Γιούρι Σέντιχ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
(Ανακατεύθυνση από Γιούρι Σεντίχ)
Γιούρι Σέντιχ
Σε φωτογραφία του 2012
Προσωπικές Πληροφορίες
Πλήρες όνομαΓιούρι Γκεόργκιεβιτς Σέντιχ
Γέννηση11 Ιουνίου 1955
Νοβοτσερκάσκ, Όμπλαστ του Ροστόφ - Σοβιετική Ένωση
Θάνατος14 Σεπτεμβρίου 2021 (66 ετών)
Ποντουάζ, Γαλλία
Έτη δραστηριοποίησης1973 – 1995
Ύψος1,85 μ.
Βάρος110 κιλά
Άθλημα
ΧώραΣοβιετική Ένωση Σοβιετική Ένωση 1973–91, Ρωσία 1992–95
ΆθλημαΣτίβος
ΑγώνισμαΣφυροβολία
ΣύλλογοςΤΣΣΚΑ Μόσχας

Ο Γιούρι Γκεόργκιεβιτς Σέντιχ [1] (ορθή απόδοση: Σεντίχ, ρωσικά: Юрий Георгиевич Седых‎‎· Νοβοτσερκάσκ, 11 Ιουνίου 1955 – Ποντουάζ, 14 Σεπτεμβρίου 2021), ήταν Σοβιετικός / Ρώσος αθλητής, ο οποίος θεωρείται ο κορυφαίος σφυροβόλος όλων των εποχών και από τους καλύτερους όλων των αγωνισμάτων του στίβου.[2][3] Κατέρριψε έξι φορές το παγκόσμιο ρεκόρ και κέρδισε δύο χρυσά Ολυμπιακά μετάλλια εκπροσωπώντας τη Σοβιετική Ένωση τα έτη 1976–1991.[4][5] Ήταν Πρωταθλητής Ευρώπης και Κόσμου και εξακολουθεί να κατέχει το παγκόσμιο ρεκόρ στη σφυροβολία, με ρίψη στα 86,74 μέτρα το 1986.[6]

Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πρώτα χρόνια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Γεννήθηκε στο Νοβοτσερκάσκ (Όμπλαστ του Ροστόφ της Ρωσία) και πέρασε τα παιδικά του χρόνια στην Νικόπολη, όπου ο πατέρας του ήταν μηχανικός σε εργοστάσιο κατασκευής μηχανημάτων και η μητέρα εργαζόταν ως φαρμακοποιός. Ξεκίνησε το στίβο το 1967 με προπονητή τον Βλαντίμιρ Ιβάνοβιτς Βολοβίκ.[7] Εκπαιδεύτηκε στην αθλητική κοινωνία Μπουρεβέστνικ (Буреве́стник) και αργότερα στους Αθλητικούς Συλλόγους του Στρατού στο Κίεβο (ο Σεντίχ έλαβε τον βαθμό του ταγματάρχη στον Σοβιετικό Στρατό). Από το 1972 προπονήθηκε από τον Ανατόλι Μπονταρτσούκ, ο οποίος θεωρείται ευρέως ως ένας από τους καλύτερους προπονητές σφυροβολίας στον κόσμο.[8][9]

Καριέρα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 1973 έγινε μέλος της Εθνικής Ομάδας Εφήβων της ΕΣΣΔ και την ίδια χρονιά στο Ντούισμπουργκ της Δυτικής Γερμανίας κατέκτησε το χρυσό μετάλλιο στο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα Εφήβων με βολή 67,32 μέτρων.[10] Διέθετε φυσικά χαρίσματα και μπήκε στην ακμή του τη στιγμή που η σοβιετική αθλητική μηχανή βρισκόταν στο αποκορύφωμά της, δημιουργώντας ένα περιβάλλον στο οποίο η επιτυχία στη σφυροβολία θεωρούνταν χρήσιμη για την εθνική υπερηφάνεια. Οι μηχανισμοί παρείχαν πλεονεκτήματα που οι σημερινοί σφυροβόλοι δεν μπορούν παρά να ονειρεύονται: γενναιόδωρη οικονομική υποστήριξη και προπονητική αιχμής.[11] Κέρδισε χρυσά μετάλλια στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1976 με επίδοση 77,52 μέτρων και στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1980 με παγκόσμιο ρεκόρ 81,80 μέτρων, καθώς και στους Αγώνες Καλής Θέλησης του 1986.[4][12] Στην Ολυμπιάδα του 1976, ο προπονητής του Μπονταρτσούκ κατέλαβε την τρίτη θέση.[13] Το 1980 κατέρριψε για πρώτη φορά το παγκόσμιο ρεκόρ με βολή 80,38 μέτρα, ενώ στην Ολυμπιάδα εκείνη τη χρονιά πέτυχε και πάλι παγκόσμιο ρεκόρ (που είχε στο μεταξύ χάσει) με την πρώτη κιόλας βολή του.[14] Το 1984, το μποϊκοτάζ των χωρών του λεγόμενου «Ανατολικού Μπλοκ» του στέρησε ένα ακόμα χρυσό μετάλλιο στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Λος Άντζελες, καθώς την ίδια χρονιά είχε καταρρίψει το παγκόσμιο ρεκόρ και είχε και τη δεύτερη καλύτερη επίδοση της χρονιάς.[15][16] Στους αντίστοιχους Αγώνες Φιλίας που συμμετείχαν οι χώρες που απείχαν της Ολυμπιάδας του Λος Άντζελες, πήρε την πρώτη θέση με επίδοση 85,60 μέτρα, περισσότερα από 7 μέτρα από την αντίστοιχη επίδοση του χρυσού Ολυμπιονίκη της διοργάνωσης της αμερικανικής μεγαλούπολης.[17]

Πέτυχε το τελευταίο του παγκόσμιο ρεκόρ με 86,74 μέτρα, στις 30 Αυγούστου 1986 στο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα Στίβου στη Στουτγάρδη, όπου κέρδισε τον τρίτο του τίτλο στη σειρά, με το προηγούμενο από τις 22 Ιουνίου της ίδιας χρονιάς στο Ταλίν με 86,66 μέτρα.[6][18] Το Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα του 1986 έμεινε στην ιστορία ως μία εκπληκτική σύγκρουση μεταξύ δύο Σοβιετικών σφυροβόλων - του Σέντιχ και του Σεργκέι Λιτβίνοφ. Οι μονομαχίες των δύο αθλητών που εξακολουθούν να κατέχουν τις δύο κορυφαίες επιδόσεις όλων των εποχών, οδήγησε το ρεκόρ κόσμου σε απλησίαστα μέχρι τώρα επίπεδα. Στον προκριματικό της προηγούμενης ημέρας ο Σέντιχ πέτυχε ρεκόρ αγώνων με 82,90 μέτρα. Ο Λιτβίνοφ πήρε το προβάδισμα μετά την πρώτη προσπάθεια στον τελικό - 85,74 μέτρα, ενώ ο Σέντιχ ήταν σχεδόν δύο μέτρα πίσω με την αντίστοιχη πρώτη του (83,74 μέτρα). Οι επόμενες προσπάθειες του Λιτβίνοφ δεν ήταν καλές, η δεύτερη και τρίτη του Σέντιχ ήταν 85,28 και 85,46 μέτρα και στην τέταρτη προσπάθεια πέτυχε την ιστορική βολή. Η πέμπτη βολή του ήταν πάλι πάνω από το προηγούμενο παγκόσμιο ρεκόρ (86,68 μέτρα) και η δεύτερη καλύτερη στην καριέρα του, όπως και στην ιστορία του αγωνίσματος.[3][19][20][21] Το παγκόσμιο ρεκόρ αυτό συχνά περιγράφεται ως ένα από τα πιο δυσπρόσιτα προς κατάρριψη.[11][22]

Το 1988 ήταν δεύτερος με 83,76 μέτρα στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Σεούλ πίσω από τον μόνιμο αντίπαλό του τη δεκαετία του 1980, Λιτβίνοφ.[23] Ήρθε επίσης πρώτος στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα του 1991 με βολή στα 81,80 μέτρα.[4][10] Το 1992 προετοιμαζόταν για τους Ολυμπιακούς Αγώνες της Βαρκελώνης αλλά δεν εξαιρέθηκε της προκριματικής φάσης όπως οι άλλοι πρωταθλητές κόσμου του 1991 στη σύνθεση της Ενωμένης Ομάδας.[24] Ο Σέντιχ κέρδισε το τελευταίο του μετάλλιο σε μεγάλες διοργανώσεις για τη ρωσική ομάδα - στους Αγώνες Καλής Θέλησης στην Αγία Πετρούπολη το 1994, σε ηλικία 39 ετών, έχοντας βολές και πάνω από 80 μέτρα.[10][14] Μόνο ο Σέντιχ και ο Λιτβίνοφ έχουν ρίξει πάνω από 85 μέτρα στην ιστορία του αγωνίσματος.[9][25] Ο Σέντιχ έχει πετύχει τις τρεις κορυφαίες και τις 9 από τις 13 καλύτερες βολές όλων των εποχών.[26] Το 2013 εισήχθη στο Hall of Fame της Διεθνούς Ένωσης Ομοσπονδιών Κλασικού Αθλητισμού (IAAF).[27][28]

Τεχνική[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σε αντίθεση με πολλούς σφυροβόλους, ο Σέντιχ χρησιμοποίησε τρεις περιστροφές αντί για τέσσερις. Συχνά εξασκούνταν με ελαφρύτερες και βαρύτερες σφύρες. Η τεχνική του βασιζόταν στο να «σπρώχνει» τη σφύρα προς τα αριστερά και να αφήνει τη σφύρα να τον γυρίσει.[5][29] Η τεχνική του υπεροχή ήταν αυτή που τον έκανε κυρίαρχο στο αγώνισμα για σειρά ετών καθώς στο αγώνισμα της σφαιροβολίας η μυϊκή δύναμη δεν είναι το σημαντικότερο στοιχείο στην επίτευξη μεγάλων επιδόσεων. Ο ίδιος περιέγραφε την προσπάθειά του ως «ο χορός».[11]

Προσωπική ζωή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Προηγούμενα παντρεμένος με τη Σοβιετική χρυσή Ολυμπιονίκη των 100 μέτρων της Ολυμπιάδας της Μόσχας, Λιουντμίλα Κοντράτιεβα, ο Σέντιχ στη συνέχεια παντρεύτηκε την Σοβιετική σφαιροβόλο και κάτοχο του παγκοσμίου ρεκόρ, Νατάλια Λισόφσκαγια, η οποία κέρδισε το χρυσό μετάλλιο στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1988. Είχαν μία κόρη, την Αλεξία, γεννημένη το 1993, η οποία ήρθε πρώτη στη σφυροβολία νεανίδων στους Θερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες Νέων του 2010 στη Σιγκαπούρη.[30][31] Από την πρώτη του σύζυγο απέκτησε το 1985 την κόρη του Οξάνα Κοντράτιεβα, που ακολούθησε και αυτή τα χνάρια του πατέρα της. Ο ίδιος και η οικογένειά του μετακόμισαν στο Λε Πλεσί-Ρομπενσόν, στη Γαλλία στις αρχές της δεκαετίας του 1990 μετά από πρόταση ένταξης από τον πολυαθλητικό σύλλογο της Ρασίνγκ Κλουμπ ντε Φρανς όπου λειτούργησε ως προπονητής. Το 1995, ο σύλλογος άλλαξε διοίκηση, η οποία αποφάσισε να αρνηθεί τις υπηρεσίες ξένων και ο Σέντιχ με την οικογένειά του μετακόμισαν βραχύβια στις Ηνωμένες Πολιτείες. Γρήγορα επανήλθαν στη Γαλλία με τον ίδιο να διδάσκει ως καθηγητής φυσικής αγωγής σε επίπεδο τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στον Πανεπιστημιακό Όμιλο Λεονάρντο ντα Βίντσι. Επίσης, ήταν προπονητής Γάλλων σφυροβόλων, μεταξύ των οποίων ο Νικολά Φιζέρ (καλύτερη επίδοση 80,88 μ.). Απεβίωσε στη Γαλλία στις 14 Σεπτεμβρίου 2021, σε ηλικία 66 ετών από καρδιακή προσβολή.[16][20][32] Η τεφροδόχος με τις στάχτες θάφτηκε στο «Πάνθεον των υπερασπιστών της πατρίδας» του Ομοσπονδιακού Στρατιωτικού Μνημείου Κοιμητηρίου στο Μιτίσκι της Ρωσίας.[33]

Διακρίσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα Στίβου Κ-20 : 1η θέση (67,32 μέτρα)
  • Ολυμπιακοί Αγώνες 1976 : 1η (77,52)
  • Ευρωπαϊκό Κύπελλο Στίβου 1977 : 3η (73,60)
  • Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα Στίβου 1978 : 1η (77,28)
  • Πανεπιστημιάδα 1979 : 3η (75,54)
  • Ολυμπιακοί Αγώνες 1980 : 1η (81,80)
  • Ευρωπαϊκό Κύπελλο Στίβου 1981 : 1η (77,68)
  • Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Στίβου 1981 : 1η (77,42)
  • Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα Στίβου 1982 : 1η (81,66)
  • Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Στίβου 1983 : 2η (80,94)
  • Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα Στίβου 1986 : 1η (86,74)
  • Ολυμπιακοί Αγώνες 1988 : 2η (83,76)
  • Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Στίβου 1991 : 1η (81,70)
  • Αγώνες Καλής Θέλησης: 1986
  • Πρωτάθλημα ΕΣΣΔ (5): 1976, 1978, 1979, 1980, 1981

Τιμές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Hall of Fame της IAAF
  • Τάγμα του Λένιν: 1980
  • Τάγμα της Οκτωβριανής Επανάστασης: 1985
  • Τάγμα Τιμής: 1989

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Πάπυρος Larousse Britannica, Α' έκδοση, τόμος 4ος, σελίδα 32.
  2. ««Έφυγε» ο θρυλικός Γιούρι Σέντιχ». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 20 Μαΐου 2022. Ανακτήθηκε στις 20 Μαΐου 2022. 
  3. 3,0 3,1 «World hammer record-holder Sedykh dies at the age of 66». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 Ιανουαρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 7 Οκτωβρίου 2022. 
  4. 4,0 4,1 4,2 «Encyclopædia Britannica : Yuri Sedykh». Ανακτήθηκε στις 7 Απριλίου 2022. 
  5. 5,0 5,1 «Πέθανε ο κάτοχος του παγκοσμίου ρεκόρ στη σφυροβολία Γιούρι Σέντιχ». Ανακτήθηκε στις 20 Μαΐου 2022. 
  6. 6,0 6,1 «World Records». Ανακτήθηκε στις 7 Απριλίου 2022. 
  7. E. G. Bogatyrev (1982). Yuriy Sedykh. Heroes of the Olympic Games (στα ρώσικα). Μόσχα: Fizkultura i sport. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Οκτωβρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 27 Μαρτίου 2022. CS1 maint: Μη αναγνωρίσιμη γλώσσα (link)
  8. «Седых, Юрий Георгиевич». Ανακτήθηκε στις 8 Απριλίου 2022. 
  9. 9,0 9,1 «Πέθανε ο θρυλικός Γιούρι Σέντιχ». Ανακτήθηκε στις 20 Μαΐου 2022. 
  10. 10,0 10,1 10,2 «Two-time Olympic hammer champion and world record-holder Sedykh dies». Ανακτήθηκε στις 20 Μαΐου 2022. 
  11. 11,0 11,1 11,2 «"86.74 is going to stand for a long time"». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Δεκεμβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 8 Απριλίου 2022. 
  12. «IOC : MOSCOW 1980 ATHLETICS HAMMER THROW MEN RESULTS». Ανακτήθηκε στις 7 Απριλίου 2022. 
  13. «IOC : MONTREAL 1976 ATHLETICS HAMMER THROW MEN RESULTS». Ανακτήθηκε στις 20 Μαΐου 2022. 
  14. 14,0 14,1 «Юрий Седых: чемпион без бороды». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Μαρτίου 2024. Ανακτήθηκε στις 14 Μαΐου 2022. 
  15. «The New York Times : Soviet-bloc Athletes Thrive». Ανακτήθηκε στις 7 Απριλίου 2022. 
  16. 16,0 16,1 «Легкая атлетика. Смерть Юрия Седых. Чем знаменит советский метатель молота». Ανακτήθηκε στις 8 Απριλίου 2022. 
  17. «East bloc Friendship Games open; Olympic results topped». Ανακτήθηκε στις 8 Μαΐου 2022. 
  18. «Οι αναμνήσεις από τα 19 Ευρωπαϊκά ξαναγυρίζουν...». Ανακτήθηκε στις 14 Μαΐου 2022. 
  19. ««Подходит судья — и велит снять штаны». Каким был великий советский рекордсмен Юрий Седых». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Σεπτεμβρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 14 Μαΐου 2022. 
  20. 20,0 20,1 «Πέθανε ο «γίγαντας» της σφυροβολίας Γιούρι Σέντιχ». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Ιουλίου 2023. Ανακτήθηκε στις 20 Μαΐου 2022. 
  21. «Record breakers: a retrospective on world records at the European Championships». Ανακτήθηκε στις 17 Μαΐου 2022. 
  22. «Bernard Amsalem : «Le dopage, on s'en doutait, mais certaines méthodes m'ont sidéré»». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Ιανουαρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 13 Ιανουαρίου 2016. 
  23. «IOC : SEOUL 1988 ATHLETICS HAMMER THROW MEN RESULTS». Ανακτήθηκε στις 14 Μαΐου 2022. 
  24. «Царь молота. Двукратному олимпийскому чемпиону Юрию Седых исполняется 65 лет». Ανακτήθηκε στις 8 Απριλίου 2022. 
  25. «Yuriy Sedykh, recordman du monde du marteau, est décédé à 66 ans». Ανακτήθηκε στις 7 Απριλίου 2022. 
  26. «Hammer Throw Men». Ανακτήθηκε στις 8 Απριλίου 2022. 
  27. «IAAF reveals "Class of 2013" to be inducted in Athletics Hall of Fame». Ανακτήθηκε στις 20 Μαΐου 2022. 
  28. «IAAF HALL OF FAME». Ανακτήθηκε στις 14 Μαΐου 2022. 
  29. «The Hammer According to Sedykh». Ανακτήθηκε στις 8 Μαρτίου 2022. 
  30. «Le Monde : Le marteau, une histoire de famille pour Alexia Sedykh». Ανακτήθηκε στις 7 Απριλίου 2022. 
  31. «Yuri Sedykh, one of track and field's longest-standing world record holders, dies at 66». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Αυγούστου 2023. Ανακτήθηκε στις 24 Αυγούστου 2023. 
  32. «Не стало легендарного легкоатлета, двукратного олимпийского чемпиона Юрия Седых». Ανακτήθηκε στις 8 Απριλίου 2022. 
  33. «Прах советского легкоатлета Седых захоронили на военном кладбище в Мытищах». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Μαρτίου 2024. Ανακτήθηκε στις 9 Μαρτίου 2024. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ρεκόρ
Προκάτοχοι
Καρλ Χάινς Ριμ
Γιούρι Ταμ
Κάτοχος παγκοσμίου ρεκόρ σφυροβολίας ανδρών
16 Μαΐου 1980
16 Μαΐου 1980 – 24 Μαΐου 1980
31 Ιουλίου 1980 – 4 Ιουνίου 1982
3 Ιουλίου 1984 – 30 Αυγούστου 1986
Διάδοχοι
Γιούρι Ταμ
Σεργκέι Λιτβίνοφ
Βραβεία
Προκάτοχος
Σαΐντ Αουίτα
Αθλητής της Χρονιάς στο Στίβο του Track and Field News
1986
Διάδοχος
Μπεν Τζόνσον