ορειχάλκινης προτομής του στο Πανεπιστήμιο της Βιέννης, ήταν ένας φιλικός, καλοκάγαθος άνθρωπος, ιδιαίτερα αγαπητός στους φοιτητές και τους συναδέλφους του, μια ευγενική προσωπικότητα. Έκανε μεν την εντύπωση ενός ήσυχου μελετητή, αλλά ήταν επίσης κοινωνικός και πρόθυμος να γιορτάσει. Αγαπούσε τη μουσική και έπαιζε μουσική με τους φίλους του στο σπίτι, ο ίδιος ήταν ένας εξαιρετικός βιολιστής και καλός τραγουδιστής. Η αγάπη του για την κλασική λογοτεχνία διήρκεσε σε όλη του τη ζωή.

Το 2003, η Αυστριακή Ακαδημία Επιστημών ίδρυσε ένα Ινστιτούτο Υπολογιστικών και Εφαρμοσμένων Μαθηματικών και του έδωσε το όνομα του Γιόχαν Ράντον (βλ. τον εξωτερικό σύνδεσμο παρακάτω[16]).

Επιστημονικές συνεισφορές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Τζοχάν Ράντον είναι γνωστός για μια σειρά από σημαντικές συνεισφορές, όπως:

  • Ο ρόλος του στο θεώρημα Ράντον - Νικόδημ[17].
  • Η έννοια του μέτρου Ράντον[18], η οποία συνίσταται στη θεώρηση του μέτρου ως γραμμικής συνάρτησης[19],
  • Ο μετασχηματισμός Ράντον[20], στην ολοκληρωτική γεωμετρία, που βασίζεται στην ολοκλήρωση πάνω σε υπερεπίπεδα - με εφαρμογή στην τομογραφία για σαρωτές (βλέπε τομογραφική ανακατασκευή PDF[21]),
  • Το θεώρημα Ράντον[22], σύμφωνα με το οποίο d + 2 σημεία σε d διαστάσεις μπορούν πάντα να διαιρεθούν σε δύο υποσύνολα των οποίων οι κυρτές γάστρες τέμνονται,
  • Οι αριθμοί Ράντον-Χούρβιτς.[23]
  • Ήταν ίσως ο πρώτος που χρησιμοποίησε τη λεγόμενη ιδιότητα Ράντον - Ρίσεζ.[24]

Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Curt C. Christian: Festrede zum 100. Geburtstag Johann Radons, Internationale Mathematische Nachrichten 146 (1987)
  • Leopold Schmetterer: Johann Radon (1887 - 1956), Internationale Mathematische Nachrichten 153 (1990)
  • Brigitte Bukovics: Lebensgeschichte von Johann Radon, geschrieben von seiner Tochter Brigitte Bukovics. Internationale Mathematische Nachrichten 162 (1993)

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 11  Δεκεμβρίου 2014.
  2. Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. stk2008428694. Ανακτήθηκε στις 23  Νοεμβρίου 2019.
  3. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 30  Δεκεμβρίου 2014.
  4. Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. stk2008428694. Ανακτήθηκε στις 20  Σεπτεμβρίου 2023.
  5. 5,0 5,1 (Αγγλικά) Find A Grave.
  6. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb12371635z. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  7. Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. stk2008428694. Ανακτήθηκε στις 1  Μαρτίου 2022.
  8. 8,00 8,01 8,02 8,03 8,04 8,05 8,06 8,07 8,08 8,09 MacTutor History of Mathematics archive.
  9. Ανακτήθηκε στις 8  Ιουλίου 2019.
  10. Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. stk2008428694. Ανακτήθηκε στις 28  Σεπτεμβρίου 2023.
  11. Ανακτήθηκε στις 3  Ιουλίου 2019.
  12. Ανακτήθηκε στις 3  Ιουλίου 2019.
  13. Ανακτήθηκε στις 3  Ιουλίου 2019.
  14. «Johann Radon - Biography». Maths History (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 13 Μαΐου 2023. 
  15. Brigitte Bukovics: Biography of Johann Radon, in: 75 Years of Radon Transform, S. Gindikin and P. Michor, eds., International Press Incorporated (1994), pp. 13–18, ISBN 1-57146-008-X
  16. «Johann Radon Institute for Computational and Applied Mathematics (RICAM)». archive.wikiwix.com. Ανακτήθηκε στις 13 Μαΐου 2023. 
  17. «Radon-Nikodym Theorems» (PDF). 
  18. «On Radon Measure - David Kent & Lindsay Mercer» (PDF). 
  19. «Linear Forms» (PDF). 
  20. «The Radon Transform - Theory and Implementation» (PDF). 
  21. Tomographic reconstruction
  22. Peterson, B. B. (1972). «The Geometry of Radon's Theorem». The American Mathematical Monthly 79 (9): 949–963. doi:10.2307/2318065. ISSN 0002-9890. https://www.jstor.org/stable/2318065. 
  23. «linear algebra - Radon-Hurwitz Number». Mathematics Stack Exchange (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 13 Μαΐου 2023. 
  24. «Radon Riesz Property - Google Books».